Manşetlerde Haftalık İhracat Risk Görünümü

Euler Hermes
Ekonomik
Araştırmalar
Haftalık
İhracat Risk
Görünümü
16 Eylül 2015
Haftanın Verisi
%3,8
Türkiye 2.Ç. yıllık
büyüme (ilk
çeyrekte %2,5’ti)
Manşetlerde
Türkiye: 2.Ç. büyümesi şaşırtsa da görünüm durağan
İlk çeyrekte yıllık %2,5 olan büyüme, 2.Ç.’te –azalan ihracat ve stoklardaki keskin düşüşe rağmen- olumlu bir sürpriz
yaparak %3,8 geldi. 2.Ç.’te özel sektör harcamaları yıllık %5,6 ile güçlüydü. Ayrıca, seçim öncesi canlandırıcı mali
harcamalarla kamu tüketimi (+%7,2) ve sabit yatırımlarda artış (+%9,7) görüldü. Hem stoklar (-2 baz puan) hem de
net ihracat 2.Ç. büyümesine negatif katkıda bulundu. İthalat yıllık %1,6 artarken ihracat –daha düşük petrol fiyatları,
daha zayıf TRY, makul faiz oranları ve ticari serbestliğe rağmen- %2,1 küçüldü. Normalde ihracatın canlanmasını
sağlayacak olumlu etkenler, artan siyasi belirsizlik ve TRY’nin hızlanan değer kaybının (gün itibariyle yıllık bazda dolar
karşısında %30 değer kaybı) ekonomik beklentileri kötüleştirmesinin gölgesinde kaldı. 3.Ç. için öncü göstergeler reel
kesim beklentilerinin zayıfladığına (imalat sanayii PMI) ve ekonomik faaliyetlerin yeniden yavaşlayacağına (sanayi
üretimi ve perakende satışlar dahil) işaret ediyor. 2014 yılında yıllık reel %2,9’luk büyümeyle toparlanan ekonomide
2015 ve 2016 yıllarında büyümenin yavaş seyrederek sırasıyla %3,2 ve %3,6 olmasını bekliyoruz. Ancak, aşağı yönlü
riskler devam ediyor.
Çin: İvme kaybı
Son veriler Ağustos ayında büyümenin hala daha yavaş olduğuna işaret ediyor. Sabit yatırımlar daha da azaldı
(Temmuz ayında geriye doğru bir yıllık %11,2 iken Ağustos’ta %10,9) ve sanayi üretimi düşük bir seviyede
(yıllık %6,1) durağan seyrediyor. Geride kalan aya göre hafif artış gösteren (yıllık %10,5’ten %10,8’e) perakende
satışlar dayanıklılığını koruyor. Kamu harcamalarında daha hızlı bir artış var (yıllık %21,1’den %25,9’a). Finansal
beklentiler oynak ve piyasa oyuncuları daha fazla destek bekliyor. Önümüzdeki dönemde ekonomik faaliyetlerin
Eylül ayında ivme kaybetmesini bekliyoruz. İhracata yönelik siparişler halen çok cansız ve yavaşlayan yatırımlar
ekonomiyi aşağı çekiyor. Diğer yandan özel tüketim harcamaları sağlam olsa da büyümeyi hissedilir bir şekilde
canlandırmak için yetersiz. Mevduat munzam karşılık oranlarındaki indirim bu ay itibariyle uygulamaya geçti ve
büyük ihtimalle önümüzdeki çeyreğin verilerinde kendini hissettirecek. 3.Ç. GSYH büyümesi büyük ihtimalle
hedeflenen %7 oranının altında geleceği için 4.Ç.’te politika faiz oranında yeni bir indirim beklenebilir (-50 baz
puan). Hükümetin altyapı projelerini başlatmasıyla kamu harcamalarının da hızlanması bekleniyor. 2015 yılında
büyümenin %6,8’e gerilemesini bekliyoruz.
ABD: JOLT verileri
Ağustos ayında beklentilerde kötüleşme olsa da tüketim arttı ve perakende satışlar aylık %0,2 artış gösterdi. Son 3
ay boyunca satışlar yıllıklandırılmış olarak %5,3 gibi güçlü bir artış gösterdi. Oynak oto ve yakıt bileşenleri dışarıda
bırakıldığında bile satışlardaki artış %5,1 oldu. İşgücü koşullarını yansıtan son JOLTS anketinden karışık sinyaller geldi.
İş imkânları aylık 0,3 yüzde puan artışla %3,9’luk rekor yüksek seviyeye ulaşırken (2000 yılı Aralık ayından beri) işe
alma oranı 0,2 yüzde puan düşüşle %3,5’e geriledi. Kendi isteğiyle işlerini bırakanların sayısı %1,8 ile üçüncü kez aynı
