bülten - maymet

BÜLTEN
www.maymet.org
Cilt: 1 Sayı: 5 (28 Mayıs 2011)
MEME SARKOMLARI
Prof. Dr. N. Zafer UTKAN
Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi
Genel Cerrahi Anabilim Dalı
Meme ve Endokrin Cerrahisi Birimi
Cerrahi Tedavisi
Meme sarkomu memenin mezenkimal dokusundan gelişen
nadir kanser tipidir. Tüm primer meme malignitelerinin %
1’den ve tüm sarkomların da % 5’inden daha azdır. Yıllık
insidans oranı 10 milyon kadında 44.8 yeni olgu şeklindedir.
Genellikle 3 ayrı alt grupta tanımlanırlar
a-Primer meme sarkomu
b-Radyoterapi sonrası gelişen sarkom
c-Malign fillodes tümörler
ya da
a-Fillodes tümörler (evre I ve II)
b-Primer meme sarkomu ve malign fillodes tümör (evre III)
c-Anjiyosarkom
Bazı yazarlar, epitelyal komponent nedeni ile fillodes
tümörleri dışlarlar. Bazıları da sağkalım ve klinik seyrindeki
benzerlik nedeni ile filloid tümörleri ayrı tutmazlar.
Confavreux ve arkadaşları geniş olgu serilerine sahip
olabilmek için tüm sarkomları içermesini önermişlerdir.
Primer sarkomun tüm histolojik alt tipleri memede
gelişebilir ve erkek hastalarda da meydana gelebilir.
Etiyoloji
Meme sarkomu gelişmesine yol açan riskler
bilinmemektedir. Bununla birlikte literatürde aşağıdaki
hazırlayıcı faktörlerden söz edilmektedir.
1- Meme ya da göğüs duvarının eksternal radyasyona maruz
kalması: Kümülatif insidansı;
% 0.3 ya da 300 hastada
birdir. En sık karşılaşılan anjiyosarkomdur. Fibrosarkom,
malign fibröz histiosarkom ve osteosarkom da gelişebilir.
Meme sarkomu ile radyoterapi arasındaki latent periyod 12
yıl 8 aydır, bu süre anjiyosarkomlar için 8 yıl 8 ay (1-16 yıl)
olup daha kısadır. Gelecekte radyoterapi alan hasta sayısı
arttıkça sarkom sayısının da artacağı öngörülmektedir
2- Kol ya da memenin kronik lenfödemi:
Lenfanjiyosarkomun hazırlayıcı faktörü olduğu
bilinmektedir.
İlk olarak 1948’de Stewart ve Treves
tarafından tanımlanmış ve onların isimleri ile anılan
sendrom olarak kabul edilmiştir. İnsidansı yaklaşık % 0.1-0.2
kadardır. Sarkom lenfödem gelişiminden yaklaşık 10 yıl
sonra oluşur. Genellikle prognozu kötüdür.
3- Daha önce var olan fibroadenomdan fillodes tümör
4- Karsinojenik ajan olan vinil kloridle temas
5- İmplant: Silikon ve sarkom arasındaki ilişki bir iddiadır.
SEER program dataları, yaklaşık 500 bin kişinin gözden
geçirilmesi sonucu implant ile sarkom gelişmesi arasında bir
ilişki saptayamamışlardır.
6- Li-Fraumeni sendromunun bir parçasıdır.
Nörofibromatozis veya Li-Fraumeni sendromu benzeri
herediter hastalığı olanlarda yumuşak doku sarkomu gelişme
riski de artmıştır.
Li-Fraumeni’de p53’de mutasyon
taşıyan hastalarda sarkom gelişebilir.
Fillodes Tümörler
Bazı yazarlar, epitelyal komponent nedeni ile fillodes
tümörleri dışlarlar. Bazıları da sağkalım ve klinik seyrindeki
benzerlik nedeni ile fillodes tümörleri ayrı tutmazlar Tüm
meme tümörlerinin % 0.3-0.9 kadarıdır ve tahmin edilen
insidansı da her milyon kadında 2 kişi olduğudur. Diğer
sarkomlardan daha benign özellikte lezyonlardır. Histolojik
özellikleri fibroadenomlara benzer ancak stromal sellülerite
artmıştır. Dünya Sağlık Örgütü’nün sınıflandırmasına göre;
benign, borderline ve malign alt tipleri vardır. Tüm fillodes
tümörlerin yaklaşık % 25’i maligndir.Gelişmesine yol açan
faktör ya da faktörler bilinmemektedir.
Klinik Görünümü
Meme sarkomu olan hasta tipik olarak; tek taraflı, iyi sınırlı,
mobil, ağrısız kitleye sahiptir. Epitelyal meme
karsinomlarından daha hızlı büyüme öyküsü vardır.
