Önyargı ve Ayrımcılık

Önyargı ve Ayrımcılık
Gruplararası İlişki Kuramları
Gruplara ayırma
• Toplumsal kimlik nedir?
• İç gruba karşı dış gruplar biz (iç grup) vs onlar (dış grup)
Gruplara ayırma
İnsanları iç ve dış grup üyeleri olarak algılamanın sonuçları
1. İç grubu kayırma etkisi - Gruba hizmet eden yanlılıklar
2. Varsayılan benzerlik etkisi
3. Dış grup benzeşikliği etkisi
Toplumsal kimlik kuramı (Tajfel, 1969)
3 Temel varsayım
1. İnsanlar dış dünyayı iç ve dış gruplara ayırır
2. Toplumsal kimliklerinden bir benlik saygısı türetirler
3. Toplumsal kimlikten kaynaklanan benlik saygısı iç grubun dış gruba
göre durumundan etkilenir
Toplumsal kimlik kuramı
• Ben kimim sorusunun yanıtında dahil olduğumuz gruplar da vardır
• Dahil olduğumuz grupların benlik değerimiz üzerindeki etkisi biraz da
o grupla kurduğumuz özdeşimin düzeyine bağlıdır
• Minimal grup paradigması ve bazı deneylerin sonuçları toplumsal
kimliğin ön yargı üzerinde etkileri konusunda zengin bir bilgi
sunmaktadır
Gruplararası rekabet kuramları
Gerçekçi grup çatışması kuramı (Le vine ve Campbell, 1972)
• Grupların kıt kaynaklardan daha fazla pay alabilmek için birbirleriyle
çatışması
• Kaynaklar çoğaltılırsa çatışma azaltılabilir mi?
• Göreli yoksunluk yaklaşımı
Gruplararası rekabet kuramları
Ayrıcalıklı grupların grup statüsünü koruma duygusu (Bobo, 1999)
1.
2.
3.
4.
Baskın grupların üstünlüğüne inanma
Dezavantajlı grupların üyelerinin yabancı ve farklı olarak algılanması
Üstün kaynakların üzerindeki sahiplik iddiası
Dezavantajlı gruplar o kaynaklara gözlerini diktiklerinde yaşanan
tehdit edilmişlik hissi
Sorular ve tartışma
• Gerçekçi grup çatışması kuramları ve toplumsal kimlik kuramı
arasındaki temel farklılık nedir?