türkçe konularının analizleri

TÜRKÇE KONULARININ ANALİZLERİ
SÖZCÜKTE ANLAM
Türkçe konularını ilk başta iki gruba ayırabiliriz. Anlam soruları ve dil bilgisi diye. 2014 yılı
itibariyle YGS’de kırk soru çıkmaktadır. Ortalama konuşacak olursak otuz anlam sorusu on
tane de dil bilgisi konusu çıkmaktadır. Anlam sorusu ile kastettiğimiz konular sözcükte,
anlam, cümlede anlam ve paragraftır. Diğer kalan konular dil bilgisi bölümünde yer alır.
Sayısal, sözel ve eşit ağırlık fark etmeksizin hepsi için önemli derecede puan getiren Türkçeye
çok çok dikkat etmek gerekir. Çünkü genel itibariyle Türkçe basit, yapılabilecek bir derstir.
Yapılamamasının sebebi ön yargıdır. Özellikle ben dil bilgisini yapamam diye kendinizi
şartlandırmanız size zaten başta kaybettirmektedir. Ki aslında dil bilgisi anlam sorularına göre
daha kısa sürede, daha net şekilde yapılacak konulardan ibarettir çünkü kurallar etrafında soru
sorulmaktadır. Yani kuralları tam anlamıyla öğrendiğimizde dil bilgisi sorularının üstesinden
rahatlıkla gelebiliriz. Anlam soruları ise dil bilgisine göre yanlış yapma olasılığınız daha fazla
olduğu kısımdır. O anda parçayı ya da cümleyi anlayamayabilirsiniz ya da soruyu daha uzun
sürede çözebiliriz. Dil bilgisi ise bunun tam tersidir hem zaman bakımından hem de daha net
çözülmesi açısından daha avantajlıdır. Önemli olan ön yargıyı kırıp kuralları öğrenmektir.
Bunun yanında dil bilgisi sorularını çözerken cümleleri çok çok iyi anlayın her ne kadar dil
bilgisi olsa da hangi kuralın nerde nasıl oluştuğunu cümledeki anlam vermektedir.
Tabi bunun yanında anlam soruları ağırlıklı sorulduğu için anlam soruları için de ayrı
teknikler uygulamakta fayda vardır. Kitap okumak, bol bol anlam sorusu çözmek sizi
ilerletecektir.
Yalnız Türkçe için değil her ders için geçerli ve sizi başarılı yapacak olan çözdüğünüz soru
sayısı ve çeşididir. Ne kadar çok soru çözerseniz konu o kadar aklınızda kalır. Konuyu
isterseniz dünyanın en iyi hocasından dinleyin çözdüğünüz soru sayısı ve çeşidi bakımından
www.harunardic.net
1
asıl başarıyı yakalarsınız. Çünkü konunun somut olarak uygulanması öğrenmede önemlidir. O
da soru çözerek olur. Naçizane benim tavsiyem ortalama sekiz farklı Türkçe soru bankanız
olsun herhangi bir konuyu dinledikten sonra o sekiz kitaptan çalıştığınız o konunun sorularını
çözün. Bu şekil yaptığınızda göreceksiniz ki o konu kafanıza iyi yerleşmiş ve o konu ile ilgili
soruları daha hızlı sürede çözmektesiniz. Her derste bunu deneyebilirsiniz çünkü bu teknik işe
yarayacaktır.
Türkçe konularını çalışırken sıralamanız şu olursa daha verimli bir ders çalışırsınız: Sözcükte
Anlam, cümlede anlam, paragraf, ses bilgisi, yazım kuralları, noktalama işaretleri,
ekler(sözcükte yapı), isim, zamir, sıfat, zarf, edat bağlaç, ünlem, fiil, fiilimsi, cümlenin
öğeleri, fiilde çatı, cümle çeşitleri, anlatım bozukluğu.
Aşağıda Türkçe sorularının konulara göre dağılımı verilmiştir. Yıla göre konudaki soru
dağılımı da değişebilmektedir. Ama genel olarak konu ağırlıkları aşağıdaki gibidir. Özellikle
bir sorunun içinde beş altı konu birden sorulabildiği için konu ayrımı yapmadan tüm
konuların öğrenilmesi gerekmektedir. Yani her konu öyle ya da böyle bir şekilde
sorulmaktadır.
