2008 Küresel Kalkınma Fikirleri Hibe Yardımı Yarışması Tarım Sektöründe Sürdürülebilir Kalkınma KF2008 YARIŞMA İLKELERİ GİRİŞ Kalkınma Fikirleri (KF), Dünya Bankası tarafından yönetilen rekabete açık bir hibe yardımı programıdır. Ayrıca, ilerleme potansiyeli bulunan yenilikçi ve başlangıç safhasındaki projeleri belirleyen ve finanse eden çeşitli ortakları da kapsamaktadır. 1998 yılında kuruluşundan bu yana KF, küresel, bölgesel ve ülkeler seviyesindeki Piyasalar aracılığıyla 1,000’den fazla projeye yaklaşık $40.000.000’lık destek vermiştir. KF finansmanı bir sıçrama tahtası olarak kullanılarak birçok proje geliştirilmekte veya başka yerlerde tekrarlanmakta ve bunlarla beraber girişimcilik konusunda saygın ödüller kazanılmaktadır. KONU Tarımda Kalkınma konulu 2008 Dünya Kalkınma Raporu (WDR 2008) tarımın üç bölümde oynadığı pozitif rolle ilgili fikir birliği konusuna yeni bakış açıları getirmektedir: bir büyüme mekanizması olarak tarım; yoksulluğun azaltılmasına yönelik bir araç olarak tarım ve çevre hizmetleri sağlayan tarım. Söz konusu 2008 Küresel Kalkınma Fikirleri yarışması (KF 2008) Tarım Sektöründe Sürdürülebilir Kalkınma konusuna yönelik teklif arayışında bulunmaktadır. Konuyla ilgili alt başlıklar WDR 2008’de belirtilen tarımın üç işlevini işaret etmektedir. KF 2008 ile ilgili teklifler tüm yenilikçiler tarafından beğeniyle karşılanmaktadır – sivil toplum örgütleri, müteşebbisler, özel kurumlar, devlet kurumları, akademiler ve özel sektör (lütfen aşağıdaki uygunluk kriterlerine bakınız). UYGUNLUK KRİTERLERİ KF 2008 her türlü birey ve organizasyona açıktır ve aşağıda belirtilen kriterlere tabidir. Tekliflerin bu kriterlere uygun olup olmadıkları değerlendirilmekte, uygunluk kriterlerini karşılamayan teklifler göz önünde bulundurulmamaktadır. 1. Alt Başlıklar o Küçük Ölçekli Çiftçilerin Giriş-Çıkış Piyasalarına Bağlanması: Genel anlamda çiftçi geçimini mahsul, hayvancılık, ormancılık, balıkçılık veya su ürünlerinden sağlayan kimseleri kapsamaktadır. Düzenli tarım piyasaları yiyecek masrafını ve kaynak belirsizliğini azaltabilir. Bu şekilde hem yoksul hem de diğer kesimlerin yiyecek güvencesini arttırır. Ayrıca düzenli piyasalar hasat sonrası zararların az olması, düşük işlem ve düşük nakil masraflarından kaynaklanan karların yüksek olmasını sağlar. Bununla beraber çiftçiler daha geniş bir tüketici kitlesine ulaşabilme imkânına sahip olabilir ve ürünlerine değer katabilirler. Bunun aksine, verimsiz piyasalar ve kurumsal kısıtlamalar gelişimi engellemekte ve küçük çiftçinin rekabet gücüne dolayısıyla da ayakta kalmasına bir tehdit oluşturarak refah seviyesinin azalmasına neden olmaktadır. Küçük ölçekli çiftçilerin düzenli piyasalara bağlanması çiftçilik bazında üretimi arttırmaya yönelik değişiklikleri gerektirmekte ve bu şekilde ürünler kalite, kaynak ve fiyat tutarlılığı açısından alıcılar için daha çekici kılınabilmektedir. Ayrıca piyasa sistemi gecikmeleri, masrafları, hizmet