0 Einleitung, Registrierung und Änderung

UÜ-SK KAN VE KAN KOMPONENTİ UYGULAMA TALİMATI
1.
Dok.Kodu
: TA-HAB-38
İlk Yay.Tarihi
: 15 Mart 2006
Sayfa
Rev. No
: 05
Rev.Tarihi
: 16 Ekim 2012
1/4
Amaç:
Bu talimat UÜ-SK hastanesinde izlenen kan ve kan komponenti transfüzyonunu
uygulamak ve hastalarda oluşabilecek akut transfüzyon reaksiyonları geliştiğinde
dikkat edilecek hususları belirtmek ve gerekli faaliyetleri gerçekleştirmek için
hazırlanmıştır.
2.
Kapsam:
3.
Sorumlular:
4.
İlgili Dokümanlar:
Bu talimat UÜ-SK hastanesinde kan ve kan komponenti transfüzyonu uygulanmasını
ve hastalara ilişkin akut transfüzyon reaksiyonu geliştiğinde uygulanan faaliyetleri
kapsar.
Transfüzyon ekibinde yer alan tüm hasta bakımında sorumlu kişiler (hekim, hemşire,
tıbbı personel) bu talimatın uygulanmasından sorumludur.
•
•
•
•
•
•
TA-HYH-01 Aydınlatılmış Hasta Onamı Alınma Talimatı
FR-HYH-02-126-04 Transfüzyon Onam Formu
FR-HAB-04 Hemşire/Ebe Bakım Formu
FR-HAB-05 Hemşire Yoğun Bakım Formu
FR-HAB-11 Transfüzyon Takip Formu
FR-HAB-03-XXX- AB/BD/Birime Özgü Hizmet Formu
5.
Dağıtım:
6.
Uygulama:
6.1. Hastanın sorumlu hekimi, transfüzyon uygulamasıyla ilgili Aydınlatılmış Hasta
UÜ-SK Kalite Yönetim Sistemi Dokümanlarının tümü elektronik ortamda
yayınlanmaktadır. Bu dokümana, UÜ-SK İntranet ağı üzerindeki kullanıcılar ulaşabilir.
6.2.
Onamı Alınma Talimatı doğrultusunda hastanın onamını aldıktan sonra
transfüzyon uygulamasını başlatır.
Kan ve Kan Komponentinin uygulanması:
6.2.1. Kan Merkezinden gelen kanın transport kutusunda kan merkezinden
çıkış saatinin yarım saatten fazla olup olmadığı kontrol edilir. Kan ve
kan komponentleri transfüzyon öncesine kadar kan merkezinde
saklanır. Normal buzdolaplarında asla bekletilmez.
6.2.2. Herhangi bir uygunsuzluk var ise kan/komponent taşıma kabı ile
birlikte kan merkezine iade edilir.
6.2.3. Trombosit süspansiyonu, eritrosit süspansiyonu ve tam kan hemen,
Taze donmuş plazma ise plazma eriticilerde eritildikten sonra
transfüzyona hazır hale gelir. Bekletilmeksizin hastaya uygulanır.
6.2.4. Ürün hemen verilemeyecek ise aşağıdaki kurallara uyulur:
6.2.4.1.
Trombosit suspansiyonu kısa bir süre bile bekletilecek ise
mutlaka oda sıcaklığında, ajitatörde bekletilmelidir. Bu
nedenle transfüzyon anına kadar kan bankasında
bekletilmesi uygun olacaktır.
Bu doküman Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü’ne aittir. Başkaları tarafından kullanılamaz ve çoğaltılamaz.
UÜ-SK KAN VE KAN KOMPONENTİ UYGULAMA TALİMATI
Dok.Kodu
: TA-HAB-38
İlk Yay.Tarihi
: 15 Mart 2006
Sayfa
Rev. No
: 05
Rev.Tarihi
: 16 Ekim 2012
2/4
6.2.4.2.
Tam kan ve eritrosit süspansiyonu oda ısısında en çok
yarım
saat
bekletilebilir.
Normal
buzdolaplarında
bekletilmemelidir.
6.2.4.3.
