XIII. Ulusal Kimya Kongresi, Samsun, 1999 P-0315 BEYİNDEN SAFLAŞTIRILAN KARBONİK ANHİDRAZ ENZİMİN AKTİVİTESİNE BAZI HORMONLARIN ETKİSİNİN İNCELENMESİ Fatma COŞKUN].Nazan DEMİR \ Yaşar DEMİR 2 1Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü 2Atatürk Üniversitesi K. K. Eğitim Fakültesi Kimya Eğitimi Bölümü ERZURUM Sinir dokusunda CA aktivitesi 1940’da ispat edilmiştir. Aktif CA’mn beyin destek hücrelerinde, göz sinir ağı hücrelerinde, merkezi sinir sistemi akson ve kapiler borularında yerleştiği belirlenmiştir. CA izoenzimlerinden CA II, CA III, CA IV ve CAVII merkezi sinir sisteminde bulunmaktadır. Bunların herbirinin görevide birbirinden farklıdır. Aktif olan CA beyin omurilik sıvısının üretimi ve bu sıvının iyonik bileşiminin ve pH’smın ayarlanmasında rol oynamaktadır. Hormonlar, özel hücrelerde sentezlenen ve belirli fizyolojik veya biyokimyasal reaksiyonları başlattıkları organların hücrelerinde etki gösteren maddelerdir. Fizyolojik ihtiyaca göre salgılanan hormonların 2-3 saatte yenilenmekte olan toplam miktarı 0,3 mg ile 20 mg arasındadır. Bu çalışmada, kimyasal yapıları bakımından peptidler ve proteinler, steroidler, katekolaminler ve trioid hormonları olarak sınıflandırılan hormonların beyin CA’sına nasıl etki ettiği İncelenmiştir. Bu amaçla önce 20 farklı sığıra ait beyinler kesim esnasında fizyolojik serum içerisine alınmış ve %0.9 NaCl çözeltisi ile yıkanarak eritrositler ve kılcal damarlar ortamdan uzaklaştırılmıştır. Karbonik anhidraz enzimi bazı ön işlemlerin ardından afınite kromatografisi tekniği ile safi aştırıl mı ştır. Saflık kontrolü %3-10 SDS-PAGE ile yapılmıştır. Aktivite tayinleri ise VVilbur-Anderson metodu ile yapılmıştır. Saf olarak elde edilen Beyin karbonik anhidraz enziminin aktivitesi üzerine Total hCG, T3, T4, TSH B, FT3 A, DHS, TES A, E2, PTH, İnsülin ve Kortizol 11 farklı hormonun etkisi incelenmiştir. Elde edilen sonuçlar %Aktivite-^l hormon olarak grafik edilmiştir. Beyin karbonik anhidraz enziminin aktivitesi üzerine hormonlar inhibitör etkisi yapmıştır. Fakat hormon çeşidi ve miktarına göre farklılıklar gözlenmiştir.