P1-30 ALTERNATİF HELAL JELATİN KAYNAĞI: REKOMBİNANT

Beslenme, Gıda Bilimi ve Teknolojisi
P1-30
ALTERNATİF HELAL JELATİN KAYNAĞI: REKOMBİNANT JELATİN
Ayten GÜLLÜCE1, Zülal KESMEN1, Mine ERDEM1, Esra ÖZBEKAR1
1Erciyes
Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Gıda Mühendisliği Bölümü, Kayseri.
[email protected]
Özet
Pek çok gıda ürününde katkı maddesi olarak kullanılan jelatin, hayvansal kaynaklı kollajenin
denaturasyonu ile elde edilen bir proteindir. Jelatin üretiminde temel kaynaklar domuz ve
sığır deri ve kemikleridir. Hayvansal dokudan elde edilen jelatinin gıda ve ilaç sanayiinde
kullanımıyla ilgili üretici ve tüketicilerde bir takım tereddütler vardır. Çünkü İslam inanışına
göre domuz jelatini gibi helal olmayan kaynaklardan elde edilen ürünlerin tüketilmesi
yasaktır. Bu nedenle son yıllarda alternatif helal jelatin kaynaklarınaolan ilgi artmaktadır.
Günümüzde DNA teknolojisindeki gelişmeler sayesinde rekombinant DNA teknolojisi
kullanılarak üretilen jelatin alternatif bir kaynak olarak dikkat çekmektedir. Bu amaçla
yapılan çalışmalar, çeşitli memeli hücreleri, maya ve bakteriler ve transgenetik tütün
bitkisinde rekombinant jelatin/kollajen üretilebileceği gösterilmiştir. Bu çalışmalarda daha
çok medikal amaçlı kullanımlara yönelik rekombinant jelatin üretilmiştir. Son yıllarda sığır
kollajen geni kullanılarak çeşitli mikrobiyal ekspresyon sistemlerinde gıda katkı maddesi
olarak kullanılabilecek rekombinant jelatin üretimi için de çalışmalar yapılmaktadır. Bu yolla
gerçekleştirilecek bir üretimin, jelatinin menşei hakkındaki şüpheleri ortadan kaldıracağı
düşünülmektedir. Ayrıca rekombinant jelatin üretiminde, istenilen uzunluklarda ve farklı
kompozisyonlarda gen fragmentleri kullanılabilmesi amaca uygun özellikte jelatin üretimini
mümkün kılmaktadır. Sonuç olarak hem jelatinin orijini ile ilgili soru işaretlerini giderdiği hem
de standart kalitede jelatin üretimine imkânı sağladığı için rekombinant jelatin, potansiyel bir
helal jelatin kaynağı olma özelliğine sahiptir.
Anahtar kelimeler: Rekombinant DNA teknolojisi, helal jelatin, rekombinant jelatin
126
Nutrition, Food Science and Technology
P1-30
AN ALTERNATIVE HALAL GELATIN SOURCE: RECOMBINANT
GELATIN
Ayten GULLUCE1, Zulal KESMEN1, Mine ERDEM1, Esra OZBEKAR1
1Erciyes
University, Engineering Faculty, Food Engineering Dept. Kayseri.
[email protected]
Abstract
Gelatin is an animal derived protein obtained by denaturing collagen, an ingredient used in
many food products. The most abundant sources of production are pig skin, bovine hides,
and pig and cattle bones. Consumers and manufacturers have some hesitations about
animal-derivate gelatin usage in food and pharmacology. Because in Islamic beliefs the
consumption of products derived from non-halal sources -such as porcine gelatin - is
certainly forbidden, there is an increased interest about finding an alternative gelatin source.
In recent years, with advances in DNA technology, the production of recombinant gelatin is
attracting attention as an alternative source of gelatin. In available studies, recombinant
collagens have been produced by transfected mammalian cells, yeast, bacteria and
transgenic tobacco.The recombinant gelatins are produced especially for medical purposes
in these studies. There are recent new studies for the production of recombinant halal gelatin
in various microbial expression systems, using bovine collagen gene fragments. In this way,
it is believed that the production of recombinant gelatin is going to eliminate the doubts about
the origin of the product. Also, in the recombinant gelatin production, different length and
desired gene fragments can be used so that proper gelatin production will be possible. As
a result, the recombinant gelatin as a potential halal gelatin source is due to eliminate any
questions concerning gelatin origin and allow the production of standard quality gelatin.
Keywords: Recombinant DNA technology, halal gelatin, recombinant gelatin
127