Sözcükte Anlam: 3
Cümlede Anlam: 7
Paragrafta yardımcı düşünceler: 8
Paragrafta tema, ana tema: 5
Paragrafta Yapı: 3
Paragraf ta anlatım teknikleri: 4
Anlatım Bozukluğu: 1
Ses Bilgisi:1
www.harunardic.net
2
Yazım Kuralları-Noktalama İşaretleri: 3
İsim, sıfat, zamir, zarf, edat, bağlaç, ünlem, fiil, cümlenin öğeleri, cümle çeşitleri, fiilde çatı,
fiilimsi, ekler: 5
Şimdi de gelelim asıl konumuza sözcükte anlam konusuna:
Sözcükte anlam YGS konusunun ilk anlatılan konusudur. Cümlede anlam ve paragraf
konularıyla birlikte bu yaşa kadarki anlama, yorumlama ve kavrama yeteneğine bağlı önemli
bir konudur. Bu konu da diğer iki konu gibi yani cümlede anlam ve paragraf gibi önem arz
eden iyi puan getiren bir kısmı teşkil eder. Yalnızca YGS için değil diğer yapılan sınavlarda
de hep soru sorulduğu için iyi öğrenmek gerekir. Tabi daha rahat yapmak için kelime
dağarcığının çok iyi olması gerekir. Yani kelimelerin ve anlamlarının çok iyi bilinmesi
gerekir. Bu da yeterli değildir bu kelimelerin cümlelerde ne gibi anlamlar yüklendiğini yani
cümlelerde nasıl kullanıldığına da dikkat etmek gerekir. Sınava bir ay kala sözcükte anlamla
ilgili günlük en az elli soru çözmekte fayda vardır.
CÜMLEDE ANLAM
Cümlede anlam önemli bir konudur. Yalnızca YGS’de değil liselere giriş sınavlarında
KPSS’de hatta ALES’te de önemli derecede çıkan yani iyi puan getiren algılama, anlama ve
yorumlamaya dayalı konudur. Bu konu biraz da bu yaşa kadar gelinen yorumlama ile
alakalıdır. Yani bu yaşa kadarki okuduğunuz kitaplar önemli yer etmektedir. Soruları en az
hatayla en iyi şekilde yapmak için bol bol soru çözmek gerekir. Ne kadar çok soru çözerseniz
o kadar rahat bu konuyu yaparsınız. Sınava bir ay kala düzenli olarak günlük en az cümlede
anlam sorusu çözmek işinizi kolaylaştıracaktır.
www.harunardic.net
3
PARAGRAF
Yalnızca YGS’de değil yapılan hemen hemen tüm sınavlarda ağırlıklı olarak sorulan ve
puanın en fazla geldiği branşlardan biridir. Puan getirisi yüksek olduğu için özellikle üzerinde
durmak gerekir. Hatta Türkçede üzerinde duracağınız tek konu varsa o da paragraf olmalıdır.
Tabi ki diğer konularda önemlidir ama asıl konu paragraftır. Hangi alanda olursanız olun
sayısal, sözel ve eşit ağırlık fark etmez hepsine önemli derece puan getirdiği için tüm
bölümdeki öğrencilerin dikkat etmesi gerekmektedir. Paragraf öyle iki günde çalışarak
yapılacak bir konu değildir. Bu yaşa kadarki anlama, yorumlama ve kavrama yeteneğinizle
yapılabilecek bir konudur. Kitap okuma paragraf sorularını çözmede hatta diğer branşlarda da
doğru soru çözmede önem arz eder ama kitap okuyunca direk netlerin yükselmesi
beklenmemelidir. İllaki daha hızlı çözmenize ve daha fazla net yapmanıza yardımcı olur ama
asıl netleri yükseltecek şey bol bol soru çözmektir. Çok soru çözmek netlerinizin asıl
yükselmesinde öncü rol oynar. Kitap okumak illa gerekmez yani.
