AMAÇ: Bu prosedürün amacı Kan Bankasının çalışma esaslarının

KAN TRANSFÜYON MERKEZİ İŞLEYİŞ PROSEDÜRÜ
Doküman Kodu: STH.PR.01
Yürürlük Tarihi: 01.2010
Revizyon No/Tarihi: 02/07.2015
Sayfa No: 1 / 4
AMAÇ:
Bu prosedürün amacı Kan Bankasının çalışma esaslarının belirlenmesi ve kan ve kan ürünlerinin temini için gerekli
faaliyetlerin yapılması konularında standart bir yöntem belirlemektedir.
SORUMLULAR:
Bu prosedürün uygulanmasından Kan Bankası Sorumlu Doktoru, Kan Bankası Hemşireleri, Kan Bankası
Teknisyenleri ve Kan Bankası Yardımcı Hizmet Personeli sorumludur.
TALİMAT DETAYLARI:
 Servislerden Kan Ve Kan Ürünlerinin İstenmesi
o Kan ve kan ürünlerinin istemi hastanın doktoru tarafından yapılır. İstemler hastane otomasyon sistemi
üzerinden yapılıp “Kan ve Kan Bileşenleri İstem Formu” düzenlenerek çıktı alınır ve imzalanır.
o Hastaya kan ve kan ürünü istemi yapılamadan önce, hastanın kan gurubu tayini yapılıp, sistemden
onaylanması gerekmektedir.
o Kan ve kan ürünleri İstem formunda:
 Alıcının adı, yaşı, cinsiyeti
 Alıcının protokolü, servisi, istem tarihi
 Alıcının kan grubu, hastalık tanısı,
 Kan istem gerekçesi,
 Son 3 ayda gebelik yada transfüzyon öyküsü,
 Daha önceki transfüzyon öyküsü,
 Kanın planlanan kullanım tarihi,
 İstenilen kan ürününün tipi ve miktarı, kan grubu, doktor tarafından doldurulacak kaşelenip imzalanır.
 Bu istemler hastane otomasyon sistemi üzerinden yapılır.
o İstemle birlikte cross kanı gereken durumlarda 2,5 cc hemogram (mor kapaklı) tüpüne alınarak Kan
transfüzyon Merkezine gönderilir. Bu tüpün üzerine hastanın adı ve protokolü mutlaka yazılmalıdır. ?
o Acil kan istemlerinde, kan ve kan ürünleri istem formu ile birlikte ''Acil Kan Ve Kan Ürünleri İstem
Formu'' da gönderilmelidir.
o İstem formları çift nüsha olup, bir tanesi hasta dosyasında, diğeri Kan Trasfüzyon merkezinde dosyalanır.
İstem formlarının eksiksiz doldurulması gerekmektedir.

Gelen Kan İstemlerinin Karşılanması
o Kan istem formu ile gelen kan ürün istemi otomasyon sistemi ile karşılaştırılarak incelenir. (ürün tipi,
miktarı, istenilen kan grubu, protokolü, adı-soyadı)
o Uygun olanlardan, Tam kan, eritrosit süspansiyonu istemleri için crossmatch kan örneğinin etiket bilgileri
(protokol-ad soyad) kontrol edilir. Uygun olan istemler kabul edilir. Uygun olmayan numuneler reddedilir.
o Eritrosit süspansiyonu ve tam kan için stokta kan varsa seçilir. Cross match çalışma yöntemi bilgilerine
göre cross yapılıp, hasta adına rezerve yapılır. Cross uygunluğu mutlaka kan ürünü üzerine etiketlenmeli,
aynı zamanda Cross match kayıt defterine kayıt yapılmalıdır. Hazır olan kan ürünleri kullanılacak ise servis
hemşiresine kan ve kan ürünü teslim tutanağına imza karşılığında kan ve kan ürünleri transfüzyon izlem
formu ile birlikte teslim edilir.Kan ve kan ürünleri Transfüzyon izlem formu çift nüsha olarak
çıkartılır.Aynı zamanda cross match defterine transfüzyon merkezinden çıkış tarih ve saat yazılır.
o Taze donmuş plazma için stokta varsa hasta için, otomasyon sisteminden hasta ve uygun kan ürünü çıkışı,
hastane otomasyon sistemi üzerinden yapılıp, cross match kayıt defterine kayıt yapılıp rezerve edilir. Hazır
olan kan ürünleri kullanılacak ise servis hemşiresine kan ve kan ürünü teslim tutanağına imza karşılığında
kan ve kan ürünleri transfüzyon izlem formu ile birlikte teslim edilir. .Kan ve kan ürünleri Transfüzyon
izlem formu çift nüsha olarak çıkartılır. Aynı zamanda cross match defterine transfüzyon merkezinden çıkış
tarih ve saat yazılır.
o Eğer taze donmuş plazma isteminde eritilmesi isteniyorsa taze donmuş plazma benmaride eritilerek servise
gönderilir.
o Trombosit süspansiyonu ve tam kan, hastanemiz de kullanımı az olduğundan stok yapılmamaktadır. İstem
dahilinde, BKM den acil olarak istenir ve karşılanıp karşılanamadığı takip edilip, hasta doktoruna bilgi
verilip, kan ürünü KTM e geldiği zaman servise ulaştırılır.
HAZIRLAYAN
TRANSFÜZYON MERKEZİ
SORUMLU HEKİMİ
KONTROL EDEN
ONAYLAYAN
KALİTE YÖNETİM DİREKTÖRÜ
MESUL MÜDÜR
KAN TRANSFÜYON MERKEZİ İŞLEYİŞ PROSEDÜRÜ
Doküman Kodu: STH.PR.01
o

