MAKROEKONOMİK GELİŞMELER 10/09/2014 2011 IV. ÇEYREK STRATEJİ RAPORU YILIN İKİNCİ ÇEYREĞİNDE BÜYÜME ORANI BEKLENTİLERİN ALTINDA! 2014 2. ÇEYREK GSYH Gerçekleşmeleri 2014 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre sabit fiyatlarla GSYH %2,8 olan beklentilerin altında ve %2,1 artışla 30,8 milyar TL olarak gerçekleşti. Yılın ilk çeyrek büyüme oranı ise %4,3’ten %4,7’ye revize edildi. Böylece yılın ilk yarısında geçen yılın aynı dönemine göre %3,3’lük büyüme gerçekleşti. 2014 yılında alınan makro ihtiyati tedbirlere rağmen ilk çeyrekte %3,2 büyüyen yerleşik hane halklarının tüketiminin (%2,9’dan %3,2’ye revize edildi), yılın ikinci çeyreğinde sadece %0,4 büyüdüğü görülüyor. Zayıflayan TL ve güçlenen Avrupa ekonomilerinin ihracat üzerindeki olumlu etkisinin yılın ilk çeyreğinde olduğu kadar hızlı olmasa da devam ettiğini söyleyebiliriz. Cari fiyatlarla GSYH 2014 yılının ikinci çeyreğine göre %9,7 artışla 423,9 milyar TL oldu. Dolar bazında Cari fiyatlarla GSYH ise; bu dönemlerde Doların TL karşısında %14,8’lik değer artışı sonucunda, %4,4 azalış gösterdi. Cari Fiyatlarla (milyon TL) Cari Fiyatlarla (milyon $) Sabit Fiyatlarla (milyon TL) GSYH Büyüme (%) GSYH Büyüme (%) GSYH Büyüme (%) 289.905 20,3% 184.611 15,0% 26.383 12,4% 317.392 19,3% 203.491 17,2% 28.083 9,3% 351.173 18,6% 203.072 3,4% 31.177 8,7% 339.243 14,7% 185.061 -8,7% 29.533 5,3% 1.297.713 18,1% 776.714 6,1% 115.175 8,8% 325.184 12,2% 181.811 -1,5% 27.197 3,1% 350.161 10,3% 194.704 -4,3% 28.855 2,7% 377.042 7,4% 210.004 3,4% 31.644 1,5% 364.412 7,4% 204.051 10,3% 29.930 1,3% 1.416.798 9,2% 790.598 1,8% 117.625 2,1% 355.687 9,4% 199.743 9,9% 28.027 3,1% 386.373 10,3% 210.142 7,9% 30.184 4,6% 417.223 10,7% 211.887 0,9% 32.983 4,2% 405.898 11,4% 200.088 -1,9% 31.283 4,5% 1.565.181 10,5% 822.922 4,1% 122.476 4,1% 408.429 14,8% 184.287 -7,7% 29.332 4,7% 423.921 9,7% 200.803 -4,4% 30.803 2,1% DÖNEM 1.Ç 2011 2.Ç 2011 3.Ç 2011 4.Ç 2011 2011 1.Ç 2012 2.Ç 2012 3.Ç 2012 4.Ç 2012 2012 1.Ç 2013 2.Ç 2013 3.Ç 2013 4.Ç 2013 2013 1.Ç 2014 2.Ç 2014 Kaynak: TÜİK, BMD Araştırma Takvim etkisinden arındırılmış GSYH bir önceki yılın ikinci çeyreğine göre %2,4 ile arındırılmamış %2,1’lik artışın üzerinde gerçekleşirken, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış GSYH bir önceki çeyreğe göre %0,5 azaldı. Reel GSYH Büyüme Hızı Reel GSYH Büyüme Hızı (MTEA) 4,6% 3,1% 4,7% 4,5% 4,2% 3,1% 2,7% 2,1% 1,5% 1,9% 1,3% 1,1% 1,8% 0,9% 0,2% 0,3% 1.Ç 2012 2.Ç 2012 3.Ç 2012 4.Ç 2012 -0,2% 1,7% 0,3% 1.Ç 2013 2.