Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu Elektronik Bülten Yıl:7 Sayı:37 Ocak 2014 Yoğun bir yılın ardından 2014’a ait ilk sayımızda Aralık ayı çalışmaları, Kurum haberleri ve IPARD Programı desteklerine ilişkin verilerle sizlerle buluşuyoruz… Bu sayımızda IPARD Programı 10. Resmi İzleme Toplantısı, 8 Kasım’da sonlanan 11. başvuru çağrı döneminde gelen başvurularla imzalanan sözleşmeler, Merkez faaliyetleri ve İl Koordinatörlüklerinin IPARD Programı tanıtımı kapsamında gerçekleştirdikleri çalışmalara ilişkin bilgileri bulabilirsiniz. (syf.2-13) TKDK AİLESİ OLARAK SAĞLIKLI, MUTLU, HUZURLU VE BAŞARILI BİR YIL DİLERİZ… ‘Desteklerimiz’ bölümünde Sivas iline başvurarak destek almaya hak kazanan faydalanıcı Güngör İlhan ile yapılan röportaja yer veriyoruz. İŞ PLANI (syf.14) Gündem bölümünde sizlerle, Kurumumuz uzmanlarından Ahmet Yazar’ın kaleme aldığı ‘İş Planı’na ilişkin metni sunuyoruz. (syf.15-17) ‘Haberler, Duyurular, Aktüel’ bölümümüzde ise yine farklı ve güncel haberlere yer veriyoruz. (syf.18) IPARD PROGRAMINDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLERİN DETAYLARI İÇİN www.tkdk.gov.tr ADRESİNİ ZİYARET EDEBİLİRSİNİZ. Üyelik ve diğer talepleriniz için: [email protected] TKDK IPARD PROGRAMI 10. RESMİ İZLEME TOPLANTISI Proje Yönetimi Koordinatörlüğü/Aralık.2013- 5 Aralık 2013 tarihinde Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Genel Müdürü Dr. Kenan Yalvaç başkanlığında, Avrupa Birliği’nin 2007–2013 yıllarını içeren Katılım Öncesi Yardım Aracı Kırsal Kalkınma Bileşeni (Instrument for PreAccession Assistance-Rural DevelopmentIPARD) kapsamında hazırlanan IPARD Programı ile ilgili İzleme Komitesi’nin 10. Resmi Toplantısı komite üyeleri ve gözlemcilerin katılımıyla gerçekleştirildi. Toplantıda, Kurumumuz tarafından “IPARD Programı Uygulamaları ve Çağrılarda Son Durum” ve “2014 Yılı İletişim ve Tanıtım Eylem Planı ile 2013 Yılında Gerçekleştirilen Tanıtım Faaliyetleri” hakkında bilgilendirmeler yapılırken; Yönetim Otoritesi tarafından da IPARD Program değişiklik önerileri, izleme raporu, değerlendirmeye yönelik çalışmalar, LEADER ve Tarım-Çevre tedbirleri ile Teknik Destek Eylem Planı çerçevesinde gerçekleştirilen faaliyetler hakkında sunumlar yapıldı. (MA) SİZ YATIRIMI PLANLAYIN BİZLER DESTEK OLALIM… Denizli İl Koordinatörlüğü- Ülke çapında devlet hibelerini yatırımcılara ulaştıran kamu kurumları TKDK, KOSGEB ve GEKA 2 Aralık’ta bir araya geldi. Denizli Valisi Abdulkadir Demir’in teşvik ve yönlendirmeleri ile İl Koordinatörlüğü hizmet binasında gerçekleştirilen istişare toplantısına, İl Koordinatörü Ümit Dağdeviren, GEKA Genel Sekreteri Süleyman Alata ve KOSGEB Denizli Hizmet Merkezi Müdürü Selim Erkoç katıldı. Kurumların geri ödemesiz destek süreçlerini karşılıklı irdeledikleri toplantıda, sektörel bazda kurumların tamamlayıcı desteklerinin olduğu görüldü ve yatırımcıların bu noktada bilgilendirilmesi ve azami derecede desteklenmesi için çalışmalar yapılması planlandı. Denizli’deki yatırımcıların bilgilerinin bir veri tabanı halinde kurumlar arasında paylaşılmasının faydalı olabileceği konusunda fikir birliğine varıldı. Toplantıda ayrıca, yatırımcıların hibe fonlarına ulaşmasında en önemli ve kritik araçlardan olan danışmanlar ve danışman firmalar konusunda yaşanan olumsuzluklar da değerlendirildi. Toplantı sonlarına doğru; TKDK, KOSGEB ve GEKA’dan irtibat noktası olacak birer yetkili personel belirlenerek toplantı konularının en kısa zamanda daha da detaylandırılarak görüşülmesi, sonrasında düzenli aralıklarla bir araya gelinmesi kararlaştırıldı. Devlet desteği sağlayan kuruluşların Denizlili yatırımcılara mesajları açıktı; “Siz yatırımı planlayın, bizler destek olalım…” 11 Aralık’ta ise, İl Koordinatörlüğü tarafından, 11. çağrı döneminde alınan projelerin değerlendirilmesi ve 12. çağrı dönemi ile ilgili AB fonlarını azami derece kullanmak suretiyle Denizlili yatırımcılara daha fazla kaynak temini, sosyo-ekonomik yapısına ve istihdam oranına katkı sağlanması bağlamında, Vali Abdulkadir Demir, İlçe Kaymakamları ve Gıda, Tarım ve Hayvancılık İlçe Müdürlerinin katılımıyla Denizli İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğünde değerlendirme toplantısı düzenlendi. (SG) Üyelik ve diğer talepleriniz için: [email protected] “ÇOK BÜYÜK FIRSAT” Aydın İl Koordinatörlüğü/27.12.2013- İl Koordinatörlüğü tarafından 9., 10. ve 11. çağrı dönemlerinde kabul edilen 28 proje için Aydın Kültür Merkezinde teslim ve takdim töreni düzenlendi. Hibe destekleri ve traktör teslim törenine; Vali Yardımcısı Abdullah Aslan, Aydın Milletvekilleri Mehmet Erdem ve Ali Gültekin Kılınç, eski Milletvekili Ahmet Ertürk, Nazilli Kaymakamı Mehmet Okur, Gıda Tarım Hayvancılık İl Müdürü Salih Köksal, Aydın Arıcılar Birliği Başkanı Zeki Altın, kurum amirleri, birlik başkanları ve hibe desteği kazanan çiftçiler katıldı. İl Koordinatörü Erhan Çiftçi, IPARD Programı kapsamında Aydınlı girişimcilere sağlanan karşılıksız destekten son derece mutlu olduklarını, hayata geçirilen yatırımların bundan sonrakiler için bir teminat olduğunu, Aydın ilinin kalkınmasına ve rekabet gücüne yapılacak katkılardan onur duyduklarını dile getirdi. İnsanın günlük yaşamın her alanında tarımla içi içe olduğunu beyan eden Vali Yardımcısı Abdullah Aslan da desteklerin girişimcilere anlatılmasının ve tarım sektörünün çağdaş yöntemlerle geliştirilmesinin önemine vurgu yaptı. Kurumumuzun sağladığı desteklerin önemli bir fırsat olduğunu hatırlatan kadın girişimci Ayşe Şerifoğlu, şu ifadelere yer verdi: “Daha önce traktör sahibi değildim. Çiftlik faaliyetlerinin çeşitlendirilmesi kapsamında arıcılık alanında traktör sahibi oldum. Yatırımcılar için gerçekten çok önemli. Çünkü %50’si hibe olarak veriliyor. Diğer %50’sini de anlaşmalı bankalardan 5 yıl geri ödemeli kredi şeklinde alabiliyorsunuz. Çok büyük bir fırsat.” Yatırımlardan yararlanmaları için diğer çiftçilere çağrıda bulunan ve hibe desteği alarak traktör sahibi olan Mehmet Tunç da, “Diğer çiftçi arkadaşlarımıza da bu tür imkânlardan yaralanmaları için Kurumu anlatıyoruz. Çünkü her şeyden önce %50 hibe desteği ve aynı zamanda KDV’si olmayan bir destek. İmkanı olan bütün çiftçilerimize bu yatırımı yapmalarını öneriyoruz. Daha önce traktör sahibi değildim. Bu vesileyle traktör sahibi oldum. Kendi imkânlarımızla alamazdık. Bütün çiftçi ve arıcı arkadaşlarımızın bu tür yatırımlardan yararlanmalarını istiyoruz. Hiç kimse kulaktan dolma bilgilerle ‘siz bu yatırımlardan yararlanamazsınız’ gibi söylemlere inanmasın. Bu tür yatırımlara herkesi davet ediyoruz ve bu yatırımlardan yararlanmasını istiyoruz. TKDK Koordinatörü Erhan Çiftçi’ye ve çalışma ekibine çok teşekkür ediyorum.” ifadelerini kullandı. İl Koordinatörü Çiftçi, 8 ay gibi kısa bir sürede, Aydın’a sağlanan destekleri temsilen 45 milyon 354 bin 131 liralık sembolik çeki Vali Yardımcısı Abdullah Aslan’a takdim etti. Programın sonunda hibe desteği almaya hak kazanan üreticilere, İl Koordinatörü Çiftçi ile birlikte Vali Yardımcısı Aslan, Aydın Milletvekili Ali Gültekin Kılınç ve Mehmet Erdem tarafından traktörlerin anahtarları teslim edildi. (SB) Üyelik ve diğer talepleriniz için: [email protected] ARALIK’TA 50 PROJEYE DESTEK ÖDEMESİ İl Koordinatörlüğüİl Koordinatörlüğü 2013 yılını destek ödemeleri ile kapattı. Aralık ayında 50 projenin kontrollerini yaparak destek ödemeleri gerçekleştirildi. Bu projelere toplam 20.148.811,74 lira tutarında hibe desteği ödendi. 