PASİF(Kaynak) 3. Kısa Vadeli Yabancı Kaynak 2. İşletmeye Borçlu Birinin İşletmeye Ortak Alınması: Borç ortadan kalkarken sermaye artmış olacak böylelikle kaynak toplamı değişmeyecektir. 3. Borç Ödeme: Ödeme varlık eksilmesi demektir. Bununla birlikte borç da eksileceği için işletmenin hem varlık (aktif ) hem de kaynak (pasif) toplamı azalacaktır. 4. Kredili Alış: Kredili (borçlanarak) mal aldığımızda mal ( varlık) artacak; borçlanarak aldığımız için borç (Kaynak=pasif) da artacaktır. Bilânçonun hem aktifi hem pasifi artacaktır. 5. Alacak Tahsilâtı: Alacak varlıktır, aldığımız parada varlıktır dolayısıyla varlık kalemlerinden biri (alacak) azalırken; bir diğeri (para) artacak toplamda bir değişiklik olmayacaktır. 6. Kârlı Satış: Kârlı satış, daha önceden alınan 10 TL’lik malın 12 TL ye satılması gibi durumlarda söz konusudur. Burada mal(varlık) mali-yetiyle azalırken aldığımız varlık (para, çek vs..) daha fazladır bu fazlalık sermayeye eklenir dolayısıyla bilançonun hem aktifi hem pasifi artar (kâr kadar) 7. Zaralı Satış: Karın tam tersi durum söz konusudur. Zara sermayeyi azaltır ve hem aktif toplam hem de pasif toplam azalır. 8. Kredili Maliyetine Mal Satışı: Alacaklanarak ( veresiye), mal verdiğimizde alacak bir varlıktır ve verilen malda varlıktır. Varlık toplamı değişmeyecektir. 9. Gelir: Gelir varlığı artırır ve bu artış sermayeye de yansır. Dolayısıyla hem aktif toplam hem pasif toplam artar. 10. Gider: Gider varlık miktarını azaltır ve dolayısıyla sermayede azalır. Hem aktif toplam hem pasif toplam azalacaktır. 4. Uzun Vadeli Yab. Kaynak Bilânço Tekniği Kullanılarak Kâr / Zarar Hesaplanışı: MALİ TABLOLAR Mali Tabloların Amaçları: Yöneticiler, yatırımcılar, kredi verenler ve diğer ilgililer için karar almada yardımcı olur Varlıklar, kaynaklar ve bunlardaki değişiklikler ile işletme faaliyet sonuçlarının hakkında bilgi verir Gelecekteki nakit akımlarını değerlendirmede yararlı bilgiler sağlar Dönem, faaliyetlerin sürekli olma özelliğine rağmen, ara arar kesildiği varsayılarak ölçme, kontrol, planlama işlevlerine imkân veren eşit uzunluktaki sürelerdir. Muhasebede temel alınan dönem takvim yılıdır. Faaliyet döngüsü, İşletmenin faaliyetlerini yerine getirirken, elindeki serbest varlıkları stoklara; daha sonra stokların satılıp tekrar serbest varlıklara (para vs..) dönüşme sürecidir. BİLÂNÇO İşletmenin belli bir tarihteki mali durumunu (mali yapısını) gösteren tablodur. ………...TARİHLİ …………İŞLETMESİNİN …………BİLANÇOSUDUR AKTİF (Varlık) 1. Dönen Varlıklar 2. Duran Varlıklar 5. Özkaynak ( Sermaye) Bilânçoda Aktif toplam, Pasif toplama eşittir. Buna Muhasebe-nin temel eşitliği denir. AKTİF = PASİF VARLIKLAR = KAYNAKLAR VARLIKLAR = SERMAYE + BORÇ VARLIK – KAYNAK = 0 VARLIKLAR: Dönen Varlıklar: Bir yıl (mali dönem) içinde nakde çevrilebilen varlıklar Duran Varlıklar: Mali dönem içinde nakde çevrilmeyecek işletmenin elinde bu yıl sürekli duracak olan varlıklar KAYNAKLAR Kısa Vadeli Yabancı Kaynak: Bir yıl (mali yıl) içinde ödenmesi gereken (vadeleri bu yılın içinde olan) borçlar Uzun Vadeli Yabancı Kaynak: BU mali yıldan sonraki yıllarda ödenmesi gereken borçlar Özkaynak: İşletme Sahiplerinin işletmeye yatırdığı sermaye ve kârın ortaklar tarafından işletmeye bırakılan kısmıdır. İşletmeler, mal ve hizmet üretmek için faaliyette bulunurken bu faaliyetle ilgili bir takım varlık ve kaynaklarda değişiklikler yaratırlar. Değişiklik yaratan tüm işlemlere Mali Nitelikli İşlemler denir. 