Editöryel Yorum Editorial Comment 333 Kalp yetersizli¤inde fonksiyonel kapasite tayini Determination of functional capacity in heart failure Kalp yetersizli¤i (KY); kalbin, dokular›n metabolizmas› için ihtiyac› kadar olan kan› pompalayamamas› veya bu kadar kan› ancak yüksek dolum bas›nc› alt›nda pompalayabilmesi olarak tan›mlanan patofizyolojik durumdur (1). Hastal›¤›n ilerlemesinden sorumlu olan, birçok nörohormonun ve sitokinlerin sal›n›m› ile birlikte seyreden karmafl›k klinik bir sendromdur. Hücresel nekroz veya apoptoz ile gerçekleflen kardiyomiyosit kayb›, kardiyomiyositlerin yap›sal de¤iflikli¤i, anormal eksitasyon-kontraksiyon ve hücresel nörohumoral cevaplarda de¤iflim KY'deki hücresel ve moleküler de¤iflikliklerdir (2). Kalp yetersizli¤i, günümüzde halen 65 yafl ve üzerindeki hastalarda en s›k hastaneye yat›fl nedenlerinden biridir. Kalp transplantasyonu, gen terapisi gibi yeni tedavi stratejileri ve yeni ajanlar gelifltirilmesine ra¤men, hastal›¤›n prognozunda önemli bir iyileflme sa¤lanamam›fl olup sürvi oldukça k›sad›r. Tan› konulduktan sonra erkek olgular›n %75'i, kad›n olgular›n %65'i 5 y›l içinde kaybedilmektedir (3). Bugün KY tedavisinde temel amaç KY'ne neden olan ve kötülefltiren olaylar zincirini durdurmakt›r. Anadolu Kardiyoloji Dergisi'nin bu say›s›nda yay›nlanan çal›flman›n (4) yazarlar›n›n da ifade etti¤i gibi “Kalp yetmezli¤inde geleneksel tedavilerin amac› semptomlar› azaltmak ve prognozu iyilefltirmenin yan›nda, yaflam kalitesi ile fonksiyonel kapasiteyi de art›rmakt›r.” Bu nedenle yaflam kalitesi ve fonksiyonel kapasite takipteki en önemli klinik göstergelerdir. Genel olarak fonksiyonel kapasiteyi saptamak için New York Heart Association (NYHA) Fonksiyonel S›n›flamas› kullan›lmaktad›r. Bu s›n›flama hekimin hastay› sorgulamas›yla elde etti¤i her iki taraf için de sübjektif olan bir ölçüttür. Bu nedenle fonksiyonel s›n›flamay› belirlemede baz› egzersiz testleri kullan›lmaktad›r. Bunlar›n bafl›nda maksimal oksijen tüketimi (pik VO2) gibi objektif ölçütler gelmektedir. Fakat pik VO2, özellikle KY'li hastalarda test s›ras›nda tolere edilmesi güç bir efor sarf›n› gerektiren, tolere edilemedi¤i zaman da amac›na ulaflamayan bir parametredir. Ülkemiz toplumundaki sedanter yaflant› al›flkanl›¤› ve ileri yafl göz önüne al›nd›¤›nda hedef kalp h›z›na ulaflamayanlarda pik VO2 gerçekten ölçülemeyecektir. Ayr›ca yine ülkemiz koflullar›n› göz önüne al›rsak yazarlar›n (4) vurgulad›¤› gibi özel ölçüm aleti ve e¤itimli personel gerektirmesi di¤er sak›ncalar›d›r. Bu nedenle basit, uygulanabilir, submaksimal yürüyüfl testleri bulunmufltur. Bafll›calar› 2 dakika yürüme testi, 6 dakika yürüme testi ve 10 metre mekik yürüme testidir. Bu testlerin hepsi pik VO2 ile korele olmakla beraber yazarlar, Morales ve ark.na (5) göre 10 metre mekik yürüme testinin KY'li hastalarda 1 y›l sonra oluflabilecek kardiyak yan etkiyi saptamak aç›s›ndan 6 dakika yürüme testinden daha önemli oldu¤unu belirtmifllerdir. Oysa, son zamanlarda 6 dakika yürüme testinin Singapur'dan bildirilen bir çal›flmada Asya'l› 668 KY'li hastada morbidite ve mortaliteyi belirleyen güvenilir ve basit bir klinik araç oldu¤u belirtilmifl (6). Ayr›ca bir baflka çal›flmada, 6 dakika yürüme testinin fonksiyonel kapasiteyi belirleyece¤i fakat Duke Activity Status Index, the Veterans Specific Activity Questionnaire, the Kansas City Cardiomyopathy Questionnaire gibi egzersiz d›fl› test ve sorgulamalar›n sadece fonksiyonel kapasiteyi tahmin edebilecekleri ifade edilmifltir (7). Submaksimal testlerin kolay uygulanabilirli¤i ve pik VO2 ile korele olmas› göz önüne al›narak submaksimal egzersiz s›ras›nda