Euler Hermes Ekonomik Araştırmalar Haftalık İhracat Risk Görünümü 22 Ocak 2015 Haftanın Verisi -%38 Yıl başından itibaren Brent ham petrol varil fiyatındaki düşüş Manşetlerde Türkiye: 3.Çeyrek GSYH verisi karışık ama 2015’te toparlanma bekleniyor İlk çeyrekte %4,8, 2.çeyrekte %2,2 olan yıllık büyüme 3.çeyrekte daha da yavaşlayarak %1,7’ye geriledi. TRY’deki değer kaybı (TRY dolar karşısında 2014 yılında %15’e yakın değer kaybetti) ve daha yüksek faiz oranları nedeniyle, özel tüketim ve yatırım harcamaları ve ithalat 2013 yılına göre daha zayıf. Ancak, mevsimsellikten arındırılmış çeyreklik verilere bakıldığında 2.çeyrekte %0,5 küçülen GSYH’nin 3.çeyrekte %0,4 arttığı görülmekte. Bunun nedeni ilk yarıda sıkı para politikası nedeniyle (Mayıs ayından beri biraz daha gevşemiş görünüyor) baskılanmış olan yurtiçi talebin yeniden artışa geçmesi. Özel tüketim harcamaları 3.çeyrekte çeyreklik %1,7 artış kaydetti. Kamunun tüketim harcamaları %2,1, sabit yatırımlar ise %1,9 arttı. İthalatın çeyreklik %3,1 küçülmesi ve ihracatın %0,6 artmasıyla net ihracatın 3.çeyrek büyümesine katkısı pozitif oldu. Önümüzdeki dönemde daha istikrarlı bir döviz kuru ve daha düşük petrol fiyatlarının ekonomik faaliyetleri desteklemesi bekleniyor. Euler Hermes, büyümenin 2014 ve 2015 yıllarında sırasıyla %2,8 ve %4 olmasını bekliyor. Yunanistan: Yeniden belirsizlik! Troyka’nın Aralık 2014’te sona erecek kurtarma programına yönelik son gözden geçirmeyi henüz yapamamış olmasından dolayı Eurogrup, kurtarma programını 2 ay daha uzatmayı önerdi. Bu süre sonunda grubun yardım bağlamındaki ilk tercihi -bizim de ana senaryomuzda olduğu gibi- ihtiyadi kredi hattı (ECCL). Eurogrup toplantısının ardından Yunan hükümeti erken seçim duyurusunda bulundu. Piyasanın tepkisi oldukça olumsuzdu. Cumhurbaşkanının seçilmesi için 3 tur seçim yapılması gerekebilir. İlk tur 17 Aralık’ta (çoğunluğu sağlamak için 300 koltuktan 200’ü gerekiyor). İlk turda net çoğunluk sağlanamazsa ikinci tur 23 Aralık’ta (aynı çoğunluk gereğiyle) gerçekleştirilecek. Üçüncü ve son tur ise 29 Aralık’ta (300 koltuktan 180’i). 3 turun ardından da Cumhurbaşkanı seçilemezse, hükümet 10 gün içinde düşecek ve bir ay içinde erken seçime gidilecek. Bu bizim ana semaryomuz olmasa da riskler aşağı yönlü. Hükümet önerdiği adayla ilgili (Eski AB komiseri Stavros Dimas) çoğunluğu sağlayabileceğinden emin görünüyor. Şu anda mecliste 153 koltuğa sahip hükümetin 36 milletvekilini ikna etmesi mümkün (Bağımsızlar, Bağımsız Yunanlar ve Bağımsız Demokratlar). Eğer bu gerçekleşirse siyasi belirsizliklerin azalması Troyka ile daha iyi şartlarda anlaşılmasını mümkün kılacak. Çin: Politika ve strateji toplantısı Kasım ayı ticaret verileri karışık sinyaller veriyor. Ekim ayında 45,4 milyar dolar olan ticaret fazlası Kasım ayında beklentilerin de (41 milyar dolar) üzerinde gelerek 54,5 milyar dolar oldu. Ancak, -yurtiçi talepteki durgunluğu yansıtacak şekilde- ihracat artışı yavaşladı (Ekim ayında %11,6 iken %4,7’ye) ve ithalat düştü (Ekim ayında yıllık +%4,6’yken -%6,7’ye). Diğer yandan, daha yüksek riskli bonoların yeniden bono alımı sözleşmelerinde teminat olarak kullanılmasını yasaklayan sıkı kuralların getirilmesi nedeniyle Şanghay Bileşik endeksi ciddi bir düzeltme yaşadı (-%5,4). Bu gelişmeler tam da yıllık Merkezi Ekonomik Çalışma Konferansı toplantısından önce yaşandı. 