106 Çözümlerİ AÇISAL MOMENTUM

KONU
16
AÇISAL MOMENTUM
TEST • 16-1
Çözümlerİ
6. X ve Y’nin açısal süratleri eşittir. Y’nin çizgisel sürati X’inkinden büyüktür. X’in kütlesi Y’nin kütlesinden büyüktür. l2 = 2l1 olsun. Bu durumda mx = 2my
olur.
ÇÖZÜMLERİ
mx = my = m, V2 > V1
1. Açısal momentum; çizgisel momentum ile yarıçap
IX = m.V1.l1
vektörünün çarpımı kadardır.
IY = m.V2.l2
L = P.r momentumun momentidir.
Bu durumda eylemsizlik torkları farklıdır. Açısal
momentumda I.w olduğundan farklıdır.
L¶ = r¶ x P¶
CEVAP: E
CEVAP: E
2. Açısal momentum vektörünün yönü sağ el kuralına
7. Sisteme dışarıdan etki eden net tork sıfır olduğun-
göre bulunur.
dan açısal momentum korunur. X ve Y engelleri
kaldırılırsa boncuklar dönme ekseninden dışarı
doğru hareket eder, eylemsizlik torku artar, açısal
sürat azalır.
r ve P vektörlerinin başlangıç noktaları birleştirilir.
Sağ elin dört parmağı r yönünde açılır ve P’ye doğru kıvrılır.
Açılan başparmak açısal momentum vektörünün
yönünü gösterir.
8. L = p.r
CEVAP: +y
L=
CEVAP: A
k.g.m 2
kg.m
.m =
s
s
Enerji birimi joule’dür.
Joule = Newton . metre
kg.m 2
=
s2
3. Mermi cisme hareketi yönünde çarptığı için cismin
hızını artırır. Açısal momentumun büyüklüğü artar.
(mvr)
bu ifade saniyeyle çarpılırsa,
Yönü değişmez, yönü sayfa düzleminden dışarı
doğrudur.
kg.m 2
olur.
s
CEVAP: B
Bu da açısal momentum birimidir.
watt . saniye enerji birimidir.
CEVAP: D

4. Gezegen güneş etrafında dönerken güneşten
FİZİK LYS SORU BANKASI
106
9. Açısal momentum vektörüyle açısal hız vektörü
uzaklaştıkça hızı azalır. Eylemsizlik torku (mr2) artar, açısal momentum değişmez.
aynı yöndedir. İkisi de sayfa düzleminden dışarı doğrudur. Cisim dönerken yarıçap vektörünün
yönü sürekli değişir. Çizgisel hız vektörünün yönü
değişkendir.
L = I.w
CEVAP: E
5. Çubuk sabit açısal hızla dönerken çubuk üzerinde-
ki bütün noktaların açısal süratleri aynıdır. Eylemsizlik torku X’in 4mr2, Y’nin ise m4r2’dir. Açısal momentum ise I.w olduğundan açısal momentumları
eşittir.
CEVAP: E
Y
A
Y
I
N
D
E
N
İ
Z
İ
L¶ = I.w¶
CEVAP: E
10. Cisim çubuğa çarptığında çubuk dönmeye başlar,
Açısal momentum kazanır. Merminin kütlesi daha
büyük olursa aktarılan momentum daha büyük
olur. Kütle arttığı için eylemsizlik torku artar.
Açısal momentum artar.
CEVAP: E
w
F
K
TEST • 16-2
L
M
düğüne bağlıdır.
ÇÖZÜMLERİ
w
w
¬
¬
J
’dir.
y
Noktasal cisimlerde
J I = mr2’dir. Kütle ve dönme eksenine uzaklık da I’yı değiştir.
CEVAP: D
¬
CEVAP: E
¬
2. İçi dolu ve içi boş kürelerin eylemsizlik torku (I)
J
farklıdır.
7.
L = I·w olduğundan L de farklıdır.
1
EK = I·w2 olduğundan kinetik enerjiler de farklıdır.
2
J
a
x
çivi
Hız vektörü değişkendir. İvme vektörü daima merkeze doğru olup yönü değişkendir. Kuvvet daima
merkeze doğru olup yönü değişkendir.
L
J
CEVAP: B
4. Patenciye etki eden net tork sıfır olduğundan (sür-
J
a
8. Çise’ye uygulanan itmeden kaynaklı Çise’nin sürati
L = I·w kollarını kapattığında
biraz azalır ve sabitlenir. Serra’nın ise sürati biraz
artar ve sabitlenir.
r azalır, r azalınca eylemsizlik torku azalır.
T
w artar.
1
EK =m I·w2 olduğundan EK artar.
2
CEVAP: E
mg
CEVAP: B
9. Eylemsiz torku I = mr2 olduğundan r artarsa I artar.
L = I·w olup net tork sıfır ise açısal momentum korunur. I arttıkça w azalır.
5. Uygulanan kuvvet sabit olduğundan cismin açısal
ivmesi sabittir. Bunu doğrusal harekete benzeterek
çözebiliriz.
x
L
M
3x
N
5x
Cisme sabit F kuvveti etki ettiğinde cisim eşit zaman aralıklarında sırası ile x, 3x ve 5x yolu alır.
Dönen cisimlerde ise
w
a, 3a, 5a
biçimindedir. w
0–t
t – 2t
CEVAP: E
a
tünmeler önemsiz) açısal momentum korunur.
F
2J
Jy = §3 J
CEVAP: E
M
m
L = I·w’dir.
K
Jy
a
O
3. L = P·r ya da
J
2t – 3t
CEVAP: 5
CEVAP: E
Y
A
Y
I
N
D
E
N
İ
Z
İ

(saniye) 2
x
Örneğin, özdeş iki silindir farklı noktalarından
Jy dön2J
dürülürse eylemsizlik torku farklı olur.
J = §3 J
107
10. EK = 12 I·w2
L = I·w
L
w = I
EK =
EK =
1 L2
I·
2 I2
1 L2
2 I
CEVAP: D
FİZİK LYS SORU BANKASI
radyan
T
5x
6. Eylemsiz torku cismin hangi
eksen etrafında dönJ
s
radyan
Açısal sürat
saniye
¬
N
3x
x
1. Çizgisel ivme m2 ’dir.
Açısal ivme
w