Tokat Kırılgan Gruplar (Kırsalda Yaşayanlar, Engelliler, Kadınlar, Yaşlılar, Göçle Gelenler, Mülteciler, Mevsimlik İşçiler) Kolaylaştırıcı: Yrd. Doç. Dr. Umut AŞKIN Raportör: Nalan Kangal Kırsalda Yaşayanlar Sorunlar Gelir dağılımının bozulması Yaşanan yoğun göç Tarımsal alanların verimli olarak kullanılmaması Sosyal aktivitelere (Bilgi evleri, hobi vs) katılım eksikliği, kişisel gelişim Okullaşma ve eğitim sorunu İstihdam olanaklarının eksikliği Dağ köylerine ulaşımın zorluğu Kırsalda iş gücü sıkıntısı ve mevcut iş gücünün de ücret yüksekliğinin yetersiz olması Tarımsal üretim alanında yapılan iyileştirme faaliyetlerinin ilgili kişilerce benimsenmemesi Temizlik ve hijyen eksikliği Tarım alanında ilgili kamu kurumlarının yetersizliği (eğitim, eleman ve yayın faaliyetleri) Kırsaldaki kadınların kooperatif faaliyetlerine izin verilmemesi Tarım arazilerinin küçük ölçekli olması nedeniyle aile Kırsalda genç işgücünün atıl kalması Kırsalın vasfını kaybetmiş olması Kadınların yaralanabileceği sosyal olanakların yokluğu, eksikliği Üretilen ürünlerin satılamaması Arazi toplulaştırılması Kırsalda eğitim seviyesinin düşük olması Katma değeri yüksek ürünlerin üretiminin teşvik edilmemesi Bilgi yoğun teknolojinin kullanım eksikliği Bilişim teknolojisinin yetersiz olmaması Tarım alanında çalışa mesleki yeterliliklerinin ve mesleki bilgi düzeyinin artırılması Devletin uygulamış olduğu yanlış tarım politikaları Tarımsal araçların gereğinden fazla edinilmesi Tarımsal kredi ve teşviklerin yanlış alanlarda kullanılması Ziraat alanında görev alan özel, kamu ve diğer kurumsal yapıların etkinliğinin ve verimliğinin sorgulanması, denetlenmesi Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı Mevsimlik Çalışanlar Gelir düzeyinin düşüklüğü ve emek sömürüsü Çocukların eğitimi Ailelerin eğitimi Hijyen sorunu Sosyal dışlanma Temel kolaylaştırıcı gereksinimlerin sağlanması Güvenlik Bebek bakımı, hamilelerin kontrolü, çocukların sağlık kontrolü eksiklikleri Sigortasız çalıştırılması Alt yapının yetersizliği Çalışan çocuklar Barınma sorunları Mülteciler, Sığınmacılar Kurumlar arası işbirliği olmadığı için göçmenlerin yol açtığı sorunlarda yetersiz kalınması Mülteci ve göçmenlerin dil sorunun Geçici istihdam sorunu Gelir seviyesi düşüklüğü nedeniyle dilencilik sorunu, çocukların istismarı Toplumumuzla kültürel uyumsuzluk sorunu Barınma ve diğer gereksinimlerinin karşılanması sorunu Engelliler Kurum bakımından yararlanan çocukların bakımını üstlenen ailelerin bu durumu suiistimal etmesi 2022 den maaş alan çocukların takibinin eksik yapılması Ulaşım olanaklarının yetersizliği(toplu taşıma araçlarında ki eksiklikler) Engellilerde kamu ve özel sektörde istihdam sorunu Özellikle engellilere yönelik trafik ışıklarının yetersizliği Engellilerin şehir içerisindeki sosyal hayata katılımını kolaylaştıracak yol, alt yapı vs eksikliği Engelli rampalarının çalıştırılamaması Engellilerin birey olarak toplumsa kabul edilmemesi İstihdama katılamadan kaynaklanan yoksulluk Engelli bireylerin ailelerinin bilgi eksikliği Evde bakım hizmetlerinin eksikliği Engellilerin sosyal ve iş yaşamını arttırmak