Taze donmuş plazma 30–37 0C’da çözüldükten sonra 1-6 0
C’da bekletilmek koşuluyla 24 saat içinde, oda ısısında
bekletiliyor ise 4 saat içinde transfüzyon tamamlanmış
olmalıdır.
6.2.4.4.
Kriyopresipitat hazırlandıktan sonraki ilk 24 saat içinde,
eritildikten sonra ise 4 saat içinde transfüzyon tamamlanmış
olmalıdır.
6.2.4.5.
Yıkanmış eritrosit süspansiyonu hazırlandıktan sonraki ilk
24 saat içinde tüketilmelidir.
6.2.5. Normal hızda verilecek 1–2 ünite kanın ısıtılmasına gerek yoktur. Kan /
komponent ısıtılacak ise sadece bu amaçla geliştirilmiş özel cihazlarda
ısıtılır. Isıtma esnasında sıcaklık 42 0C’ı aşmamalıdır. Isıtılmak için
radyatör veya direkt güneş ışığı alan yere konmaz.
6.2.6. Transfüze edilecek kan / komponent 2 dakika kadar elde, yumuşak
hareketlerle çalkalanarak homojen hale getirilir.
6.2.7. Hastanın kimlik bilgileri ve kan bileşeninin etiket bilgileri kontrol edilir
ve karşılaştırılır. Transfüzyona başlanmadan önce, hastanın başlangıç
vücut ısısı, kan basıncı, nabız ve solunum sayısı kaydedilir.
Transfüzyonu başlatan kişi; transfüzyona başlanan günü, saati,
transfüze edilen bileşeni, transfüzyon hacmini ve torba numarasını
kaydeder. Bu amaçla Transfüzyon Takip Formu kullanılır ve usulune
uygun şekilde doldurulur.
6.2.8. Eller yıkama talimatına uygun yıkandıktan sonra, torbaya kan verme
seti takılır ve havası çıkartılır.
6.2.8.1.
Rutin olarak kan / komponent standart filtreli kan verme seti
ile transfüze edilir.
6.2.8.2.
Beş günden fazla beklemiş banka kanı 4 üniteden fazla
verilecek ise mikroagregat filtre ile verilmesi tercih
edilmelidir.
6.2.8.3.
Gereken hastalarda trombosit süspansiyonu, eritrosit
suspansiyonu veya tam kan o komponente uygun lökosit
filtresi kullanılarak verilebilir.
6.2.8.4.
Transfüzyonda kullanılan tüm set ve filtreler en çok 4 saatte
ya da her 2 ünite transfüzyondan sonra yenileri ile
değiştirilmelidir.
6.2.9. Transfüzyon geniş bir venden veya kateterden yapılır.
6.2.9.1.
Transfüzyon yapılan aynı hattan (%0,9 NaCl (serum
fizyolojik) ve %5 albümin dışında) kesinlikle hiçbir sıvı veya
ilaç verilmez, kan ve kan komponentlerinin içine ilaç ilave
edilmez.
Bu doküman Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü’ne aittir. Başkaları tarafından kullanılamaz ve çoğaltılamaz.
UÜ-SK KAN VE KAN KOMPONENTİ UYGULAMA TALİMATI
Dok.Kodu
: TA-HAB-38
İlk Yay.Tarihi
: 15 Mart 2006
Sayfa
Rev. No
: 05
Rev.Tarihi
: 16 Ekim 2012
3/4
6.2.10. Transfüzyonun ilk dakikalarında infüzyon hızı yavaş (2-5 ml/dakika)
olmalıdır. Transfüzyonun 15. dakikasında, yaşamsal bulgular tekrar
değerlendirilir. Eğer bir sorun yoksa transfüzyon hızı arttırılarak,
ürünün istendiği sürede infüzyonunun tamamlanması sağlanır.
6.2.11. Uygulama süresi hastanın klinik durumuna ve hekimin istemine göre
belirlenir. Her bir ünite eritrosit süspansiyonu / tam kanın transfüzyonu
1–3 saatte, maksimum 4 saatte tamamlanmalıdır. Trombosit
süspansiyonu ve taze donmuş plazma için transfüzyon süresi 20–30
dakikayı aşmamalıdır.
