Euler Hermes Ekonomik Araştırmalar Haftalık İhracat Risk Görünümü 18 Şubat 2015 Haftanın Verisi %0,3 Euro bölgesi son çeyrekteki çeyreklik büyüme oranı Manşetlerde Euro Bölgesi: 2014 yılsonu verileri çok da kötü değil Dördüncü çeyrekte GSYİH’nin çeyreklik %0,3 artmasıyla, yıllık büyüme oranı %0,9 olarak gerçekleşti. En olumlu veri (%0,3 beklendiği halde) çeyreklik %0,7 büyüyen Almanya’dan geldi. Alt kalemlere dair henüz veri açıklanmamış olsa da kış mevsiminin beklendiği kadar sert geçmemesi ve asgari ücret uygulamasının başlamasına dair beklentilerle artan özel tüketim harcamaları ve yatırımlar büyümenin başlıca sürükleyicisi oldu. Bu gelişmeye istinaden (önceden %1,3 olan) 2015 büyüme oranı tahminimizi %1,7 olarak revize ediyoruz. Fransa’da son çeyrekte büyüme oranı çeyreklik bazda yalnızca %0,1 oldu (aşağıya bk.) Benzer şekilde İtalya da dördüncü çeyrekte yerinde saydı ve art arda üçüncü yılda da resesyondan çıkamadı (2014 büyüme oranı -%0,4). Avusturya ve Belçika’da da GSYİH artışı sınırlı kalırken (her ikisinde de çeyreklik %0,1) son çeyrekte %0,7 ve %0,5 büyüyen İspanya ve Hollanda’dan nispeten olumlu sonuçlar geldi. Yunanistan, Kıbrıs Rum Yönetimi ve Finlandiya ise sırasıyla çeyreklik %0,2, %0,7 ve %0,3 küçüldü. Euler Hermes; Almanya’nın %1,7 ve İspanya’nın %1,9 büyümesiyle, 2015 yılında Euro bölgesinde GSYİH artışının %1,2 olmasını bekliyor. Bölge; petrol fiyatlarının düşüklüğü, AMB’nin geçen ay açıkladığı parasal genişleme kararı ve daha düşük değerli Euro’dan faydalanacak. Ancak yine de, düşük enflasyon düzeyi (şirket fiyatlandırmalarına yönelik aşağı yönlü baskılarla birlikte), yüksek işsizlik oranları, yatırım arzularındaki güç kaybı ve Rusya’daki ağır resesyonun (2015’te -%5,5) kısmen yansımaları ile aşağı yönlü risklerin varlığı sürüyor. Ukrayna: Ekonominin toparlanması için yalnızca para değil barış da gerekiyor Rus, Ukraynalı, Alman ve Fransız liderler 12 Şubat’ta Minsk’te yapılan görüşmelerde ateşkes ilanı ve Ukrayna anayasasına getirilen ek maddeler yoluyla Ukrayna’nın batısında ayrılıkçılar tarafından kontrol edilen bölgelerde özerklik adımları sağlayan, “Ukrayna barışı için yol haritası” üzerinde anlaştılar. Ancak daha şimdiden Debaltseve çevresinde şiddetli çatışmaların sürüyor olması, 15 Şubat’ta başlayan ateşkesin devamını tehdit ediyor. Bu anlaşmanın Eylül 2014’te Minsk’te başarısızlıkla sonuçlanan önceki görüşmelerle aynı kaderi paylaşması ihtimali var. Ekonomik tarafta ise ülke IMF’nin 17,5 milyar Dolar’lık yeni kurtarma paketine yönelik ön anlaşmayı sağladı. Bu, fonun ve diğer uluslararası kaynakların üzerinde anlaştığı tutarı 32 milyar Dolar’a çıkarıyor. Bununla beraber bu anlaşma özel sektörün borçlarının yeniden yapılandırılmasını da gerektiriyor. Ancak, bunun detayları henüz belli değil. Ekonomik gelişmeler olumsuz. Döviz rezervlerinin Ocak ayında 5.4 milyar Dolar’a düşmesiyle merkez bankasının 6 Şubat’ta döviz ihalelerine son vermesi ardından UAH (Ukrayna Grivna’sı) ABD Dolar’ı karşısında %22 değer kaybetti. Bugün itibariyle Hollanda: Sürpriz yeterince olumlu mu? Son çeyrekte büyüme %0,5 ve 2014 yılı genelinde %0,8 oldu. İş gücü piyasasındaki toparlanma ve reel ücretteki artışın etkisiyle özel tüketim harcamaları çeyreklik %0,4 artış gösterdi (üçüncü çeyrekte +%0,2). Kamu harcamaları ise düşüşünü sürdürdü (%0,5). Toplam yatırımlar ise -inşaat sektöründeki çeyreklik %3,7 artışla- son çeyrekte %2,7 arttı (üçüncü çeyrekte %1,8’di). Konut sektöründe işlerin yolunda gitmeye başladığını gösteren bu gelişmede meteorolojik koşulların elverişli olmasının da payı var. Kapasite kullanım oranının yükselmesine ve stokların %0,5 düşmesine rağmen makine ve teçhizat yatırımlarındaki artış zayıf kaldı. Net ihracatın büyümeye katkısı ihracatta çeyreklik %0,5 artışla (başta gıda ve kimya ürünleri ihracatı) 0,4 baz puan oldu. İhracattaki artış 2013 sonundan beri en düşük seviyeye gerilerken ithalat artışı da (çeyreklik %0,1’le) neredeyse aynı kaldı. 