ISSN 1300-526X Göztepe T›p Dergisi 16: 247-248, 2001 OLGU SUNUMU Gö¤üs Hastal›klar› Hidatik Kiste Ba¤l› Horner Sendromu Servet C‹VELEK BULUM (*), Sibel ARINÇ (*), Bülent ARINÇ (**), ‹smail BAYAL (*), Emel YALDIZ (*), Efsun Gonca U⁄UR (*) SUMMARY Horner Syndrome Related to Hydatid Cyst Horner syndrome develops by compression on inferior cervical or superior thoracic sympathetic ganglions usually due to malignancy. In our centre a case presenting symptoms of ptosis, myosis and enophthalmus was suspected of Horner syndrome and malignity after which was diagnosed as hydatic cyst by thoracotomy. This study is presented because pulmonary hydatid cyst is a rare cause of the syndrome. Key words: Horner syndrome, hydatid cyst Anahtar kelimeler: Horner sendromu, hidatik kist Horner sendromu; unilateral küçük pupil (miyozis), pitozis, yüzün yar›s›nda anhidrozis ve enoftalmi ile karakterizedir. Lezyon hipotalamustan itibaren beyin sap›nda, medulla spinalisteki siliospinal merkez, servikal sempatik ganglion veya a. karotis interna üzerindeki sempatik pleksusta olabilir. Pancoast tümöründe, T1 paravertebral patolojilerde, boyun travmalar›nda ve karotis interna duvar› lezyonlar›nda da Horner sendromu meydana gelebilir (1). edildi (Resim 1). Toraks BT’de, sol mediastende 5.5x6x7.2 cm boyutlar›nda düzgün konturlu, kal›n cidarl›, iç yap›s› homojen, dansitesi 3 HÜ (Hounsfield units) olan kistik lezyon saptand› (Resim 2). Üst bat›ndan geçen kesitlerde, kesit alan› içerisine giren k›s›mlarda, karaci¤er ve dala¤›n parenkim yap›s› normal bulundu. Ayr›ca, hastada yap›lan ekinokok indirek hemaglutinasyon (‹HA) pozitif bulundu. Yap›lan bronkoskopide endobronflial lezyon görülmedi. Tiroid sintigrafisinde, tiroid sol lobunda, hafif hiperplazi d›fl›nda özellik tesbit edilmedi. Hastaya tan› ve tedavi amac› ile sol tan›sal torakotomi uyguland›. Kist hidatik saptanan hastaya, kistektomi kapitonaj yap›ld›. Operasyondan bir hafta sonra, hasta flifa ile taburcu edildi. TARTIfiMA Kist hidatik, genelde Echinococcus granulosus’un neden oldu¤u bir sestod infeksiyonudur. Echinococcusun endemik olarak bulundu¤u bölgeler Avusturalya, Kuzey Amerika, Do¤u Avrupa ve Akdeniz ülkeleridir (2). Bu sestodlar›n kesin konakç›lar› köpekler ve di¤er köpek- OLGU 19 yafl›nda erkek hasta merkezimize yatmadan 20 gün önce bafllayan, sol hemitoraks üst k›sm›nda a¤r›, son bir haftadan beri de buna ilaveten, sol kolda uyuflukluk meydana gelmesi üzerine doktora baflvuruyor. Çekilen akci¤er grafisinde de lezyon görülmesi üzerine merkezimize ileri tetkik amac›yla sevk ediliyor. Yap›lan fizik muayenede; TA 120/80 mmHg, nab›z 78/dk, solunum say›s› 20/dk bulundu. Solunum, dolafl›m sistemi ve bat›n muayenesi normal olup sol yüzde pitozis, miyozis, enoftalmus, boyun sol yan›ndaki venlerde belirginleflme ve dolgunluk tesbit edildi. Laboratuar tetkiklerinde hemogram, sedimantasyon ve biyokimyasal tetkikleri normal bulundu. Akci¤er grafisinde, solda paratrakeal bölgede ve sol apekste lokalize, d›fl ve alt s›n›r› muntazam 5.5x7 cm boyutlar›nda homojen dancite art›fl› tesbit Resim 1. Olgumuzun akci¤er grafisi SSK Süreyyapafla Gö¤üs ve Kalp Damar Hastal›klar› E¤itim Hastanesi*; Kofluyolu Kalp ve Damar Araflt›rma Hastanesi Mikrobiyoloji Klini¤i** 247 Göztepe T›p Dergisi 16: 247-248, 2001 olabilir. Kalp ve beyin tutulumunda prognoz kötüdür. Kalp yerlefliminde kist rüptüre olursa anaflaksi veya sistematik yay›l›m olabilir. Kemik tutulumunda ampütasyon önerilir (4). Resim 2. Olgumuzun BT görüntüsü gillerdir. Yumurtalar feçesle d›flar› at›l›r. Bu yumurtalar otoburlar ya da insanlar taraf›ndan al›n›rsa infekte olurlar. Onkosfer