eksikliklerini, bilgi yanlışlarını azaltacak kurumsal yenilikleri gerektirmekte bu da fırsatların kaybolmasını önleyerek daha iyi bir piyasa güvencesi ve itibarı anlamına gelmektedir. Bu şekildeki değişimler riski azaltır. KF 2008 çerçevesinde piyasa sistemiyle ilgili kurumsal yenilik tekliflerinde başlıca şunlar aranmaktadır: (i) Küçük ölçekli üreticiler ve simsarların daha etkin KP2008 Yarışma İlkeleri – Sayfa 1 2008 Küresel Kalkınma Fikirleri Hibe Yardımı Yarışması Tarım Sektöründe Sürdürülebilir Kalkınma teknoloji kullanımı ve kaynak tahsisi imkânlarını arttıran finansal ve iş geliştirme hizmetleri; (ii) işlem masraflarını azaltıp piyasanın etkinliğini geliştirebilecek üretici kurumları; (iii) Küçük ölçekli üreticilerin ve simsarların ulaşım hizmetleri, piyasalar, iletişim ve elektrik hizmetlerine erişimini arttıracak yenilikler ve (iv) anlaşmalı çiftçilik gibi daha karlı değerler zincirine erişimi arttıracak ileri satın alma ve satma düzenlemeleri. o Araziye Erişimin Kolaylaştırılması ve Yoksullara İmtiyaz Tanınması: Arazi, tarım alanında çalışan yüz milyonlarca yoksul için ana malvarlığıdır. Arazi ve arazi merkezli kaynaklar sadece beslenme ve gelir durumunun birincil kaynakları değil aynı zamanda kimlik, refah ve kredi erişiminin de kaynaklarıdır. Bu suretle, arazi ve kaynak haklarının belgelenme şekilleri ve değiştirilebilme özelliği kırsal alanda çalışanların kazançlarını arttırması yanında sürdürülebilir tarım kalkınmasının esas belirleyicisidir. Bu alt başlık, konusu itibariyle, arazinin yoksullar özellikle de kadınlar tarafından verimli kullanımını arttıracak ve erişimi kolaylaştıracak yenilikçi, düşük maliyetli ve ölçekli yöntemler arayışı içindedir. Bu yöntemleri şunlar da kapsamaktadır: (i) yasal yardım/bilinçlendirme kampanyaları ve şeffaflığı arttırmak ve yolsuzluğu azaltmak için özel-kamusal ortaklık yoluyla su ürünleri hakları ve arazi tapularına erişimin arttırılması; (ii) yoksul kesimin yararına olacak şekilde ortak mülk kaynaklarının etkin kullanımının sağlanması için düzenlemeler yaparak yerel kaynak tespiti ve kayıt tescili; (iii) ihtilaf durumlarındaki arazi parselleme hakkıyla ilgili dağınık yerleşim şekilleri; (iv) kıyı bölgelerdeki veya yoksul kesimdeki nüfusun meslek düzenlenmeleri izni için bölgesel görüşmeler yapılması veya arazi ve su ürünleri hakları için reform yasasının uygulanması ya da arazi piyasaları aracılığıyla araziye erişimin sağlanması ve (v) en verimli şekilde kullanımını sağlamak için bu tip mekanizmalar aracılığıyla arazi sahibi olmalarına yardımcı olabilecek teknik ve diğer destekler vermek. o İklim Değişimi ve Biyolojik Değişiklikten Korunmaya Yönelik Tarım Çevre Hizmetlerinin Geliştirilmesi: Tarımda kalkınma ve çevrenin korunması birbiriyle iç içe geçmiş kavramlardır. Doğal kaynaklı tarım, ormancılık ve balıkçılık alanına itimat etmekle birlikte bunların çevreye yararlı tarafları da zararlı tarafları da bulunabilir. Bu faaliyetlerin