Ç 2013 3.Ç 2013 4.Ç 2013 1.Ç 2014 2.Ç 2014 -0,5% Kaynak: TÜİK, BMD Araştırma Eren Gül Karaca [email protected] +90(216)547 1350 1 MAKROEKONOMİK GELİŞMELER 10/09/2014 2014 2. ÇEYREK GSYH Gerçekleşmeleri 2011iktisadi IV. ÇEYREK STRATEJİ RAPORU Yılın ikinci çeyreğinde faaliyet kollarına göre GSYH içindeki payı en yüksek İmalat Sanayinde gerçekleşen %2’lik büyümenin GSYH artışına 0,5 puan katkı sağladığı görülüyor. Finans ve Sigorta faaliyetleri ise %7,1’lik büyüme ile GSYH artışına en fazla (0,9 puan) katkıyı sağlamış. Diğer yandan, ulaştırma %2,8 ile GSYH artışının üzerinde büyürken, Toptan ve Perakende Ticaret ise %0,3 büyüme ile zayıf seyretmiş. İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Reel GSYH Büyüme Hızı (%) Tarım, ormancılık ve balıkçılık Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Sanayi Elektrik, gaz, buhar ve iklimlendire üretimi ve dağıtımı Su temini; kanalizasyon, atık yönetimi ve iyileştirme faaliyetleri İnşaat Toptan ve perakende ticaret Ulaştırma ve depolama Konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri Bilgi ve iletişim Finans ve sigorta faaliyetleri Gayrimenkul faaliyetleri Mesleki, bilimsel ve teknik faaliyetler İdari ve destek hizmet faaliyetleri Kamu yönetimi ve savunma; zorunlu sosyal güvenlik Eğitim İnsan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri Kültür, sanat, eğlence, dinlence ve spor Diğer hizmet faaliyetleri Hanehalklarının işverenler olarak faaliyetleri Sektörler Toplamı Dolaylı ölçülen mali aracılık hizmetleri Vergi-Sübvansiyon Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (Alıcı fiyatlarıyla) 2013 3,5% -3,4% 3,7% 1,3% 4,7% 7,0% 4,9% 3,7% 9,2% 2,8% 9,8% 1,7% 6,6% 5,1% 4,3% 4,5% 5,3% 2,6% 2,3% 5,8% 4,8% 12,5% 4,2% 4,1% 1.Ç 2013 5,8% -4,4% 1,8% -3,9% 3,6% 5,8% 3,0% 2,3% 13,4% 4,4% 6,5% 1,3% 5,7% 3,9% 4,5% 4,5% 5,0% 0,7% 2,7% 4,7% 3,5% 6,4% 1,7% 3,1% 2.Ç 2013 6,4% -3,2% 3,7% 2,3% 5,4% 7,5% 5,2% 3,8% 11,8% 2,4% 8,5% 1,3% 7,0% 5,6% 4,0% 4,3% 5,7% 2,6% 2,0% 6,2% 4,9% 9,4% 5,3% 4,6% 1.Ç 2014 3,6% 7,3% 5,3% 3,6% 11,8% 5,1% 3,4% 3,5% 1,2% -1,4% 14,2% 2,1% 11,6% 7,2% 4,6% 6,0% 3,6% 12,4% 3,3% 1,3% 5,6% 16,7% 5,3% 4,7% 2.Ç 2014 -1,8% 6,9% 2,0% 4,5% 10,8% 2,6% 0,3% 2,8% 2,1% 5,7% 7,1% 2,1% 9,6% 5,2% 5,1% 5,0% 5,2% 7,8% 2,0% -2,0% 2,8% 10,3% 0,5% 2,1% son çeyrek son çeyrek GSYH'daki GSYH'ya payı (%) katkısı 7,2% -0,1% 0,7% 0,0% 25,4% 0,5% 1,8% 0,1% 0,4% 0,0% 6,0% 0,2% 13,2% 0,0% 12,8% 0,4% 1,5% 0,0% 2,6% 0,2% 12,0% 0,9% 4,6% 0,1% 2,4% 0,2% 1,8% 0,1% 2,9% 0,1% 2,0% 0,1% 1,2% 0,1% 0,2% 0,0% 0,8% 0,0% 0,1% 0,0% 99,9% 2,8% 8,4% 0,9% 8,6% 0,0% 100,0% 2,1% Kaynak: BMD Araştırma, TÜİK Harcamalar yöntemine göre yılın ikinci çeyreğinde devlet harcamaları ve ihracat sırasıyla %2,4 ve %5,5’lik artışlarla %2,1’lik GSYH artışının üzerinde; yerleşik hane halklarının tüketimi %0,4 ile altında büyümüş. Sabit sermaye oluşumu ve ithalat ise sırasıyla %3,5 ve %4,6 küçülmüş. 