Ortalama tümör çapı 4.8 ile 5.6 cm arasındadır (0.8 - 40 cm).
Metastazları sıklıkla hematojen yol ile olur
(akciğer, kemik ve karaciğere). Lenf nodülü metastazı
nadirdir. Deri ve meme başı kompleksi tutulumu nadirdir.
Tanı
Meme sarkomunun kesin tanısı konusunda halen bir
konsensus yoktur.
a-Radyoloji
•
Mamografi nonspesifiktir.
–
Spiküle olmayan lezyon
–
Mikrokalsifikasyon içermeyen lezyon
•
Ultrasonografi daha yararlı olabilir.
–
Gölgesiz hiperekoik kitle
–
Sistosarkoma fillodes’de solid tümörde
kist
•
MR meme sarkomundaki maligniteyi göstermede
yardımcı olabilir.
–
Malign tümörlerdeki ‘washout’
karakterlerinde hızlı artış görülür.
b-Histopatoloji
•
İİAS ile tanı koymak zordur. İİAS’de tanı oranı %
23 olup doğruluk oranı kısıtlıdır.
•
Kor biyopsi ile tanı oranı daha yüksektir.
Asıl tanısı fillodes tümör olan 172 hastada intraoperatif
konsültasyon için 113 frozen inceleme yapılmış, hastaların %
41’inde fillodes tümör tanımlanırken, %11.5’inde ise tümör
fibroadenom olarak raporlanmıştır.
Evreleme
Nodal tutulum nadir olduğu için meme karsinomlarına ait
evreleme sarkomlar için geçerli değildir. En sık kullanılan
evreleme: ‘American Joint Committe on Cancer Staging
System’ dir. Bu evreleme sistemi; histolojik evre, tümör çapı,
yerleşim (fasciaya göre lokalizasyon) ve uzak metastazı
dikkate alır.
Tedavi
Meme sarkomunun tedavi paradigması; genellikle sarkomlar
için uygulanan tedavi şeklindedir. Multidisipliner ekip
tarafından planlanmalıdır. Ancak nadir olmaları nedeni ile
optimal tedaviyi sağlamak güçtür.
Cerrahi
Genel kabul gören ilk modalite hemen her zaman cerrahidir.
Cerrahi ile ulaşılması arzulanan amaç mükemmel lokal
kontrol sağlanmasıdır. Geniş eksizyon ile mastektomi
yapılmış hastaların sağ kalım analizlerine bakıldığında, daha
radikal cerrahi uygulamaların avantajı gösterilememiştir.
Sonucu etkileyen iki faktör ise:
1-Primer tümörün çapı: Tümör çapı en güvenilir prognostik
faktör gibi görünmektedir. Tümör çapı ile sonuçlar arasında
da ilişki vardır. Pek çok çalışma 5 cm’den daha büyük
tümörlerin prognozunun kötü olduğunu belirtmiştir.
2-Eksizyon sınırı: Sarkomlar nadir görüldükleri için cerrahi
sınırı belirleyen bir guideline konusunda konsensus yoktur.
Cerrahi, tedavinin temelini oluştursa da prosedürün
genişliği tartışmalıdır. Enükleasyon yetersizdir. Pek çok
yazar, küçük, lokalize sarkomlar için cerrahi sınırın 1 cm
olmasını yeterli bulmaktadır. Anjiosarkom, infiltratif
sınırlara sahip tümör olduğu için 3 cm gibi daha geniş sınırla
çıkarılmayı gerektirir.
Mastektomi Endikasyonları
1-Küçük memede büyük tümörler
2-Yüksek evreli ve 5 cm çapından büyük lezyonlar
3-Multifokal lezyonlar (özellikle anjiyosarkom ve sekonder
sarkomlarda)
Aksillanın değerlendirilmesi
Sarkomlarda lenfatik yolla metastatik yayılım olağan değildir
(% 5’den az). En yüksek lenf nodülü tutulumu malign fillodes
tümörlerdedir ( % 10). Anjiyosarkomlarda bölgesel lenf
nodüllerine metastaz olabilir. 28 meme anjiyosarkomu
içeren bir çalışmada aksiller diseksiyonda 2 (% 7) hastada
patolojik olarak pozitif lenf nodülü bulunmuştur. Aksillar
lenf nodülü diseksiyonu ya da sentinel lenf nodülü biyopsisi
bu histolojik alt tipte özellikle büyük hacimli tümörlerde
düşünülmelidir. PET/CT, anjiyosarkomlarda diseksiyona
gereksinim olup olmadığı hakkında yardımcı olabilir.