2013 yılı genelinde ise, toplam 72 projeye 31.873.588,40 lira destek ödemesi yaptı. (SB) Konya MANİSA YEREL ÜRÜNLERİYLE ÖN PLANA ÇIKACAK Manisa İl Koordinatörlüğü/20.12.2013- Yerel ürünler listesinin yayınlanması ile İl Koordinatörlüğü ilk kez ‘Yerel Ürünler ve Mikro İşletmelerin Geliştirilmesi’ kapsamında proje kabul edecek. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ve Kültür ve Turizm Bakanlığı il çalışanları, Orman İşletme İl Müdürlüğü personeli ve İl Koordinatörlüğünün ortaklaşa düzenlediği toplantılarda 117 adet yerel ürün tespit edilerek bu ürünler, Avrupa Komisyonu ile yapılan görüşmeler neticesinde onaylandı. Manisa ilinde yerel ürünler kapsamında öne çıkan ürünler; Kırkağaç kavunu, zeytin ve her türlü çeşidi, Akhisar Köfte, Salihli Odun Köfte, Manisa Kebabı, asma yaprağı (çekirdeksiz üzüm), marine domates kurusu, mesir macunu, mesir lokumu, mesir çayı, sultan çayı, üzüm şırası, üzüm çekirdeği, üzüm yağı, razaki üzüm (parmak üzüm), zeytinyağı ve farklı işlemleri, menengiç kahvesi, şevket-i bostan. (SB) TRABZON FINDIK ÇALIŞTAYI Trabzon İl Koordinatörlüğü- 18-19 Aralık 2013 tarihlerinde; Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı M. Mehdi Eker’in himayelerinde, Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü tarafından Fındık Çalıştayı düzenlendi. Çalıştay, Tarım İl Müdürlüğü koordinatörlüğünde, Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası, Trabzon Ticaret Borsası, 14 ilin Tarım İl Müdürleri ile fındık sektöründe faaliyet gösteren sanayiciler, Ziraat Odalarının başkanları, önder çiftçiler ve STK’ların temsilcilerinden oluşan çok taraflı bir katılımla gerçekleştirildi. Çalıştayın açılış törenine Trabzon Valisi A. Celil Öz, Bakanlığımız Müsteşarı Vedat Mirmahmutoğulları, Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı M. Suat Hacısalihoğlu, Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Sabri Topbaş, İl Koordinatörü Muhammet Bozali, Yerinde Kontrol Birim Amiri Şeref Kabaoğlu ile sektör temsilcileri katıldı. Mirmahmutoğulları açılışta yaptığı konuşmada; fındık üretimi, işlemesi, pazarlaması ve ihracatı ile ilgili dünya ölçeğinde Türkiye’nin konumu hakkında sayısal verilerle hemen her alanda ülkemizin birinci olduğunun altını çizerek bu çalıştaydan çıkacak sonuç raporuna göre tüm alanlarda geniş ufuklu politikaların üretilmesi gerektiğine değindi. Konuşmasının devamında Mirmahmutoğulları, “Kaliteyi ve çeşitliliği arttırmamız, yaşlanan fındık bahçelerini yenilememiz lazım. Bunu çayda da yapacağız. ‘Türk çayı demek organik çay demektir’ algısını da oluşturmamız gerekiyor. Ülkemizin göz bebeği olan fındığı dünyada hak ettiği yere getireceğiz. Bu çalıştayın sonunda raporlama, projelendirme ve uygulama ile somut kararlar alınmasına vesile olunacağını ümit ediyorum.” dedi. Vali Öz yaptığı konuşmada; fındığın Karadeniz bölgesi, Trabzon ve ülke için çok önemli bir tarım ürünü olduğunu vurgulayarak, çalıştayın üç ana başlıkta yürütülmesini çok anlamlı bulduğunu belirti. Çalıştay, ‘Fındık Yetiştiriciliği ve Kültürel Uygulamalar’, ‘Üretim ve Destekleme Politikaları’ ve ‘Ürün İşleme ve Dış Ticaret’ olmak üzere üç farklı başlıkta yürütüldü. İki gün süren çalıştay sonunda, heyetlerin çalışmalarından ortaya çıkan sonuçlar, “Fındık Çalıştayı Sonuç Bildirgesi Raporu” haline getirildi. (SB) Üyelik ve diğer talepleriniz için: [email protected] KIRSAL KALKINMA PROGRAMI (IPARD-II) TANITIM VE SEKTÖR TOPLANTISI Hatay İl Koordinatörlüğü– Katılım Öncesi Yardım Aracı Kırsal Kalkınma Programı (IPARD) uygulamalarının 2014-2020 dönemi (IPARD-II) ile ilgili toplantı 9 Aralık 2013 tarihinde Antakya Ticaret Borsası toplantı salonunda yapıldı. Toplantı; Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Aydın Tüfekçi, İl Koordinatörü Dr. Savaş Özgürsoy, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı temsilcileri, Bakanlık uzmanları Aysun Ünal, Neslihan Ece Korkmaz, Kadriye Uslu, Dr. Fethiye Özberk ve sektör temsilcilerinin katılımıyla gerçekleştirildi. IPARD-Kırsal Kalkınma Hibe Programının yerel bazda değerlendirmelerinin yapılarak, Hatay ilinde IPARD-II için “Beklentiler, Öneriler ve Talep Edilen Değişiklikler” konulu toplantının açılış konuşmasını yapan İl Müdürü Tüfekçi; IPARD-II Programının oluşturulmasında faydalanıcıların tanımı, uygunluk kriterleri, uygun harcamalar, hibe destek oranları gibi konularının belirlenmesi aşamasında sektör temsilcilerinin de yer almasının önemine değindi. İl Koordinatörü Özgürsoy’un IPARD hibe destek programları, başvuru şartları ve verilen hibe destekleri ile ilgili olarak gerçekleştirdiği sunumun akabinde Bakanlık uzmanlarından Kadriye Uslu IPARD-II ile ilgili bilgiler sunduğu bir sunum gerçekleştirdi. Toplantının akabinde, Samandağ ilçesi Erikli Kuyu köyünde faaliyet gösteren Bülent Çatal’a ait defne işleme tesisine ve Belen ilçesi Atik köyünde, kırsal turizm tedbiri kapsamında gerçekleştirilen ‘Varlıbaş Uyku Sarayı’ tesisine inceleme gezileri düzenlendi. (SB) IPARD DESTEKLERİ YÜKSELİYOR Kastamonu İl Koordinatörlüğü- Koordinatörlüğün destek verdiği projeler hızlı bir şekilde Kastamonu’nun her köşesinde yükseliyor. Taşköprü ilçesinden Elekdağ Tarım Hayvancılık Orman Ürünleri İnşaat Turizm Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi, ‘Kırmızı Et Üreten Tarımsal İşletmeler’ sektöründe faaliyet yapmak için 240 başlık besi ahırı inşaatı ve gerekli makina-ekipman alımı dahil 2.068.609,10 liralık toplam uygun harcama bedelinin yaklaşık 1.344.270,91 liralık kısmını IPARD hibe desteği şeklinde almaya hak kazandı. Yine Taşköprü ilçesinden Hüseyin Ergün adlı faydalanıcı, kırsal turizm sektöründe faaliyet yapmak için otel inşaatı ve gerekli makina-ekipman alımı dahil 843.963,26 liralık toplam uygun harcama bedelinin yaklaşık 422.000,00 liralık kısmını IPARD hibe desteği şeklinde almaya hak kazandı. 11. çağrı dönemi kapsamında da İl Koordinatörlüğüne 2 tanesi süt üreten tarımsal işletmelere yatırım, 6 tanesi et üreten tarımsal işletmelere yatırım (3’ü besi sığırı, 2’si koyun ağılı, 1’i kanatlı eti işleme ve pazarlama), 1 tanesi süt ve süt ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanması, 1 tanesi meyve ve sebzelerin işlenmesi ve pazarlanması, 127 tanesi çiftlik faaliyetlerinin geliştirilmesi ve çeşitlendirilmesi (21 tanesi arıcılık, 1’i kekik, 1’i maydanoz, 2’si kırmızıbiber, 3’ü çemen, 34’ü kuşburnu, 65’i sarımsak üretimi projesi), 1 tanesi de kırsal turizm tedbirinden olmak üzere toplam yatırım tutarı 31.586.371 lira; toplam destek tutarı 17.490.466 lira olan 138 adet proje başvurusu yapıldı. Bu başvurulardan değerlendirilen ve uygun bulunan 25 adet arıcılık ve tıbbi aromatik bitki yetiştiriciliği projesi ile 9 Aralık’ta yerel basının da katılımı ile yapılan toplantıda sözleşme imzalandı. Bu projelerin toplam yatırım tutarı 2.395.000,00 lira olup alacakları hibe tutarı toplamı 1.197.000,00 liradır. (SB) Üyelik ve diğer talepleriniz için: [email protected] 11. ÇAĞRI DÖNEMİ BİRİNCİ GRUP SÖZLEŞMELERİ Çanakkale İl Koordinatörlüğü/10.12.2013- 11. çağrı döneminin birinci grup sözleşmeleri 10 Aralık 2013 tarihinde İl Koordinatörlüğünde imzalandı. 