FOTOTERAPİ TALİMATI T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI TÜRKİYE KAMU HASTANELERİ KURUMU BURSA İLİ KAMU HASTANELER BİRLİĞİ GENEL SEKRETERLİĞİ ORHANELİ İLÇE DEVLET HASTANESİ Doküman Kodu KLN.TL.01 Yayın Tarihi 15.07.2007 Revizyon Tarihi 14.11.2013 Revizyon No 02 Sayfa Sayısı 1/2 1.AMAÇ: Yenidoğan servisinde yatan bebeklerin kandaki bilirubin düzeyini düşürmek ve olası santral sinir sistemi komplikasyonlarını önlemek amacıyla yapılır. 2.KAPSAM: Bu talimat, Yenidoğan Kliniği çalışanlarını kapsar. 3.SORUMLULAR: Bu talimatın yürütülmesinden Yenidoğan Kliniğinde görevli Hekim ve Hemşireler sorumludur. 4.TANIMLAR: Fototerapi: Sarılığı olan bebeğin küvöz ya da bilibedlerde ultraviyole ışığıyla yapılan tedavisidir. Tedavi bitiminde bilirubin düzeyinin normal sınırlarda tutulması amaçlanır. YENİDOĞANLARDA HİPERBİLÜRİBİNEMİ TEDAVİSİ ZAMAN 24 – 48. 49 – 78. 72.SAATTEN ARALIĞI: SAAT SAAT SONRA BİLÜRİBİN BİLÜRİBİN BİLÜRİBİN DÜZEYİ DÜZEYİ DÜZEYİ AĞIRLIK (GR) Fototerapi sınırı / kan Fototerapi sınırı / kan Fototerapi sınırı / kan Değişim sınırı Değişim sınırı Değişim sınırı <1000 4 / 10 5 / 11 6 / 12 1000-1500 5 / 12 7 / 14 8 / 16 1500-2000 7 / 15 9 / 16 10 / 17 2000-2500 8 / 17 12 / 18 14 / 19 >2500 12 / 20 15 / 23 17 / 25 5.FAALİYET AKIŞI: 5.1.0. İşlem Öncesi Küvöz Ve Yenidoğan Hasta Hazırlanması: 5.1.1. Küvöz ısısı ayarlanır.(30-32 C) 5.1.2. Fototerapi aleti kuvöz üzerine 42-45 cm mesafeden yerleştirilir. 5.1.3. Vücudunda yağ, krem veya pomad sürülmüşse temizlenir. 5.1.4. Vücut ısısı kontrol edilir. 5.1.5. Gözüne göz bandı takılır. 5.1.6. Bilibed’te tadavi alan bebekler bilibed gömleğinin içine yerleştirilir. 5.2.Fototerapi Öncesi Hazırlıklar: 5.2.1.Serum bilirubin düzeyi yüksek ve fototerapi alması gereken yenidoğanın ailesine hekim tarafından bilgilendirme yapılır. Bebeğin yatışı yapılmadıysa yatışı gerçekleştirilir. 5.2.2.Yatış dosyasını ilk muayene eden hekim tarafından doldurulur. 5.2.3.Yatış işlemi yapıldıktan sonra annesinden bebeğin anamnezi alınarak Hemşirelik Hizmetleri Ön değerlendirme Formu’na kaydedilir. 5.2.4.Isı yatağı ve küvözün fişi takılarak ısıtılması sağlanır. 5.2.5.Üniteye kabulü yapılan yenidoğanın tüm giysileri çıkarılarak ortamdan uzaklaştırılır. Tartısı alınır ve Hemşire Gözlem Formu’na kaydedilir. 5.2.6.Gözlerini ışıktan korumak, konjektiviti önlemek için uygun bir fototerapi gözlüğü seçilerek gözleri kapatılır. Kızarıklık, çapaklanma ve akıntı varsa gözler kontrol edilir. Gerekli ise kaynamış su ile içten dışa doğru tek hareketle silinir. 5.2.7.Tüm vücudun eşit düzeyde fototerapi almasını sağlamak için 3 saatte bir pozisyon değiştirilir. (sağ-sol-sırt üstü-yüz üstü) FOTOTERAPİ TALİMATI T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI TÜRKİYE KAMU HASTANELERİ KURUMU BURSA İLİ KAMU HASTANELER BİRLİĞİ GENEL SEKRETERLİĞİ ORHANELİ İLÇE DEVLET HASTANESİ Doküman Kodu KLN.TL.01 Yayın Tarihi 15.07.2007 Revizyon Tarihi 14.11.2013 Revizyon No 02 Sayfa Sayısı 2/2 5.2.8.Vücut ısısını dengede tutabilmek için yenidoğanın ısısı hekim istemine göre kontrol edilerek Hemşire Gözlem Formu’na kayıt edilir. 5.2.9.Tedavi süresinin belirlenmesi için serum bilüribin seviyesi hekim istemine göre kontrol edilerek Hemşire Gözlem Formu’na kayıt edilir. 5.3.Fototerapi işlemi: Fototerapi aleti çalıştırılır.Isı monitörü ile takip edilir.2-3 saat ara ile pozisyonunu değiştirilir.Fototerapi alan yenidoğana artan sıvı kaybını karşılamak için bebeğin ihtiyacına göre ek sıvı verilir. İşlem Süresince: Yenidoğan rengi (bronz baby sendrom) +/Dışkısı (yeşil sulu) +/İdrar rengi (koyu sarı) +/Dehidratasyon +/Isı artışı +/Ciltte kuruluk +/İdrar miktarında azalma (1ml/H az) +/Kilo kaybı +/Fontanel çöküklüğü +/Ağız kuruluğu +/Turgor tonus bozulmuş +/Ateş +/Gözde enfeksiyon +/Döküntü +/Kernikterus (gergin vücut postürü, ırrıtabılıte, ağlama ses tonu,nöbet aktıvıtesi)yönünden değerlendirilir. Uygulama başladıktan 4-6 saat içinde 1-2 ml/dl bilirubin düzeyi düşmelidir. Ve düşme eğiliminde olmalıdır. 5.4.Fototerapi Sonrası 5.4.1.Kan örneği alınırken fototerapi kapatılır ve kan tüpünün ışıkla teması engellenir, örnek bekletilmeden laboratuara gönderilir. Sonucu takip edilerek hekime bildirilir ve Yenidoğan Servisi Hasta Takip Hemşire Gözlem Formu YÖN. FR. 13.01- YÖN. FR. 13.04’e kayıt edilir. 5.4.2.Cilt bütünlüğü takip edilir (kızarıklık, tahriş, toksik eritem), yenidoğanın vücudu fototerapi aldığı sürece yağlanmaz. 5.4.3.Serum bilirubin düzeyi seviyesi istenilen düzeye düştüğünde hekim istemi ile fototerapi sonlandırılır. 5.4.5.Taburculuğuna karar verilen yenidoğanın epikriz formu hekim tarafından yazılır ve imzalanır. Kan total bilüribin seviyesi kontrol zamanı epikrizde belirtilir. 5.4.6Ekipmanlar uygun dezenfektan maddelerle temizlenerek tekrar kullanıma hazır hale getirilir. 6.İLGİLİ DÖKÜMANLAR: 6.1.Hemşire Gözlem Formu KLN.FR.02 6.2. HemşirelikSüreci Hasta Tanılama Formu HBH. FR.07