Elektif lenfadenektomi ilave morbiditeye yol açar, ayrıca
sağkalım açısından da fark sağlamaz.
Uzm. Dr. Taflan SALEPÇİ
S.B. Kartal Dr.Lütfi Kırdar Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Medikal Onkoloji Kliniği
16 Aralık 2011 Cuma; Gülhane Askeri Tıp Akademisi
Haydarpaşa Eğitim Hastanesi
“Gebelikte Meme Kanseri”
Oturum Başkanı : Yavuz Kurt
18:00 – 18:20 Görüntüleme nasıl olmalıdır?; Tanı ve
evreleme : Yonca Anık
18:20 – 18:40 Cerrahi yaklaşım; ne zaman / nasıl? : Abut
Kebudi
18:40 – 19:00 Sistemik tedavi : Mehmet Aliustaoğlu
HABERLER
“Hali Hazırda Ulusal Düzeyde Yürütülen Çok Merkezli
Cerrahi Çalışmalara Katılım Gerekiyor”
MAYMET MESEM 1001 çalışması
url: http://www.maymet.org/duyuru.php
Çalışmanın resmi başlığı: MEME KANSERİNDE SENTINEL
LENF NODUNDA MİKROMETASTAZ OLAN OLGULARIN
TAKİBİ
MAYMET üyesi kurumlar dışında GATA Ankara, TC SB Bursa
Ali Osman Sönmez Onkoloji Hastanesi, Dokuz Eylül Tıp
Fakültesi, Adnan Menderes Tıp Fakültesi ve İ.Ü. Cerrahpaşa
Tıp Fakültesi çalışmaya hasta vermektedirler. Çalışmaya
katılmak isteyenler için irtibat:
Yrd. Doç. Dr. Uğur Deveci Tel: 0505 7981192,
e-posta: [email protected]
MF07-01 çalışması
url: http://www.site.adu.edu.tr/mf07-01
Çalışmanın resmi başlığı: METASTATİK MEME KANSERİ
TANISI ALAN HASTALARDA PRIMER TEDAVİ OLARAK
CERRAHİ UYGULAMASININ SAĞKALIM ÜZERİNE ETKİSİ:
MF07-01
Dünyada konusundaki iki çalışmadan birisi olan bu
çalışmaya halihazırda ulusal bazda 20 merkez hasta
vermektedir. Çalışmaya katılmak isteyenler için irtibat:
Prof. Dr. Serdar Özbaş Tel.: 0256 4441256 / 1121
GSM: 0533 6880266, e-posta: [email protected]
“Ülkemizde 2011 Yılında Meme ve Endokrin Cerrahi
Alanında 2 Adet Kongre Düzenlenecek”
11. Ulusal Meme Hastalıkları Kongresi, 5-9 Ekim 2011,
Antalya
url: http://www.meme2011.org
Adjuvan Tedavisi
10. Medikal-Cerrahi Endokrinoloji Mezuniyet Sonrası Eğitim
Kursu, 17-20 Kasım 2011, Antalya
url: http://www.endokrin2011.org
Prof. Dr. Handan KAYA
FAYDALI LİNKLER
Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi
Patoloji Anabilim Dalı
http://www.endokrin.com
http://www.socialdoctors.com (sadece siz doktorlar için)
http://www.mhdf.org.tr
http://www.memesagligi.dergisi.org
http://endokrincerrahisi.org
Patolojisi
SONRAKİ PROGRAM
21 Ekim 2011 Cuma; S.B. Dr. Lütfi Kırdar Eğitim ve
Araştırma Hastanesi
“Primeri Bilinmeyen Aksiller Metastaz”
Oturum Başkanı : Necmi Kurt
18:00 – 18:15 Ayırıcı Tanıda Patolojinin Yeri : Nimet
Karadayı
18:15 – 18:30 Cerrahi Yaklaşım :Ali İlker Filiz
18:30 – 18:45 Radyasyon Tedavisinin Yeri : Görkem Aksu
18:45 – 19:00 Sistemik Tedavinin Yeri : Orhan Türken
TEŞEKKÜR
Op. Dr. Sertaç Ata Güler
Yrd. Doç. Dr. Uğur Deveci
Kocaeli Üniversitesi Matbaası
ROCHE Müstahzarları Ltd. Şti.
PİRAMİT Catering
İRTİBAT
Toplantıların programından düzenli olarak haberdar olmak
isteyen meslektaşlarımız MAYMET Bilimsel Sekreter
Yardımcısı Doç. Dr. Ali İlker Filiz ile irtibat kurabilirler.
Tel: 0532 4350986, e-posta: [email protected]