11. başvuru çağrı döneminde, İl Koordinatörlüğüne; ‘Çiftlik Faaliyetlerinin Çeşitlendirilmesi ve Geliştirilmesi’ alt tedbiri kapsamındaki arıcılık ve tıbbi-aromatik bitki yetiştiriciliğiyle ilgili toplam 162 proje, süt ve et üretimiyle ilgili toplam 10 proje, işleme sektörü kapsamındaki süt ürünleri, et ürünleri ve meyve-sebzelerin işlenmesiyle ilgili toplam 4 proje, kırsal turizm alanında 2 proje olmak üzere toplamda 178 proje başvurusu kabulü yapıldı. Sözleşmesi imzalanan 28 projeden biri olan Tekinler Süt Ürünleri Gıda Tarım Hayvancılık Turizm İnşaat Taşımacılık Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinin, ‘Süt ve Süt Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması’ tedbiri kapsamında hazırladığı modernizasyon projesi “Her İçimde Daha Zinde” adını taşıyor. Yatırım tamamlandığında işletme toplam 216.175,50 lira hibe desteği alacak. Sözleşmesi imzalanan arıcılık, kırmızıbiber, kekik, sarımsak gibi çeşitli bitkilerin üretimini içeren 27 proje tamamlandığında toplamda yaklaşık 1 milyon liralık hibe desteği sağlanacak. Makineekipman alımını içeren bu projelerde başvuru sahipleri en çok bu bitkilerin üretimi için gerekli olan traktör, pulluk, diskaro, dip patlatan, rotovator, kültivatör, ekim makinesi, tırmık makinesi, traktör, römork gibi makine ekipmanları talep ediyor. (SB) ELAZIĞ’A 18 MİLYON LİRALIK DESTEK İl Koordinatörlüğü/31.12.2013İl Koordinatörlüğü geçmiş başvuru çağrı dönemleri kapsamında sözleşme imzaladığı projelere ait hibe ödemelerine başladı. Elazığ 2013 yılı içerisinde çıkılan çağrı dönemlerinde İl Koordinatörlüğüne sunulan projelerden 39 tanesine yaklaşık 18,3 milyon lira tutarında ödeme gerçekleştirildi. Söz konusu 39 projenin toplam yatırım tutarı ise yaklaşık 30,6 milyon lira. (SG) 11. BAŞVURU ÇAĞRI DÖNEMİNİN İLK PROJELERİ İLE SÖZLEŞME İMZALANDI Burdur İl Koordinatörlüğü- 8 Kasım 2013 tarihinde sona eren 11. başvuru çağrı dönemi için İl Koordinatörlüğüne 122 adet proje başvurusu alındı. Sunulan projelerden ilk grup değerlendirmeler sonucunda 18’i uygun bulunarak 9 Aralık Pazartesi günü sözleşmeleri imzalandı. 11. çağrı döneminde gelen projelerin tedbirlere dağılımı şöyle; 1 adet süt işleme tesisi yatırımı, 1 adet et işleme tesisi yatırımı, 1 adet el sanatları yatırımı (ahşap işleme), 3 adet kırsal turizm yatırımı (restoran, dinlenme tesisi ve pastane yatırımı), 1 adet et üreten tarımsal işletmelere yönelik yatırım, 16 adet süt üreten tarımsal işletmelere yönelik yatırım ve 99 adet ‘Çiftlik Faaliyetlerinin Çeşitlendirilmesi ve Geliştirilmesi’ tedbirine yönelik yatırım (tıbbi ve aromatik bitki yetiştiriciliği, arıcılık ve süs bitkileri yetiştiriciliği) projesi. Projelerin toplam yatırım tutarı 49.159.586 lira ve 28.529.038 liralık hibe desteği ödenecek. İl Koordinatörlüğü, 11. başvuru çağrı döneminin ardından 11 Aralık Çarşamba günü 12. çağrı döneminde proje sunmayı düşünen yatırımcılara yönelik bilgilendirme toplantısı düzenledi. Hayvancılık işletmelerinin yoğun olduğu Burdur’da IPARD Programına başvurular da ağırlıklı olarak hayvancılık ve işleme tesisleri için oluyor. Düzenlenen toplantıda da et ve süt üreten tarımsal işletmelere yatırım yapmayı ve/veya mevcut işletmesini modernize etmeyi düşünen potansiyel faydalanıcılarla bir araya gelindi. (SB) Üyelik ve diğer talepleriniz için: [email protected] BALIKESİR PROJE SAHİPLERİYLE BİR ARADA İl Koordinatörlüğüİl Koordinatörlüğü, 13 Aralık 2013 tarihinde Havran Kültür Merkezinde hibe teslim ve takdim töreni gerçekleştirdi. Törende, IPARD Programına başvurarak hibelerini almaya hak kazanan faydalanıcılardan Hüseyin Cüneyt Menkü ve Balıkesir Arı Yetiştiriciliği Birliği Başkanı Mustafa Yazıcı, proje aşamalarını ve işletmelerini hayata geçirme dönemlerini anlatan kısa bir konuşma yaptı. İl Koordinatörü Dr. Mesut Filizciler Kurumun kuruluş aşamasından bu günlere geliş sürecini, desteklenen sektörleri ve dönemsel proje sayıları hakkında bilgi verdi. Projeleri onaylanan ve yatırımlarını gerçekleştiren 52 proje sahibine, Vali Ahmet Turhan tarafından tebrik belgeleri verilerek 10 traktör, arı kovanı, bal süzme makinası gibi projeler kapsamında alınan makine ekipmanlar da teslim edildi. (SG) Balıkesir TARIM VE HAYVANCILIK SEKTÖR TOPLANTISI İl Koordinatörlüğüİl Koordinatörlüğü tarafından 25 Aralık’ta, Kazan Belediyesi Kumpınar Kültür Merkezinde, ‘Tarım ve Hayvancılık Sektörü’ toplantısı yapıldı. Ankara Toplantıda Kazan Kaymakamı Veysel Beyru, Belediye Başkanı Lokman Ertürk, İl Koordinatörü Yunus Bayram, A.Ü. Veteriner Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Rıfkı Hazıroğlu, İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürü Muhsin Temel, Kırmızı ve Beyaz Et Birlik Başkanları, köy muhtarları, tarım ve hayvancılıkla uğraşan üreticiler ve yetiştiriciler bir araya geldi. İl Koordinatörü Yunus Bayram’ın yönettiği toplantının açılış konuşmasını yapan Kazan Kaymakamı Beyru, ilçenin tarım ve hayvancılıktaki potansiyeline değindikten sonra tarımı ve hayvancılığı daha ileriye taşımak için atılacak adımları masaya yatıracaklarını ve gerekli çalışmaları yapacaklarını ifade etti. İl Koordinatörü Bayram; Kazan ilçesinin tarım ve hayvancılığını analiz ettiği bir sunum gerçekleştirdi. IPARD Programı destekleri ve İl Koordinatörlüğünün çağrı dönemlerinde aldığı projelere ilişkin bilgiler veren Bayram, Kazan ilçesinin IPARD desteklerinden alacağı hibenin arttırılması için yatırımcıları başvuru yapmaya davet etti. A.Ü. Veteriner Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Rıfkı Hazıroğlu da, Kazan’da yer alan Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Eğitim Araştırma ve Uygulama Çiftliği ile Kazan çiftçisine IPARD hibeleri içinde danışmanlık hizmeti de dahil olmak üzere her türlü desteği verebileceklerini ekledi. (SB) MANİSA 33 YATIRIM DAHA KAZANDI Koordinatörlüğü/09.12.2013- 11. başvuru çağrı dönemi kapsamında kabul ettiği 285 projeden ilk etapta değerlendirilen ve uygun bulunan 33’ü ile sözleşme imzalandı. Manisa İl İl Koordinatörlüğü tüm enerjisini, son 5 aya yoğunlaştırarak; ilçelerdeki ziraat odalarını ziyaret edip, kaymakamlıklar nezdinde muhtarlarla toplantılar yapıp, ilçelerdeki sivil toplum kuruluşlarını ziyaret ederek Manisa’nın her ilçesine en az üç kez giderek bilgilendirme ve tanıtımlarını gerçekleştirdi. Bu toplantılardan elde edilen potansiyel yatırımcı bilgileri ve Kuruma bizzat gelip görüşen ve yatırımcı listelerine isimlerini yazdıran potansiyel faydalanıcının yer aldığı 2000 kişilik potansiyel bir havuz oluşturuldu. Bu kişilerle birebir görüşülerek kesin proje yapacak 400 kişi tespit edildi. Potansiyel yatırımcılara verilen desteğin ve yakın takibin neticesinde son çağrı döneminde 285 proje başvurusu kabulü yapıldı. Düzenlenen törende sözleşmeleri imzalanan projelerden 27 adedi tıbbi aromatik bitkilerin yetiştirilmesi, 7 adedinin yatırım tutarı 1 milyon liranın üzerinde… 33 proje için toplam yatırım tutarı 12.518.678,00 lira olup destek tutarı 6.736.868,00 liradır. (SB) Üyelik ve diğer talepleriniz için: [email protected] ZEYTİN İŞLETMECİLERİNE MÜJDE! İl Koordinatörlüğü– İl Koordinatörü Dr. Mesut Filizciler ve Koordinatörlük Uzmanları, 2 Aralık 2013 tarihinde Balıkesir Rotary Kulübü’nün gelenekselleşmiş ‘Pazartesi Toplantısı’na konuşmacı olarak katıldılar. Toplantıda, katılımcılara IPARD destekleri ve hibe verilen projeler hakkında bilgi verildi. 