Deneme sınavlarında veya gerçek sınavda ilk önce paragraf sorularından başlamakta
fazlasıyla fayda vardır çünkü paragraf soruları bilgiden daha çok dikkat isteyen bir konudur.
Sınavın başında da dikkat dağınıklığı daha az olacağı için bu yöntem yararınıza olacaktır.
Hatta paragraftan sonra felsefe soruları çözülüp sonra Türkçedeki cümlede anlam ve sözcükte
anlam konularından devam edilmesi en son olarak da dil bilgisi çözülmesi en faydalı çözme
tekniği olacaktır. Yani size sunulan soruların sırasına göre gitmek yerine yukarıdaki
sıralamaya uymak yararınıza olacaktır.
Sınava bir ay kala düzenli olarak günlük en az yüz paragraf çözüp sınava girilmesi sizin için
ekstra fayda sağlayacaktır. Bir gün fazla çözüp diğer gün az çözmek yerine düzenli şekilde
çözülmesi gerekir. Burada amaç paragraf sorularıyla psikolojik olarak daha yakın bir ilişki
sağlamaktır. Çünkü paragraf bilgiden daha çok o anki algılama ve kavramayla alakalıdır. İşte
bu yöntem bu durumu sizin lehinize çevirmekte yardımcı olacaktır.
Paragraf sorularında önce sorular okunmalı sonra soruda ne isteniyorsa paragrafta da o
aranmalıdır. Direk paragraf okunup sonra soruya geçildiğinde zaman kaybetme ihtimali
olduğu için sorular önce okunur. Paragraf okunurken de hızlı değil anlaya anlaya soruya
cevap aranmalıdır. Paragraf çok hızlı okunduğunda anlama olayının azalabileceği ya da
cümleler unutulup tekrar paragrafa dönülme ihtimali olabilecektir. Bu da zaman kaybına yol
açacağı için her cümlenin daha yavaş okunmasında fayda vardır.
www.harunardic.net
4
SES BİLGİSİ
Ses bilgisi sürekli gördüğümüz ve artık aşina olduğumuz basit kısımlardan oluşmaktadır.
Burada özellikle terimsel ifadelere dikkat etmek gerekir. Bildiğiniz bir ses olayı sorulsa bile
farklı şekilde, farklı terimlerle sorulduğunda yanlış yapılabileceği için terimlere bilhassa
dikkat etmek gerekir. Mesela ünlü düşmesi ve ünsüz düşmesi ses düşmesi vardır şeklinde de
sorulabilmektedir. Ünlü türemesi ve ünsüz türemesi de ses artması vardır şeklinde her
ikisinden birinin kastedildiği sorular da sorulabilmektedir. Aynı şekilde ünsüz türemesi vardır
yerine ünsüz ikizleşmesi vardır diye farklı cümlelerle, farklı şekilde aynı ses olayı
sorulabilmektedir. Bunun yanında türetilirken ünlü düşmesine uğrayan bir sözcük vardır deyip
şıklara da herkesçe bilinen klasik örneklere yer verilip hata yapmanıza sebep
olunabilmektedir. Mesela oğlu, gönlü, aklı, burnu sözcükleri şıklarda yanıltmak için
kullanılabilir. Buralarda da ünlü düşmesi vardır ama soruda türetilirken dediği için ünlü
düşmesine sebep olan ekin aynı zamanda yapım eki olması istenmektedir. Örneğin yanlış
sözcüğünü de cevap olarak verilir. Bu sözcük yanıl-ış diye ayrılır, ış yapım eki geldikten
sonra ünlü düşmesi olur. Diğer örneklerde ise ünlü düşmesine sebep olan ekler çekim ekidir.
İşte bu yüzden soru kalıplarında ne istendiğine çok dikkat etmek gerekir.
