AKADEMİK ÖZGEÇMİŞ (Ocak 2014 itibariyle) Prof. Dr. Fehrullah Terkan Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, Felsefe ve Din Bilimleri Bölümü, İslam Felsefesi Anabilim Dalı Beşevler, 06500 Ankara Ofis: Tel: Mobil: E-posta: Yeni Bina, Kat:8, Oda No: 821 (0312) 212-6800 dahili: 1398 0506 242-5249 [email protected] [email protected] KARİYER 2014 Profesör Dr., Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Felsefe ve Din Bilimleri Bölümü, İslam Felsefesi Anabilim Dalı 2008 Doçent Doktor, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Felsefe ve Din Bilimleri Bölümü, İslam Felsefesi Anabilim Dalı 2004-2007 Doktor Araştırma Görevlisi. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, Felsefe ve Din Bilimleri Bölümü, İslam Felsefesi Anabilim Dalı. 2003-2004 Araştırma Görevlisi. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, Felsefe ve Din Bilimleri Bölümü, İslam Felsefesi Anabilim Dalı. EĞİTİM 2004 Doktora, Islam Felsefesi; University of Chicago, Department of Near Eastern Languages and Civilizations, A.B.D. Doktora Tezi: Recurrence of the Perennial Encounter? Al-Ghazali and Ibn Rushd on God’s Knowledge 1995-1997 1985-1990 Master, Felsefe; Felsefe Bölümü, University of Wisconsin-Milwaukee, WI, A.B.D. Lisans, Ankara Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi. 1 YAYINLAR Telif Kitaplar: 1. Çatışmanın Dinamikleri: Din ve Felsefe Uzlaşmazlığı Üzerine. Ankara: Elis Yayınları, 2007. Tercüme Kitaplar: 1. Fazlur Rahman, İslam’da İhya ve Reform (Revival and Reform in Islam), Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2006. Telif Makaleler: 1) “Does Zayd Have the Power not to Travel Tomorrow? A Preliminary Analysis of al-Farabi’s View on God’s Knowledge of Particulars,” The Muslim World 94 (2004), ss.45-64. 2) “The Samaritans and Some Theological Issues Between Samaritanism and Islam,” Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 45:2 (2004), ss.155-192. 3) “İslam’da Felsefe Geleneğinin İsimlendirilmesi ve Kökeni Üzerine,” İslami Araştırmalar Dergisi 19:2 (2006), ss.297-304. [Ayrıca: İslami İlimlerde Terminoloji Sorunu Sempozyumu, Ankara: İslami Araştırmalar Dergisi Yayınları, 2006, içinde, ss. 473-486]. 4) “El-Fârâbî’ye Atfedilen Yeni-Eflatuncu Bir Eser: Risâle fî’l-‘Ilmi’l-İlâhî,” Divan İlmi Araştırmalar Dergisi 20 (2006/1), ss.185-226. 5) “In Search of Support: Ibn Tufayl’s Evaluation of the Muslim Philosophers,” Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 46:2 (2006), ss.205-230. 6) “God’s Knowledge in the Risâlahs of Hasan el-Basrî and ‘Umar b. Abd al-Azîz,” Islamic Quarterly 50:3 (2006), ss.189-199. 7) “Ibn Rushd, Fasl al-Maqâl and the Theory of Double Truth,” İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 13 (2006), ss.107-131. 8) “Dine Yaklaşımda Gelenekselciliğin Paradoksları,” İslamiyat Dergisi 10:3 (2007) 9) “İblȋs’in ‘Kötülük Problemi’ne Dair Felsefȋ Argümanları ve eş-Şehrastȃnȋ’nin ‘Bilinemezcilik’ Teodisesi,” Milel ve Nihal 5:1 (2008) ss.63-91. 