kaldı. İmalat üretimi ise sanayi üretimindeki aylık %0,4’lük düşüş nedeniyle zor bir dönem geçirmeye devam etti. Alt
bileşenlerden imalat sanayinde üretim %0,5 azalırken madencilikte düşüş (petrol ve gaz üretimini de içeren) %0,6
oldu. Yıllık olarak bakıldığında oranlar sırasıyla +%0,9, +%1,4 ve -%3,2 ile zayıf seyretti. Kapasite kullanım oranı %77,6’ya
gerileyerek son 9 aydaki 8. düşüşünü gerçekleştirdi. Bu oran, genişleme dönemlerinde az ila orta seviyede kapasite
kullanımı için kaydedilen %80’lik ortalamanın halen çok altında. Atıl kapasiteyi yansıtacak şekilde üretici fiyatları da
Ağustos ayında değişmedi (yıllık -%0,8).
www.eulerhermes.com.tr
Nijerya: Petrol kaynaklı dertler
Seçimler Mart ayında gerçekleşmiş olsa da Devlet Başkanı Muhammadu Buhari halen tam olarak kabineyi atamış
değil (bu ay tamamlanması bekleniyor). Bu siyasi geçiş dönemi ülkenin ekonomi yönetimine içerde ve dışarıda
güvenin artırılması gerektiği bir dönemde olumsuz bir duraklama yaşattı (Nijerya, yakın bir zamanda gelişmekte
olan ülke piyasalarının tahvillerinin yer aldığı öncü bir endeksten çıkarıldı). Afrika’nın en büyük ekonomisi olan
ülke aynı zamanda kıtanın en büyük petrol üreticisi ve zayıf seyreden ham petrol fiyatları (şu anda yıllık olarak
%50 azalmış durumda) bütçe açıklarının ve borçların artmasına, cari işlemler dengesinin ise fazladan açığa
dönmesine neden olarak GSYH büyümesini yavaşlatıyor. Yerli paranın değer kaybetmesi enflasyonist baskıları
artırıyor. Merkez Bankası para politikasını etki alanından da geniş bir anlamda genel ekonomiyi yönetmek için
kullanıyor gibi ve son önlemler belirsizliği daha da artırdı. Diğer yandan, Buhari yolsuzlukla savaş stratejisinin bir
parçası olarak ana petrol üreticileriyle üretimin paylaşılmasına yönelik kontratlar üzerinde yeniden anlaşmaya
varacak. Kısa vadede bu belirsizlikleri daha da artıracak. Büyümenin 2015 yılında %4,5’a gerilemesini bekliyoruz
(2012 ve 2013’te %7’nin üzerindeydi).
Mercekteki Ülkeler
Amerika
Brezilya: Soğuk bir (Brezilya) yazı geliyor
Eylül başında hükümet 2016 yılı için bütçe açığı hedefini GSYH’nin %0,2’si olarak revize etmiş olsa da Pazartesi günü
önümüzdeki yıl yeniden bütçe fazlası vermeyi amaçlayan yeni tasarruf önlemleri açıklandı. Hükümet 26 milyar real’lik
harcama kesintilerine gitmeyi, vergileri artırıp vergi indirimlerine bir süre ara vererek 45,8 milyar real’lik gelir elde etmeyi
hedefliyor. Önlemlerin başında; pek popüler olmayan %0,2’lik Finansal İşlemler Vergisi’nin yeniden 4 yıla kadar uygulamaya
konması ve kamu harcamalarının ileri tarihte yapılması planlanan ücret artışları ve işe alımları askıya alarak azaltılması
geliyor. Bu önlemlerin uygulamaya geçmesi için yasal onay gerekiyor ama hükümetin düşük popülaritesi ve kongrede yeterli
desteğe sahip olmaması çoğu önlemin havada kalmasına neden olabilir. Tasarruf önlemleri ekonomi için zor bir dönemde
geldi. 2015 yılında ekonominin %2,4 küçülmesini bekliyoruz.
Avrupa
İrlanda: Euro Bölgesinin (küçük) yıldızı
Toparlanma devam ediyor. 2.Ç.’te büyüme çeyreklik bazda %1,9’la 1.Ç.’in altında kalsa da (%2,1) beklentilerin üzerinde geldi.
Büyümeye en büyük katkı (+3,7 baz puanla) bir önceki çeyrekte azaldıktan sonra yeniden artış gösteren yatırımlardan geldi.