2015’te %1,1’e ulaşacak büyümenin 2016 yılında iç talebin güçlenmesiyle %1,6 olacağını tahmin ediyoruz. www.eulerhermes.com.tr Fransa: Elveda Makronatör Büyümenin yalnızca %0,1 olduğu son çeyrekte de ekonomik durgunluğun devam ettiği görüldü. Yıllık büyüme ise 2012 ve 2013 yıllarında da olduğu gibi %0,4’te kaldı. Dördüncü çeyrek verilerinin ayrıntılarına bakıldığında; özel tüketim harcamalarının çeyreklik %0,2 arttığı (üçüncü çeyrek artışı %0,3’tü), stokların büyümeye negatif yönde 0,2 baz puan katkı yaptığı (üçüncü çeyrekte +0,3 baz puan) ve toplam sabit sermaye oluşumlarının %0,5’le yine daraldığı (üçüncü çeyrekte -%0,6) görülüyor. Diğer yandan, ithalat (%1,7’yle) artışını sürdürürken ihracat artışı da ilginç şekilde belirgin bir artış gösterdi (%2,3). Net ihracat 2013’ten beri ilk kez büyümeye olumlu katkı yaptı. Euler Hermes, daha olumlu makro-ekonomik görünüme sahip 2015 yılında büyümenin %0,9’a tırmanacağını tahmin ediyor. Siyasi tarafta ise mecliste çoğunluğu yakalayamama endişesiyle hükümet, en son dokuz yıl önce başvurulan anayasanın 49.3 maddesine dayanarak çok gecikmiş “Macron” büyüme tasarısını (iş dünyası dostu reform paketi) geçirmeyi planlıyor. Bu sürpriz hareket, hükümetin reformları ilerletmek arzusunda olduğunu ancak bunun için sol kanattan destek göremediğinin sinyallerini veriyor. Mercekteki Ülkeler Amerika Venezuela: Döviz sistemi yine manipüle ediliyor Petrole bağlı gelirlerin tükenmesi üzerine kamu gelirlerini artırma girişimlerine başvuran yetkililer, döviz kuru sisteminin bazı detaylarında değişikliklere gittiler. Simadi adı verilen yeni “Marjinal Döviz Kuru Sistemi”yle banka ve aracı kurumlara ABD Dolar’ı satışlarında kur serbestisi getirilerek bu kurun merkez bankası tarafından belirlendiği SICAD 2 sistemi yürürlükten kaldırılmış oldu. Temel ürünler için geçerli ve 1 USD’nin 6,3 VEF olduğu sabit imtiyazlı Simadi sistemi ve ithalatta geçerli olan ve gerektiğinde yetkililerce değiştirilebilen 1 USD’nin 12 VEF olduğu SICAD 1 sistemiyle üç aşamalı döviz kuru sistemi korunuyor. Simadi’nin duyurulmasından iki gün sonra son SICAD 2 oranı olan 1 USD:52 VEF’e göre %70 oranında değer kaybeden serbest kur bariz bir devalüasyonla 1 USD:174 VEF oldu. Bu gelişme; zaten yükselişte olan enflasyonu (Aralık ayında %64) körüklemenin yanında, döviz rezervlerini artırmaya ya da temel ürünlerin elde edilmesini kolaylaştırmaya yaramayacak gibi. Euler Hermes’e göre bu yıl resesyon iyice derinleşecek (2015’te en az %7,5 küçülme gerçekleşeceği tahmin ediliyor). Avrupa Orta Avrupa: Dördüncü çeyrekte bölge genelinde büyüme hafif hız kesti 2014 yılı son çeyrek öncü reel büyüme tahminleri, Orta ve Doğu Avrupa’da yer alan 11 AB üyesi ülkede ekonomik ivmenin yavaşlamaya başladığına işaret ediyor. Bölge genelinde büyüme oranı tahmini yıllık %2,3 (üçüncü çeyrekte yıllık %2,7’ydi). Yine de, 2013’te %1,3 olan büyüme 2014 yılında toparlanma göstererek %2,6 düzeyine