PDF

BİLEŞİKLER VE FORMÜLLERİ
BİLEŞİKLER
Birden fazla atomun belirli oranlarda kimyasal reaksiyon sonucu bir
araya gelmesiyle oluşan yeni, saf maddeye bileşik denir. Bileşiklerin en
küçük yapı taşları moleküldür.
Bileşiklerin özellikleri
-Saf ve homojen maddelerdir.
-Kimyasal yollarla bileşenlerine ayrıştırılabilir.
-Erime ve kaynama noktaları, öz kütleleri sabittir
-Bileşiği oluşturan elementler sabit kütle oranlarında birleşir.
-Bileşikler formüllerle gösterilir.
-Bileşiğin kimyasal özellikleri kendisini oluşturan elementlerin kimyasal
özelliklerinden farklıdır.
Katyonun adı + Anyonun adı = Bileşiğin
adı
Yüklü atom veya atom gruplarına iyon denir. (+) yüklü iyonlara katyon,
(-) yüklü iyonlara da anyon denir. Katyonlar +1 , +2 , +3 ve +4 yüklü olabilir.
Anyonlar da -1 , -2 ve -3 yüklü olabilir.
Bileşik formülleri yazılırken,önce (+) yüklü iyon, sonrada (-) yüklü iyon
yazılır.
Bileşiklerin İsimlendirilmesi
a) İyonik bağlı bileşiklerin isimlendirilmesi: Yapısında katyon ve anyon
bulunduran bileşikler iyonik yapılıdır. Dört durumda incelenir.
1. Metal-Ametal = Metalin adı+Ametalin adı+ür.
NaCl(sodyum klorür)
2. Metal-kök = Metal adı+kök adı
NaOH(sodyum hidroksit)
3. Kök -Ametal = Kök adı+Ametalin adı +ürNH4 Amonyum iyodür.
4. Kök-kök = Katyon kök adı+Anyon kök adı
NH4NO2 Amonyumnitrit
b) Kova lentbağlı bileşiklerin isimlendirilmesi: Ametal atomlarının kendi
aralarında oluşturdukları bağ çeşidine kovalentbağ denir. Kovalentbağlı
bileşiklerin isimlendirilmesinde atomların sayısı mono,di, tri, tetra, penta
gibi Latince kelimelerle ifade edilir. İlk yazılan atom bir tane ise mono
yazılmaz. Sonraki atomun sayısı her halukardasöylenir.
CO: Karbon mono oksit
NCl3: Azot triklorür
NO: Azot mono oksit
BİLEŞİKLERİN SINIFLANDIRILMASI
Asitler
Suda çözündüğünde ortama H+iyonu verebilen bileşiklerdir. Diğer bir
tarifle OH+ iyonuyla reaksiyona giren maddelerdir. HCl, HBr, HI gibi asitler
kuvvetli asitlerdir. Kuvvetli asitler tam olarak iyonlaşarak çözünürler. Tam
olarak iyonlaşamayan asitlere zayıf asitler denir.
Genel özellikleri şunlardır;
 Suda iyonlaşarak çözünürler,
 Çözeltileri elektirigiiletir,
 Turnusol kağıdını kırmızıya boyarlar,
 Tatları ekşidir,
 Soy metaller dışında bütün metallerle reaksiyona girerek tuz ve H
oluştururlar, Bazlarla nötürleşerektuz ve su oluştururlar






Bazlar
Suda çözündüğünde OH+iyonu verebilen bileşiklerdir. 1A gurubu metali
hidroksitleri LiOH, NaOH… kuvvetli bazlardır. Diğer bütün metallerin
hidroksitleri suda kötü çözündükleri için zayıf bazlardır.
Bazların genel özellikleri;
Suda iyi çözünürler,
Turnusol kağıdını maviye boyarlar,
Tatları acıdır,
Çözeltileri ele kayganlık verir,
Sadece anfotermetallerle reaksiyon verirler,
Asitlerle tuz ve su oluştururlar