Makine ve teçhizat yatırımları 2008 yılı zirvesinin %10 üzerinde ve bu Batı Avrupa’da çok nadir görülen bir durum (İngiltere
ve daha az bir oranda Almanya’da da benzer bir durum var). Özel tüketim harcamaları yavaşlamış olsa da (çeyreklik bazda
%0,4) çoktan toparlanmış durumda ve 2008 zirvesinin sadece %3 altında (İspanya, İtalya ve Portekiz gibi krizden dolayı yurtiçi
talebin belirgin şekilde daraldığı ülkelere göre çok daha iyi bir performans). Nisan ayında işsizlik, 2009 yılının başından beri ilk
defa %10’un altına geriledi ve yavaş yavaş gerilemeye devam ediyor (Ağustos ayında %9,5). İrlanda Euro’nun değer kaybından
en çok faydalanan ülke. 2014 yılı ortasından beri ihracat güçlü bir şekilde artıyor (2015 yılı 2.Ç.’te çeyreklik bazda %5,4). 2015
yılında ikinci kez ekonominin ortalamanın üzerinde büyümesini bekliyoruz (yani %5’in üzerinde).
Afrika ve Orta
Doğu
Bahreyn: Petrol fiyatlarındaki düşüşün etkileri ekonomiye tam olarak
yansımış değil
1.Ç.’te yıllık %2,8 olan büyüme 2.Ç.’te %3,7 geldi (çeyreklik bazda %3,3). Petrol fiyatlarının zayıf seyretmesine rağmen
hidrokarbon sektörü 2.Ç.’te büyümeyi sürükleyen sektör olmaya devam etti. İlk çeyrekte %5,6 azalan ham petrol ve doğal
gaz üretimi (muhtemelen Suudi Arabistan’dakine benzer bir politikayla potansiyel gelir kayıplarını sınırlamak için üretimin
artırılmasıyla) yıllık %1,4 artış gösterdi. 2.Ç.’te finans sektörü de canlıydı (yıllık %2,1’lik büyüme). Ancak, sektörün 2.Ç. büyümesi
halen 2014 yılı ikinci çeyreğinde yakalanan rekor %5,7’lik oranın belirgin şekilde gerisinde ve diğer sektörlerde de hükümetin
bütçe açığının büyüme ihtimaline karşı mali konsolidasyona gitmesinin etkileri yavaş yavaş hissedilmeye başlanıyor.
Önümüzdeki dönem petrol üretiminin artmasına çok fazla ihtimal vermiyoruz ve mali önlemler de (et sübvansiyonlarına son
verilmesi planları da dahil olmak üzere) büyümeyi olumsuz etkileyecektir. Bu nedenle 2014 yılına kadar olan 10 yıllık sürede
yıllık ortalama %5,1 olan büyümenin 2015 ve 2016 yıllarında sırasıyla %3 ve %3,5 olmasını bekliyoruz.
www.eulerhermes.com.tr
Asya Pasifik
Güney Doğu Asya: Aksiyon alma zamanı
Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği (ASEAN) ekonomileri; gelişmiş ülkelerde talebin çok yavaş büyümesi, Çin’de büyümenin
yavaşlaması, düşük emtia fiyatları ve Fed’in para politikasını sıkılaştırması öncesinde oynaklaşan finansman koşulları gibi
olumsuz dış etkenlerle karşı karşıya. Bu hafta Malezya hükümeti, ValueCap’e (hükümetin hisse senedi yatırım şirketi)
ederinin altındaki hisseleri alması ve hisse senedi piyasalarını canlandırması için 20 milyar ringgit aktarılmasını da içeren
bir canlandırma paketi açıkladı. Buna paralel olarak seçilmiş bazı imalat sanayii sektörleri için (henüz hangilerinin olduğu
belli değil) ithalat vergilerinde indirime gidilecek çünkü bu sektörler ringgit’in değer kaybetmesi nedeniyle ciddi maliyet
artışlarına maruz kaldılar. Diğer yandan Endonezya’da yatırımları artırmak için kısıtlayıcı düzenlemeleri kaldırmaya yönelik
bir paket açıkladı. Hükümet, yabancı yatırımları çekmek ve et ve pirinç gibi temel ürünlerin ulaşılabilir fiyatlara sahip olması
için prosedür ve düzenlemeleri basitleştirmeyi planlıyor. Tayland’da ise düşük ücretlileri ve KOBİ’leri desteklemek için 200
milyar Baht’lık bir canlandırma paketi onaylandı (4.Ç. ve sonrası için).
Takvim / Neleri Takipte Olacağız?