Yürürlük Tarihi: 01.2010
Revizyon No/Tarihi: 02/07.2015
Sayfa No: 2 / 4
BKM den karşılanamayan Tam kan lar için yetki verildiği takdirde Tam kan Transfüzyon merkezimizde
gönüllü ya da hasta yakını tarafından temin edilerek Kan Transfüzyon Merkezimizde Tam Kan Alımı;
paragrafındaki gereklilikler yerine getirilir.
Kan Ürünlerinin Temin Edilmesi
o Her sabah; kan dolabı stok durumu ve servislerden yapılan istem, kan ve kan ürünü kritik stok seviyesi
dikkate alınarak, kan merkezi çalışanı tarafından, BKM otomasyon sisteminden kan ve kan ürün istemi
yapılır. Yapılan istem çıktı alınarak dosyalanır. Acil durumlarda gün içinde BKM den istem yapılır.
o BKM’nden temin edilemeyen ürünler için provizyon sistemi ile donör kan alımı için onay alınır.
o BKM’den gelen kan ürünleri stok dosyasına, aynı zamanda Hastane otomasyon sistemi kan stok dosyasında
kayıt altına alınır.
o BKM’den temin edilemeyen kan ve kan bileşenleri için provizyon doğrultusunda doktoru ve hasta sahibi
bilgilendirilerek donör teminine çalışılır.
o Gelen donörlerden ''Donörün Seçimi, Hazırlanması Ve Kan Alma Talimatı'' na göre donörden kan
alınır, etiketlenir ve stok dosyasına kaydı yapılır. Hastanemizde BKM de ES ya da tam kan karşılanamadığı
ve acil durumlarda doktorun isteği doğrultusunda, BKM den Kan ve kan ürünü alma yetkisi alınarak Tam
kan alımı yapılır.
o Acil kan ve kan bileşenlerinin temininde “Acil Kan Ve Kan Bileşenleri Hazırlanması İş Akış Şeması”na
göre hareket edilir. Hastanemizde BKM de ES ya da tam kan karşılanamadığı ve acil durumlarda doktorun
isteği doğrultusunda, BKM den Kan ve kan ürünü alma yetkisi alınarak Tam kan alımı yapılır.

Dışarıdan Gelen Kan Ürünlerinin Kayıtlarını Yapma
o BKM‟nden Gelen Kan Ürünlerinin Kayıtları
 BKM’nden yapılan talep, teslim tutanağı ve teslim edilen kan ürünlerinin ürün numarası, kan grubu ve
miadları kontrol edilir.
 Teslim tutanağına teslim alan kişi imza atarak bir nüshasını BKM elemanına, bir nüshasını da kan
merkezindeki dosyaya kaldırır.
 Bu kan istem tutanakları BKM’nden fatura geldiğinde karşılaştırılır ve muhasebeye teslim edilir.
 Gelen kan ürünleri (eritrosit süspansiyonu, taze donmuş plazma, random trombosit süspansiyonu-ABO
Rh ürün numarası ve miadı) stok dosyasına ve hastane otomasyon sisteminde kayıtları yapılır.
Diğer Hastanelerden Kan ve Kan ürünü Temini
 BKM’ nin, kan ve kan ürünlerini karşılayamadığı durumlarda diğer Kan Transfüzyon
merkezlerinden de kan temini yapılmaktadır.
 Bu durumda BKM nin otomasyon sisteminden kan transfüzyonu sağlanıp, Kan ve kan ürünü
transfer talimatı koşullarında hastanemize ulaşması sağlanır.
 Gelen kan ürünü hastane otomasyon sistemine ve kritik stok seviyesi dosyasında kayıt altına alınır.
Kan Transfüzyon Merkezimizde Tam Kan Alımı:
 BKM ve diğer hastanelerden karşılanamayan kan ürünü Kan transfüzyon merkezimizden BKM nin kan alım
yetkisi doğrultusunda alınmaktadır.
 Tam kan verecek kişi donör kabul ve red kriterlerine göre değerlendirilir.
 Bağışçıya yönelik formlar „dönör seçimi ,azırlanması ve kan alm Prosedürü‟‟Kan bağışçısı bilgilendirme
prosedürü‟‟kan bağışçısı kayıt formu‟‟kan bağışlayıcısı sorgulama ve onam formu‟ prosedürleri yerine
getirilir.
 Kan hazırlama sürecinde ‘kan transfüzyon merkezi test işleyiş talimatı’ dikkate alınarak yapılmalıdır.
 Hastane kan transfüzyon merkezinde alınan kan ürünleri “Kan ve Kan Bileşenleri Kritik Stok Formu”na
kaydı yapılır.

