sorularla ithalatta gözetiıvı ve korunma yolları

İSTANBUL
TİCARET
ODASI
SORULARLA
İTHALATTA
GÖZETİIVI VE KORUNMA
YOLLARI
Hazıriayaniar
Tüiay SOBUTAY
Dış Ticaret Şubesi
Araştırma Servisi
Uzmanı
Ballar ÖZSU
Dış Ticaret Şubesi
Araştırma Servisi
Uzman Yrd.
YAYIN NO: 2004-09
istanbul, 2004
© Bu eserin yayın hakları İstanbul Ticaret Odası'na (İTO) aittir.
Eser üzerinde 5846 sayılı FSEK tarafından sağlanan tüm haklar sınırlıdır. İTO'nun
ve yazarın adı belirtilmek koşuluyla eserden normal ölçüde alıntı yapılabilir.
İTO'nun yazılı izni olmadan eserin tamamı veya bir bölümü fotokopi, faksimile
veya başka bir araçla çoğaltılamaz, dağıtılamaz, elektronik ortamlarda ticari ya
da başka bir amaçla kullanılamaz.
Istarıbul Ticaret Odası: 07.02.02 SOR
Sorularla İthalatta Gözetim ve Korunma Yolları
Haz. Tülay Sobutay, Bahar Özsu,
istanbul, 2004, 68 sayfa.
1.İTHALAT
I.İTHALATTA GÖZETİM, II. İTO
ISBN NO: 975-512-824-7
Türkçe
Reşadiye Cad. Eminönü/İstanbul
İTO BİLGİ HATTI
(212)4556161
www.ito.org.tr
İTO yayınlan için ayrıntılı bilgi
Bilgi ve Doküman Yönetimi Şubesi'nden alınabilir.
Tel: (212) 455 63 29
Faks: (212) 512 06 41
E. Posta: [email protected]
W e b : vvww.ito.org.tr
BASKI
LEBİB YALKIN YAYIMLARI VE BASIM İŞLERİ A.Ş.
Oto Sanayii, Barbaros Cad. No:78 4,Levent-İSTANBUL
Tel: (212) 269 64 48 - Faks: (212) 280 99 34
ÖNSÖZ
Türkiye'nin Avrupa Birliği (AB) ile imzaladığı Gümrük Birliği An­
laşması çerçevesinde, Topluluk Ortak Ticaret Politikası'na uyum
kapsamında, üçüncü ülkelerden ithalatı düzenleyen ve kısıtlayan
kurallara ilişkin mevzuatımız AB ile uyumlu hale getirilmiştir.
Üçüncü ülkeler menşeli ürünlerin ithalatında uygulanan gözetim ve
korunma yolları da söz konusu uyum çalışmaları kapsamında yer
almaktadır. Buna göre, Türkiye, Topluluğun ve Dünya Ticaret Örgütü'nün ilgili anlaşmalarında geçen hükümler doğrultusunda,
tekstil ve konfeksiyon ürünleri ve harici ürünlerin ithalatında uygu­
lanacak gözetim ve korunma önlemlerine ilişkin esasları belirleyen
kararlar hazırlayarak yürürlüğe koymuş ve bu suretle, yerli sanayi­
nin ve ülke menfaatlerinin ithalat karşısında korunmasını amaçla­
mıştır.
Elinizdeki kitapçıkta, tekstil ürünleri haricindeki malların ithalatın­
da uygulanan gözetim ve korunma önlemleri ile kota ve tarife kon­
tenjanı mevzuatı, tekstil ürünleri ithalatında uygulanan gözetim ve
korunma önlemleri ve Türkiye'nin ticari haklarının korunması ile
ilgili mevzuat soru ve cevap şeklinde anlatılmaya çalışılmıştır.
Sorularla İthalatta Gözetim ve Korunma Yolları Kitapçığının ilgili­
lere faydalı olmasını diler, bu çalışmayı hazırlayan Odamız Dış Ti­
caret Şubesi Uzmanı Tülay Sobutay ile Uzman Yardımcısı Bahar
Özsu'ya teşekkür ederim.
Dr.Cengiz Ersun
Genel Sekreter
SORULARLA İTHALATTA
GÖZETİM VE KORUNMA YOLLARI
SORU-1 : ithalatta gözetim ve korunma önlemleri aimmasma im­
kan tanıyan mevzuat nedir?
14
SORU-2 : İthalatta gözetim ne demektir?
15
SORU-3 : Gözetimin amacı nedir?
15
SORU-4 : Gözetime tabi ürünlerin ithalatı nasıl
gerçekleştirilir?
15
SORU-5 : Gözetime tabi ürünlerin ithalatında herhangi bir kısıüama var mıdır?
15
SORU-6 : Korunma önlemi ne demektir?
16
SORU-7 : Korunma önlemleri nelerdir?
16
SORU-8 : Korunma önlemi uygulanması için gerekli şartlar neler­
dir?
