195_196_197_198_199_200_CP_12 12/28/12 9:11 PM Page 5 İşitm e ciha zları Kulaklarınızı nasıl zekileştirebilirsiniz? İşitme sorunu olan insanlar yavaş yavaş kendilerini arkadaşlarından ve sosyal faaliyetlerden izole etmeye başlıyor. Oysa günümüzde birer teknoloji şaheseri denilebilecek işitme cihazı sistemleri, işitme engelli insanların yaşamlarını yeniden dolu dolu geçirmelerini sağlayacak kapasitede. Siemens’ten biliminsanları, bugünlerde, işitme ve akustik araştırmaları aracılığıyla geliştirilen hesaplama teknolojilerini kullanarak doğal duyma deneyimi yaratan sistemler üzerinde çalışıyor. İ şitmeyle ilgili sorunlar dünya genelinde her geçen gün artıyor. Bugün sadece Avrupa'da yaklaşık 55 milyon işitme engelli insan var ve (ABD) Georgia, Atlanta'daki Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC), 70 yaş üzeri her 4 ABD vatandaşından birinin işitme güçlüğü çektiğini tahmin ediyor. Üstelik dünya genelinde ortalama yaşam süresi artmaya devam ettikçe işitme engelli insan sayısının da roket hızıyla artması bekleniyor. Genel anlamda işitme sorunlarının tedavisinde ilaçların veya ameliyatların pek faydası yok. Diğer yandan, modern işitme cihazı teknolojileri ile pek çok işitme özrünün düzeltilmesi mümkün. Kariyeri boyunca birkaç farklı pozisyonda Siemens’te işitme enstrümanları teknolojilerinin geliştirilmesinde liderlik yapmış Dr. Torsten Niederdränk, “Günümüzdeki işitme cihazı sistemleri, ses dalgalarını çeşitli frekans aralıklarına bölen ve ardından hastanın kendi işitsel kabiliyetine uygun akustik kalıba göre yeniden yapılandıran minicik birer bilgisayar gibidir” diyor. Bugün Siemens'in sağlık sektörü işitme bilimi iş biriminde çalışan birkaç yüz Siemens uzmanı, her geçen gün daha sofistike hale gelen ve neredeyse gözle görülmeyecek kadar küçük işitme cihazı sistemleri geliştirmekle meşgul. İşitme cihazı sistemlerinin geliştirilmele- rinde araştırmalar ve teknolojik atılımlar daima kilit birer rol oynamışlardır. Şirket kurucusu Werner von Siemens, daha 1878 yılında bile işitme sorunlu insanlar için bir telefon sesi yükselticisi tasarlamıştı. Ardından yani yaklaşık 100 yıl öncesinde ise şirket, ilk işitme cihazını piyasaya sürdü. Kulak arkasına takılabilen ilk birim 1959 yılında piyasaya sürülmüş ve onu 1966 yılında ilk kulak içine takılabilen birim izlemişti. İlk dijital işitme cihazı sistemi ise piyasaya 1997 yılında çıktı. Bu süreçte özellikle dijital sinyal işleme, istikrarlı bir inovasyon kaynağı olmuştur. 2004 yılında Niederdränk önderliğinde işitme bilimi ve psiko akustik uzmanları ile entegre devre tasarımcılarından kurulu bir ekip, dünyada ilk defa sağ ve sol kulağa dünyanın en küçük radyo sistemlerini kullanan iki adet işitme cihazı birimi yerleştirerek çok önemli bir buluşa imza attı. Bu iki birim, kendilerini yeni işitsel ortamlara göre aynı anda otomatik olarak ayarlayabilecek şekilde tasarlanmıştı. Bu senkronize sistem sayesinde özellikle her iki kulağı da hasarlı insanların yeniden işitebilmelerinin önü açılmıştı. Siemens bugün işitme engelli kullanıcılara keyifli ve gerçekçi bir akustik deneyim sunarak teknik bir geliştirme merkezi hizmeti veren ve BestSound Technology adı altında birleştirdiği bilgi birikimini çok sağlam temellere oturtmuş durumda. Örneğin bugün aktif bir akustik geribesleme yönetim sistemiyle “kokteyl parti etkisi” denilen, kelimelerin birbirinden ayırt edilmesini zorlaştıran arka plandaki gürültülerin azaltılması mümkün. Niederdränk, “Elektrikli-akustik bileşenlerin minyatürleştirilmeleri ve bilgisayar performansının sürekli artırılmasıyla sinyal işleme yeteneğini üç boyutlu ses yakalama ve işleme noktasına kadar iyileştirebiliyoruz” diyor. Sistem geliştiricileri ayrıca işitme kanalı içine doğrudan yerleştirilen kulak içi cihazlar ile kulak arkası işitme cihazlarında kullanılan entegre devrelerin tasarımında çok daha müthiş potansiyeller yattığına da inanıyor. Ajandada ayrıca, entegre radyo teknolojili çift kulaklıklı işitme cihazı sistemlerinin daha da geliştirilmesi var. Çift kulaklıklı sistemler her iki kulağın da işitsel algılamalarıyla koordineli çalışır çünkü beyindeki işitme merkezinin otantik sterefonik yani çift kanallı ses yaratabilmesi için bu bilgiye ihtiyacı vardır. Siemens, Almanya, Hamburg'daki bir odyoloji merkezi olan Hörzentrum Oldenburg'dan uzmanlarla birlikte çalışarak farklı yönlerden gelen seslerin, tonGelecek&Trendler 5