için toplumsal farkındalık eksikliği Zihinsel ve ruhsal engelli kişilerin kamu vesayeti altına alınması için yasal düzenleme eksikliği Kadınlar Kadınların sosyal, kültürel, eko, sportif alana katılım yetersizliği Kadına yönelik şiddet fazlalılığı Yalnız kadınların sorunları Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı Yaşlılar Şiddete uğrayan kadınların yasal şikayet sürecinde yaşadığı sorunlar Kadına yönelik toplumsal cinsiyet temelli bakış açısının toplum genelinde yaygınlığı Kadınların eğitim seviyesinin düşüklüğü Şiddet uygulayana yönelik caydırıcı uygulamalarda yaşanan eksiklikler Karar alma süreçlerine eksik katılım Yaşlıların ekonomik yetersizlikleri Yalnız yaşayan yaşlıların sorunu, yaşlıları suiistimal edilmesi, sağlık hizmetlerine ulaşım yetersizliği, bakım hizmetlerin ulaşım yetersizliği Şiddete maruz kalma (fiziki ve psikolojik) Bakıma muhtaç yaşlıların evde bakımı hizmetlerinin yetersizliği Yaşlıların teknoloji okuryazarlığı sorununun giderilmesi Yaşlıların kentsel hizmetlerin elektronik/teknolojik ortamda verilmesi nedeniyle sıkıntılar-su saatine yükleme yapılması, hastane randevuları vs. Yaşlılara yönelik sosyal güvenlik eksiklikleri Yaşlılığa yönelik toplumsal farkındalığın artırılması Yaşlıların sorunlarının geleneksel Türk kültürü çerçevesinde halledilebilmesi Yaşlı ve evde bakım hizmetlerinde uygulanan prosedürlerin (maaş bağlama vs) esneklikten yoksun olması GÖÇE İLİŞKİN TESPİTLER Gelir seviyesinin düşüklüğü nedeniyle yoğun göç Sosyal olanakların kısıtlı olması Diğer illere göç Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı Başlık Çözüm Önerileri KIRSAL KESİM 1. Kooperatifçiliğin ve aile içi işbirliğinin geliştirilmesi Kırsaldaki kültürel yapının korunması-oyunlar, kıyafetler, yazılı olmayan tarih, efsanelerin sesli, sözlü ve görsel kütüphanelere aktarılması ve kültür merkezlerinin oluşturulması Tarımsal alanda çalışan kamu personelinin nitelik ve niceliksel olarak geliştirilmesi Kırsalda eğitim olanaklarının iyileştirilmesi Sağlık alanındaki eksikliklerin Sağlık İl Müdürlüğü tarafından tespit edilmesi Kırsaldaki genç işgücü için yerel olarak mesleki eğitim verilmesi Bölgedeki tarım ürünü portföyünün geliştirilmesi, tarımsal ürünün kalitesinin ve veriminin artırılması Tarımda denetim mekanizmalarının daha işlevsel hale getirilmesi Tarımda sübvansiyonların artırılması Organik tarımın desteklenmesi ve altyapı oluşturulması Kırsal turizmin geliştirilmesi Kozova bölge hali kurulması Odun dışı orman ürünlerinin kırsal ekonomiye kazandırılması Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı Arazi toplulaştırılmalarının yapılması 2. Mevsimlik İşçiler Barınma olanaklarının belediye ve il özel idaresi tarafından düzenlenmesi (prefabrik evler vs.) Çocukların eğitimlerinin MEM tarafından düzenlenmesi-uygun okulların tespit edilmesi ve taşıma sağlanması Tüm bireylerin sağlık taramalarının yapılması Çalışma şartlarına uygun s..kollarının geliştirilmesi İşçilerin mesleki eğitimden geçirilmeleri İş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin verilmesi Küçük çocukların çalışmasının engellenmesi 3.Engelliler