2-3 gün süren toplantılarda ülkenin gelecek yılki ekonomik ajandası belirleniyor. Resmi açıklamalar genelde Mart ayında yapılıyor. Ancak, resmi olmayan kaynaklar devlete bağlı düşünce kuruluşlarının (think-tanks) 2015 yılı resmi büyüme hedefi olan %7’yi düşürmeyi tavsiye edeceklerini söylüyor. Biz, hükümetin bu hedefi %7’nin üzerinde tutmaya devam etmesini ve 2015 yılında büyümenin %7,3 olmasını bekliyoruz. www.eulerhermes.com.tr ABD: Ekonomi iyileşmeye devam ediyor Kasım ayı istihdam raporu; beklentilerin hayli üzerinde gelen 321 binlik yeni istihdam ve geriye dönük iki ayda 44 bin kişilik yukarı yönlü revizyonla güçlü geldi. Artışlar oldukça genel dağılımlıydı ve imalat sanayiinde +28 binle üst üste 16. ayda da devam etti. Saatlik ücretler, haftalık ücretler ve ortalama haftalık saatler, sırasıyla %0,4, %0,7 ve aylık %0,3, artış gösterdi. İhracat Ekim ayında -Eylül ayındaki %1,8’lik düşüşü kısmen telafi edecek şekilde- %1,2 artış gösterdi. İthalat da artış %0,9 oldu. Böylece, Ekim ayında dış ticaret açığı 43,4 milyar dolara gerileyerek (43,6 milyar dolardan) hafif bir iyileşme kaydetti. Petrol ihracatı %11 düşen ham petrol fiyatları nedeniyle azaldı. NFIB Küçük İşletme İyimserliği endeksi 2 puan artarak 98,1’e yükseldi ve tarihi ortalaması olan 98 seviyesinin üzerinde çıktı. Ekonominin önümüzdeki 6 aylık dönemde iyileşmesini bekleyen firmaların -net yüzde- oranı 26 aydır ilk kez pozitif oldu ve son 45 ayın en yüksek seviyesine çıktı. NOT: HAFTALIK RAPOR’lara 7 Ocak 2015’e kadar ara veriliyor Mercekteki Ülkeler Amerika Şili: Zayıf bakır fiyatları büyüme üzerinde etkisini göstermeye başladı Yatırımların dördüncü kez üst üste küçülmesi nedeniyle reel GSYH büyümesi 3.çeyrekte yıllık %0,8’e geriledi (çeyreklik %1,4). Büyümeyi devam ettirebilmek için merkez bankası para politikasını gevşetti (Haziran ayından beri 100 baz puanlık indirim yapılan faiz oranı Kasım ayında %3 oldu). Ancak, kısa dönemli veriler ekonomik toparlanmanın (GSYH’nin %20’sini oluşturan) bakır endüstrisiyle sınırlı olduğunu gösteriyor. Söz konusu sektörde fiyatlar (Kasım ayında yıllık -%5,2) ve üretimde (Ekim ayında yıllık -%2,5) düşüş var. Ekonomik faaliyet endeksi (GSYH için bir gösterge) Ekim ayında -hayal kırıcı bir şekilde- sadece yıllık %1,8 artış gösterdi (2013 yılında aylık ortalama +%4,4’tü). Diğer yandan; sanayi üretimi, sanayi sektörü satışları ve reel kesim güven endeksi düşmeye devam etti. Ayrıca, hedef aralık (%3 +-1 baz puan) üst sınırının belirgin şekilde üzerinde gelen yıllık %5,4’lük Ekim ayı enflasyonu da enflasyonist baskıları açık şekilde ortaya koyuyor. Bu çerçevede 2014 yılında büyümenin %2’nin altında kalmasını bekliyoruz. Avrupa İskandinavya: Kırılgan ekonomik büyüme Danimarka’da 3.çeyrekte büyüme hız kazandı (çeyreklik %0,5) ama ayrıntılar kırılganlığa işaret ediyor. Tüketici harcamaları çeyreklik olarak %0,5 azaldı. Kamu harcamaları %0,1 arttı ve ihracat %0,2 azaldı. Büyümenin 2014 ve 2015 yıllarında sırasıyla %0,8 ve %1 olması bekleniyor. Özel tüketim (+%0,7) ve kamu harcamalarının (+%0,9) güçlü artış gösterdiği Finlandiya’da 3.çeyrekte GSYH çeyreklik bazda %0,2 arttı. İhracat -daha zayıf bir Rusya nedeniyle- %0,1 azaldı. Büyümenin 2014 yılında -%0,3, 2015 yılında ise %0,3 olması bekleniyor. İsveç’de; toplam yatırımlardaki (%1,9) ve kamu harcamalarındaki (%0,4) artışla 3.çeyrek GSYH’si %0,3 artış kaydetti. Tüketim harcamaları durağan seyretti. 2014 ve 2015 yıllarında büyümenin sırasıyla %1,8 ve %2 olması bekleniyor. Norveç’te GSYH 3.