SayISAL ELEKTRONİK - Ege MYO-İZKA

SAYISAL
ELEKTRONİK
Ege Üniversitesi Ege MYO
Mekatronik Programı
BÖLÜM 1
Sayısal Kavramlar
Analog ve Sayısal Sistemler
3



Gününüzde bir çok elektronik sistem sayısal ve
analog devrelerin birleşiminden oluşur.
Her iki teknolojinin üstün olduğu özellikleri vardır.
CD playerda veri sayısal olark saklanmıştır, sayısal
veri okunur analoğa dönüştürülür ve yükseltilerek
hoporlöre uygulanır.
Sayısal Elektronik
23.02.2015
Analog-Sayısal ve Sayısal-Analoğa Dönüşüm
4
Sayısal Elektronik
23.02.2015
Sayısal ve Analog Sistemler Birlikte Kullanılır
5
Sayısal sistem ve
analog sistem
kullanmak bazı
uygulamalarda
zorunlu
bazılarında ise
isteğe bağlıdır.
Sayısal Elektronik
23.02.2015
Sayısal ve Analog Değerler
6
Sayısal Elektronik
23.02.2015
Neden Sayısal Kullanırız
7
 Gürültü seviyesi sıfırlanabilir
 Bellkte saklanabilir
 Mikroişlemci ile işlenebilir
 Kalite düşer
Sayısal Elektronik
23.02.2015
İkili Sayılar ve Mantık Seviyeleri
8



Sayısal elektronik devreleri iki gerilim seviyesine
sahiptir, Yüksek ve Düşük.
Bu gerilim seviyeleri ikili sayılara karşıllık gelir.
V
Yüksek = 1, Düşük = 0
H(max)
Yüksek
İkili sayıların her birine bit adı verilir.
Bit ya 0’dır yada 1’dir
VH(min)
Geçersiz
VL(max)
Düşük
VL(min)
Sayısal Elektronik
23.02.2015
Sayısal Dalga Şekilleri
9



Sayısal dalgalar düşük ve yüksek seviye arasında değişir.
Pozitif vuru düşükten yükseğe çıkar ve orada belirli bir süre
kalır tekrar düşük seviyeye düşer.
Negatif vuru ise yüksek seviyeden düşük seviyeye düşer ve
belirli sürenin sonunda tekrar yüksek seviyeye geri döner.
HIGH
HIGH
Rising or
leading edge
LOW
Falling or
trailing edge
t0
(a) Positive–going pulse
t1
Falling or
leading edge
LOW
Rising or
trailing edge
t0
t1
(b) Negative–going pulse
Sayısal Elektronik
23.02.2015
Vuru (Pulse)
10
Overshoot Üst aşım
Ringing
Droop
Düşme
90%
Amplitude
Genlik
tW
50%
Pulse width
Vuru Genişliği
Salınım
10%
Ringing
Base line
Başlangıç seviye
Undershoot
tr
Rise time
Yükselme Süresi
Alt aşım
tf
Fall time Düşme Süresi
Sayısal Elektronik
23.02.2015
Periyodik Vuru
11


Sabit aralıklar ile tekrarlanan vuruya peiyodik vuru
denir.
Saat işaretleri genellikle periyodik vurulardır. Periyodik
vurular frekansları ile veya periyot süreleri ile
adlandırılırlar
Volts
Genlik
1
f 
T
1
T
f
Vuru
Genişliği
(tW)
Time
Periyot, T
Sayısal Elektronik
23.02.2015
Zamanlama Diyagramı
12


Zamanlama diyagramı girişler ile çıkışın birbirleri ile
karşılaştırılması ve değerlendirilmesi için kullanılır.
Osilaskop veya lojiz analizör ile görüntülenir.
Clock
A
B
C
Sayısal Elektronik
23.02.2015
Test ve Ölme Aletleri
13

Osilaskop
VERTICAL
CH 1
CH 2
HORIZONTAL
TRIGGER
BOTH
SLOPE
Ð
POSITION
POSITION
VOLTS/DIV
VOLTS/DIV
+
LEVEL
POSITION
SEC/DIV
SOURCE
CH 1
CH 2
5V
2 mV
5V
2 mV
5s
5 ns
EXT
LINE
COUPLING
COUPLING
AC-DC-GND
AC-DC-GND
TRIG COUP
DC
DISPLAY
PROBE COMP
5V
CH 1
CH 2
EXT TRIG
INTENSITY
Sayısal Elektronik
23.02.2015
AC
Test ve Ölme Aletleri
14


Lojik analizör.
İkiden fazla girişi vardır.
Sayısal Elektronik
23.02.2015
Test ve Ölme Aletleri
15

DMM
0.01 V
 Gerilim
OFF
V
Hz
 Akım
V
mV
 Direnç
A
Range
Autorange
Touc h/Hold
1s
1s
10 A

V
Güç kaynağının değerini
ölçmek, açık devre, kısa
devre denetiminde
kullanılır.
40 m A
COM
Fused
Sayısal Elektronik
23.02.2015
Terimler
16





Analog: Kesintisiz sürekli değere sahip değişkenlere
denir.
Digital: kesikli değere sahip değişkenlere denir.
Binary: İkili, iki tabanlı sayı.
Bit: İki tabanlı sayı sisteminde her bir rakama
verilen ad.
Pulse: bir seviyeden diğer seviyeye ani değişim
gösteren işaretlere denir.
Sayısal Elektronik
23.02.2015
Terimler
17





Clock: Sayısal elektronik devrelerinde işlemleri eş
zamanlı yapmak için kullanılan periyodik vuru, saat
işareti.
Gate: Geçit, Kapı, Mantık işlemini gerçekleyen
Sayısal elektronik devre elemanı.
NOT: DEĞİL, tersleyen temel mantık fonksiyonu.
AND: VE, Tüm girişler yüksek ise çıkışını yüksek
yapan mantık fonksiyonu.
OR: VEYA, girişlerden biri yüksek ise çıkışını yüksek
yapan mantık fonksiyonu.
Sayısal Elektronik
23.02.2015