24 Aralık’ta ise Balıkesir Sanayi Odası üyelerine tanıtım ve bilgilendirme toplantısı düzenlendi. İl Koordinatörü Filizciler, destek kapsamına 12. çağrı ilanı ile birlikte yerel ürünler listesinin eklendiğini, Balıkesir için önemli geçim kaynağı olan zeytin işletmelerinin de artık destek kapsamında olduğunun müjdesini verdi. (SG) Balıkesir AVRUPA YEREL ÜRETİCİLER EĞİTİM PLATFORMU Bursa İl KoordinatörlüğüBursa Valiliğinin başvuru sahibi olduğu ve aralarında İl Koordinatörlüğünün de bulunduğu toplam 12 ortaklı, Avrupa Yerel Üreticiler Eğitim Platformu (European Local Manufacturers Training Platform, ELMA TP) projesi 10-12 Aralık 2013 tarihleri arasında Bursa’da gerçekleştirildi. Türk Ulusal Ajansı tarafından Leonardo da Vinci Programı Yenilik Transferi alt programı kapsamında desteklenen ve 2 yıl sürecek olan proje ile bölgelerinde güçlü, ihracat kapasitesine sahip, tanınırlığı yüksek, kaliteli yerel ürün üreten girişimcilerin rekabetçi ve yenilikçi özelliklerini geliştirmek amacıyla bir akademi ve eğitim portalı oluşturmak ve bunun sürdürülebilirliğini sağlamak amaçlanıyor. (SG) ÇEVRE İLLERE TANITIM Kütahya İl Koordinatörlüğü/15.12.2013- İl Koordinatörlüğüne, Eskişehir ve Bilecik illerinden gelen talep üzerine çevre illerin IPARD kapsamında Kütahya’da yatırıma davet edilmesi amacıyla tanıtım ve bilgilendirme toplantısı düzenlendi. Eskişehir Ticaret Odası Meslek Komitelerine yönelik yapılan toplantıya 100’ün üzerinde kişi katıldı. Tanıtım ve bilgilendirme TÜMSİAD Eskişehir Şubesinde iş adamlarına yönelik düzenlenen toplantı ile devam etti. Her iki toplantıda da katılımcılar IPARD Programı kapsamındaki hibeler hakkında detaylı bir şekilde bilgilendirildi. İl Koordinatörlüğü önümüzdeki aylarda Bilecik ve Eskişehir illerinde tanıtımlara devam etmeyi sürdürecek. (SB) TRABZON İÇİN YENİ YATIRIMLAR Trabzon İl Koordinatörlüğü- 11. başvuru çağrı döneminde proje sunan Mustafa Topal, Tayfun Balcı, Ümit Akbaytürk, Hüseyin Yazıcı’ya ait arıcılık projeleri, Sadıklar Soğuk Hava Tesisleri ve Su Ürünleri Sanayi Ticaret Limited Şirketi’ne ait su ürünlerinin işlenmesi ve pazarlaması projesi ve Sidre Özel Eğitim Yayıncılık İnşaat Taahhüt Turizm Ticaret Anonim Şirketi’ne ait kırsal turizm projesi için başvuru sahipleriyle 9 Aralık’ta sözleşme imzalandı. İnşaat, makine-ekipman ve hizmet alımı kalemlerinin desteklendiği yatırımların toplam harcama tutarı 2.977.020,47 lira. (SB) Üyelik ve diğer talepleriniz için: [email protected] TÜRKİYE’NİN GÜL BAHÇESİNE IPARD DESTEĞİ Isparta İl Koordinatörlüğü- Ülkemizin gül bahçesi Isparta, dünya gülyağı ihtiyacının yaklaşık %65’ini karşılamaktadır. Türkiye’de üretilen 10.000 ton yağlık gülün %80’i Isparta’da kalan kısmı ise Isparta komşu illerinde üretilmektedir. Gülden üretilen gül yağı, gül suyu, gül konkreti vb. ürünler ile ülke ekonomisine 34 milyon liralık bir katkı sağlamaktadır. Ancak son yıllarda gül bahçelerinde bir daralma gözlenmekte; bir kısım üretici meyveciliği tercih ederken bir kısmı ise bakımsız durumdadır. İl Koordinatörlüğü bu kapsamda, bütün gül ve lavanta üreticisi ve üretmeye niyetli olan çiftçilerin motivasyonunu arttırmak için yoğun bilgilendirme toplantıları düzenledi. Yapılan toplantılardan sonra, ülke ihracatında payı ve katma değeri yüksek olan bu yöresel ürün Kurum destekleri ile yeniden can suyu buldu. Potansiyel yatırımcılara yönelik çalışmalar sonucunda 11. çağrı döneminde 30 faydalanıcı, traktörlerini ve diğer makine ekipmanlarını alarak destekten yararlandı. (SG) 50 TRAKTÖR VE 97 TARIM EKİPMANI İl Koordinatörlüğü/23.12.2013İl Koordinatörlüğü tarafından 11. çağrı döneminde projeleri kabul edilen Denizli’deki 50 çiftçiye, traktör ile 97 tarım ekipmanı teslim edildi. EGS Park Fuar Alanı'nda düzenlenen traktör ve tarım ekipmanı teslim törenine Vali Abdülkadir Demir, Denizli Milletvekilleri Nurcan Dalbudak, Bilal Uçar ve Nihat Zeybekci Denizli Belediye Başkanı Osman Zolan, Vali Yardımcısı Erol Türkmen, Merkezefendi Kaymakamı Şükrü Görücü, İl Genel Meclis Başkanı Hüseyin Gürlesin, İl Koordinatörü Ümit Dağdeviren, Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Sezgin Kutlu ve çiftçiler katıldı. Dağdeviren törende yaptığı konuşmada, 11. çağrı döneminde ‘Çiftlik Faaliyetlerinin Çeşitlendirilmesi ve Geliştirilmesi’ tedbiri kapsamında 50 adet proje, ayrıca bir soğuk hava deposu ve bir adet de 500 başlık keçi işletmesi projesinin onaylandığını söyledi. Denizli 2013 YILINDA 52,7 MİLYONLUK IPARD YATIRIMI Afyonkarahisar İl Koordinatörlüğü– IPARD Programı hibe destekleri ile Afyonkarahisar’da 2013 yılında yatırımlar hız kesmeden sürdü. Yıl içinde il genelinde, toplam yatırım tutarı yaklaşık 52,7 milyon lira olan ve 29,3 milyon liralık kısmı Kurumumuzca hibe edilen 69 proje desteklendi. Program kapsamında süt ve et üreten tesisler, süt ve et işleme tesisleri, meyve sebze depolama tesisleri, mermer atölyeleri, tıbbi ve aromatik bitki yetiştiriciliği ve arıcılık gibi bir çok farklı alanda yatırımcılara hibe desteği verildi. Yapılan desteklemelerle ilde, AB standartlarında üretim yapan işletmelerin sayısı artmış oldu. Bu sayede hem tarım ve hayvancılık sektörünün verimlilik ve rekabet gücüne katkı sağlanmış hem gıda işleme sektörüne yeni teknolojiler ve yenilikler sunularak, tarımsal ürünler için yeni pazar fırsatları oluşturulmuş oldu. IPARD yatırımları ayrıca yeni iş imkânları yaratarak il genelinde istihdama da katkı sağlamış oldu. (SB) Destek kapsamında 48 faydalanıcı tıbbi ve aromatik bitki ekimi, 2 faydalanıcı da arıcılık amacıyla traktör temin etti. 50 adet traktörün yanı sıra tıbbi aromatik bitki ekiminde kullanılacak 27 römork, 16 pulluk, 12 toprak işleme 8 ekim, 8 gübre 5 ilaçlama makinesi gibi çeşitli toplam 97 tarım alet ve ekipmanı da faydalanıcılara teslim edildi. Satın alınan traktör ve ekipman bedellerinin %50’si IPARD fonlarından geri dönüşümsüz ödendi. Faydalanıcılar arasında 3 kadın yatırımcının da yer aldığı törende, Vali Demir de Denizli'nin sanayiden sonra tarımda da adından söz ettiren bir şehir olduğunu, verimliliği arttırmak için bulunan yeni su kaynaklarının tarıma yönelik çalışmalarda kullanılmasını sağlayacaklarını dile getirdi. (SG) Üyelik ve diğer talepleriniz için: [email protected] ÇEVRE İLLERE TANITIM MUŞ İÇİN IPARD ÖZETİ İl Koordinatörlüğü/31.12.2013- İl Koordinatörlüğü, IPARD Programı kapsamında 9. ve 10’nuncu çağrı ilanlarında sözleşme imzaladığı projelerin tamamının ödemesini gerçekleştirdi. 