2 10) “Revisiting the Conflict Between Religion and Philosophy in Islam: Al-Ghazali’s Diagnosis of Onto-Theology and Ibn Rushd’s Prescription,” Journal of Islamic Research 1:2 (2008), pp. 5-22. 11) “İslam Felsefesinden Bakarak Kelam’ı Değerlendirmek: İleriye Dönük Bir Vizyon Denemesi,” Kelam (13. Kelam Koordinasyon Toplantısı Bildirileri), Ankara, 2008, ss.97-114. 12) “İbn Sina Zorunlu Varlık’ın Cüz’iyyatı Bildiğini Tutarlı Olarak İddia Edebilir mi?” Uluslararası İbn Sina Sempozyumu-Bildiriler (2 cilt), (İstanbul: İBB Kültür AŞ, 2008) içinde, c.1, ss.345-356. 13) “İlahiyat Fakültelerinde İslam Felsefesi Disiplini Üzerine Bir Değerlendirme,” Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi 2:1 (2009) (İlahiyat Özel Sayısı), ss. 248-259. 14) “Klasik Dönem İslam Filozoflarında Vahiy Anlayışı,” Richard Heinzmann ve Mualla Selçuk (ed.), İslam ve Hıristiyanlık’ta Vahiy (Stuttgart: Kohlhammer, 2011) içinde, ss.100-126. 15) “Das Offenbarungsverständnis der muslimischen Philosophen in der klassischen Epoche,” Richard Heinzmann ve Mualla Selçuk (ed.), Offenbarung in Christentum und Islam (Stuttgart: Kohlhammer, 2011) içinde, ss.101-127. 16) “Üç Mesele-2: Tanrı ve Cüz’ilere Dair Bilgisi,” M. C. Kaya (ed.), Gazzâlî Konuşmaları (İstanbul: Küre Yayınları, 2012) içinde ss.87-127. 17) “El-Ğazâlî’nin İlahi İradeye Dair Argümanları ve Müslüman Filozofların İtirazlarına Verdiği Cevaplar,” 900. Vefat Yılında Gazzâlî Sempozyumu Bildirileri (İstanbul: İFAV Yayınları, 2012), ss.615-639. 18) “Ebû Hâmid El-Ğazâlî,” Cüneyt Kaya (ed.), İslam Felsefesi: Tarih ve Problemler, (İstanbul: ISAM Yayınları, 2013) içinde, ss.291-330. 19) “El-Fārābī’ye Atfedilen et-Ta līḳāt İsimli Eser Hakkında Bir Not,” Diyanet İlmî Dergi 50:1 (2014), ss.213-227. Sözlük Maddeleri: 1. “Din ve Felsefe,” İslamiyet-Hıristiyanlık Kavramları Sözlüğü. Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları, 2013), c.1, ss.167-168. 2. “İslam Felsefesi,” İslamiyet-Hıristiyanlık Kavramları Sözlüğü, Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları, 2013), c.1, ss.396-397. 3. “Rasyonalizm,” İslamiyet-Hıristiyanlık Kavramları Sözlüğü, Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları, 2013), c.2, ss.681-582. 3 4. “Nedensellik,” İslamiyet-Hıristiyanlık Kavramları Sözlüğü, Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları, 2013), c.2, ss.623-625. 5. “GHAZALI, ABU HAMID, AL-” The Oxford Encyclopedia of Islam and Politics, 2012. Tercüme Makaleler: 1. Frank Griffel, “El-Ğazali’nin İbn Sina’nın Nedensellik Hakkındaki Görüşlerini Benimsemesi ve İslam’da Bilimin Gelişimi,” Uluslararası İbn Sina SempozyumuBildiriler (2 cilt), (İstanbul: İBB Kültür AŞ, 2008) içinde, c.2, ss.116-126. 2. Heidrun Eichner, “İbn Sina’nın Risale fir Mahiyyeti’s-Salat’ı,” Uluslararası İbn Sina Sempozyumu-Bildiriler (2 cilt), (İstanbul: İBB Kültür AŞ, 2008) içinde, c.2, ss.183-192. 