etkileri bölgesel (örneğin tarım en çok su kullanılan alanlardandır) olabileceği gibi evrensel (örneğin %30 sera gazının havaya karışmış olması) de olabilir. Tarım ve ormancılık alanlarındaki gelişmeler çoklu seviyede faydalı etkiler de yapabilmektedir: tarım sektörünün geniş çevresel etkisi azaltılabilir, çiftçilik sistemleri iklim değişiminden daha az etkilenir hale getirilebilir ve tarım evrensel çevre gelişimini arttıracak şekilde yoğrulabilir; bölgesel bazda da kazanç sağlanabilir. Fakat bölgesel teşvikler ve global hedefler arasında genellikle farklılıklar bulunur. Bu alt başlık iki evrensel çevre sorunuyla mücadelede bölgesel kazançlar sağlanmasını garanti edecek yenilikçi sistemleri araştırmaktadır (İklim Değişimi ve Biyolojik Çeşitliliğin Korunması). Yenilikler aşağıdaki alanlarda istenmektedir: (i) bio yakıtların geliştirilmesi ve üretimi; (ii) ekosistem hizmetlerine geçerek geliri arttırma yöntemleri; (iii) Çevre Hizmetleri Getirisi programlarında yoksul kesim için arttırılmış bölgesel teşvikler ve avantajlar; (iv) kırsal bölgelerdeki iklim değişimlerine halkın adaptasyonun sağlanması; (v) tarım ve hayvancılık sektörleri atıklarının sera gazına dönüşümünün azaltılması ve (vi) bölgesel seviyede sürdürülebilir kullanım ve biyolojik çeşitliliğin geliştirilmesi. 2. Kurum Tipi: KP2008 Yarışma İlkeleri – Sayfa 2 2008 Küresel Kalkınma Fikirleri Hibe Yardımı Yarışması Tarım Sektöründe Sürdürülebilir Kalkınma Uygulama bölgesi dahilinde bulunan Sivil Toplum Kuruluşları, kurumlar veya kalkınma daireleri ilave ortağa ihtiyaç duymadan başvuruda bulunabilir. Diğer tüm gruplar en az bir kurumla birlikte ortaklık dahilinde ve aşağıdaki şartlar ışığında başvurmalıdır: o Teklifle ilgili olan taraflardan en az biri uygulamanın yapılacağı ülkede yerleşmiş olmalıdır. o Her iki taraf birden özel iş veya bireyler olamaz o Her iki taraf birden akademik kurumlar olamaz o Her iki taraf birden yerel veya bölgesel devlet kurumları olamaz **Bireyler ortaksız olarak başvuruda bulunamaz. Dünya Bankası personeli ve birimleri başvuruda bulunamazken Dünya Bankası destekli programlarda faaliyet gösteren tüzel kişiler başvuruda bulunabilir. 3. Uygulama süresi: Teklif konusu faaliyetler Kalkınma Fikirlerinden alınacak ilk ödemeyle birlikte iki yıl içerisinde tamamlanmalıdır. 4. Sonuç: Projelerin sonuçları uygulama süresi dahilinde ölçümlenir ve sağlık konusuyla ilgili sonuçları direk olarak etkiler. Yayınlar veya konferanslar gibi araştırma veya bilgi içeren projeler yarışma ile ilgili olarak seçilemez. 5. Ödül miktarı: KF fon talepleri US$50,000’den az US$200,000’den fazla olamaz. Ortalama KF hibeleri yaklaşık olarak US$180,000’dir. 6. Bölgesel bazda ve ülke bazında KF’den Daha Önce Fon Kazananlar ve Başvuru Sahipleri: Projeniz hale hazırda Dünya Bankası tarafından finanse edilmişse veya daha önce bir KF yardımı kazanmışsanız (Küresel, bölgesel veya ülke bazında) bir teklif sunarak şimdiki projenizin bir öncekinden tamamen farklı olduğunu belirtmeniz gerekmektedir. Aynı fikir veya proje tekrar sunulamaz. 