çıktı. İstisnai sonuçların görüldüğü Macaristan’da dördüncü çeyrekte yatırımların sürüklediği büyümenin yıllık %3,4 olmasıyla 2014 yıllık büyüme oranı bölge genelinde rekor bir değer olan %3,5’e ulaştı. Yatırımların gerilemesi ve ihracatın da (istisnai şekilde iyi olduğu) 2013’e göre yavaşlamasıyla Romanya’da dördüncü çeyrekte büyüme yıllık %2,6’ya gerileyerek 2014 genelinde %2,9 oldu. Son çeyrekte, Polonya (yıllık %3) Slovakya (yıllık %2,4) ve Çek Cumhuriyeti’nde (yıllık %1,3) hafif düşüş gösteren büyüme, 2014 yılı genelinde, iç talepteki toparlanmaya bağlı olarak sırasıyla %3,3, %2,4 ve %2’lik oranlarla belirgin bir hız kazandı. Euler Hermes, 2015 yılında Orta ve Doğu Avrupa bölgesini oluşturan 11 AB üyesi ülkenin yıllık ortalama büyümesinin %2,4 olacağını tahmin ediyor. Afrika ve Orta Doğu Katar: Doğal gaz! Hidrokarbon dışı sektörlerdeki sağlam büyümeyle 2014 yılı üçüncü çeyrek büyümesi çeyreklik %3,9 ve yıllık %6 oldu (2013’te yıllık %5,7’ydi). 2014 yılı genelinde; (GSYİH’in %50’sini oluşturan ve büyük kısmı ham petrol yerine sıvı doğalgaz olan) hidrokarbon sektörünün %2 küçülmesi ancak hidrokarbon dışı ürünler sektörünün %11 büyümesiyle büyümenin neredeyse %6’ya ulaştığı tahmin ediliyor. Görece düşük petrol fiyatlarına (fiyatlar toparlanana kadar Kuzey bölgesindeki yeni projelerin durdurulduğu ilan edildi) rağmen büyümenin sağlam kalması bekleniyor çünkü; (demografik etkenlere bağlı olarak) inşaat ve hizmet sektörleri büyüyor ve hükümetin (2022 FIFA Dünya Kupası dahil) altyapı ve sosyal kalkınma projelerine bağlı harcamaları artıyor. Bu tablo ve ülkenin güçlü finansal pozisyonu (40 milyar Dolar’lık döviz rezervi ve 250 milyar Dolar’lık ulusal varlık fonları) ışığında 2015 ve 2015 yıllarında büyümenin %6 olacağını ve iyi ticari fırsatlar oluşacağını tahmin ediyoruz. www.eulerhermes.com.tr Asya Pasifik Endonezya: Beklenmeyen faiz indirimi Merkez Bankası beklenmedik bir kararla politika faiz oranını %7,75’ten %7,5’a ve gecelik repo oranını da %5,75’ten %5,5’e indirdi. Bu büyük ihtimalle cari işlemler dengesindeki iyileşmelerin (2013’te GSYİH’in -%3,2’si seviyesinden 2014’te -%3’ü seviyesine geriledi) ve enflasyonist baskıların azalmasının (Aralık 2014’te %8,36’dan Ocak’ta %6,96’ya geriledi) bir yansıması. Endonezya’nın bu hamlesi (aralarında Çin, Avustralya, Singapur ve Hindistan’ın da yer aldığı) bazı bölge merkez bankalarının finansal piyasalarda sürpriz etkisi yaratan destekleyici para politikaları uygulamaya koyduğu bir dönemde geldi. Endonezya açısından bu karar talepte güçlü bir artışı tetiklemeye yetecek düzeyde olmadığı için kısa vadede büyük bir etki yaratmayacak gibi. Sonuç olarak 2015’te GSYİH’in hafif bir iyileşmeyle %5,6 olacağına yönelik tahminimizi sürdürüyoruz. Faiz oranlarının yüksek kalması ve makro dengesizliklerin de düzelmeye başlamasıyla kur riski sınırlı. Takvim / Neleri Takipte Olacağız? 19 Şubat – Fransa Ocak ayı TÜFE 19 Şubat – ABD Şubat ayı işsizlik aylığı başvuruları 19 Şubat – ABD Ocak ayı tüketici güven endeksi 20 Şubat – Kanada Aralık 2014 perakende satışlar 20 Şubat – Euro bölgesi Şubat ayı PMI 20 Şubat – İngiltere Ocak ayı perakende satışlar 20 Şubat – ABD şubat ayı flaş sanayi PMI 20 Şubat – Meksika 2014 dördüncü çeyrek GSYİH 20 Şubat – ABD Şubat ayı sanayi PMI 23 Şubat – Nijerya 2014 dördüncü çeyrek GSYİH 23 Şubat – ABD Ocak ayı ikinci el konut satışları 23 Şubat – Hindistan 2016 bütçesi 24 Şubat – Güney Afrika 2014 dördüncü çeyrek