2013 yılında iç talep kaynaklı %4 büyüme yakalanmışken, 2014 yılında ise büyümenin dış talepteki canlılığın etkisiyle gerçekleştiği görülüyor. Harcamalar Yöntemiyle Reel GSYH Büyüme Hızı (%) Gayri Safi Yurtiçi Hasıla Yerleşik Hanehalklarının Tüketimi Yerleşik ve Yerleşik Olmayan Hanehalklarının Yurtiçi Tüketimi (Eksi) Yerleşik Olmayan Hanehalklarının Yurtiçi Tüketimi Yerleşik Hanehalklarının Yurtdışı Tüketimi Devletin Nihai Tüketim Harcamaları Maaş, Ücret Mal ve Hizmet Alımları Gayri Safi Sabit Sermaye Oluşumu Kamu Sektörü Makine- Teçhizat İnşaat Özel Sektör Makine- Teçhizat İnşaat (*) Stok Değişmeleri Mal ve Hizmet İhracatı (Eksi) Mal ve Hizmet İthalatı 2013 4,1% 5,1% 5,3% 10,2% 19,8% 6,2% 3,9% 8,0% 4,2% 23,4% 3,6% 29,8% 0,4% 1,0% -1,0% -110,5% -0,3% 9,0% 1.Ç 2013 3,1% 3,1% 3,8% 31,0% 49,7% 7,9% 4,3% 11,7% 0,4% 52,4% 105,3% 47,4% -5,8% -6,1% -5,0% -63,8% 3,0% 7,8% 2.Ç 2013 4,6% 5,6% 6,5% 21,4% 7,8% 8,0% 3,5% 12,0% 3,4% 27,3% 39,3% 25,3% -0,8% -1,3% 0,5% -383,6% 0,0% 12,5% 1.Ç 2014 4,7% 3,2% 3,5% 12,4% 16,5% 9,2% 4,4% 14,1% -0,2% 7,2% -1,7% 8,4% -1,6% -4,5% 4,6% 133,0% 11,1% 0,7% 2.Ç 2014 2,1% 0,4% 0,4% 1,9% 10,6% 2,4% 4,3% 0,9% -3,5% -0,9% -12,8% 1,3% -4,1% -7,6% 4,3% -21,8% 5,5% -4,6% son çeyrek son çeyrek GSYH'daki GSYH'ya payı (%) katkısı 100,0% 2,1% 64,6% 0,3% 68,8% 0,3% 4,7% 0,1% 0,6% 0,1% 10,6% 0,3% 4,9% 0,2% 5,8% 0,0% 24,5% -0,9% 4,6% 0,0% 0,6% -0,1% 4,0% 0,1% 19,8% -0,8% 13,5% -1,0% 6,4% 0,3% 1,6% -0,3% 27,8% 1,5% 29,1% -1,3% Kaynak: BMD Araştırma, TÜİK 2 MAKROEKONOMİK GELİŞMELER 10/09/2014 2011 IV. ÇEYREK STRATEJİ RAPORU GSYH Gerçekleşmeleri Hanehalklarının Yurtiçi Tüketimi Reel Büyüme Hızı (%) GSYH (1998 FİYATLARI İLE) (BİN TL) Hanehalklarının Yurtiçi Tüketimi (yerleşik ve değil) Gıda, İçki ve Tütün Giyim ve Ayakkabı Konut, Su, Elektrik, Gaz ve Diğer Yakıtlar Mobilya, Ev Aletleri ve Ev Bakım Hizmetleri Sağlık Ulaştırma ve Haberleşme Eğlence ve Kültür Eğitim Lokanta ve Oteller Çeşitli Mal ve Hizmetler 2013 4,1% 5,3% 2,5% 6,0% 0,9% 3,6% 0,1% 9,6% -0,6% 5,4% 9,2% 13,9% 1.Ç 2013 3,1% 3,8% 3,4% 1,7% -1,6% -0,4% 3,3% 8,6% -16,3% 4,7% 13,4% 14,5% 2.Ç 2013 4,6% 6,5% 2,8% 10,0% 0,8% 5,8% 0,9% 7,7% -4,2% 5,4% 11,8% 21,8% 1.