elde edilen ventilasyon (V(E))/karbondioksit üretimi (V(CO2)) oran›n›n ise KY'de belirli aral›klarla bak›lmas›n›n prognostik de¤er tafl›d›¤› son zamanlarda yap›lan bir baflka çal›flmada bildirilmifltir (8). Sol ventrikül ejeksiyon fraksiyonu ile yaflam kalitesi aras›nda bir iliflki bulamayan yazarlar ve bu yöndeki di¤er yay›nlara ra¤men halen KY'li klinik olarak stabil hastalarda seri kardiyopulmoner egzersiz testlerinin prognostik bir de¤er sa¤lamad›¤› fakat ejeksiyon fraksiyonu ve bundaki de¤iflikliklerin sonuçlarla ba¤›ms›z olarak iliflkili oldu¤u ve prognostik de¤er tafl›d›¤›n› gösteren çal›flmalar da mevcuttur (9). Sonuç olarak, KY'de as›l olarak sosyal fonksiyonun zedelendi¤ini bir kez daha vurgulayan ve fonksiyonel kapasiteyi saptamada sübjektif NYHA Fonksiyonel S›n›flamas› d›fl›nda objektif olarak pik VO2 ve10 Metre Mekik Yürüme Testinin kullanabilece¤ini, hatta bugüne kadar kronik obstrüktif akci¤er hastal›¤›nda fonksiyonel k›s›tl›l›¤› saptamak için kullan›lan 10 Metre Mekik Yürüme Testinin, fonksiyonel kapasiteyi belirlemede pik VO2'ye alternatif olabilece¤ini gösteren bu makale amac›na ulaflm›fl özellikle de ülkemiz koflullar›n› göz önüne ald›¤›m›zda ucuz ve kolay uygulanabilir olmas›ndan dolay› klinisyenlere do¤ru ve objektif bilgi vermesi aç›s›ndan çok önemlidir. Bu do¤rultuda tekrar tüm yazarlar› tebrik ederim. Çavlan Çiftçi T.C. ‹stanbul Bilim Üniversitesi T›p Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dal›, Avrupa Florence Nightingale Hastanesi Araflt›rma ve Uygulama Merkezi, Mecidiyeköy, ‹stanbul, Türkiye Yaz›flma Adresi: Doç. Dr. Çavlan Çiftçi, T.C. ‹stanbul Bilim Üniversitesi T›p Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dal› Avrupa Florence Nightingale Hastanesi Araflt›rma ve Uygulama Merkezi, Mecidiyeköy, ‹stanbul, Türkiye Tel.: 0212 212 77 99 Fax: 0212 212 77 08 E-mail: [email protected] 334 Kaynaklar 1. 2. 3. 4. 5. Anadolu Kardiyol Derg 2006; 6: 333-4 Çavlan Çiftçi Kalp yetersizli¤inde fonksiyonel kapasite Colucci WS, Braunwald E. Pathophysiology of heart failure. In: Braunwald E, Zipes DP, Libby P, editors. Heart Disease. A Textbook of Cardiovascular Medicine. 6 th edition. Philadelphia: WB Saunders; 2001. p.503-33. Sabah HN. Apoptotic cell death in heart failure. Cardiovasc Res 2000; 45: 704-12. Rich MW. Epidemiology, pathophysiolgy, and etiology of congestive heart failure in older adults. J Am Geriatr Soc. 1997; 45: 968-74. Karapolat H, Durmaz B, Nalbantgil S, Durmaz ‹. Quality Of life and functional status in congestive heart failure. Anadolu Kardiyol Derg 2006; 6: 327-32. Morales FJ, Montemayor T, Martinez A. Shuttle versus six-minute walk test in the prediction of outcome in chronic heart failure. Int J Cardiol. 2000; 76: 101-5. 6. 7. 8. 9. Lee R, Chan YH, Wong J, Lau D, Ng K. The 6-minute walk test predicts clinical outcome in Asian patients with chronic congestive heart failure on contemporary medical therapy: A study of the multiracial population in Singapore. Int J Cardiol Epub 2006 Oct 20. Myers J, Zaheer N, Quaglietti S, Madhavan R, Froelicher V, Heidenreich P. Association of functional and health status measures in heart failure.J Card Fail 2006; 12: 439-45. Ingle L, Goode K, Carroll S, Sloan R, Boyes C, Cleland JG, et al. Prognostic value of the V(E)/V(CO(2)) slope calculated from different time intervals in patients with suspected heart failure. Int J Cardiol Epub 2006 Oct 24. Moreo A, De Chiara B, Cataldo G, Piccalo G, Lobiati E, Parolini M, et al. Prognostic value of serial measurements of left ventricular function and exercise performance in chronic heart failure. Rev Esp Cardiol 2006; 59: 905-10.