GSYİH 24 Şubat – ABD Case Shiller endeksi 25 Şubat – Hong Kong 2014 dördüncü çeyrek GSYİH www.eulerhermes.com.tr Feragatname Bu değerlendirmeler her zaman aşağıdaki feragatnameye tabidir. Bu materyal, bir Allianz şirketi olan Euler Hermes SA tarafından yayınlanmıştır ve sadece bilgilendirme amaçlıdır, tavsiye amaçlı değerlendirilmemelidir. Bu bilginin alıcıları kendi bağımsız değerlendirmelerini yapmalıdır ve sadece bu bilgilere dayanarak harekete geçmemelidir. Bu materyal, bizim onayımız olmaksızın çoğaltılmamalı ve hiçbir belgeye eklenmemelidir. Yasaklanmış olabileceği hiçbir yargı alanında dağıtımına kalkışılmamalıdır. Bu bilginin güvenilirliği bağımsız olarak Euler Hermes tarafından doğrulanmamıştır ve bilginin doğruluğu ile tamamlığı hakkında Euler Hermes hiçbir şekilde (söyleyerek veya ima yoluyla) temsil veya garantide bulunmamakta, bu bilgiye güvenmek ve onu kullanmak aracılığıyla doğabilecek hiçbir sorumluluk ve yükümlülüğü kabul etmemektedir. Aksi belirtilmedikçe, sadece Euler Hermes Finans Departmanı’nın tüm görüş ve tahminleri bu tarihten itibaren hiçbir bildirim olmaksızın değiştirilebilir. Euler Hermes SA, Fransa Mali Pazar Yetkilisi tarafından yetkilendirilmiş ve düzenlenmiştir. Bu değerlendirmeler aşağıdaki feragatnameye tabidir. Geleceğe Dair İfadelerle İlgili Temkin Notu: Burada yer alan ifadelerin bazıları gelecekle ilgili beklentiler ve yönetimin mevcut görüş ve varsayımlarına dayalı ileriye dönük ifadeler olabilir. Bu ifadeler bilinen ve bilinmeyen riskler içerdiğinden bu durum, gerçek sonuçların, performansın veya olayların, bu ifadelerde belirtilen veya ima edilenden farklı olmasına yol açabilir. Metin içeriği gereği ileriye yönelik ifadelerin yanı sıra, “olabilir”, “olacaktır”, “olmalıdır”, “beklenmektedir”, “planlanmaktadır”, “amaçlanmaktadır”, “beklemektedir”, “inanmaktadır”, “tahmin etmektedir”, “öngörmektedir” veya “devam etmektedir” gibi kelimeler ileriye yönelik ifadelere örnek teşkil etmektedir. Gerçek sonuçların, performansın veya olayların, bu ifadelerde belirtilenden farklı olmasına yol açan sebepler, bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla şöyle sıralanabilir: (i) genel ekonomik koşullar özellikle de Allianz SE’nin temel iş kolundaki ve ana pazarlarındaki ekonomik koşullar, (ii) gelişmekte olan piyasalar da dahil olmak üzere finans piyasalarının performansı, (iii) sigortalı zarar olaylarının ciddiyeti ve sıklığı, (iv) hastalık ve ölüm oranları ve trendleri, (v) kalıcılık seviyeleri, (vi) kredi temerrütlerinin boyutu (vii) faiz oranları, (viii) Euro-Dolar paritesi de dahil olmak üzere döviz kurları, (ix) değişen rekabet düzeyleri, (x) para yığılması ve Avrupa Para Birliği de dahil olmak üzere kanun ve yönetmeliklerdeki değişiklikler, (xi) Merkez Bankalarının ve/veya yabancı hükümetlerin politikalarındaki değişiklikler, (xii) şirket alımlarının etkileri ve ilgili birleşme konuları, (xiii) yeniden yapılanma önlemleri ve (xiv) genel rekabet faktörleri (her durum için yerel, bölgesel, ulusal ve/veya global bazda). Bu faktörlerin çoğunun terörist faaliyetlerin sonucunda meydana gelmesi veya kuvvetlenmesi daha muhtemeldir. Burada bahsi geçen konular zaman zaman Allianz SE’nin ABD Menkul Kıymetler ve Borsalar Komisyonu’na sunduğu dosyalarda açıklanan riskleri ve belirsizlikleri de içerebilir. Grup, burada yer alan geleceğe dair bilgilerin güncellenmesi konusunda hiçbir yükümlülük üstlenmemektedir. www.eulerhermes.com.tr