Testlerin çalışılması:
o Testler “Kan Transfüzyon Merkezi Test İşleyiş Talimatı”na göre çalışılır.
o BKM den gelen kan ve kan ürünlerinin Serolojik testleri ve kan gurbu çalışılmış olduğundan sadece cross
işlemi yapılır.
o Alıcı ve verici kanları buzdolabında 1 hafta, verici serumları derin dondurucuda 1 yıl saklanır.

Kan Ürünlerinin Servislere Çıkışı:
HAZIRLAYAN
TRANSFÜZYON MERKEZİ
SORUMLU HEKİMİ
KONTROL EDEN
ONAYLAYAN
KALİTE YÖNETİM DİREKTÖRÜ
MESUL MÜDÜR
KAN TRANSFÜYON MERKEZİ İŞLEYİŞ PROSEDÜRÜ
Doküman Kodu: STH.PR.01
o
o
o
Yürürlük Tarihi: 01.2010
Revizyon No/Tarihi: 02/07.2015
Sayfa No: 3 / 4
Eritrosit süspansiyonu ve tam kan için crosslanarak hazırlanan kanlar, taze donmuş plazmalar kan ve kan
bileşeni taşıma çantası ile çantaya eklenen bir buz aküsü eşliğinde, “Kan Transfüyon Ve Cross-Match
Takip Formu”na çıkış tarihi kaydedildikten sonra ilgili servis elemanına “Kan ve Kan Bileşenleri Teslim
Tutanağı” ile teslim edilir Kan ve kan ürünlerinin çıkış işlemleri aynı zamanda hastane otomasyon sistemi
üzerinden de çıkış yapılır.(Buz aküsü ve kan bileşeni arasında koruyucu köpük konarak teması
engellenmelidir).Kan ve kan ürünlerinin servise çıkışları, en geç 10 dk içerisinde yapılmalıdır.
Random trombosit süspansiyonu daha önceden rezerve edildiği hastaya takılma talebi geldiği zaman kan ve
kan bileşeni taşıma çantası ile oda ısısında ilgili servis elemanına teslim edilir. Kan ve kan ürünlerinin
servise çıkışları, en geç 10 dk içerisinde yapılmalıdır.
Servise gönderilen kan ürünüyle (eritrosit süspansiyonu, taze donmuş plazma, random trombosit
süspansiyonu) beraber “Kan Ve Kan Ürünleri Transfüzyon Formu” (Bu form çift nüshadır.) Hastane
otomasyon sistemi üzerinden doldurulup servise gönderilir. Kan ve kan ürünlerinin servise çıkışları, en geç
10 dk içerisinde yapılmalıdır. “Kan Ve Kan Ürünleri Transfüzyon Formu”nun bir nüshası kan ürünü
kullanıldıktan sonra kan merkezine ilgili servis personeli tarafından geri getirilir. “Kan Ve Kan Ürünleri
Transfüzyon Formu” hastanın doktoru (reaksiyon yoksa yok diye reaksiyon var ise hangi tip reaksiyon
olduğunu) doldurur. Reaksiyon bilgi formları kan merkezi elemanı tarafından dosyalanır.