YAZIM KURALLARI
Geldik yazım kuralları konusuna. Bu konudaki bazı soruları çözmek için ekler ve noktalama
işaretleri konusunun da bilinmesi gerekir. Genel olarak kural üzerine kurulmuş bir konudur. O
yüzden buradaki kuralları iyi bilmek gerekir. Bu konuda hangi kelimenin nasıl yazıldığını
bilmek gerekir. Çünkü kelimelerden de soru çıkmaktadır. En fazla soru çıkan kısım ise de’nin
yazımıdır. Diğerleri de tabi ki çıkmaktadır ama özellikle de’nin yazımı iyi kavramakta fayda
vardır.
www.harunardic.net
5
NOKTALAMA İŞARETLERİ
Noktalama işaretleri yine bir YGS konusudur. Anlaşılması kolay rahatlıkla yapılabilecek bir
konudur. Özellikle iki noktaya ve noktalı virgüle dikkat etmek gerekir. Yanlış yapma durumu
diğer kısımlara göre daha yüksektir çünkü. Sorular daha çok boşluk doldurma tarzında olduğu
için şıklardan gitmek daha mantıklıdır. Yani yukarıdaki parçaya aşağıdaki noktalama
işaretlerinden hangisi getirilmeli dendiğinde tek tek kıyaslama yaparak en mantıklı noktalama
işaretlerini koyulur.
SÖZCÜKTE YAPI(BİÇİM BİLGİSİ)(EKLER)
Sözcükte yapı ve ekler Türkçenin en uğraştırıcı, en zahmetli, dikkat edilmesi gereken en
önemli konusudur. Fazlasıyla ayrıntının yer aldığı, bilinmesi ve unutulmaması gereken
kısımların fazlaca yer ettiği bir konu olduğu için dikkat etmekte fayda vardır. Bu durumun
minimum düzeye inmesi için ya da en iyi şekilde yapılması için çok soru çözmek gerekir.
Bunun dışında yapım eki ile çekim eklerinin farklarına dikkat etmekte fayda vardır. Çünkü
eklerin ne olduğunu birbirine karıştırılabilmektedir.
SÖZCÜK TÜRLERİ(İSİM)
İsimler sözcük türlerinin ilk bölümüdür. Rahatlıkla yapılabilecek kısımlara sahiptir. Özellikle
isim tamlamalarına ve özelliklerine dikkat etmek gerekir soruların geleceği ilk önemli
kısımdır çünkü. Biraz ayrıntı vardır o kadar. Dikkat edilmesi gereken yanlış yapılabilecek
önemli bir diğer kısım ise birleşik sözcüklerin oluşum yolları ve biçimleridir. Yanlış yapma
olasılığınız biraz yüksektir çünkü birçok konuyu bilmeniz gerekmektedir. Onları da şimdilik
anlatıldığı oranında anlayıp bağlantılı konuları gördükten sonra konu iyice kafanıza
oturacaktır.
Şimdi gelelim sözcük türleriyle ile ilgili soru kalıbına: Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden
hangisi sözcük türü bakımından farklıdır diye bir soru sorulur. O zaman aklımıza isim, sıfat
zarf, zamir, edat, bağlaç, ünlem, ve fiil gelmelidir ama sorularda daha çok isim, sıfat, zarf,
zamir üzerinden soru sorulmaktadır. Yani sözcük türü bakımından farklıdır sorusuyla
karşılaştığınızda öncelikle isim, sıfat, zarf ve zamir gelsin. Bu soru kalıbıyla kelimenin
www.harunardic.net
6
kökünün türü farklıdır soru kalıbı birbirine karıştırılabilmektedir. O soru kalıbında kelimenin
kökünün türü sorulmaktadır. Yani kök isim mi fiil mi diye sorulmaktadır. Çünkü kökte isim
fiil dışında başka sözcük türü bulunmaz. Sözcüğün türü farklıdır dendiği zaman akla yukarıda
değindiğimiz sekiz sözcük türü gelmelidir.
ZAMİRLER(ADILLAR)
Zamir sözcük türlerinden biridir. Zamiri yapmak için cümleyi çok çok iyi anlamak gerekir
çünkü zamirler isimlerin yerine geçen sözcüklerdir sözcüğün neyin yerine, nasıl geçtiğini
kavramak bize zamirin olup olmadığını gösterir. İşte bunun anlaşılması için cümledeki anlam
önemlidir.
SIFATLAR (ÖN ADLAR) → İSİM ARAYIN !!!
Sıfat, sözcük türlerinden önemli bir sözcük türüdür ve genelde soru hep çıkmaktadır.