Ç 2014 4,7% 3,5% 2,6% 4,5% 3,7% 5,8% 6,5% 1,3% 10,2% 10,2% 1,2% 1,8% 2.Ç 2014 2,1% 0,4% 4,4% -6,6% 4,1% 0,5% 0,7% 1,8% 6,5% 6,5% 2,1% -11,2% son çeyrek son çeyrek GSYH'daki GSYH'ya payı (%) katkısı 100,0% 2,1% 68,8% 0,3% 18,9% 0,8% 3,6% -0,2% 7,0% 0,3% 8,4% 0,0% 3,4% 0,0% 12,2% 0,2% 3,0% 0,2% 0,6% 0,0% 2,8% 0,1% 8,7% -1,0% 2014 2. ÇEYREK Kaynak: BMD Araştırma, TÜİK Yılın ilk çeyreğinde, yerel seçimler öncesi artan belirsizlik ve yılın ilk çeyreğinde uygulamaya geçirilen iç talebi kısmaya yönelik makro ihtiyati tedbirlere rağmen hane halklarının yurtiçi tüketimi %3,5 artmışken, ikinci çeyrekte sadece %0,4 artabilmiş. Devlet harcamaları ise yılın ilk çeyreğinde %9,2 artmışken, ikinci çeyrekte %2,4’e gerilediyse de GSYH artışının üzerinde seyretmeye devam ediyor. Yılın ilk iki çeyreğinde Kamu yatırımlarında küçülme varken, özel sektör yatırımlarında ise son 4 dört çeyrek artarda küçülme var. Olumlu tek gelişme ise dış ticaret dengemizdeki iyileşmenin büyümeyi pozitif etkilemeye devam ediyor olması gibi görünüyor. Arz tarafında büyüme ise hizmetler, inşaat ve imalat sanayi öncülüğünde gerçekleşmiş. Hizmetler tarafında finans ve sigorta, mesleki teknik ve idari destek, eğitim, sağlık ve kültür-sanat-eğlence faaliyetlerinde GSYH büyümesinin üzerinde büyüme yaşandığı görülüyor. Geçen yıla göre yabancı para birimleri karşısında zayıflayan TL’nin dış ticaret dengesini iyileştirici etkilerinin azalarak da olsa devam ettiğini ve bu durumun ihracat artışımızı yıl boyunca olumlu etkileyerek imalat sanayideki canlılığı da desteklemesini beklemekteyiz. Önümüzdeki dönemler için TCMB’nin enflasyonun beklenenin üzerinde seyrediyor olması sebebiyle önemli faiz indirim kararları almayacağı ihtimalini de dikkate aldığımızda, yıl genelinde yurtiçi talepteki zayıflığın devam etmesini; ancak, güçlenen Avrupa ekonomilerinin katkısıyla dış ticaret dengemizdeki iyileşmenin büyümemize olumlu etkisinin sürmesini öngörmekteyiz. 3 MAKROEKONOMİK GELİŞMELER 10/09/2014 2014 2. ÇEYREK GSYH Gerçekleşmeleri 2011 IV. ÇEYREK STRATEJİ RAPORU Bizim Menkul Değerler A.Ş Araştırma Departmanı Email : [email protected] Telefon : 0216-444-1-263 0216-547-13-00 Önemli Uyarı Burada yer alan bilgiler Bizim Menkul Değerler A.