9. ve 10. başvuru çağrı dönemlerinde 4 adet süt ve 2 adet besi sığırcılığı, 1 adet et işleme tesisi, 6 adet arıcılık ve 1 adet kültür balıkçılığı olmak üzere toplam yatırım tutarı yaklaşık 13 milyon lira olan 14 yatırım için 7.568.985,16 lira hibe ödemesi gerçekleştirildi. Türkiye genelinde 512 milyon avroluk fon ayrılan 11. başvuru çağrı döneminde de İl Koordinatörlüğü, toplam yatırım tutarı 35 milyon liranın üzerinde olan 14 proje başvurusu aldı. Bu başvurular için talep edilen hibe tutarı 20 milyon liranın üzerinde… Muş İl Koordinatörlüğü bundan sonraki çağrı dönemlerinde köy tipi peynir, tulum peyniri, kaşar peyniri, ev tipi yoğurt, cağ kebabı, güllük (gülbahar bitkisi), jağ, muş lalesi, muş kolonyası, çorti, uçkun (dağ muzu), muş köftesi, içli köfte, hez dolması, cavbelek, teter helvası, kirçik, mirtoğe, hazüt dolması, pirvaz, muş cevizi, muş kirazı, muş armudu, muş elması, lahana(kelem), kenger, pekmez, muş üzümü, aspir, alıç, tandır ekmeği, keledoş, yün ipliği ve tekstili, kari, göbelek, punk, şaral, karpuz, domates, yeşilbiber, salatalık, balkabağı, gulik, pınagan, keşkek, helim aşı ve meyve kurusuna ‘Yerel Ürünler ve Mikro İşletmelerin Geliştirilmesi’ alt tedbiri kapsamında destek verecek. (SB) 52 YENİ SÖZLEŞME Denizli İl Koordinatörlüğü/11.12.2013– İl Koordinatörlüğü, 11. çağrı döneminde alınan ve ilk grupta değerlendirilen projelerden uygun bulunan 52 yatırımcı ile sözleşme imzaladı. Bu projelerin 50’si ‘Çiftlik Faaliyetlerinin Çeşitlendirilmesi ve Geliştirilmesi’, 1’i ‘Süt Üreten İşletmelere Yatırım’, 1’i ise ‘Meyve ve Sebzelerin İşlenmesi Pazarlanması’ tedbirinden… Toplam bütçesi yaklaşık 9 milyon lira olan yatırımların sözleşmelere uygun olarak gerçekleştirilmesi neticesinde yaklaşık 4,8 milyon liralık hibe desteği verilecek. 11. çağrı döneminde toplamda 210 proje teslim alan İl Koordinatörlüğü, diğer projelerin incelemelerini sürdürüyor. (SB) İl Koordinatörlüğü/15.12.2013- İl Koordinatörlüğüne, Eskişehir ve Bilecik illerinden gelen talep üzerine çevre illerin IPARD kapsamında Kütahya’da yatırıma davet edilmesi amacıyla tanıtım ve bilgilendirme toplantısı düzenlendi. Eskişehir Ticaret Odası Meslek Komitelerine yönelik yapılan toplantıya 100’ün üzerinde kişi katıldı. Tanıtım ve bilgilendirme TÜMSİAD Eskişehir Şubesinde iş adamlarına yönelik düzenlenen toplantı ile devam etti. Her iki toplantıda da katılımcılar IPARD hibeleri hakkında detaylı bir şekilde bilgilendirildi. İl Koordinatörlüğü önümüzdeki aylarda Bilecik ve Eskişehir illerinde tanıtımlara devam etmeyi sürdürecek. (SB) Kütahya 19 PROJENİN DAHA SÖZLEŞMESİ İMZALANDI İl Koordinatörlüğü/09.12.2013İl Koordinatörlüğüne 11. başvuru çağrı döneminde proje başvurusunda bulunan ve Proje Değerlendirme ve Seçme Komisyonu tarafından projeleri onaylanarak sözleşme imzalamaya hak kazanan, birinci grup 19 proje sahibi ile İl Koordinatörlüğünde sözleşmeler imzalandı. Giresun IPARD Programı kapsamında, toplam 1 milyon 364 bin liralık yatırım gerçekleştirecek olan proje sahiplerine yatırımları karşılığında Kurumumuzdan yaklaşık 674 bin liralık hibe desteği sağlanacak. Ayrıca İl Koordinatörlüğüne sunulan diğer projelerin sözleşme öncesi inceleme ve değerlendirme süreci de devam ediyor. Süt üretim işletmesi, 3 broyler yetiştirme tesisi ve 1 büyükbaş et üretim işletmesi, fındık kırma tesisi, 4 konaklama tesisi ve restoran kurulumunu içeren ve toplam yatırım tutarı 12 milyon 192 bin lira olan projelerin onaylanması halinde yaklaşık 5 milyon 816 bin liralık hibe desteği daha Giresunlu yatırımcılara sağlanacak. (SB) Üyelik ve diğer talepleriniz için: [email protected] II. TOKAT TARIM FUARI’NDA IPARD’A YOĞUN İLGİ… İl Koordinatörlüğüİl Koordinatörlüğü, 19-22 Aralık 2013 tarihlerinde Tokat Ticaret ve Sanayi Odası ve KOSGEB desteği ve çeşitli kuruluşların işbirliğiyle, Tokat Organize Sanayi Bölgesi Senateks Fuar Alanında, ‘Tokat Tarım Hayvancılık Tavukçuluk Sera Tohum Fidancılık Süs Bitkileri ve Gıda Fuarı’na stant açarak katılım sağladı. Bu yıl ikincisi düzenlenen ve kapsamlı tanıtım ve bilgilendirme yapılan fuarda, İl Koordinatörlüğü standı oldukça yoğun bir ilgiyle karşılandı. (SB) Tokat ÖDEMELER SÜRÜYOR İl Koordinatörlüğü- IPARD Programı kapsamında başvurusu alınan projelerin değerlendirmeleri, sözleşmeler, yatırımlar ve ödemeler hızla devam ediyor. Aralık ayı içerisinde ödeme talep paketlerini teslim eden 42 faydalanıcıya, 6.874.180,89 lira tutarında hibe ödemesi gerçekleştirildi. Ordu MAKİAD TANITIM TOPLANTISI Malatya İl Koordinatörlüğü/12.12.2013- 2013 yılını toplam yatırım tutarı 21,5 milyon lira olan ve 12,5 milyon lira hibe desteği sağlanan 59 yatırım ile kapatan İl Koordinatörlüğü 2014 yılına tanıtımlarla giriyor. İl Koordinatörlüğü, 12 Aralık 2013 tarihinde Malatya Aktif İşadamları Derneği (MAKİAD) Gıda Komitesine tanıtım ve bilgilendirme gerçekleştirdi. Düzenlenen toplantıda IPARD Programı ve Kurumumuz hakkında bilgi verildi. Toplantıda ayrıca, İl Koordinatörlüğü uzmanlarından Sami Zariç tarafından gerçekleştirilen sunum ile desteklenen sektörler, başvuru koşulları, başvuru süreci, uygun harcamalar hakkında bilgi aktarıldı. (SB) 10. ve 11. başvuru çağrı ilanı döneminde hibe desteği için başvuran ve sözleşme imzalamaya hak kazanan ilk grup başvuru sahipleri ile sözleşmeler imzalandı. Sözleşme imzalanan 21 projenin toplam maliyeti 2.132.112,50 lira olup, projeler sözleşmeye uygun şekilde gerçekleştirildiği takdirde 1.066.056,25 lirası Kurumumuz tarafından hibe olarak verilecek. Bu projelerin en kısa zamanda ödeme talep paketlerinin teslim alınması ve gerekli incelemeler gerçekleştirildikten sonra hibe tutarlarının faydalanıcıların hesabına yatırılması bekleniyor. 11. başvuru çağrı döneminde alınan projelerden 2. grup projelerin ise incelemesi sürüyor. (SB) IPARD İLE YENİLİKÇİ VE DİNAMİK TESİSLER Mersin İl Koordinatörlüğü– İl Koordinatörlüğünün 2013 yılında 9. ve 10. çağrıların tamamı ile 11. çağrının ilk taksitleri için toplam destek tutarı 8.675.000 liraya ulaştı. İl Koordinatörlüğü olarak Mersin’e kazandırılan 34 yatırım, AB ve ulusal standartlarda tüm yatırımcılar için örnek projeler oldu. Bu yatırımlardan biri olan meyve ve sebzelerin işlenmesi ve pazarlanması sektöründe Meyban Gıda Lojistik San. Tic. ve Ltd. Şti’nin kurmuş olduğu 3.577.250,23 liralık soğuk hava deposu, uzaktan dahi kontrolü sağlayan son teknolojik sistemlerle günümüzün önüne geçiyor. Bir diğer öne çıkan yatırım ise toplam bütçesi 1.342.226 lira; hibe desteği 712.820 lira olan ‘Et Üreten Tarımsal İşletmeler’ (Broyler kümesi) sektöründe faaliyet gösterecek Alkur Tarım Hayvancılık Gıda İnş. Harfiyat San. Ve Tic. Ltd. Şti. Bu ve benzeri yatırımlar, istihdam olanakları sağlıyor ve kalite standartlarını yakalamış, yenilikçi ve dinamik tesislerin sayısının artmasına destek oluyor. (SB) Üyelik ve diğer talepleriniz için: [email protected] 2013 MARDİN BİLANÇOSU: 43 PROJE VE 13 MİLYONLUK YATIRIM Mardin İl Koordinatörlüğü /31.12.2013- 2013 yılı içerisinde 3 kez başvuru çağrı ilanına çıkan Kurumumuz Mardin İl Koordinatörlüğüne toplam 109 proje başvurusu yapıldı. 2013 yılı içerisinde incelemeleri tamamlanan 43 projenin toplam yatırım tutarı yaklaşık 13 milyon lira ve söz konusu yatırımlar karşılığında proje sahiplerine 2013 yılında toplam 7.164.770 lira hibe ödemesi yapıldı. IPARD hibe destekleri ile traktöre hibe desteği sağlayan ilk kamu kurumu olan TKDK, Mardin’de 2013 yılı içerisinde 42 kişiyi traktör sahibi yaptı. Ayrıca %65 hibe desteği ile ikisi büyükbaş, biri küçükbaş olmak üzere Mardin’e 3 adet AB standartlarında süt üretimi yapacak modern çiftlik kazandırıldı. 