Varlıkların rengini, biçimini, büyüklüğünü, durumunu bildiren ya da onları sayı, soru, işaret
ve belgisiz olarak tamamlayan sözcük veya sözcük gruplarına sıfat (ön ad) denir. Sıfatın
olduğu her yerde isim aramak gerekir. Yani bir sözcük tek başına sıfat kesinlikle olmaz. İsim
yerine çok az da olsa zamir gelebilmektedir ama akılda kalması ve daha iyi öğrenilmesi için
sıfat eşittir isim diye öğrenmekte fayda vardır. Eğer isim aranması gerektiğini unutmazsanız
bu konuyu çok daha iyi şekilde yapmanız mümkündür.
Sıfatın olduğu yerde isim isim isim isim isim isim isim isim isim olacak.
Sıfat sorularında sıfat olan bazı sözcüklerin aynı zamanda farklı sözcük türü de
olabilmesinden dolayı fazlaca soru kalıbı ortaya çıkabilmektedir. Bu gibi durumlarda size
yanlış yapmaya sevk edecek birçok şey ortaya çıktığı için bir sözcüğün nasıl ve ne gibi
durumlarda sıfat olduğu, hangi durumlarda, nasıl farklı sözcük türü olduğuna çok çok dikkat
etmek gerekir. Konumuz sıfat olduğu için sadece bu kısma değinelim diğer konular
geldiğinde de ayrı kısımlara değinelim. Sıfat en çok zarf ve zamirle karışır. Mesela kusursuz
sözcüğü fiili etkilerse zarf; ismi etlilerse sıfat olur. Bu sözcüğü önündeki ismi işaret ederse
sıfat; ismin yerine geçerse zamir olur. İşte bu gibi durumlara dikkat edildiğinde rahatlıkla
www.harunardic.net
7
yapılacak bir konudur. Bunun yanında kurallı birleşik sıfatlara da dikkat etmek gerekir.
Çünkü ayrıntıların fazla ve kafa karıştırıcı noktalar da mevcut olduğu bir kısımdır.
ZARFLAR(BELİRTEÇLER) → FİİL ARAYIN !!!
Zarf sözcük türlerinden bir tanesidir. Sıfat çözerken isim arayın diye ifade etmiştik burada da
fiil arayın diye üzerinde duracağız. Yani zarf eşittir fiil diye aklınızda kalsın. Tabi ki farklı
görevleri de vardır. Ama en fazla fiili etkileme görevi olduğu için zarf eşittir fiil diye
aklımızda tutmakta fayda vardır. Bunun yanında zarf ve sıfat birbirine çok karışır. Ayrılan
nokta ise sıfat ismi etkiler, zarf fiili etklier.
EDAT-BAĞLAÇ-ÜNLEM
Edat bağlaç ve ünlem sözcük türlerinden olan bir konudur. Bu konu ezberin çok olduğu bir
bölümdür. Onlar ezberlendikten sonra işin asıl kısmı bitmiş olur. Hangi sözcüklerin edat
hangi sözcüklerin bağlaç olduğunu ve hangi sözcüklerin kullanıldığı cümleye göre farklı
sözcük türü olabildiğini bu durumu birbirinden nasıl ayırt ettiğimizi iyi kavramak gerekir.
Mesela ile sözcüğü kullanıldığı cümleye göre edat da bağlaç da olabilmektedir. İşte bize bu
sözcüğe edat ya da bağlaç dedirten yöntemin ne olduğu bilmek ve bunu unutmamak gerekir.
Bu tarz durumlar ÖSYM tarafından da sıkça sorularda kullanılabilmektedir.
FİLLER(EYLEMLER)
Sözcük türlerinin sonuncusu olan fiiller basit ama teferruatın fazla olduğu bir konudur. En
önemli ve soru çıkma ihtimali yüksek olan kısımları ek fiil, fiil çeşitleri ve yapılarına göre
fillerdir. Bunun dışında basit zamanın(basit çekimin) ve basit sözcüğün birbirinden farklı
şeyler olduğuna dikkat etmek gerekir. Kipler konusu sürekli gördüğümüz çok basit kısımdır.