çeyrekte çeyreklik bazda %0,5 arttı. Artışta; ihracat (+%2,1), kamu harcamaları (+%0,6) ve stoklar (+0,3 baz puan) etkili oldu. Tüketim ve yatırım harcamaları sırasıyla %0,1 ve %0,2 azaldı. 2014 yılında büyümenin %2,1’e ulaşması ve 2015 yılında daha düşük petrol fiyatları nedeniyle %1,9’a gerilemesi bekleniyor. Afrika ve Orta Doğu Suudi Arabistan: Değişiklik var ama değişim yok Bu hafta Kıraliyet emriyle bakanlar konseyindeki (kabinedeki) 8 kişi değiştirildi. Bu kadar çok ismin değiştirilmesi alışılagelmiş bir durum değil. Ancak, durum, krallığın düşen petrol fiyatlarına bir tepkisi olarak da değerlendirilmiyor (petrol ve maliye bakanları koltuklarını koruyor). Daha çok; halkın artan memnuniyetsizliğine bir tepki ve -özellikle IS bağlantılı güçlerden dolayı- potansiyel terörist faaliyetlerdeki artış nedeniyle yapıldığı düşünülüyor. Kıraliyet ailesi ana güç odaklarının kesin kontrolü altında olmasını istiyor ve bu nedenle genel liderlik değişimiyle birlikte -Kral Abdullah 90 yaşında ve zayıf durumdaorduda da bazı pozisyonlara son verilebilir. (Her sene sonunda açıklanan) Devlet bütçesinin zayıflayan petrol fiyatlarındaki dinamikleri dikkate alacak şekilde oluşturulmuş olmasını bekliyoruz. Ancak, bunun Krallık politikalarını çok fazla etkilemesini beklemiyoruz çünkü büyük finansal rezervler kullanılarak önümüzdeki sene sosyal harcamalara ve %4 olması beklenen büyümeye destek verilmeye devam edilecektir. www.eulerhermes.com.tr Asya Pasifik Japonya: 3.çeyrek zayıf ama son çeyrekte hafif artış görülüyor İlk tahminlerde çeyreklik -%0,4 olan 3.çeyrek büyümesi -%0,5 geldi. Büyümeyi en olumsuz etkileyen kalemler; GSYH artışından 0,6 baz puan tıraşlayan özel stoklar ve özel yatırım harcamaları (çeyreklik bazda %1,5 küçüldü) oldu. Özel tüketim harcamaları toparlandı ve kamu harcamaları destekleyici olmaya devam etti. Kısa vadede ekonomik faaliyetlerde yavaş yavaş toparlanma bekleniyor. Ekim ayında ticaret verileri cesaretlendiriciydi (Eylül ayındaki -1067 milyar yene karşın -977 milyar yen). Küresel talepteki artışın da ihracatı desteklemesi bekleniyor. Yurtiçi talebin yavaş yavaş toparlanacağı öngörülüyor. Diğer veriler de genel olarak pozitif. Sanayi üretimi artıyor (Eylül ayındaki aylık %2,9’luk artıştan sonra Ekim ayında %0,2’lik artış). Ancak, güven anketleri (“ekonomi gözlemcileri” ve “Tankan” anketleri) bazı zayıflıklar gösteriyor. Düşüşteki reel ücretler nedeniyle özel tüketim hâlâ en kırılgan bileşen. Euler Hermes, son çeyrekte sınırlı bir artışla büyümenin 2014 yılında %0,1 olmasını bekliyor. Takvim / Neleri Takipte Olacağız? 11 Aralık – Macaristan ve Romanya Kasım ayı TÜFE 11 Aralık – Fransa, Almanya ve İsveç Kasım ayı TÜFE 11 Aralık – ABD Kasım ayı perakende satışları 11 Aralık – İrlanda 3.çeyrek GSYH (ilk) 11 Aralık – İtalya Ekim ayı sanayi üretimi 12 Aralık – Çin Kasım ayı sanayi üretimi 12 Aralık – Euro Bölgesi Ekim ayı sanayi üretimi 12 Aralık – Hindistan Kasım ayı TÜFE 12 Aralık – İspanya Kasım ayı TÜFE 12 Aralık – Brezilya Ekim ayı perakende satışları 12 Aralık – Meksika Ekim ayı sanayi üretimi 12 Aralık – Japonya Ekim ayı sanayi üretimi 15 Aralık – ABD Kasım ayı sanayi üretimi 15 Aralık – ABD Aralık ayı konut piyasası endeksi 15 Aralık – Kolombiya Ekim ayı sanayi üretimi 16 Aralık – ABD Kasım ayı konut başlangıçları ve izinleri 16 Aralık – Euro Bölgesi Aralık ayı PMI 16 Aralık – Almanya ZEW anketi 17 Aralık – ABD Federal reserve toplantısı 17 Aralık – İngiltere