Çocuklara yönelik oyun alanlarının oluşturulması Kamu vesayeti için yasal düzenlemeler yapılması Özel bakım ve rehabilitasyon merkezlerinin verdikleri hizmetlerin kalitesinin artırılması Engelli bireylerin tespit edilerek veritabanının oluşturulması, bu doğrultuda eğitim, istihdama katılım için rehabilitasyon çalışmalarının erken yaşta başlatılması Engellilere yönelik yerel düzeyde bir kurumsal yapının kurulması Engellilerin toplum içinde var olduklarına dair farkındalık artırılması için etkinliklerin düzenlenmesi Toplumdaki farkındalığın artırılması için panolara ilanlar verilmesi Engelsiz eğitim ve kültür yapılarının mahallerde oluşturulması Engelli ailelerinin engelli bakımı konusunda eğitimden geçirilmesi Evde bakım hizmetlerinin belediyeler tarafından geliştirilmesi Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı Engelli bireylerin eğitime etkin katılımlarının sağlanması Toplu taşıma araçlarının engellilerin erişebilirliği için düzenlenmesi Şehir içi yürüyüş güzergahlarında düzenlemeler yapılması Özel sektörün engelli istihdamı konusunda teşvik edilmesi Engelli istihdam merkezlerinin oluşturulması (Belediye ve İŞKUR işbirliği) Zihinsel engellilerin durumuna uygun olarak istihdam olanaklarının geliştirilmesi 4.Mülteciler, Sığınmacılar,Göçmenler Mülteci ve sığınmacıların ana dillerinde çeviri yapabilecek uzmanların görevlendirilmesi Topluma uyum ile ilgili eğitimlerin düzenlenmesi Uygulanacak politikalarda ulusal ve uluslar arası örgütlerin desteğinin sağlanması Türkçe dil eğitiminin verilmesi Yoksulluk nedeniyle dilendirilen çocukların engellenmesi, geçici iş belgesi verilmesi Mülteci ve diğer vatandaşlara yönelik kaynaşma için farkındalık oluşturma 5.Kadınlar Pozitif ayrımcılık ilkelerinin zorunluluk olarak kurumlarda uygulanması, karar alma süreçlerin kontenjan uygulaması getirilmesi Kadına karşı şiddet konusunda toplumsal düzeyde farkındalık yaratılması 6284 sayılı kanunda düzenlemeler yapılması Şiddet ile ilgili şikayet etmesi önündeki engellerin kaldırılması Kadına karşı şiddet uygulayanlara yönelik yasal düzenlemelerin kadına tekrar zarar vermeyecek şekilde düzenlenmesi Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı ASPB’nın her aileye bir sosyal çalışmacı projesinin hayata geçirilmesi İstihdama katılım için mesleki eğitimlerin kadınların katılımına uygun olarak ve istihdam olanaklarının ilde olduğu alanlarda düzenlenmesi İstihdama katılamayan kadınlar için temel gelir uygulamasının sağlanması Kadınların farkındalıklarının artırılması için çeşitli çalışmalar yapılması Yalnız yaşayan kadınların temel sorunlarını tespit edecek ve çözümüne katkı sağlayacak kurumların bu yönde çeşitli mekanizmalar geliştirmesi (Belediye, Valilik, ASPB) 6. Yaşlılar Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı Yaşlılık aylığının asgari yaşam seviyesine çıkartılması Hiçbir geliri olmayan yaşlıların 2022 sayılı yasadan yaş sınırı gözetilmeden yararlanmasının sağlanması Yaşlı bakımı yapan ailelerin ekonomik olarak desteklenmesi Bakıma muhtaç yaşlıların yerel düzeyde tespit edilebilmesi için belediye ve muhtarlıklar tarafından çalışmalar yapılması