Canlılar ve Biyolojik Çeşitlilik

Canlılar ve Biyolojik Çeşitlilik
Biyolojik Çeşitlilik
Yeryüzünde yaşayan bir birinden farklı tüm canlılar biyolojik
çeşitliliği oluşturur. Biyolojik çeşitlilik denildiğinde genetik çeşitlilik, tür çeşitliliği, ekolojik
çeşitlilik birlikte düşünülmelidir.
Bölgenin coğrafik yapısı, iklim koşulları, ekosistemdeki tür sayısını doğrudan etkiler.
Ekvatordan kutuplara doğru gidildikçe tür zenginliği azalır.
Tür sayısının çok olması genetik çeşitliliğin zenginliğini de beraberinde getirir. Her türün
bireylerinin sahip olduğu genetik farklılıklar o türün kendi içindeki genetik çeşitliliğini
oluşturur. Bu da o bölgedeki genetik çeşitliliğe katkıda bulunur. Bir bölgede farklı
ekosistemlerin bulunması biyolojik çeşitliliği etkiler.
Yapılan çalışmalar her yıl yüzlerce canlı türünün yok olduğunu göstermektedir. Türlerin yok
olmasında insanların çevreye karşı bilinçsizliği ve aşırı tüketimi rol oynamaktadır. Ekolojik
işleyişin, canlı varlığının sürdürülebilmesi için biyolojik çeşitliliğin korunması çok önemlidir.
Türkiye oldukça zengin bir biyolojik çeşitliliğe sahiptir. Bu çeşitlilikte biyoloji, ılıman iklim
kuşağında yer olması, iklimsel farklılığı, jeolojik geçmişi, deniz, göl, akarsu gibi değişik
ortamların varlığı etkili olmuştur.
Yeryüzünde sadece sınırlı bir bölgesinde, örneğin bir ekolojik ortamda ya da bir ülkenin
siyasi sınırları içinde yayılış gösteren türlere endemik tür denir. Türkiye de özellikle Doğu
Anadolu, Güneydoğu Anadolu ve Akdeniz bölgeleri endemik bitki türleri bakımından oldukça
zengindir.
Türkiye’nin Ekosistem ve Biyolojik Çeşitliliği
Farklı ekosistemlerde pek çok farklı canlı türü bulunmaktadır.
Orman Ekosistemleri
Akdeniz, Doğu ve Batı Karadeniz orman alanlarında iğne yapraklı ya da yaprağını döken
birçok ağaç türü görülebilir. Çam, göknar, kayın dişbudak örnektir. Akdeniz de Toros dağları
dünyanın en geniş sedir ormanlarını barındırır.
Ülkemiz ormanları hayvan türleri bakımından da oldukça zengindir. Ayı, çakal, vaşak, yaban
domuzu, bazı yılan türleri, ağaçkakan, baykuş türleri ormanlarımızı yaşam alanı olarak
kullanmaktadır.
Step Ekosistemleri
Genellikle otsu bitkilerin oluşturduğu dol çayırlık alanlardır. Ülkemizde İç Anadolu ve Doğu
Anadolu bölgelerinde stepler biyolojik çeşitlilik açısından önemlidir. Bu stepler özellikle
endemik türler açısından gen merkezi konumundadır. Ülkemizdeki 300 endemik bitki
türünden 1200’ü step bitkisidir. Ankara çiçeği, yanardöner çiçeği, çoban dikeni örnektir.
Bitkilerin yanı sıra steplerde Anadolu miflonu, step vaşağı, gelengi gibi hayvan türleri de
bulunur.
Sulak Alan Ekosistemleri
Doğal veya yapay, tatlı veya tuzlu sular, durgun ya da akıntılı farklı derinlikteki bütün sular,
sazlık alanlar ve bataklıklar sulak alanlardır. Sulak alan ekosistemleri tropikal bölgelerden
sonra biyolojik çeşitliliği en fazla olan ekosistemlerdir. Bu alanlarda saz, kamış, hasır otu,
nilüfer vb. bitkiler, su mercimeği gibi su altı bitkilerine ve göçmen kuşlara rastlanır.
Deniz ve Kıyı Ekosistemleri
Ülkemizin denizleri ve kıyı ekosistemleri su canlılarının çeşitliliği açısından çok zengindir.
Çok çeşitli balık türleri ve deniz canlılarını bulunduran ülkemiz denizlerinde Akdeniz fokları,
kalkan, uskumru, kılıç balığı nesli tehdit altında olan canlılardır.
Dağ Ekosistemleri
Ülkemizin yaklaşık yarısında dağ ekosistemi görülmektedir. Dağların uzanış ve yüksekliği
farklı bitki ve orman ekosistemlerinin ortaya çıkmasına neden olmuştur.
Biyolojik çeşitlilik, aşırı otlatma, orman yangınları, çevre kirlilikleri, kontrolsüz avcılık, yol
ve baraj inşaatları, nüfus artışı, çarpık kentleşme petrol sızıntısı, küresel ısınma, erozyon, aşırı
tarım ilacı kullanma, anız yakımı bireylerde doğaya karşı sevgisizliğin ve duyarsızlığın
bulunması nedeniyle tehdit altındadır.
http://www.biyolojidersnotlari.com