D VE ANLATIM

VE
ANLATIM
IM
27
KAVRAMA
ST
TE
D
KAZ
AN
12-A
TEST
Paragrafta Yardımcı Düşünce - 3
1. Denizlerden buharlaşan sular, yukarıda yoğunlaşıp
aşağıya yağmur hâlinde düşünce bu yağmur suları,
pek çok pisliği ve suda eriyen maddeyi nehirlere, özellikle denizlere sürüklemektedir. Bu şekilde pislikler,
kirleticiler havadan ve topraktan sulara geçmektedir.
Karalardan sökülebilen ve sular tarafından sürüklenebilen taşlar ve topraklar da bu kirletici maddeler gibi
denizlere taşınmaktadır. Bu taşınmayla ister kirleticiler
olsun isterse taş ve topraklar, geri dönüşümü olmayacak biçimde sulara karışmaktadır.
3. Fosil yakıt kullanımı, sanayileşme, hızlı nüfus artışı,
enerji üretimi, ormansızlaşma gibi etkenler sonucunda
atmosfere salınan gazlar doğal sera etkisini artırmaktadır. Bu artışın sonucu olarak yeryüzü ısınmakta, buharlaşma fazla olmakta ve iklim dengesi bozulmaktadır.
İklim dengesinin bozulması, yağış düzeninin bozulmasına yol açmaktadır. Bunun yanında toprağın nem tutma oranı düşmektedir ve toprakta çölleşme meydana
gelmektedir.
Bu parçaya göre toprağın çölleşmesinde
I. Fosil yakıt kullanımı
II. Nüfus artış hızı
III. Ormansızlaşma
IV. Yeryüzünün ısınması
Bu parçada aşağıdakilerin hangisine değinilmemiştir?
2. Küresel ısınma ve buna bağlı olarak meydana gelen
iklim değişimi sürecinin yaratacağı veya yaratmış olduğu ekonomik, ekolojik ve sosyolojik sonuçlar, dünyanın
hiçbir yerinde henüz tam anlamıyla kavranamamıştır.
Ancak bilim insanları yaptıkları araştırmalarda, insanların bu tehlikelerle er geç karşılaşacağını ve bunların
yaratacağı sonuçların neler olabileceğini bilimsel verilere dayanarak açıklamaktadırlar.
Bu parçada küresel ısınma ile ilgili aşağıdakilerden
hangisine değinilmemiştir?
A) İklim değişimine yol açabileceği
B) Tehlikeli sonuçlarını insanların yaşamasının kaçınılmazlığı
C) Sonuçlarının bilimsel verilerle ortaya konduğu
D) İnsanların zamanla daha duyarlı olacağı
E) Yarattığı sonuçların tam olarak anlaşılmadığı
olaylarından hangileri başka nedenlerin sonucu
olarak dolaylı rol oynamaktadır?
ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
A) Suların, kirleticileri ve toprakları taşımasının engellenemeyeceğine
B) Yağmur sularının, denizlere kirleticileri ve toprakları
taşıdığına
C) Yağmurun, denizden yükselen su buharından oluştuğuna
D) Denizlerin, yağmur sularının taşıdığı maddelerle
kirlendiğine
E) Havadaki ve topraktaki kirleticilerin sulara karıştığına
A) Yalnız I.
D) II. ve III.
B) Yalnız IV.
C) I. ve IV.
E) I, III. ve IV.
4. Çevre kirliliğinin temelinde insan faaliyetleri yatmaktadır. Dolayısıyla, insan davranışları ve toplumun çevre
bilinci, çevre kirliliğiyle mücadelede çok önemlidir.
İnsan olarak bilmeliyiz ki tükettiğimiz her şey, ekosisteme bir kirlilik yükü olarak dönmektedir. Tükettiğimiz
gıda, harcadığımız enerji ve diğer tüketim mallarının,
hem üretiminin hem de bunların artıklarının çevreye
yüklediği bir kirlilik yükü vardır. Öyleyse birey olarak
çevre açısından üzerimize düşen, yapabileceğimiz kadar az tüketmektir.
Bu parçada aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı
yoktur?
A) Çevre kirliliğinde asıl etken nedir?
B) Çevre kirliliğiyle mücadelede önemli olan nedir?
C) Çevre kirliliğine karşı insanlar yeteri kadar bilinçli
midir?
D) Tüketim maddeleri, çevre kirliliğinde etkili midir?
E) Çevre kirliliğini önlemede her ferdin yapması gereken nedir?