11. başvuru çağrı ilanı kapsamında proje başvurusunda bulunan ancak inceleme süreci devam eden proje sahipleriyle en kısa zamanda sözleşme imzalanması bekleniyor. (SB) İLK TAVUK ÜRETİM TESİSİ TAMAMLANDI İl Koordinatörlüğüİl Koordinatörlüğünün Kahramanmaraş’ta desteklenen ilk tavuk üretim tesisi olan ‘Cömert Et Tavuğu Üretim Tesisi’ yatırımını tamamlandı. Tesis, 50.000 bin tavuk üretim kapasitesine sahip olacak şekilde Kahramanmaraş’ın Türkoğlu ilçesinde kuruldu. Toplam yatırım tutarı 1.250.750 lira olan tesis için inşaat, makine ekipman ve görünürlük harcamalarına %65 oranında hibe desteği verilecek. Kahramanmaraş İl koordinatörü Dr. Ömer Süha Uslu, Koordinatörlük olarak ilk defa bir tavuk üretim tesisine hibe verdiklerini belirterek Kahramanmaraş’ın sektörde büyük bir potansiyele sahip olduğunu ve hibe verilen ve verilecek olan üretim tesislerinin bölgenin ihtiyaçlarının karşılanması konusunda çok önemli olduğunu belirtti. Şu ana kadar toplam yatırım tutarı 48 milyon lirayı aşan 27 proje ile sözleşme imzalayan İl Koordinatörlüğü, Kahramanmaraş’ın en önemli ihtiyaçlarından biri olan soğuk hava deposu için de ilk defa hibe desteği verecek. (SB) TRABZON’DAN 2013 YILINDA 21 FAYDALANICIYA DESTEK Trabzon İl Koordinatörlüğü- 2013 yılı itibariyle, İl Koordinatörlüğüne proje sunan, sözleşme imzalayan ve başarılı bir şekilde projelerini tamamlayan 21 faydalanıcının hibe desteği ödendi. Desteklenen projelerin yatırım kalemlerine göre dağılımı şu şekilde; 8 arıcılık yatırımı, 5 kırsal turizm yatırımı, 4 su ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanması yatırımı, 2 adet yerel ürünler ve mikro işletmelerin geliştirilmesi yatırımı, 1 et ve et ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanması yatırımı, 1 süt besiciliği yatırımı. Bu kapsamda; ‘Kar-Kaş Süt Ürünleri İnşaat Taahhüt Nakliyat Hayvancılık Ambalajlama Ticaret Limited Şirketi, Mehmet Cansızoğlu, Kibar Deniz Ürünleri Gemi Acenteliği Turizm İnşaat Nakliyat Gıda ve Gemi Sanayi Ticaret Limited Şirketi, More Su Ürünleri Gıda San. Tur. Nak. ve Tic. Limited Şirketi, Sadıklar Soğuk Hava Tesisleri ve Su Ürünleri Sanayi Ticaret Limited Şirketi, Hüseyin Şişman, Ber-Ra Turizm İnş. Muh. Hiz. Mim. Mad. Nak. ve Tic. Limited Şirketi, H. C. Gıda Ve Unlu Mamuller Sanayi İnşaat Taahhüt Ambalajlama Ve Ticaret Limited Şirketi, Kaşgarlı Hayvancılık Besicilik Ambalajlama İnşaat Turizm Nakliyat Hafriyat Pazarlama Yem ve Gıda Sanayi İthalat İhracat Ticaret Limited Şirketi, Temel Abdik, Coşkunlar Özel Sağlık Organizasyon ve Servis Hizmetleri Turizm İnşaat Taahhüt Ticaret Limited Şirketi, Mer-Can Restoran Turizm İnşaat Yemek Hizmetleri ve Ticaret Limited Şirketi, Ekrem Üçüncü, İsmail Şar, Gönül Akkuş, Ümit Akbaytürk, Mustafa Topal, Tayfun Balcı, Hüseyin Yazıcı, Bayce Gıda Çay Sanayi Ticaret ve Tarım Ürünleri Limited Şirketi-Sürmene Şubesi’ faydalanıcılarına, 6.389.007,30 lira hibe olarak ödendi. (SB) Üyelik ve diğer talepleriniz için: [email protected] 25 YATIRIMCIYA 1 MİLYON LİRALIK DESTEK İl Koordinatörlüğü/31.12.2013- İl Koordinatörlüğü, 10. ve 11. başvuru çağrı dönemlerinde, ‘Çiftlik Faaliyetlerinin Çeşitlendirilmesi ve Geliştirilmesi’ alt tedbiri kapsamında proje başvurusunda bulunan ve projeleri onaylanan 25 yatırımcıya traktör ve makine ekipmanlarını teslim etti. Giresun Şebinkarahisar Hükümet Konağı önünde düzenlenen ‘Traktör ve Makine Ekipman Teslim Töreni’ne başta Giresun Valisi Hasan Karahan olmak üzere protokol üyeleri ile çok sayıda yöre halkı katıldı. Kırsal alanların kalkınmasına katkı sağlamayı ve işletmeleri AB standartlarına yükseltmeyi amaçladıklarını dile getiren İl Koordinatörü Özer Çoban konuşmasında, 2013 yılı içerisinde üç çağrı dönemi boyunca toplam yatırım tutarı 14 milyon lirayı bulan 41 farklı projenin kabulünü gerçekleştirdiklerini belirterek projeleri onaylanan ve yatırımları tamamlanan ilk 26 yatırımcıya IPARD Programı kapsamında yaklaşık 1 milyon 121 bin lira hibe desteği sağladıklarını söyledi. Vali Karahan da hibe desteği alan yatırımcıları tebrik etti ve yöre halkına seslenerek IPARD yatırımlarının devamını beklediklerini dile getirdi. Kısa sürede yatırımlarını tamamlayan 25 proje sahibi IPARD Programı kapsamında toplam 927 bin 278 lira hibe desteği ile; 24 traktör, 21 römork, 2.275 kovan, 100 şurupluk, 9 polen kurutma makinesi, 4 bal süzme makinesi, 3 sır alma makinesi, 2 bal dinlendirme tankı, 1 ısıtma tankı, 1 baraka ve 1 adet karavan sahibi oldu. (SB) IPARD PROGRAMI DEĞİŞİKLİKLERİ İÇİN: http://www.tkdk.go v.tr/IpardDegisiklik. aspx SU ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜNE IPARD TANITIMI Giresun İl Koordinatörlüğü/20.12.2013- İl Koordinatörlüğü ve İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü işbirliği ile düzenlenen, sektör temsilcilerine yönelik bilgilendirme toplantısının üçüncüsü Su Ürünleri Kooperatifi Başkanları ve Giresun İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğünden yetkililerin katılımıyla gerçekleştirildi. İl Koordinatörlüğünde düzenlenen programda, İl Koordinatörlüğü Uzmanı Yavuz Selim Karakuş, IPARD Programı kapsamındaki destekler, başvuru koşulları ve uygun harcamalar hakkında bilgi verdi. (SB) Üyelik ve diğer talepleriniz için: [email protected] DESTEKLERİMİZ SİVAS İLKLERE İMZA ATIYOR… Dokuzuncu başvuru çağrı döneminde Kurumumuza, ‘Meyve ve Sebzelerin İşlenmesi ve Pazarlanması’ alt tedbirine başvuru yapan Luna Tarım ve Hayvancılık Sanayi Ticaret Limited Şirketi, destek almaya hak kazandı. İlgili alt tedbir kapsamında, soğuk hava deposu yaptıran ve bu depoya makine-ekipman alımı için destek alan proje sahibi Güngör İlhan ile 5 Temmuz 2013 tarihinde İl Koordinatörlüğünde sözleşme imzalandı. İlhan, uygun bulunan projesi kapsamında, yatırımına %50 oranında hibe desteği alacak. Yatırım süresi 4 ay 12 gün olan projede verilecek toplam hibe tutarı ise 813.000,431 lira… Sivas İl Koordinatörlüğü- Proje sahibi İlhan kendisiyle yapılan görüşmede, IPARD Programı kapsamında verilen hibelerin modern ve AB standardında işletmelerin kurulması açısından çok önemli olduğunu belirterek, IPARD ve benzeri desteklerin devam etmesi gerektiğini dile getirdi. İlhan, Program kapsamında Kurumumuza sunduğu proje ile alacağı hibenin Sivas’ta ilk olduğunu ve bu tarz tesislere ülkemizin her bölgesinde ihtiyaç olduğunu belirtti. İlhan, kurulan soğuk hava deposu sayesinde yörede yetişen ürünlerden başta patates olmak üzere sebze ve meyvelerin uzun süre korunacağı ve üreticilerin fiyatlarda meydana gelen dalgalanmalardan etkilenmeyeceğini, işletmeye alınan makine ve ekipmanlarla ürünlerin tasniflenip ayrılacağını ve bunun bölgede ilk olacağını belirtti. 