PERĠYODĠK CETVELĠN GENEL ÖZELLĠKLERĠ

PERĠYODĠK CETVELĠN GENEL
ÖZELLĠKLERĠ
Modern periyodik cetvelde elementler artan atom
numaralarına göre sıralanmıştır.
Yatay satırlar( periyot), düşey sütunlar( gruplar)
halinde düzenlenmiştir.
Periyodik cetvelde 7 periyot bulunur.
1. periyotta 2,
2. ve 3. periyotta 8,
4. periyotta 18,
5. periyotta 18,
6. periyotta 32 element bulunmaktadır.
7. periyot daha tamamlanmamıştır.
6. ve 7. periyodun 14 er elementi cetvelin altına
yerleştirilmiştir. Bunlara Lantanitler ve aktinitler
denmiştir.
Gruplar ise A ve B olmak üzere 2 türdür.
8 tane A ve 10 tane B grubu bulunmaktadır.
Aynı gruptaki atomların kimyasal özellikleri
benzerdir.
Grupların bazılarının özel adları vardır. Bu adlar,
1A grubu alkali metaller,
2A toprak alkali metaller,
3A grubu toprak metali,
4A grubu karbon grubu,
5A grubu azot grubu,
6A grubu oksijen grubu,
7A grubu halojenler,
8A grubu soygazlar ve
B grupları geçiĢ metalleri şeklindedir.
PERĠYODĠK CETVELĠN ĠSTĠSNALARI;
- 1A grubunda hidrojen atomu hariç diğer atomlar
metaldir.
- 1. Periyot hariç diğer periyotlar alkali metalle
başlar.
- 3A grubundaki Bor(B) ametal özelliği gösterir.
- 7A grubunda ki Flor (F) yaptığı bileşiklerde
sadece-1 değerlik alır.
- 8A grubunda ki helyum atomunun değerlik
elektron sayısı 2 iken diğer atomların ki 8 dir.
- 7. Periyot hariç diğer periyotlar soygazla biter.
- Helyum hariç diğer soygaz atomlarından önce bir
halojen atomu gelir.
- Geçiş metalleri 4.periyottan itibaren başlar.
PERĠYODĠK CETVELDE DEĞĠġEN
ÖZELLĠKLER
Periyodik cetvelde ayın periyotta soldan sağa
doğru gidildikçe;
Atom numarası artar
Kütle numarası artar
Atom çapı (hacmi) küçülür.
Metalik özellik azalır
Ametalik özellik artar
Değerlik elektron sayısı artar
Elektron verme özelliği azalır
Elektron alma özelliği artar
Proton sayısı artar
Elementlerin oksitlerinin asit özelliği artar, bazik
özelliği azalır.
Periyodik cetvelde ayın grupta aĢağıya doğru
gidildikçe;
Atom numarası artar
Kütle numarası artar
Atom çapı (hacmi) artar
Metalik özellik artar
Ametalik özellik azalır
Elementlerin oksitlerinin bazik özelliği artar, asidik
özelliği azalır
Proton sayısı artar
Değerlik elektron sayısı değişmez
Elektron verme isteği artar
Elektron alma isteği azalır
ELEMENTLERĠ 4 GRUPTA ĠNCELEYECEĞĠZ
1-METALLER
2-AMETALLER
3-YARI METALLER
4-SOYGAZLAR
1-METALLER
1- Katıdırlar ( Cıva = Hg hariç )
2- Yüzeyleri parlaktır
3- Isı ve elektriği iyi iletirler
4- Tel ve levha haline gelebilirler
5- Tek atomludurlar (atomik yapılıdırlar )
6- Kendi aralarında bileşik yapmazlar!
7- Kendi aralarında alaşım yaparlar
8- Elektron verme özelliğindedirler ( katyon: +)
9- Ametallerle iyonik bileşik yaparlar
10- Canlıların yapısında çok az bulunur
11- Erime-kaynama noktaları yüksektir
12- 1A,2A,3A grubunda bulunurlar
14- Periyodik tablonun sol tarafında bulunurlar.
15- Genellikle dayanıklı ağır, parlak maddeler olarak
tanımlanır.
16- Üzerine vurulduğunda çınlama sesi duyulur.