17 Eylül
Rusya Ağustos ayı perakende satışlar

17 Eylül
İngiltere Ağustos ayı perakende satışlar

17 Eylül
ABD 2.Ç. Cari İşlemler Dengesi

17 Eylül
ABD Fed politika kararı

17 Eylül
ABD Ağustos ayı konut başlangıçları ve izinleri

17 Eylül
İsrail 2.Ç. GSYH

18 Eylül
Ukrayna Ağustos ayı sanayi üretimi

18 Eylül
Kanada Ağustos ayı TÜFE

18 Eylül
Euro Bölgesi Temmuz ayı cari işlemler dengesi

21 Eylül
ABD Ağustos ayı mevcut konut satışları

21 Eylül
Nijerya faiz oranı kararı

22 Eylül
Macaristan Para Politikası toplantısı

22 Eylül
Türkiye para politikası toplantısı

23 Eylül
Güney Afrika faiz oranı kararı
www.eulerhermes.com.tr
Feragatname
Bu değerlendirmeler her zaman aşağıdaki feragatnameye tabidir.
Bu materyal, bir Allianz şirketi olan Euler Hermes SA tarafından yayınlanmıştır ve sadece bilgilendir-me amaçlıdır, tavsiye amaçlı
değerlendirilmemelidir. Bu bilginin alıcıları kendi bağımsız değerlendirmelerini yapmalıdır ve sadece bu bilgilere dayanarak harekete
geçmemelidir. Bu mater-yal, bizim onayımız olmaksızın çoğaltılmamalı ve hiçbir belgeye eklenmemelidir. Yasaklanmış olabile-ceği hiçbir yargı
alanında dağıtımına kalkışılmamalıdır. Bu bilginin güvenilirliği bağımsız olarak Euler Hermes tarafından doğrulanmamıştır ve bilginin doğruluğu
ile tamamlığı hakkında Euler Hermes hiçbir şekilde (söyleyerek veya ima yoluyla) temsil veya garantide bulunmamakta, bu bilgiye güvenmek ve
onu kullanmak aracılığıyla doğabilecek hiçbir sorumluluk ve yükümlülüğü kabul etme-mektedir. Aksi belirtilmedikçe, sadece Euler Hermes Finans
Departmanı’nın tüm görüş ve tahminleri bu tarihten itibaren hiçbir bildirim olmaksızın değiştirilebilir. Euler Hermes SA, Fransa Mali Pazar Yet-kilisi
tarafından yetkilendirilmiş ve düzenlenmiştir.
Bu değerlendirmeler aşağıdaki feragatnameye tabidir.
Geleceğe Dair İfadelerle İlgili Temkin Notu: Burada yer alan ifadelerin bazıları gelecekle ilgili beklenti-ler ve yönetimin mevcut görüş ve
varsayımlarına dayalı ileriye dönük ifadeler olabilir. Bu ifadeler bili-nen ve bilinmeyen riskler içerdiğinden bu durum, gerçek sonuçların,
performansın veya olayların, bu ifadelerde belirtilen veya ima edilenden farklı olmasına yol açabilir. Metin içeriği gereği ileriye yönelik ifadelerin
yanı sıra, “olabilir”, “olacaktır”, “olmalıdır”, “beklenmektedir”, “planlanmaktadır”, “amaçlanmaktadır”, “beklemektedir”, “inanmaktadır”, “tahmin
etmektedir”, “öngörmektedir” veya “devam etmektedir” gibi kelimeler ileriye yönelik ifadelere örnek teşkil etmektedir. Gerçek so-nuçların,
performansın veya olayların, bu ifadelerde belirtilenden farklı olmasına yol açan sebepler, bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla şöyle sıralanabilir: (i)
genel ekonomik koşullar özellikle de Allianz SE’nin temel iş kolundaki ve ana pazarlarındaki ekonomik koşullar, (ii) gelişmekte olan piyasalar da dahil
olmak üzere finans piyasalarının performansı, (iii) sigortalı zarar olaylarının ciddiyeti ve sıklığı, (iv) hastalık ve ölüm oranları ve trendleri, (v) kalıcılık
seviyeleri, (vi) kredi temerrütlerinin boyutu (vii) faiz oranları, (viii) Euro-Dolar paritesi de dahil olmak üzere döviz kurları, (ix) değişen rekabet
düzeyleri, (x) para yığılması ve Avrupa Para Birliği de dahil olmak üzere kanun ve yönetmeliklerdeki değişiklikler, (xi) Merkez Bankalarının ve/veya
yabancı hükümetlerin politikalarındaki değişiklikler, (xii) şirket alımlarının etkileri ve ilgili birleşme konuları, (xiii) yeniden yapılanma önlemleri ve
(xiv) genel rekabet faktörleri (her durum için yerel, bölgesel, ulusal ve/veya global bazda). Bu faktörlerin çoğunun terörist faaliyetlerin sonucunda
meydana gelmesi veya kuvvetlenmesi daha muhtemeldir. Burada bahsi geçen konular zaman zaman Allianz SE’nin ABD Menkul Kıymetler
ve Borsalar Komisyo-nu’na sunduğu dosyalarda açıklanan riskleri ve belirsizlikleri de içerebilir. Grup, burada yer alan gele-ceğe dair bilgilerin
güncellenmesi konusunda hiçbir yükümlülük üstlenmemektedir.
www.eulerhermes.com.tr