TBMM D: 35 yüzde 20`lik (iyat artış hızınm `gerçekleşmesi mümkün

T. B. M. M.
D : 35
yüzde 20'lik (iyat artış hızınm 'gerçekleşmesi mümkün
ülatöfecefctir.
Bu suretle, on yıllık bir aradan sonra enflasyon
oranının yüzde 201er seviyeline indirilebileceği bek­
lenmektedir.
HÜSEYİN AVN1 SAÖBSEN '(Ordu) — Kâğıt
Üzeninde değil mi Sayın Balkan?
IMAUÎYE VE GÜMRÜK IBAKAINI AHMET
KURTOBBE ALPTEMÖÇtN (Devamla) — Genel
ve tüketici töiyatlan seviyesinde gözlenen bu belirgin
gerileme eğilimi, yrilric ortalama fiyat artış hızını
yüzde 30Uarm aâtma indirip, yüzde 251er seviyesiTıe çekerken, üoret-fiyat dengesinde, ücretlerde reel
artışların sağlanmasına imkân tanıyacaktır.
YILMAZ DEMİR <Bik»ik) — Ne zaman. 1988'
demi;
MAUtYE VE GÜMRÜK BAKANI AHMET
KURTOBBE ALPTBMOÇ1N <Devamla) — Sayın
Balkan, «ayın mflletvefcMeri; bu bölümde, 1986 yılı
'içinde para, kredi ve sermaye piyasası atanında mey­
dana gelen 'gelişmeler faakkmda ibHgi sunmak isti­
yorum.
1986 yılında itelenen para ve (kredi politikaları,
1984 ve 1985 yıllarında olduğu gibi, kaynakların artıntması ve bunların rasyonel kullanımı ile ekonomik
hedeflettin gerçekfcştlirilnıesine yönelik ofenuştur.
»u uygulama doğrultusunda izlenen paça • kredi
politikaları ile genüsieyen üktlsadi faaliyetlerin ve
üretimin- aksatılmaması amaçlan da Özettikle gözönünde tutulmuş/tur. ©üyume hızında 7,9 oranındaki
artlş; sanayi, tarım ve hizmetler sektörlerinin her
üçünde de meydana gelen hızlı gelişmeden kaynak­
lanmıştır. Kaçınılmaz olarak bu seviyedeki bir bü­
yüme hızı ekonomideki para talebimi etkilemiştir.
ıBu genel geföşme eğilimi 1986 ydmın onuncu ayı so­
nunda, eldeki geçici verilerin de işaret ettiği üzere,
parasal büyüme eğilimini fcür önceki yıl seviyesinin
üzerine çıkartmıştır.
Emisyon 31 ekim tarihi itibariyle 2 trilyon 15 mil­
yar TL. seviyesinde olup, vdbaşma göre 621,7 mil­
yar TL. tutarında bir artış »östermistfir. On aylık
dönemde emisyon hacmindeki artış oranı yüzde 44,6
olmuştur. Bkim ayı sonu itibariyle 1986 yılında kay­
dedilen bu artış hızı, 1935 yılınm aynı döneminde
yüzde 36,4 olarak jgerçekleşen artış tazmin üzerinde­
dir.
8 . 1 2 , 1986
Oi 1
ti. Gayri sa'fiimJHl hâsılanın geçen yık göre daba yük­
sek Hr büyüme hızı göstermesine rağmen, emisyon
hacmindeki yıllık artış hızı, 1985 yılı seviyesinin üze­
rinde olmuştur.
1986 yılı içimde toplam mevduat hacminin önceki
yıllara göre daha düşük bir artış eğilimi göstermesi
nedeniyle, dolaşımdaki paraınm para arzı içindeki
etkinliği artmıştır. Gerek dar anlamdaikİ, gerekse ge­
niş anlamdaki para arzında yıl içinde görülen geliş­
melerde, dolaşımdaki <para hacmi etkili olmuştur. Bu
yılın ocak - ekim döneminde, dar anlamdaki para ar­
zı IjMl) yüzde 16,1 oranımda genişleme göstermiştir.
1985 yılının aynı döneminde <Ml)'deki artış yüzde
13,8 olmuştu. Geniş anlamda para arzı <'M2) ise va­
deli mevduat artış hızının yavaşlamış olması nedeniy­
le ocak - ekim döneminde yüzde 15,9 oranında art­
mıştır. Oysa, 1985 yılmm on ayhk döneminde (M2)'
deki artış yüzde 39,3 oranında gerçekleşmiştir.
Geçtiğimiz on aylık dönemde emisyon hacminde­
ki ve para arzı göstergelerindeki gelişmeler, parasal
büyüklüklerin, piyasayı yoğun bir likit sıkıntısına
sokmayacak ve kontrolsüz bir talep baskısına yol
açmayacak bir anlayışla yönlendirildiğini göstermek­
tedir.
Toplam mevduat artış hızında, vadeli mevduat
artış hızındaki gerileme nedeniyle, geçmiş yıllara gö­
re bir yavaşlama olduğu görülmektedir. Toplam mev­
duat hacmi 1985 yılında yüzde 60,5 oranında artış
göstererek, yıl sonunda 8 trilyon 37 milyar TL.'ye
ulaşmıştır. 1986 yılının ocak - ekim döneminde yüz­
de 21,1 oranında genişleme gösteren toplanı mevdu­
at hacmi, ekim ayı sonu itibariyle 9 trilyon 733 mil­
yar TL. olmuştur. 1985 yılınm ocak - ekim döne­
minde yüzde 38,6 oranındaki artış göz önünde tu­
tulduğunda, toplam mevduat hacminde 1986 yılında
nispi bir yavaşlama olduğu görülmektedir. Artış hı­
zının yavaşlamasında, yıl içinde faiz oranlarının dü­
şürülmesinin yanı sıra, tasarruflar açısından alterna­
tif plasman imkânlarının artmış olmasının da etkisi
olmuştur.
1986 yılı içinde faiz oranları enflasyondaki ge­
lişmelere paralel olarak düşürülmekle birlikte, uygu­
lanan faiz politikasıyla tasarruflara, cari enflasyon
oranının üzerinde net gelir sağlanmaya devam edil­
miştir. Bu arada vadesiz tasarruf mevduatına uygu­
lanan faiz oranı, yıl içinde önce yüzde 10 seviyesine
yükseltilmiş, son defa yapılan değişiklikle de bu he­
Ekim ayı sonu itibariyle emisyondaki yıllık ar­
sabın bir aylık ve üç aylık asgarî bakiyelerine daha
tış hızı ise yüzde 51,8 seviyesindedir, 1985 Eik'İm ayı
yüksek
oranda faiz ödenmesi imkânı sağlanmıştır.
sonunda yıllık artış hızı yüzde 48,2 olarak gerçekleşmiş- ı
-1«