3. W. L. Craig, “Büyük Patlama ve Ötesi,” Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 50:1 (2009), ss.165-178. (DOI: 10.1501/Ilhfak_0000000995 ) 4. W.L. Craig, “Enkarnasyonun İnsicamı,” Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 50:1 (2009), ss.201-216. (DOI: 10.1501/Ilhfak_0000001006 ) 5. William Hasker, “İnsanın Özgürlüğü ve Kötülük Problemi,” Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 53:1 (2012), ss.183-198. (DOI:10.1501/Ilhfak_0000001102 ) 6. Robin Collins, “Tanrı, Tasarım ve İnce-Ayar” (God, Design and Fine-Tuning), ed. Caner Taslaman ve Enis Doko, Allah Felsefe ve Bilim (İstanbul: İstanbul Yayınevi, 2012) içinde, ss.17-57. 7. Alvin Plantinga, “Naturalizme Karşı Evrimsel Argüman” (Evolutionary Argument Against Naturalizm), ed. Caner Taslaman ve Enis Doko, Allah Felsefe ve Bilim (İstanbul: İstanbul Yayınevi, 2012) içinde, ss.175-225. 8. John Hare, “İlahi Buyruk Teorisi” (Divine Command), Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 53:2 (2012), ss.199-210. DEVAM EDEN ÇALIŞMALAR -İbn Sînâ’nın el-Hikmetu’l-Meşrikıyye adlı eserinin tahkiki (Gürbüz Deniz ile birlikte) -El-Fârâbî ve İbn Sînâ’ya atfedilen et-Ta‘likât adlı eserlerin çeviri ve incelemesi 4 AKADEMİK TEBLİĞ VE KONFERANSLAR 1. “İslam’da Felsefe Geleneğinin İsimlendirilmesi ve Kökeni Üzerine,” İslami İlimlerde Terminoloji Sorunu Sempozyumu, Ankara 15-16 Haziran 2006. 2. “İbn Sina Zorunlu Varlık’ın Cüziyyatı Bildiğini Tutarlı Olarak İddia Edebilir mi?” Uluslararası İbn Sina Sempozyumu, İstanbul 22-24 Mayıs 2008. 3. “İslam Felsefesinden Bakarak Kelam’ı Değerlendirmek: İleriye Dönük Bir Vizyon Denemesi,” 13. Kelam Koordinasyon Toplantısı, Kızılcahamam, Ankara 20-22 Haziran 2008. 4. “Klasik Dönem İslam Filozoflarında Vahiy Anlayışı,” İslam ve Hıristiyanlıkta Vahiy, Uluslararası Bilimsel Toplantı (International Symposium on Revelation in Islam and Christianity), Ankara 24-25 Ekim 2009. 5. “İslam ve Felsefe: Uzlaşma mı Çatışma mı?,” Din Felsefesi Derneği tarafından düzenlenen münazaralı konferans, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, İstanbul, 20 Kasım 2008. 6. “What is Religion? Muslim Philosophers’ Interpretations in the Classical Period,” Almanya’nın Bayreuth şehrindeki Bayreuth Universitesi’nde 29 Haziran 2011’de sunulan davetli konferans (Bayreuther Kolloquium Für Religionsforschung). 7. “El-Ğazali’nin İlahi İrade Anlayışı ve Filozoflara Yönelttiği Eleştiriler,” 7-9 Kasım 2011 tarihlerinde İstanbul’da düzenlenen Uluslararası Gazzali Sempozyumu’nda sunulan tebliğ. 8. “Bilimsel Araştırmalarda Teknik ve Etik İlkeler,” İLAMER İlahiyat Araştırmaları Merkezi, Ankara, 09 Mart 2013. 9. Tebliğ Müzakeresi: Mardin İşrak Günleri 1: Sühreverdi ve İşrak Felsefesi adlı kolokyumda iki tebliğin müzakere bildirisi, Mardin 10-12 Mayıs 2013. SEMİNERLER 1. “Din ve Felsefe İlişkisi,” Şarkiyat Araştırmaları Derneği, Diyarbakır, 25 Mayıs 2007. 