2-AMETALLER
1 - Katı, sıvı, gaz halindedirler
2 - Yüzeyleri mattır
3 - Isı ve elektriği iyi iletmezler
4 - Tel ve levha haline gelemezler
5 - Ġki ve daha fazla atomludurlar(molekül yapılı)
6 - Kendi aralarında bileşik yaparlar
7 - Elektron alma özelliğindedirler (Anyon: - )
8 - Canlıların yapısında bolca bulunurlar
9 - Erime-kaynama noktaları düşüktür
10 - 4A (C atomu),5A,6A,7A grubunda bulunur
11- Periyodik tablonun sağ tarafında bulunurlar.
3-YARI METALLER
Bilinen elementlerin 8 tanesi ( B, Si, Ge, As, At, Sb,
Te, Po ) yarı metaldir. Ülkemizde en çok bulunan
mineral olan bor, camların yapısına katılan silisyum,
elektronik devrelerde kullanılan germanyum en
önemli yarı metallerdir.
PERĠYODĠK CETVEL 3A GRUBU
B – Al – Ga – In – Tl
Bir Alçak Gafil Ġnsafsızca Tellendi.
PERĠYODĠK CETVEL 4A GRUBU
C – Si – Ge – Sn – Pb
Camcı Sibel Gencayı Sınıfta Pabuçladı.
PERĠYODĠK CETVEL 5A GRUBU
N – P – As – Sb – Bi
Naci Papatya Astı Sümbül Biçti.
PERĠYODĠK CETVEL 6A GRUBU
O – S – Se – Te – Po
Osman Silah Sevmeyen Tek Polistir.
PERĠYODĠK CETVEL 7A GRUBU
F – Cl – Br – I – At
Fare Celalin Burnunu Isırıp Attı.
PERĠYODĠK CETVEL 8A GRUBU
He – Ne – Ar – Kr – Xe -Rn
Hergele Necip Arsız Karısına Xeskin Rende…
Yarı metaller fiziksel özellikleri ve görünüşleri
yönünden metallere, kimyasal özellikleri
Bakımından ametallere benzerler.
1-Metaller ile ametallerin birleştiği yerde bulunurlar.
2-Oda koşullarında katı halde bulunurlar.
3- Parlak veya mat olabilirler
4 - Elektrik ve ısıyı ametallerden daha iyi
Metallerden daha kötü iletirler.
5 - Ġşlenebilirler (tel ve levha haline getirilebilirler )
6 - Kırılgan değildirler.
7- Sıcaklık yükseldiğinde elektrik iletkenlikleri artar.
4-SOYGAZLAR
1234567-
Doğada gaz halinde bulunurlar
Kararlı yapıdadırlar
Bileşik oluşturmazlar
Tek atomludurlar
Erime kaynama noktaları düşüktür
Periyodik tabloda 8A grubunda yer alırlar
Ametaller grubunda yer alırlar.
PERĠYODĠK CETVEL GRUPLARININ
ġĠFRELERĠ
PERĠYODĠK CETVEL 1A GRUBU
H – Li – Na – K – Rb – Cs - Fr
Haydarpaşa Lisesinin Nankör Kimyacısı Rabiaya
Cisim Fırlattı
PERĠYODĠK CETVEL 2A GRUBU
Be – Mg – Ca – Sr – Ba - Ra
Beymen Magazasında Canana Sarılırken Babasına
Rastladım
PERĠYODĠK CETVELDEKĠ ĠLK 20
ELEMENTĠN ELEKTRON DAĞILIMI
Atom
No
Ġsmi
Sembolü
Elektron
Dağılımı
Periyodu Grubu
1
Hidrojen
H
1,-
1
1A
2
3
Helyum
Lityum
He
Li
2,2, 1
1
2
8A
1A
4
5
6
Berilyum
Bor
Karbon
Be
B
C
2, 2
2, 3
2, 4
2
2
2
2A
3A
4A
7
8
9
Azot
Oksijen
Flor
N
O
F
2, 5
2, 6
2, 7
2
2
2
5A
6A
7A
10 Neon
11 Sodyum
12 Magnezyum
Ne
Na
Mg
2, 8
2, 8, 1
2, 8, 2
2
3
3
8A
1A
2A
13 Alüminyum
14 Silisyum
Al
Si
2, 8, 3
2, 8, 4
3
3
3A
4A
15 Fosfor
16 Kükürt
17 Klor
P
S
Cl
2, 8, 5
2, 8, 6
2, 8, 7
3
3
3
5A
6A
7A
18 Argon
19 Potasyum
20 Kalsiyum
Ar
K
Ca
2, 8, 8
2, 8, 8, 1
2, 8, 8, 2
3
4
4
8A
1A
2A
Mehmet KÜÇÜKOĞLU
Fen Bilimleri Öğretmeni