9. başvuru çağrı döneminde alacağı hibe ile yatırımını gerçekleştiren İlhan, Program devam ettiği süre içerisinde tekrar başvuru yapmayı planlıyor. İlhan ayrıca potansiyel tüm faydalanıcıları modern bir işletmeye sahip olabilmek için Kurumumuza proje başvurusunda bulunmaya çağırıyor. (SB) Üyelik ve diğer talepleriniz için: [email protected] GÜNDEM İŞ PLANI İşletmelerin gelecekleri, yöneticilerin bugün verdikleri kararlar ve yaptıkları yatırımlara bağlı olarak şekillenmektedir. Geleceğe yönelik kararlar ise ancak doğru bir planlamanın ürünü olarak ortaya çıktığında başarılı sonuçlara ulaşmak mümkün olabilir. Yeni iş girişimlerinin yarısından fazlası ilk 2 yıl içerisinde başarısızlıkla sonuçlanıyor. Bu başarısızlığın temelinde gerçekçi bir planın eksikliği yatmaktadır. Bunun yanında planlamanın yalnızca iş kurma aşamasında veya işletmede bir değişim ihtiyacı olduğunda yapılması gerektiği, işletmelerin mevut durumlarını muhafaza etmeleri için herhangi bir plana ihtiyacı olmadığı şeklinde yaygın bir düşünce vardır. Ancak unutulmamalıdır ki 21. yüzyılda küreselleşme, teknolojik yenilikler ve insanların ihtiyaç ve beklentilerinde meydana gelen hızlı değişiklikler nedeniyle, işletmelerin mevcut durumlarını muhafaza etmeleri için dahi iyi bir planlamaya ihtiyaçları vardır. İşte bu planlamanın belirli bir düzen ve mantık çerçevesinde oluşturulması sonucunda İş Planı ortaya çıkmaktadır. İş Planı nedir? İş planı temel olarak iletişim, planlama ve yönetim ile ilgili amaçlara ulaşmak için kullanılan bir araçtır. İletişim aracı olarak iş planı, iş fikrinin hayata geçirilmesi veya işletmenin geliştirilmesi için finansal kaynak sağlamak, iş ortakları bulmak için kullanılmaktadır. Yönetim aracı olarak iş planı, işletmenin gelişim sürecine bağlı olarak takip edilecek yol ve yöntemlerin belirlenmesinde kullanılmaktadır. Yönetim aracı olan iş planı bu kapsamda sürekli olarak yenilenen ve güncellenen belge niteliğindedir. Planlama aracı olarak iş planı ise iş fikrinin hayata geçirilmesinde ve işletmenin her aşamasında girişimciye ve yöneticiye yol göstericidir. Kurumumuza proje başvurusunda bulunan yatırımcıların başvuru paketleri içerisinde sundukları iş planlarının, finansal kaynak temin etme amacı nedeniyle hazırlanmış olması ve yatırım konusu olan işletmenin kurulum veya gelişimi açısından yöneticiye yol göstermesi nedeniyle iletişim ve planlama aracı olarak kullanılmaktadır. İş Planı kim tarafından hazırlanmalıdır? İş planının, işin yürütülmesinden sorumlu kişilerce hazırlanması esastır. Bu konuda profesyonellerden kısmi destek alınabilir. Ancak girişimcinin katılımı olmaksızın harici bir danışmanın hazırlamış olduğu bir iş planı, işletme için hiçbir anlam ifade etmeyecektir. Maalesef ülkemizde birçok işletme için, girişimcinin katılımının çok düşük düzeyde olduğu, tek amacı işletmeye kaynak sağlamak olan, gerçekçilikten uzak ve göz boyamaya yönelik iş planları oluşturulmaktadır. Bu tür iş planları girişimcilere ve işletmelere hiçbir katkıda bulunmadığı gibi, kaynak talep edilen kurum veya kuruluşların da olumsuz karar almalarına neden olmaktadır. Bunun yerine, gerçekçi, işin başından sonuna kadar girişimcinin içerisinde yer aldığı bir süreç sonunda oluşan iş planları, girişimcilerin alacakları kararlarda etkili olabileceği gibi kaynak talep edilen kurum ve kuruluşlarca da daha makul karşılanacaktır. Üyelik ve diğer talepleriniz için: [email protected] İş Planının belirli bir formatı var mıdır? İşletmelerin kendi bünyelerinde ihtiyaçlarına binaen oluşturabilecekleri iş planları veya kaynak sağlayan kurumlar tarafından hazırlanmış formatlar farklılık arz etse de, standart bir iş planı içeriğinde hangi bilgi ve verilerin olması gerektiği konusunda genel bir görüş birliği söz konusudur. Standart bir iş planı formatında, yönetici özeti, şirketin/işletmenin geçmişi, ürünler ve hizmetler, pazar analizi, strateji ve uygulama özeti, mali plan gibi bölümler yer almaktadır. Hazırlanacak iş planının detayına göre bu başlıklar arttırılabilir veya azaltılabilir. Kurumumuz tarafından proje hazırlayan yatırımcılar tarafından kullanılmak üzere 2 farklı iş planı formatı hazırlanmıştır. Bu iş planları B-1 ve B-2 iş planları olarak isimlendirilmektedir. B-1 iş planı formatı, yatırımın uygun harcama tutarı toplamı 500.000 TL ve altında olan başvuru sahipleri, B-2 iş planı ise yatırımın uygun harcama toplamı 500.000 TL üzerinde olan başvuru sahipleri tarafından kullanılmaktadır. Buradan da anlaşılacağı üzere, B-2 iş planı daha detaylı bilgiler içerirken, B-1 iş planı ise kısmen basitleştirilmiştir. Ancak her iki iş planı formatının da genel şablonu birbirine benzer olup 6 ana bölümden oluşmaktadır. Bu bölümler şu şekildedir; 123456- Kuruluş/İşletme Hakkında Bilgiler Yatırım Bilgileri Yatırım Bütçesi ve Finansmanı Üretim ve Pazarlama Stratejisi Mali Değerlendirme (Gelirler-Giderler) Tahmini Gelir Gider ve Nakit Akış Tablosu Geleceği önceden nasıl öngörebiliriz? İş planı, adından da anlaşılacağı üzere geleceğe yönelik bir plan içermektedir. Bu nedenle geleceğe yönelik plan oluştururken belirli varsayımların yapılması zaruridir. İş planının amacına göre, öngörülmesi gereken süre değişebilir. Örneğin Kurumumuz tarafından hazırlanmış olan iş planı formatları 10 yıllık bir geleceğe ilişkin öngörüleri içermektedir. Bu durumda aklımıza şu geliyor; 10 ay sonrasında bile neler olacağını bilmiyorken, 10 yıl sonrasını nasıl tahmin edebiliriz? Geleceği öngörmek için farklı tahmin yöntemleri mevcuttur. Bunlardan en bilineni ve yaygın olanı geçmiş verilerin kullanımıdır. Örneğin önümüzdeki 10 yıl içerisinde bir ürüne olan talebin nasıl değişeceğine yönelik bir tahminde bulunmak için, ilgili ürünün talebinde geçmiş 10 yılda yıllar itibariyle nasıl bir değişiklik olduğu incelenebilir, geçmiş verilerden elde edilen izlenime göre geleceğe yönelik bir tahminde bulunulabilir. Elbette geleceğe yönelik tahmin için bu yeterli olmayacaktır. Sektör öncülerinin görüşleri, tüketici anketleri gibi konular da öngörüde bulunmak için etkili olacaktır. Buradan da anlaşılacağı üzere, iş planlarının da bir parçası olan Pazar analizi öngörüde bulunmak için çok büyük öneme sahiptir. Peki, bu tahminleri yaparken ne kadar muhafazakâr ya da ne kadar iyimser olmalıyız? Bu soruya verilecek en doğru cevap “gerçekçi olmalıyız” şeklindedir. Örneğin kötümser duruma göre hazırlanmış bir iş planı, kaynak sağlaması için sunulan Kurum tarafından cazip bulunmayabilir. Çok iyimser duruma göre hazırlanmış bir iş planı ise başvurunun güvenilirliğini yitirmesine neden olacaktır. Bunun yerine iş planı mümkün olduğunca gerçekçi varsayımlara göre hazırlanmalı ve kötümser senaryolar için risk analizi yapılmalıdır. Üyelik ve diğer talepleriniz için: [email protected] Tarımsal bir işletme için İş Planı hazırlamak ne kadar mantıklı? Fizibilite çalışması, iş planı vb. kavramları duyduğumuzda aklımıza öncelikle büyük sanayi kuruluşları ve finans kurumları geliyor. Hâlbuki küçük ya da büyük her işletme için temel amaç aynıdır; kâr eden ve sürdürülebilir bir işletme olmak. Bu amaca ulaşmak, doğru bir kaynak planlaması, optimum üretim miktarı ve gelir-gider dengesi ile mümkündür. Tarımsal işletmeler için de durum bundan farklı değildir. Netice olarak tarımsal işletmeye sahip bir girişimcinin de amacı kâr elde etmek ve işletmesinin devamını sağlamaktır. Bu nedenle, tarımsal işletmeler için her ne kadar iş planı içerisinde yer alan bilgiler farklılık gösterse de, ana başlıklar ve yöntemde önemli bir fark yoktur. Yalnızca diğer sektörlere göre daha fazla karşılaşılan yüksek fiyat dalgalanmaları, dönemlik arz fazlalıkları, mevsimsel koşullar, tarım politikalarındaki değişiklikler gibi risk faktörlerinin dikkate alınması konusunda dikkat edilmelidir. İşletmenin