Basit olduğu için de direk soru çıkma ihtimali düşüktür ama bu konuyu bilmek de gerekir
www.harunardic.net
8
çünkü farklı konularla bağlantısı vardır. Mesela basit çekim dendiği tek kip eki alan sözcük
akla gelmelidir işte bunun için de kipleri bilmek gerekir. Yani direk şu kip vardır tarzında pek
soru çıkmamaktadır.
FİİLİMSİ(EYLEMSİ)
Fiilimsi dikkat edilmesi gereken basit bir konudur.
İsim–fiil ile ilgili sorulan sorular genelde isim-fiil vardır-yoktur şeklinde ve isim-fiilin kalıcı
isim olduğu hususundadır.
Sıfat-fiil ile ilgili sorulan sorular genelde sıfat-fiil vardır-yoktur, sıfat-fiillerin kip ekleriyle
olan farkı yani hem kip eki hem sıfat-fiil eki olabilen ekler olduğu için bunun farklı olduğunu
noktalar ve sıfat-fiilin cümlede isim mi sıfat mı olarak kullanıldığı sorulmaktadır.
Zarf-fiil ile ilgili sorularda zarf-fiil vardır-yoktur ve zarf-fiilin cümleye kattığı anlam üzerinde
durulmaktadır. Bunların dışında farklı türde fiilimsilere(isim-fiil, sıfat-fiil, zarf-fiil) yer
verilmiştir tarzında da doru sorulmaktadır.
CÜMLENİN ÖĞELERİ
Cümlenin öğeleri önemli bir YGS konusudur. Dikkat edilmesi gereken en önemli şey kelime
gruplarının asla ayrılmamasıdır. ÖSYM de bu bilgi üzerinden düşürücü sorular
sorabilmektedir. Nedir bu kelime grupları dediğimiz şey. İsim tamlaması, sıfat tamlaması bazı
birleşik fiiller gibi en az iki kelimden oluşan kelimeler, kelime gruplarını oluşturur. Bu
konuyu en az yanlışla en iyi şekilde yapmak için kelime grupları(söz öbekleri) konusu
bilmekte fayda vardır. Bunun dışında sorunun hangi öğeyi buldurmaya yöneliktir sorularında
da diğer kısımlara göre hata yapılabilmektedir. Cümlede vurgu kısmı da basit ama sınavda
çıkma ihtimali yüksek bir bölümdür.
www.harunardic.net
9
FİİLDE ÇATI (EYLEMDE ÇATI)
Fiilin nesne alabilip alamamasına ya da öznenin, fiilde bildirilen işle ilgili olarak gösterdiği
özelliğe eylem çatısı denir. Bu konunun en iyi şekilde yapılması için cümlenin öğeleri
konusunun kesinlikle tam anlamıyla öğrenilmiş olması gerekir çünkü bu konu direk öğeler
konusu üzerine kuruludur. Öğrenciler bu konuya genellikle ön yargılıdır. Hatta zor ve
yapılamayacağını bile düşünürler. Aslında tam tersidir diğer konulara göre daha hızlı
çözülebilen sorulardan oluşmaktadır. Örneğin geçişli-geçişsiz soru kalıplarında sorular dört
saniyede çözülebilmektedir. Ön yargıyı bırakıp kuralların ne olduğunu öğrenerek bu konunun
üstesinden rahatlıkla gelebilirsiniz. Bunun dışında bir şeyler söyleyecek olursak ettirgenoldurgan filer biraz da isminden dolayı zormuş gibi görünür ama durum hiç de öyle değildir
ne gibi durumda ettirgen ne gibi durumda oldurgan olduğu kuralı öğrendikten sonra (ki bu
kural da basittir) rahatlıkla yapabilirsiniz. Sadece ön yargılı olmayın yeter. Çatı özelliği
aranmaz diye bir soru kalıbı vardır çıkma ihtimali yüksek ama basit olan bir kısımdır. O
yüzden onu da iyi öğrenmek gerekir.
CÜMLE TÜRLERİ(TÜMCE ÇEŞİTLERİ)
Cümle türleri diğer ismiyle tümce çeşitleri basit bir YGS konusudur. Kolaylıkla yapılabilir.