1. Peşin Mal Alışı: peşin mal aldığımızda mal artacak buna mukabil paramız aynı miktarda azalacak. Mal da para da varlık olduğu için ve biri artıp biri azaldığı için toplamda varlık miktarı değişmeyecek sadece para azalıp mal artmış olacak. Varlık = Sermaye + Borç eşitliğinden sermayeyi biz SERMAYE = VARLIK – BORÇ olarak hesaplamamız mümkün olacaktır. Karı ve zararı tespit ederken dönem sonundaki öz sermayen dönem başındaki öz sermaye çıkartılarak ulaşabiliriz. KAR / ZARAR = D. Sonu. ÖZSERMAYE – D. Başı. ÖRMAYE ( Dön. sonu Varlık – D.Sonu Borç) - ( D. B. Varlık – D. B. Borç) Örnek: İşletmeye ait bilgiler aşağıdaki gibidir: Dönem Başı Varlıklar: 1.500 Dönem Sonu Varlıklar: 5.000 Dönem Başı Borçlar: 500 Dönem Sonu Borçlar: 3.000 İse işletmenin dönem karı/zararı ne kadardır? Örnek: İşletmenin dönem başı özsermayesi 5.000 TL dönem **Gelir: Varlık veya hizmet satışlarından ve faiz kira gibi sonu varlıkları 8.000 TL, Dönem sonu borçları 4.000 TL, işlemlerden sağlanan hâsılattır. işletmenin envanterinde kayıtlı 1.500 TL lik taşıtı ve 3.000 TL lik binası olduğuna göre işletmenin dönem karı yada zararı ne **Gider: Gelir elde etmek amacıyla yapılan varlık tüketimidir. kadardır? Örnek: A işletmesinin dönem içinde yaptı satışların tutarı 5.000 TL, satılan malaların maliyeti 2.000 TL dir. İşletmenin Genel giderleri 500 TL, Olağan üstü giderleri 1.500 ve Geçmiş yıl karları 3.000 TL dir. Bu bilgilere göre 1. Brüt satış karı / Zararı ne kadardır? Örnek: Ayşe CANDAN’ın 2.000 TL parası, 5.000 TL banka hesabı, 10.000 TL lik taşıtı ve 3.000 TL borcu vardır. Ayşe Hanım CANDAN TİC. İsminde bir işletme kurmuş ve işletmeye parasının yarısını, banka hesabını ve borçlarını aktarmıştır. CANDAN TİC.’in sermayesi ne kadardır? 2. Faaliyet Karı / Zararı Ne kadardır? Gelir Tablosu: Faaliyet sonuçlarını gösteren tablodur. ………….. İşletmesi 01 Ocak – 31 Aralık …….. Dönemi GELİR TABLOSU SATIŞLAR Satılan Malın Maliyeti ( - ) -----------------------------------------------BRÜT SATIŞ KARI / ZARARI Faaliyet (Genel )Giderler ( - ) -----------------------------------------------FAALİYET KARI / ZARARI Finansal Gelirler ( + ) Finansal Giderler ( - ) Olağanüstü (arızi) Gelirler ( + ) Olağanüstü (arızi) Giderler ( - ) Geçmiş Yıllar kârı ( + ) Geçmiş Yıllar Zararı ( - ) -----------------------------------------------NET KAR / ZARAR **Kar: İşletme sahip ve ortaklarının varlıklar üzerindeki haklarının (sermayenin artırılması dışında) artışıdır. Tersi, durumda da zarar vardır. SATIŞLAR Satılan Malın Maliyeti ( - ) ----------------------------------------BRÜT SATIŞ KARI / ZARARI Faaliyet (Genel )Giderler ( - ) ----------------------------------------FAALİYET KARI / ZARARI Finansal Gelirler ( + ) Finansal Giderler ( - ) Olağanüstü (arızi) Gelirler ( + ) Olağanüstü (arızi) Giderler ( - ) Geçmiş Yıllar kârı ( + ) Geçmiş Yıllar Zararı ( - ) ----------------------------------------NET KAR / ZARAR Örnek: B işletmesinin Yurtiçi satışlarının tutarı 10.000 TL, satış iadeleri 1.000 TL ve satış iskontosu 1.000 TL’dir. Faaliyet giderleri 3.000 TL, Finansman gelileri 4.000 TL Olağan dışı gelirleri 6.000 TL arızi dışı giderleri 2.000 TL’dir. Satılan malın maliyetinin de 5.000 Olduğu bilindiğine göre işletmenin Brüt satış karı / zararı ne kadardır? SATIŞLAR Satılan Malın Maliyeti ( - ) ----------------------------------------BRÜT SATIŞ KARI / ZARARI Faaliyet (Genel )Giderler ( - ) ----------------------------------------FAALİYET KARI / ZARARI Finansal Gelirler ( + ) Finansal Giderler ( - ) Olağanüstü (arızi) Gelirler ( + ) Olağanüstü (arızi) Giderler ( - ) Geçmiş Yıllar kârı ( + ) Geçmiş Yıllar Zararı ( - ) ----------------------------------------NET KAR / ZARAR