merkez bankası toplantı notları 18 Aralık – Almanya Aralık ayı IFO reel kesim anketi www.eulerhermes.com.tr Feragatname Bu değerlendirmeler her zaman aşağıdaki feragatnameye tabidir. Bu materyal, bir Allianz şirketi olan Euler Hermes SA tarafından yayınlanmıştır ve sadece bilgilendirme amaçlıdır, tavsiye amaçlı değerlendirilmemelidir. Bu bilginin alıcıları kendi bağımsız değerlendirmelerini yapmalıdır ve sadece bu bilgilere dayanarak harekete geçmemelidir. Bu materyal, bizim onayımız olmaksızın çoğaltılmamalı ve hiçbir belgeye eklenmemelidir. Yasaklanmış olabileceği hiçbir yargı alanında dağıtımına kalkışılmamalıdır. Bu bilginin güvenilirliği bağımsız olarak Euler Hermes tarafından doğrulanmamıştır ve bilginin doğruluğu ile tamamlığı hakkında Euler Hermes hiçbir şekilde (söyleyerek veya ima yoluyla) temsil veya garantide bulunmamakta, bu bilgiye güvenmek ve onu kullanmak aracılığıyla doğabilecek hiçbir sorumluluk ve yükümlülüğü kabul etmemektedir. Aksi belirtilmedikçe, sadece Euler Hermes Finans Departmanı’nın tüm görüş ve tahminleri bu tarihten itibaren hiçbir bildirim olmaksızın değiştirilebilir. Euler Hermes SA, Fransa Mali Pazar Yetkilisi tarafından yetkilendirilmiş ve düzenlenmiştir. Bu değerlendirmeler aşağıdaki feragatnameye tabidir. Geleceğe Dair İfadelerle İlgili Temkin Notu: Burada yer alan ifadelerin bazıları gelecekle ilgili beklentiler ve yönetimin mevcut görüş ve varsayımlarına dayalı ileriye dönük ifadeler olabilir. Bu ifadeler bilinen ve bilinmeyen riskler içerdiğinden bu durum, gerçek sonuçların, performansın veya olayların, bu ifadelerde belirtilen veya ima edilenden farklı olmasına yol açabilir. Metin içeriği gereği ileriye yönelik ifadelerin yanı sıra, “olabilir”, “olacaktır”, “olmalıdır”, “beklenmektedir”, “planlanmaktadır”, “amaçlanmaktadır”, “beklemektedir”, “inanmaktadır”, “tahmin etmektedir”, “öngörmektedir” veya “devam etmektedir” gibi kelimeler ileriye yönelik ifadelere örnek teşkil etmektedir. Gerçek sonuçların, performansın veya olayların, bu ifadelerde belirtilenden farklı olmasına yol açan sebepler, bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla şöyle sıralanabilir: (i) genel ekonomik koşullar özellikle de Allianz SE’nin temel iş kolundaki ve ana pazarlarındaki ekonomik koşullar, (ii) gelişmekte olan piyasalar da dahil olmak üzere finans piyasalarının performansı, (iii) sigortalı zarar olaylarının ciddiyeti ve sıklığı, (iv) hastalık ve ölüm oranları ve trendleri, (v) kalıcılık seviyeleri, (vi) kredi temerrütlerinin boyutu (vii) faiz oranları, (viii) Euro-Dolar paritesi de dahil olmak üzere döviz kurları, (ix) değişen rekabet düzeyleri, (x) para yığılması ve Avrupa Para Birliği de dahil olmak üzere kanun ve yönetmeliklerdeki değişiklikler, (xi) Merkez Bankalarının ve/veya yabancı hükümetlerin politikalarındaki değişiklikler, (xii) şirket alımlarının etkileri ve ilgili birleşme konuları, (xiii) yeniden yapılanma önlemleri ve (xiv) genel rekabet faktörleri (her durum için yerel, bölgesel, ulusal ve/veya global bazda). Bu faktörlerin çoğunun terörist faaliyetlerin sonucunda meydana gelmesi veya kuvvetlenmesi daha muhtemeldir. Burada bahsi geçen konular zaman zaman Allianz SE’nin ABD Menkul Kıymetler ve Borsalar Komisyonu’na sunduğu dosyalarda açıklanan riskleri ve belirsizlikleri de içerebilir. Grup, burada yer alan geleceğe dair bilgilerin güncellenmesi konusunda hiçbir yükümlülük üstlenmemektedir. www.eulerhermes.com.tr