2. “Tezgâhtakiler: Çatışmanın Dinamikleri: Din ve Felsefe Uzlaşmazlığı Üzerine,” Bilim Sanat Vakfı, İstanbul, 11 Aralık 2007. 3. “Klasik İslam Felsefesinde Din ve Felsefenin Karşılaşması” Beşinci Kat Seminerleri, 13 Mayıs 2008, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi. 5 4. “Felsefe, Din ve Vahiy,” Bilgi ve Medeniyet Etütleri Merkezi’nde yapılan konuşma, İstanbul, 13 Haziran 2009. 5. “Klasik İslam Düşünce Ekolleri ve Özellikleri,” Diyanet İşleri Başkanlığı’nın Yurt Dışı Hazırlayıcı Eğitim Programı çerçevesinde sunulan seminer, Ankara 04 Mart 2010. 6. “Kelam ve Felsefe İlişkisi,” A.Ü. İlahiyat Fakültesi Nefha Bilgi Klübü’nün düzenlediği oturumda sunulan seminer, Ankara, 25 Mart 2010. 7. “Üç Mesele-2: Tanrı ve Cüz’ilere Dair Bilgisi,” Bilim Sanat Vakfı’nda Gazzâli Tartışmaları çerçevesinde sunulan bir seminer, İstanbul, 30 Nisan 2011. 8. “Din ve Gelenekselcilik,” Bilgi ve Medeniyet Etütleri Merkezi Derneği’nde sunulan konuşma, İstanbul, 09 Haziran 2012. 9. “El-Ğazali’nin Derdi Neydi? Hakikat Arayışı ve Tecdid,” İlahiyat Seminerleri, Ankara Üniv. İlahiyat Fakültesi, Ankara, 05 Nisan 2013. VERDİĞİ DERSLER Lisans: İslam Felsefesi Tarihi Islamic Philosophy (İngilizce İlahiyat Programı) Araştırma Teknikleri Yüksek Lisans: El-Farabi’de Din Felsefesi İbn Tufeyl, Hayy ve Felsefe İbn Ruşd ve Felsefesi El-Ğazali’de Din ve Felsefe İlişkisi Doktora: Klasik İslam Felsefesinde Metafiziksel Meseleler I Klasik İslam Felsefesinde Metafiziksel Meseleler II İngilizce İslam Felsefesi Metinleri I İngilizce İslam Felsefesi Metinleri II İslam ve İslam Felsefesi 6 AKADEMİK DENEYİM VE AKTİVİTELER 20042008 2008- 2011 Yayın Editörü, Elis Yayınları, Ankara 22-24 Mayıs’ta İstanbul’da düzenlenen Uluslararası İbn Sina Sempozyumu’nda Düzenleme Kurulu üyesi olarak görev yaptı. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi bünyesinde Beşinci Kat Seminerleri adıyla akademik faaliyetler dizisini koordine etmektedir (Dr. Zikri Yavuz ile birlikte). Erasmus programı çerçevesinde, ders verme ve konferans amacıyla bir Hafta süre için Almanya’nın Bayreuth Üniversitesi’nde bulundu. DEVAM EDEN İDARİ VE AKADEMİK GÖREVLER 20132012- A.Ü. İlahiyat Fakültesi İngilizce İlahiyat Programı Başkanı Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi Editörü DERGİ DANIŞMA KURULU ÜYELİĞİ Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi E-Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi BURSLAR 1995-2001 2006-2007 Milli Eğitim Bakanlığı, Yurtdışı Master ve Doktora bursu. TÜBA-Türkiye Bilimler Akademisi Doktora Sonrası Yurt Dışı Araştırma Bursu, McGill Universitesi, Montreal QC, Canada. ARAŞTIRMA ALANLARI İslam Felsefesi (klasik dönem), Metafizik, İslam Metafiziği, Allah’ın cüz’iyyata dair bilgisi, İlahi ilim, kader ve özgür irade, Din-felsefe ilişkisi, Kelâm DİLLER İngilizce Arapça Fransızca (metin okuma) Farsça (metin okuma) Almanca (metin okuma) 7