7. Dil: Teklifler İngilizce olarak sunulmalıdır. DEĞERLENDİRME KRİTERİ Teklifler aşağıdaki kriterler doğrultusunda değerlendirilecektir: 1. Yenilik Projenin diğer yaklaşımlardan farkı nedir? ** Diğer kalkınma hibe programlarıyla karşılaştırıldığında, Yenilik, KF yarışmasının belirleyici öğesidir. Finanse etmek için seçilen tüm teklifler standart tarım kalkınma projelerinin ötesine geçen yeni yöntemleri içermelidir. Detaylar için lütfen Ek’e bakınız. 2. Gelişim Potansiyeli Fikirde gelişim potansiyeli var mı? Başka bir yerde tekrarlanabilir mi? 3. Sonuçlar KP2008 Yarışma İlkeleri – Sayfa 3 2008 Küresel Kalkınma Fikirleri Hibe Yardımı Yarışması Tarım Sektöründe Sürdürülebilir Kalkınma Projenin küçük çiftçiyi piyasalara bağlama, kırsal kesimdeki yoksul halkın arazi erişimini arttırma veya iklim değişimi ve biyolojik çeşitliliği koruma konusunda bölgesel yarar sağlama etkisi olacak ölçülebilir ve net sonuçları olur mu? 4. Gerçekçilik/ Kurumsal Kapasite Projenin gerçekçi bir uygulama süresi ve bütçesi bulunuyor mu? Projenin uygulanması konusunda kurumun kapasitesi nedir? 5. Sürdürülebilirlik KF fonu sonrasında projenin devam etme durumu var mı? BAŞVURU KOŞULLARI Teklifler, Kalkınma Fikirleri web sitesi aracılığıyla verilmelidir. Detaylı başvuru kılavuzu için lütfen www.developmentmarketplace.org sitemizi ziyaret ediniz. Web sitesine erişemiyorsanız [email protected] adresine e-posta gönderiniz. Teklifiniz 21 MART 2008 Washington DC saatine göre (23:00 GMT) saat 18:00’e kadar Kalkınma Piyasası ekibine ulaşmış olmalıdır. YARIŞMA SÜRESİ VE ÖNEMLİ ADIMLAR 22 Ocak- 21 Mart 2008: Teklifler için çağrı KF 2008 ile ilgili tüm teklifler web sitemiz aracılığıyla verilir (www.developmentmarketplace.org). 22 Mart- 22 Haziran 2008: Tekliflerin incelenmesi Teklifler yukarıda belirtilen değerlendirme kriterleri doğrultusunda incelenecektir. 23 Haziran 2008: Finalistlerin duyurulması Eksperler yaklaşık 100 kişi seçecektir. 24 Haziran- 28 Temmuz 2008: Finalistlerin tekliflerinin sunulması Finalistlerden 28 Temmuz tarihine kadar daha detaylı bir teklif sunmaları istenecektir. Finalistler 2008 Piyasasına davet edilecek ve uluslararası bir jüri önünde fikirlerini sunacaklardır. Dünya Bankası, finale kalan gruplardan faaliyete katılacak temsilcisinin masraflarını karşılayacaktır. 24 –25 Eylül 2008: Global Kalkınma Piyasası & Bilgi Alışverişi, Washington DC. İlgili Piyasada Dünya Bankası personeli ve kalkınma konusunda uzman bireylerden oluşan bağımsız bir jüri her teklifi değerlendirecek ve aralarından 25-35 kişiyi seçecektir. Kalkınma aktörleri çeşitliliğinden aynı anda yararlanabilmek adına, KP, fikir paylaşımı ve finalistleri kalkınma topluluğunun diğer temsilcileri ile bir araya getirerek bir Bilgi Alışverişi faaliyeti düzenler. ÖDÜLLER Dünya Bankası Grubu ve ortaklarının uluslararası jüri tarafından