TEST
D
27
VE ANLATIM
12-A
Paragrafta Yardımcı Düşünce - 3
5. Bugün çok önemli bir çevre problemi olan ve özellikle
insan sağlığını etkileyen hava kirliliği, atmosfer bileşiklerinin değişmesiyle başlamaktadır. Atmosfer, genellikle
içerisine karışan toksinli maddeleri eriterek etkisiz hâle
getirir. Buna rağmen meteorolojik ve coğrafik şartlara
bağlı olarak devamlı kirlenmektedir. Çeşitli amaçlarla
yakılan ateşler, fabrika ve ev bacalarının dumanları,
araçların egzoz gazları, yanardağların çıkardığı dumanlar havaya çeşitli zehirli gazların oldukça fazla miktarda karışmasına neden olmaktadır. Bu, kirliliği sürekli
hâle getirmektedir.
7. Bahçemizde bir manolya ağacı vardı. Babaannemin
de dudaklarından manolya şarkısı hiç gitmezdi:
ʽʽKoklamaya kıyamam, benim güzel manolyam!”
Babaannem koklayınca bile solar dediği için ağaca
tırmanmaya çalışan hatta etrafında koşan çocuklara
bile kızardım. Rüzgâr esince öyle tatlı bir koku gelirdi ki
burnuma... Bu manolya ağacına âdeta bağlanmıştım,
onu tutkuyla seviyordum. Bu sevgi, kaybettiğimiz babaannemin hatırası olduğu için mi oluşmuştu? Kim bilir?
Ağaca bir şey olursa babaannemin hatırası sarsılacak
gibi gelirdi.
Bu parçanın yazarı manolya ağacıyla ilgili olarak
aşağıdakilerden hangisine değinmemiştir?
A) İnsan sağlığını etkilediğine
B) Atmosferin yapısının değişmesiyle oluştuğuna
C) Bütünüyle insanlar tarafından kirletildiğine
D) Atmosfere karışan zehirli gazlardan kaynaklandığına
E) Sürekli bir şekilde gerçekleştiğine
A) Duyduğu sevgiye
B) Görünümünün güzelliğine
C) Korumaya çalıştığına
D) Kokusunu çok beğendiğine
E) Babaannesinin bir hatırası gibi algıladığına
6. Gıda kıtlığının giderilmesi için tarımdaki verimliliğin artırılması gerekmektedir. Bu nedenle kimyasal gübreler
ve tarım ilaçları verimin yükseltilmesinde vazgeçilmezler arasına girmiştir. Bu gübre ve ilaçların kullanımının planlanması ve kontrol edilmesi kaçınılmaz bir
gereklilik hâline gelmiştir. Ülkemizin bazı bölgelerinde
bazı tarım ürünlerinde bilinçsiz tarım ilacı kullanımı yapılmaktadır. Bilinçsiz kullanılan ilaçlar da sağlığı tehdit
etmek, doğal dengeyi bozmak gibi geri dönüşü çok zor
yan etkiler oluşturmaktadır. Planlama ve denetim mekanizması bu yüzden elzem hâle gelmiştir.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?
ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
Bu parçadan hava kirliliğiyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
8. Bostancı’nın adı, kimi kaynakların söylediği gibi, burada çok bostan olduğu için böyle değildir. Osmanlı
Dönemi’nde, İstanbul’u Anadolu’ya bağlayan ana yol
Bostancı’dan geçiyordu. Kentin bu doğu sınırında, bir
Bostancı Derbendi yani karakolu kuruldu. Bu karakol,
İstanbul’a giriş çıkışları kontrol ediyor, kentte işi gücü
olduğunu kanıtlayamayan ya da kentte yaşayan bir kefil gösteremeyenleri buradan geçirmiyordu.
Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
A) Bostancı adının kaynağının yanlış bilindiği
B) Osmanlı Dönemi’nde Bostancı’nın anayol
güzergâhında olduğu
C) Bostancı’da İstanbul’a giriş-çıkışları kontrol amacıyla karakol kurulduğu
D) Bostancı Derbendi’nin İstanbul’da işi olmayanları
şehre almadığı
E) Bostancı’nın Osmanlı Dönemi’nde önemli bir yerleşim yeri olduğu
1
KAVRAM
IM
A
T
TES
KAZAN
A) Gıda yetersizliğinin giderilmesinin tarımda verimliliği
artırmaya bağlı olduğuna
B) Tarımda kimyasal gübre ve ilaç kullanımının olmazsa olmaz bir duruma geldiğine
C) Ülkemizin kimi yörelerinde tarım ilaçlarının bilinçsizce kullanıldığına
D) Tarımda ilaç ve gübre kullanımının sağlık açısından
tehlikeler doğurduğuna
E) Gübre ve ilaç kullanımında denetim mekanizmalarının sorumluluğunu yerine getirmediğine
2 3
4
5
6
7 8
9 10 11 12