bu risklere karşı nasıl dirençli olacağı sorusu iş planında cevap bulmalıdır. İyi bir İş Planı için öneriler: Sade bir dil kullanın: Okuyucunun iş planına konu olan sektör, işletme ya da ürün ile ilgili çok az bilgiye sahip olma ihtimali her zaman göz önünde bulundurulmalıdır. Bu nedenle iş planı mümkün olduğunca herkesin anlayabileceği, uzmanlık terimlerinin en az düzeyde kullanıldığı sade bir dille yazılmalıdır. Tekrarlardan kaçının: İş planı mümkün olduğunca kısa ve öz bir şekilde hazırlanmalı, aynı bilgiler iş planının farklı bölümlerinde sürekli tekrarlanmamalıdır. Ancak bunu yaparken, önemli bilgilerin ve varsayımların iş planında eksik kalmamasına dikkat edilmelidir. Varsayımlarınızı destekleyin: İş planında yer verilen varsayımların belgeler ile desteklenmesinde yarar vardır. Özellikle okuyucu tarafından hemen kabul edilmesi zor olan, iddiada bulunulan hususlar ile ilgili destekleyici dokümanlar iş planına ek yapılmalıdır. Üçüncü taraflar ile yapılmış olan ön anlaşmalar, sektör araştırmalarına esas teşkil eden belgeler vb. iş planına eklenerek okuyucunun ikna edilmesi kolaylaştırılabilir. Ön inceleme yaptırın: Hazırlanan bir iş planının, yatırımcının avukatı, muhasebecisi veya güvenilir bir arkadaşı tarafından incelenmesi ve fikirlerinin alınması, gerekiyorsa iş planında düzenleme yapılarak iş planına son hali verilmesi iyi bir iş planı için önemli bir adımdır. Formatlara riayet edin: İş planı Kurumumuz vb. bir kuruma sunulmak üzere hazırlanıyorsa, kurumlar tarafından sunulmuş olan formatlara riayet etmeye dikkat edilmelidir. Formatlar bozulmamalı, silinmemeli, formatların her alanı doldurulmalıdır. Son düzenlemeyi yapın: Okuyucu iş planını gördüğü anda ilk izlenimi olumlu olmalıdır. İlk izlenimin olumlu olması içerekten ziyade şekil ile ilgilidir. İş planının sade ve düzenli olması, okunabilir bir karakter ile bilgisayarda hazırlanmış olması, başlıklar ile anlatımların birbirinden ayırt edilebilir olması, indeks bulunması, sayfaların numaralı olması gibi kriterlere dikkat etmek ilk izlenimin olumlu olması için önemlidir. Kurumumuz tarafından proje başvuru paketlerinde yer alması istenen iş planları için detaylı bilgiler, iş planı formatları ve iş planı hazırlama rehberi hâlihazırda www.tkdk.gov.tr adresinde yer almaktadır. Bu nedenle, yalnızca TKDK özelinde değil, her alanda kullanılabilecek iş planlarının önemi ve iş planı hazırlanırken dikkat edilmesi gereken temel hususları kaleme aldığımız yazımızın sizlerde bir fikir oluşturacağını ümit ediyoruz. Kurumumuz tarafından sunulan iş planı formatları ve bu formatların doldurulmasıyla ilgili her türlü soru ve sorunlarınızı İl Koordinatörlükleri Yardım Masalarına iletebilir veya 444 85 35 numaralı TKDK Yardım Masası hattından bizlere ulaşabilirsiniz. Hazırlayan: Ahmet YAZAR / Uzman Üyelik ve diğer talepleriniz için: [email protected] HABERLER & DUYURULAR & AKTÜEL GELECEĞİN İLETİŞİMCİLERİ YARIŞIYOR Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Eğitim Yayım ve Yayınlar Dairesi Başkanlığı tarafından bu yıl ilk kez gerçekleştirilen ‘Geleceğin İletişimcileri Yarışıyor-Senin Gözünden Güvenilir Gıda’ temalı yarışmanın sonuçları açıklandı. Televizyon Spotu, Radyo Spotu, İnternet ve Sosyal Medya Uygulamaları, Açık Hava Reklamı ve Halkla İlişkiler Kampanyası dallarında gerçekleştirilen yarışmanın ilk yıl teması “Güvenilir Gıda” oldu. Güvenilir gıdaya dair toplumsal bilinç ve farkındalığın geliştirilmesi ve bakanlığın bu alanda hayata geçirdiği yeni uygulamaların tanıtılmasının hedeflendiği yarışmada, "TV Spotu" kategorisinde birinciliği Karadeniz Teknik Üniversitesi Halkla İlişkiler Bölümü 4. Sınıf öğrencisi Onur Cem Bülbül, Yusuf Emre Atasayar ve Emre Gülver ‘Görünmeyen’ isimli eseri ile aldı. Aynı kategoride Mimar Sinan Üniversitesi Sinema TV Bölümü 7. Sömestr Öğrencisi Ömer Miraç Tunç ‘Yumurta’ isimli eseriyle ikinci oldu. (SG) Detaylı bilgi için: http://www.geleceginiletisimcileri.com/index.html IPARD PROGRAMI BEREKET TV WEB SİTESİNDE… Proje Yönetimi Koordinatörlüğü- Türkiye’ye ve dünyaya uydu ve internet üzerinden 24 saat boyunca yayın yapan Bereket TV, Kurumumuz ile çekimleri yapılan üç programı hem bant yayını olarak veriyor hem de www.bereket.tv adresinden yayımlıyor. ‘Tarımsal İşletmelerin Yeniden Yapılandırılması ve Topluluk Standartlarına Ulaştırılmasına Yönelik Yatırımlar’, ‘Tarım ve Balıkçılık Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanmasının Yeniden Yapılandırılması ve Topluluk Standartlarına Ulaştırılmasına Yönelik Yatırımlar’ ve ‘Kırsal Ekonomik Faaliyetlerin Çeşitlendirilmesi ve Geliştirilmesine Yönelik Yatırımlar’ tedbirleri hakkında bilgilendirmenin yapıldığı programlara aşağıdaki linklerden ulaşabilirsiniz… (SB) http://www.bereket.tv/video/2168/uzman-gorusu---ipardprojeleri http://www.bereket.tv/video/1827/uzman-gorusu---kirsalkalkinma-programi-ipard http://www.bereket.tv/video/1801/UZMAN-GORUSU---IPARDPROJELERI/ TKDK AVRASYA TARIM FUARINDA 22 - 25 OCAK, 2014 Proje Yönetimi Koordinatörlüğü- TÜYAP Tüm Fuarcılık Yapım A.Ş. ve TARMAKBİR Türk Tarım Alet ve Makineleri İmalatçıları Derneği işbirliğinde hazırlanan Avrasya Tarım 2014 8. Uluslararası Tarım ve Tarımsal Mekanizasyon Fuarı, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Türkiye Ziraat Odaları Birliği ve Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri desteği ile 22- 25 Ocak 2014 tarihleri arasında İstanbul’da ilgilisiyle buluşuyor. Türkiye tarım sektöründeki tüm teknolojik yeniliklerin aynı çatı altında sergileneceği fuar, tarım ekonomisi açısından büyük bir önem taşıyor. Avrasya Tarım 2014 Fuarı kapsamında Dış Ticaret Müsteşarlığı aracılığı ile Fuarı ziyaret edecek özel alım gruplarının yanı sıra Balkanlar, Orta Asya Cumhuriyetleri ve Avrupa’dan, Marmara, Ege, Akdeniz, İç Anadolu, Karadeniz ve Güney Doğu Anadolu bölgelerinden fuara gelecek heyetlere de ev sahipliği yapılacak. 350’ye yakın firma ve firma temsilciliğinin katılımı ile TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi Büyükçekmece-İstanbul’da düzenlenecek olan fuarda tarımsal mekanizasyon ve ilgili teknolojiler, traktör ve tarımsal mekanizasyon yan sanayi, su ve sulama teknolojileri, gübreler, tohum, organik tarım ekipman ve ilgili ürünler sergilenecek. Kurumumuz bu yıl fuarda firma temsilcileri ve katılımcılarla bir araya gelecek. 23 Ocak 2013 Perşembe günü, saat 15.30’da fuar kapsamında ayrıca ilgililere IPARD Programı ve Program kapsamındaki desteklerle ilgili tanıtım ve bilgilendirme yapılacak. (SB) Üyelik ve diğer talepleriniz için: [email protected] KÜNYE Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu Elektronik Bülten Editörleri Sema Gezer Sibel Astarcıoğlu Bilginer Müge Altıntaş Kurumumuz ve elektronik bültenimiz ile ilgili görüşlerinizi bizim ile paylaşmanızdan memnuniyet duyarız. Bize [email protected] adresinden ulaşabilirsiniz. Bültenin tüm hakları, Avrupa Birliği Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı Kırsal Kalkınma Bileşeni (IPARD) programını uygulayan Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu’na ait olup sadece kaynak gösterilmek kaydıyla alıntı yapılabilir. Avrupa Komisyonu bu yayının içeriğinden sorumlu değildir.