seçilenlere yaklaşık olarak US $4 milyon miktarında fon sağlaması beklenir. Diğer ödül kategorileri, söz konusu faaliyeti takiben gelecek aylarda veya Piyasa yerinde duyurulur. KP2008 Yarışma İlkeleri – Sayfa 4 2008 Küresel Kalkınma Fikirleri Hibe Yardımı Yarışması Tarım Sektöründe Sürdürülebilir Kalkınma EK: YENİLİK KAVRAMININ TANIMLANMASI Diğer kalkınma hibe programlarıyla karşılaştırıldığında yenilik kavramı KF yarışması dahilinde belirleyici bir etkendir. Finanse etmek için seçilen tüm teklifler standart tarım kalkınma projelerinin ötesine geçen yeni yöntemleri içermelidir. Aşağıda KF yarışmaları dahilinde belirtilen yenilik öğeleri resimli örneklerle verilmiştir: • Yeni Teknolojiler o Üretim kümelerinin ve kaynak bölgelerin uzamsal çizimi için GPS ve dijital harita kullanımı; o Ortak mülkiyet kaynaklarının özellikle yoksul kesime yarar sağlayacak şekilde etkin kullanımı için yerel kaynak tespiti o Selüloz bazlı sürdürülebilir bio yakıt üretimi için düşük maliyetli teknoloji kullanımı • Yeni ürünler, yararları ve sonuçları o Tarım ürünleri paletlerinin izlenebilirliğini arttırmak için radyo frekansı belirleme teknolojisi kullanımı o İhtilaf durumlarında arazi iddiaları ile ilgili dağınık yerleşim o Ormanların yok edilmesinin önlenmesi, ağaçlandırma (adaptasyon), çevre hizmetleri işletimi ve ödenekleri çerçevesinde toplum/şirket ortaklıkları • Yeni teslimat yöntemleri ve hizmetleri o Tarım ürünlerinin belgelenmesiyle ilgili olarak EureGAP ilkeleri ve gereklilikleri dahilinde okuma yazma bilmeyen küçük çiftçiyi eğitmek için anlaşılır grafik çizelgelerin kullanımı o Mahsul üreticileri ve ürünlerin veri tabanı ile birlikte SMS mesajı kullanılarak piyasa fiyatı verilerinin kırsal bölgelere iletilmesi o Şeffaflık durumunu geliştirmek ve yolsuzlukları azaltmak için kamu/özel ortaklıklar aracılığıyla tapu kayıtlarına erişimin arttırılması • Yeni finansman yöntemleri o Kolay bozulan ürünlerin finansmanı için antrepo makbuzlarının kullanılması o Devlet programları aracılığıyla arazi sahibi olan bireylere aktarım sonrası destekte bulunmak o Yoksul arazi sahipleri ve arazisi olmayan bireylere aktarılan çevre hizmet gelirleri için ödeme payının arttırılması • Müspet yaklaşımların yeni imtiyaz sahibi kişilere uygulanması* o Miras konuları veya dış yatırımcılar tarafından arazi alımıyla ilgilenmesi gereken kadınlar için düzenlenen yasal yardım/bilinçlendirme kampanyaları o Yerel halk tarafından biyolojik çeşitliliğin sürdürülebilir kullanımı o Küçük çiftçi ve yerel halk ormanlarının belgelendirilmesi (uluslararası piyasalar için işlenmiş biyolojik çeşitlilik ürünlerine erişimle birlikte) * Bu kategori dahilinde belirlenen teklifler söz konusu hedef nüfus/bölgelere ulaşmak için var olan yöntemlerin kullanımını önlemiş kültürel veya kurumsal engeller ve KF fonu için önerilmiş yeniliklerin bu engelleri nasıl aşacağı ile ilgili ilave bilgi sağlamak durumundadır. KP2008 Yarışma İlkeleri – Sayfa 5