tabakas› ba¤›rsa¤a penetre olduktan sonra vücudun çeflitli bölgelerine ven veya lenfatik yolu ile yay›l›r (2). Kist hidatik % 50-70 oran›nda karaci¤er % 20-30 oran›nda akci¤ere yerleflir. Kist hidatik, ço¤unlukla asemptomatik olup, hastal›k ço¤unlukla tarama s›ras›nda ortaya ç›kar. Semptomlar, genelde genifllemifl kistin kitle etkisine ba¤l› olarak ortaya ç›kar (3). Karaci¤er, böbrek kist hidati¤i primer hastal›k ortaya ç›karken, akci¤er kist hidati¤i primer veya sekonder olarak ortaya ç›kabilir (4). Kist hidati¤in akci¤er tutulumunda semptomlar öksürük, hemoptizi, gö¤üs a¤r›s› ile kendini gösterir. Dispne ve hemoptizi, kist içeri¤inin bronfla s›zmas› veya rüptürü ile meydana gelir. Hidatik kisti akci¤erde % 30 multipl, % 20 bilateral, % 60 oran›nda alt lob tutulumu olur. Daha nadir olarak Horner sendromuna neden olur (2). Olguda dispne veya hemoptizi flikayetleri olmamas›na karfl›l›k Horner sendromu oluflmufltu. Sa¤ akci¤erin alt lobu, kan ak›m›n›n yüksek olmas› nedeniyle s›k tutulum yeridir (5). Kist hidatik, karaci¤er ve akci¤erden sonra nadir olarak beyin, tiroid, pankreas, göz ve kemi¤i tutabilir. Kist hidati¤in beyin tutulumunda kafa içi bas›nc›nda artma, kusma, koma görülebilir. Nadir görülen kalp tutulumunda miyokartta nekroz, iskemi, ritm bozuklu¤u hatta rüptür olabilir. Kemik tutulumunda spontan k›r›klar oluflabilir. Böbrek tutulumunda hematüri ve lober künt a¤r› 248 Ortiz ve ark., kist hidati¤e ba¤l› pulmoner arter trombozu bildirmifllerdir (2). Kumar ve ark., nefrotik sendrom nedeniyle klinikte takip edilirken cerrahi olarak tan› konan Horner sendromlu bir olgu bildirmifllerdir (5). Purohit ve ark. da, mediastene yerleflen vena kava superior sendromuna neden olan cerrahi ile tan›s› konan bir olgu bildirmifllerdir (6). Singh ve ark.’n›n sunmufl olduklar› olguda hem tüberküloz hem kist hidati¤e ba¤l› Horner sendromu tesbit etmifller ve her iki hastal›¤› birden tedavi etmifllerdir (7). Olgumuzda yaln›zca kist hidati¤e ba¤l› Horner sendromu olup, baflka bir hastal›¤a rastlanmam›flt›r. Tan›, cerrahi materyalin histopatolojik olarak incelenmesi ile konulmufltur. Endemik bölgeye, yolculuk hikayesi olanlarda kistik lezyonlar, ultrason ve/veya BT ile desteklenmiflse kist hidatik düflünülmelidir (2). Görüntüleme yöntemi ile flüphelenilen hastalarda Elisa veya Western Blod ile do¤rulama testi yap›labilir. Seroloji, % 80-100 duyarl› 58-96 özgüldür. Akci¤er tutulumunda % 50-56 özgüllük vard›r. Görüntüleme testleri serolojik testlerden daha güvenilir durumdad›r. (3). Kist hidati¤in tedavisi cerrahi olmas›na karfl›l›k antihelmintik tedavi de k›smen uygulanmaktad›r. Cerrahi uygulanan hastalar›n % 2’den daha az›nda mortalite % 1025 postoperatif komplikasyonlar, % 2-25 nüks görülür (8). KAYNAKLAR 1. O¤uz Y: Kranial sinir muayenesi. Nörolojik Dergs Kitab› 46, 1994. 2. Ortiz J: An unusual cause of pulmonary arter thrombosis. Chest 114:309-310, 1998. 3. King C: Cestodes In: Mandel GL, Dolin R, Bennett JE (eds). Principles and Practice of Infectious Discase 5th edition. USA 2550-51. 4. Dökmötafl ‹: Kist hidatik hastal›¤›. Willke A, Söyletir G, Do¤anay M. Enfeksiyon hastal›klar› 701-2, 1996. 5. Kumar R: Horner’s syndrome due to pulmonary hydatid cyst. J Assoc Physiciaans India 38(8):584, 1990. 6. Purohit M, Srivastava CP, Yadav KS: Primary mediastinal hydatid cyst. Indian J Chest Dis Allied Sci 41(1):57-60, 1999. 7. Singh RP, Saxena S, Narang RK, Kat›yar SK: Horner’s syndrome due to hydatid cyst. Indian J Chest Dis Allied Sci 26:119-121, 1984. 8. Salih OK, et al: Surgical treatment of hydatid cyst of the lung: Analysis of 405 patients. Can J Surg 41:131, 1998.