6.2.12. Hızlı transfüzyonlar: Transfüzyon hızı erişkinlerde 50 mL/kg/saat (Masif
transfüzyon)
6.2.13. Transfüzyon süresince her 30 dakikada bir ve tamamlanmasını izleyen
birinci saatte yaşamsal fonksiyonlar tekrar Transfüzyon Takip Formuna
kayıt edilmelidir. Transfüzyonun tamamlandığı saat kayıt edilmelidir.
6.2.14. Uygulanan transfüzyon ‘Transfüzyon Takip Formuna (FR-HAB11)
kaydedilir. Cross-match etiketi transfüzyon takip formunun hastanın
dosyasında kalan nüshasının arkasına yapıştırılır. Formun bir nüshası
hasta dosyasında bırakılıp diğer nüshası kan merkezine gönderilir. Boş
kan / komponent torbası Tıbbi Atık Talimatına uygun şekilde imha
edilir.
6.3.
Akut transfüzyon reaksiyonu gelişmesi durumunda (Transfüzyon uygulanan
damaryolunda yanma hissi, yüz kızarması, titreme, ateş, başağırısı, bulantı,
kusma, göğüs ağırısı, nefes darlığı, taşikardi, hipertansiyon, ürtiker, şok,
öksürük, ciltte kızarıklık, morarma, kaslarda seyirme, el ve ayaklarda uyuşma,
kardiyak arrest):
6.3.1. Hemen kan / komponent infüzyonu durdurulur. Ciddi bir reaksiyon
kuşkusu varsa kan bankası telefonla aranarak durum bildirilir.
6.3.2. Hastanın kimlik ve ürün doğrulaması tekrarlanır.
6.3.3.
Kan / komponent torbası etiketi ve hasta adı, kan grubu, serolojik
testler, cross-match uygunluğu, komponent türü, son kullanım tarihi
açısından kontrol edilir. Saptanan bir yanlışlık var ise kaydedilir.
6.3.4. Damar yolu açılır ve kristalloid vaya kolloid solüsyonuyla idrar çıkışının
yeterli olup olmadığı kontrol edilir.
6.3.5. Kan basıncı ve nabız kontrol edilir. Solunum kontrol edilir. Hastanın
hekimine ve kan bankasına haber verilir.
6.3.6. Transfüzyon reaksiyonu çalışmaları için kan ve idrar örneği alınır.
6.3.7. Kan torbası ve infüzyon seti, bekletmeden kan merkezine gönderilir
Ayrıca hastadan transfüzyon yapılmayan kolundan bir hemogram ve
bir kuru tüpe olmak üzere 4-5 ml’lik 2 adet kan örneği alınıp kan
merkezine gönderilir. Ateş de varsa kan kültürü alınması gereklidir.
6.3.8. Eğer intravasküler hemoliz doğrulanırsa; Böbrek fonksiyonlarının
kontrol edilmesi için tetkik istenir (Üre, Kreatinin).
6.3.9. Diürezi başlatılır.
Bu doküman Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü’ne aittir. Başkaları tarafından kullanılamaz ve çoğaltılamaz.
UÜ-SK KAN VE KAN KOMPONENTİ UYGULAMA TALİMATI
Dok.Kodu
: TA-HAB-38
İlk Yay.Tarihi
: 15 Mart 2006
Sayfa
Rev. No
: 05
Rev.Tarihi
: 16 Ekim 2012
4/4
6.3.10. İdrarda hemoglobinüri, pıhtılaşma (PZ, PTT, Fibrinojen, trombosit
sayımı) ile hemoliz belirtileri (LDH, bilirubin, haptoglobulin, plazma
hemoglobini) kontrol edilmek üzere tetkik istenir.
6.3.11. Kan bankasında uygunluk testleri tekrarlanır.
6.3.12. Eğer sepsis şüphesi varsa komponentten ve hastadan kültür alınarak
gönderilir.
6.3.13. Transfüzyon Takip Formu doldurulur. Kan merkezine gönderilir.
7.
Gözden Geçirme ve Onaylama:
Süreç sahibinin gözden geçirmesi:
Yönetim temsilcisinin gözden geçirmesi:
Yönetimin onayı:
: —————————
Tarih : —————————
Bu doküman Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü’ne aittir. Başkaları tarafından kullanılamaz ve çoğaltılamaz.