Ş. tarafından okuyucuyu bilgilendirme amacı ile hazırlanmıştır. Yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Herhangi bir yatırım aracının alım-satım önerisi ya da belli bir getiri garantisi olarak yorumlanmamalıdır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun olmayan sonuçlar doğurabilir. Burada yer alan bilgiler BMD’nin güvenilir olduğunu düşündüğü yayımlanmış bilgilerden ve veri kaynaklarından derlenmiştir. Kullanılan bilgilerin hatasızlığı ve/veya eksiksizliği konusunda BMD hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz. BMD Araştırma raporları şirket içi ve dışı dağıtım kanalları aracılığıyla tüm BMD müşterilerine eşzamanlı olarak dağıtılmaktadır. Ayrıca, Burada yer alan tahmin, yorum ve tavsiyeler dökümanın yayınlandığı tarih itibariyle geçerlidir. BMD Araştırma Bölümü daha önce hazırladığı ya da daha sonra hazırlayacağı raporlarda bu raporda sunulan görüş ve tavsiyelerden farklı ya da bu raporda sunulan görüş ve tavsiyelerle çelişen başka raporlar yayınlayabilir. Çelişen fikir ve tavsiyeler bu raporu hazırlayan kişilerden farklı zaman dilimlerine işaret ediyor, farklı analiz yöntemlerini içeriyor ya da farklı varsayımlarda bulunuyor olabilir. Böyle durumlarda, BMD’nin bu raporlardaki tavsiye ve görüşlerle çelişen diğer BMD Araştırma Bölümü raporlarını okuyucunun dikkatine sunma zorunluluğu yoktur. Bu çalışma kesinlikle tekrar çıkarılmak, çoğaltılmak, kopyalanmak ve/veya okuyucudan başkasına dağıtılmak üzere hazırlanmamıştır ve BMD Araştırma Bölümü’nün izni olmadan kopyalanamaz ve çoğaltılıp dağıtılamaz. Okuyucuların bu raporun içeriğini oluşturan yatırım tavsiyeleri, tahmin ve hedef fiyat değerlemeleri de dahil olmak üzere tüm yorum ve çıkarımların, BMD Araştırma ‘nün izni olmadan başkalarıyla paylaşmamaları gerekmektedir. BMD bu araştırma raporunu yayınlamaya, müşterilerine ve gerekli yatırım profesyonellerine dağıtmaya yetkilidir. BMD Araştırma Bölümü gerekli olduğunu düşündüğünde düzenli olarak yatırım tavsiyelerini güncellemekte ve temel analize dayalı araştırma raporları hazırlamaktadır. Bununla birlikte, bu çalışma herhangi bir hisse senedinin veya finansal yatırım enstrümanlarının alımı ya da satımı için BMD ve/veya BMD tarafından direk veya dolaylı olarak kontrol edilen herhangi bir şirket tarafından gönderilmiş bir teklif ya da öneri oluşturmamaktadır. Herhangi bir alım-satım ya da herhangi bir enstrümanın halka arzına talepte bulunma kararı bu çalışmaya değil, arz edilen yatırım aracı ile ilgili kamuya duyurulmuş ve yayınlanmış izahname ve sirkülere dayanmalıdır. BMD ya da herhangi bir BMD çalışanı bu raporun içeriğindeki görüş ve tavsiyelere uyulması sebebiyle doğabilecek doğrudan ya da dolaylı herhangi bir zarar ya da kayıpla ilgili olarak sorumlu tutulamaz. 4