Kan ürünlerinin iade alınması:
o Uygun koşullarda saklanmış olduğu ispatlanmış olan kan ve kan bileşenleri iade olarak kabul edilir ve “Kan
ve Kan Bileşenleri Kritik Stok Takip Formu”na ve otomasyon sistemine tekrar kayıt yapılır.
o İade sebepleri:
 Pıhtı ve fibrin görülmesi,
 Kan veya kan bileşeni BKM den temin edilmiş ise “Kızılay Hata Bildirim Formu” doldurularak
Türk Kızılay Kan Merkezine faxlanır ve Kızılay yetkili elemanına formla birlikte kan veya kan
bileşeni teslim edilip, “Kan ve Kan Bileşenleri Kritik Stok Takip Formu”na kaydedilir.
 Gönüllü bağışçıdan alınan kan ve kan bileşeni ise KTM sorumlu doktoru ve çalışanı tarafından
teyid edilir.
 Ürün torbasının yırtılması ve kontamine olması,
 Hastaya kullanımına ihtiyaç duyulmaması

Kan Ürünleri İmha
o “Kan Transfüzyon Merkezi Kan İmha Komisyonu İşleyiş Talimatı”na uygun olarak hareket edilir.

Kan ve kan ürünleri Kritik Stok Takibi:
o Her kan ve kan bileşenleri için kritik stok seviyesi talimatına göre, stok takibi yapılır.
o Aynı zamanda hastane otomasyon sisteminden ve stok çizelgesinden kan ve kan ürünleri miad kontrolleri
yapılır.
o Kan ve kan ürünü istemlerinde kan ve kan ürünleri miadı en kısa üründen uzun olan kan ürünü sıralamasıyla
hazırlanmalıdır.
o Teslim alınan ve hastaya kullanılan kanların giriş ve çıkış kayıtları “Kan ve Kan Bileşenleri Kritik Stok
Takip Formu”na kayıt alınır.
o Kritik stok seviyesine göre ihtiyaç olan kan ve kan bileşenleri Türk Kızılay’ı BKM internet sitesinden talep
edilip, bir çıktısıda dosyalanmak üzere alınır.
o Kullandığımız hastane otomasyon sistemi BKM ile entegre edilmiştir. Hastanemize BKM tarafından
karşılanan kan ve kan ürünlerinin kabulü de bu sistem üzerinden ayrıca yapılır.
o Aynı zamanda teslim alınan kan ve kan ürünleri son kullanma tarihi en yakından zamandan uzun zamana
göre kan ve kan ürünleri dolaplarına yerleştirilmelidir.
o Her gün sabah kan ve kan bileşenleri “Kan ve Kan Bileşenleri Kritik Stok Takip Formu”ndan kontrol
edilir.
o Tam kan ve Trombosit ürünleri hastaya gerektiği zaman BKM istenmektedir. Tam kan ürünü acil
durumlarda Kan transfüzyon birimimizde alınmakta olup, Trombosit ürünleri sadece BKM den
karşılanmaktadır. Bu durumdan dolayı bu ürünler için kritik stok seviyesi belirlenmemiştir.
HAZIRLAYAN
TRANSFÜZYON MERKEZİ
SORUMLU HEKİMİ
KONTROL EDEN
ONAYLAYAN
KALİTE YÖNETİM DİREKTÖRÜ
MESUL MÜDÜR
KAN TRANSFÜYON MERKEZİ İŞLEYİŞ PROSEDÜRÜ
Doküman Kodu: STH.PR.01
Yürürlük Tarihi: 01.2010
Revizyon No/Tarihi: 02/07.2015
Sayfa No: 4 / 4
KAN TRANSFÜZYON MERKEZİ ÇALIŞANLARIN VE NÖBETÇİLERİN SORUMLULUKLARI:
 Kan ve kan ürünlerinin düzenli miad ve stok takibibnin yapılması
 Servislerden kan ve kan ürünü istemi yapılırken, istem formunun eksiksiz doldurulması
 Servislerden Kan ve kan ürünlerinin kurallara uygun teslim alımı ve Transfüzyon formların eksiksiz olarak
doldurulması
 Servislerden iade alınan kan ürünlerinin stoğa giriş ve ya imhasının kurallara uygun biçimde yapılması
 Servislerden gelen kan istemlerinde, kan ürünü hazırlık sürecine, yapılan tetkik ve kayıtlarının düzenli olarak
tutulması
 Servislere teslim edilen kan ürünlerinin Kan Transfüzyon merkezi çalışanı tarafından eksiksiz kayıt altına
alınması ve güvenli transferin sağlanması
 Hasta ve donör serum ve formlarının güzenli ve düzenli saklanması
 Kan transfüzyon merkezinde bulunan dolapların ve oda ısılarının düzenli takibi.
HAZIRLAYAN
TRANSFÜZYON MERKEZİ
SORUMLU HEKİMİ
KONTROL EDEN
ONAYLAYAN
KALİTE YÖNETİM DİREKTÖRÜ
MESUL MÜDÜR