En önemli kısmı ise yapısına göre cümleler kısmıdır çünkü diğer kısımlara göre biraz daha
dikkat edilmesi gerekir. Yapısına göre olan cümlelerin içinde yer alan yan cümlecik konusu
çok çok önemlidir. Bu konu içinde dikkat edilmesi gereken, yanlış yapılabilme ihtimali diğer
kısımlara göre daha fazla olan kısımdır aynı zamanda yan cümlecik. ÖSYM de bu bilgi
etrafında soru sormaktadır.
www.harunardic.net
10
ANLATIM BOZUKLUĞU
Anlatım bozukluğu Ygs anlatımlarında en son anlatılan konudur. Çünkü daha önceki birçok
konunun bilinmesini gerektirir. Örneğin tamlama yanlışlığından kaynaklanan anlatım
bozukluğu vardır dediğinde otomatik olarak tamlamayı öğrenmiş olmanız gerekir. O yüzden
bundan önceki hemen hemen tüm konuları özellikle dil bilgisini çok iyi bilmek gerekir. Bu
konudaki soruları daha iyi çözmek için tüm şıkların okunduktan sonra işaretleme yapılması
daha mantıklıdır. Çünkü anlatım bozukluğu denen şeyi günlük hayatta fazlasıyla yaptığımız
için soruyu hazırlayan da şıklara böyle cümle yazmış olabilir. Diyelim ki şıkları okumaya
başladınız A şıkkında anlatım bozukluğu var diye düşünüyorsunuz olabilir de ama diğer bir
şıkta daha bariz ve net görülen bir anlatım bozukluğu olabilir o yüzden tüm şıklar okunduktan
sonra işaretleme yapılması yararınıza olacaktır. Bir de şıklarda gördüğünüz cümleleri günlük
hayattaki gibi düşünmemek gerekir. Diyelim ki şıklardaki bir cümlede size göre anlatım
bozukluğu yok çünkü ben normalde de böyle kullanıyorum diye düşünüp bu cümlede anlatım
bozukluğu yoktur yargısına varmamak gerekir. Cümlenin kurallara göre değerlendirilmesi
gerekir. Günlük hayattaki kullanımına göre değil. Çünkü konuşma dilinde anlatım
bozukluklarına dikkat etmeden kullanırız. Bu konu biraz daha dikkat isteyen bir konudur
kuralları iyi bilmeyi gerektirir.
SÖZCÜK ÖBEKLERİ(KELİME GRUPLARI)
Söz öbekleri konusunda direk soru pek çıkmamaktadır ama bilinmesinde fayda hem soru
çıkabilir diye hem de özellikle cümlenin öğeleri konusunu rahatça yapmak için. Cümlenin
öğelerinde yanlış yapılan sorular genelde söz öbeklerinin tam bilinmemesinden kaynaklanır.
Peki kelime grubu nedir en az iki kelimenin bir araya gelerek oluşturduğu kelimeler
topluluğudur.
Varlıklar, kavramlar, nitelikler, hareketler birer kelimeyle de karşılanır ama bir kelime
bunlardan birini karşılamaya yetmiyorsa, yani bir varlığı, kavramı, niteliği, durumu, hareketi
www.harunardic.net
11
birden fazla kelime yardımıyla anlatırız. Bu konuyu daha iyi yapmak için de birçok dil bilgisi
konusunu özellikle de sözcük türlerini iyi bilmek gerekir. Çünkü diğer konuların üzerine
kurulmuş bir konudur.
İLETİŞİM, DİL VE KÜLTÜR
İletişim, dil ve kültür çıkma ihtimali düşük olan bir konudur. Yine de en azından bir defa da
olsa konuyu okumakta fayda vardır. Ne olur ne olmaz her ihtimale karşı hazırlıklı olmakta
fayda vardır. Bu konu MEB tarafından dokuzuncu sınıfta anlatılan bir konudur. Zaten günlük
hayatta sürekli yaptığımız konuları da içermektedir. Diller diye bölümde belki biraz
zorlanabilirsiniz ama orada da ezberiniz iyi ise onu da rahatlıkla yapabilirsiniz.
www.harunardic.net
12