16
SORU-9 : Korunma önlemi alınması için kimler başvuruda bulu­
nabilir?
17
SORU-10 : Korunma önlemi alınması için başvuru nasıl olmalı­
dır?
17
SORU-11 : Korunma önlemi alınması için başvuru
nereye yapılır?
17
SORU-12 : İthalatın miktar ve/veya değer kısıtlamasına tabi tutul
ması halinde kota dağıtımı kim tarafından ve
ne şekilde yapılır?
18
SORU-13 : Kotaya tabi ürünlerin ithalatı nasıl
gerçekleştirilir?
18
4
SORU-14 : İthalatta Gözetim ve Korunma önlemlerine ilişkin
Tebliğler nelerdir?
18
SORU-15 : Tarife Kontenjanı ne demektir?
21
SORU-16 : Tarife Kontenjanı uygulamasının amacı nedir? . . .22
SORU-17 : Tarife Kontenjanına konu olan mallar nasıl duyuru­
lur?
22
SORU-18 : Tarife Kontenjanının kullanım usulleri
nasıl belirlenir?
22
SORU-19 : İthal Lisansı başvurusunda bulunacak firmaların dikkat
etmeleri gereken hususlar nelerdir?
22
SORU-20 : Tarım ürünlerinde tarife kontenjanları ne zaman açıl­
maktadır?
23
SORU-21 : Tarım ve işlenmiş Tarım Ürünleri İthalatında Tarife
Kontenjanı Uygulanmasına ilişkin Tebliğler
nelerdir?
23
SORU-22 : Sanayi ürünlerinde açılan tarife kontenjanlarına ko­
nu olan maddeler nelerdir?
25
SORU-23 : Sanayi Ürünleri ithalatında Tarife Kontenjanı Uygu­
lanmasına ilişkin Tebliğler nelerdir?
25
BELİRLİ ÜLKELER MENŞELİ MALLARIN İTHALATINDA
GÖZETİM VE KORUNMA ÖNLEMLERİ İLE KOTA İDA­
RESİ VE TARİFE KONTENJANI
SORU-24 : Belirli Ülkeler Menşeli Malların İthalatında Gözetim ve
Korunma Önlemleri Hakkında Karar ve Yönetmelik
kapsamında kabul edilen mevzuat ile
amaçlanan nedir?
27
SORU-25 : Belirli Ülkeler Menşeli Malların İthalatında Gözetim ve
Korunma Önlemleri Hakkında Karar kapsamında han­
gi ülkeler yer almaktadır?
27
SORU-26 : Bu ülkelere karşı neden ayrı bir mevzuat hazırlanmış­
tır?
28
SORU-27 : Bu ülkelere karşı uygulanacak kotalar nasıl dağıtılacak­
tır?
^
28
SORU-28 : BeUrli Ülkeler MenşeU Malların İthalatında Gözetim ve
Korunma Önlemlerine ilişkin TebUğler nelerdir? . .28
ÇİN HALK CUMHURİYETİ MENŞELİ MALLARIN İTHA­
LATINDA GÖZETİM VE KORUNMA ÖNLEMLERİ
SORU-29 : Çin Halk Cumhuriyeti menşeh ürünlerin ithalatında
korunma önlemi uygulanması için gerekli şartlar neler­
dir?
29
SORU-30 : Çin Halk Cumhuriyeti menşeli ürünlerin ithalatında
korunma önlemleri nasıl uygulanır?
29
SORU-31 : Çin Halk Cumhuriyeti menşeli ürünlerin ithalatmda
alman korunma önlemlerinin uygulama
süresi nedir?
30
SORU-32 : Çin Halk Cumhuriyeti'ne karşı, yayımlanan Yönetme­
lik veya Tebliğ kapsamında yer alan ürünler dışında ko­
ta uygulamasına gidilebilinir mi?
30
SORU-33 : Çin Halk Cumhuriyeti Menşeli Malların İthalatında
Gözetim ve Korunma Önlemlerine ilişkin Tebliğler ne­
lerdir?
30
BELİRLİ TEKSTİL ÜRÜNLERİ İTHALATINDA GÖZETİM
VE KORUNMA ÖNLEMLERİ
SORU-34 : Tekstil ürünleri ithalatında gözetim ve korunma ön­
lemleri hangi mevzuat çerçevesinde
yürütülmektedir?
34
SORU-35 : BelirU Tekstil Ürünleri İthalatında Gözetim ve Korun­
ma Önlemleri hakkındaki mevzuatın kapsamı
nedir?
34
SORU-36 : Hangi durumlarda tekstil ürünlerinin ithalatı, gözetim
ve korunma önlemleri kapsamı dışında
tutulmuştur?
35
SORU-37 : Belirli Tekstil Ürünleri İthalatında Gözetim ve Korun­
ma Önlemleri Hakkında Yönetmelik hükümleri, hangi
tekstil ürünlerine uygulanmaktadır?
35
SORU-38 : Belirli tekstil ürünlerinin ithalatında gözetim ve korun­
ma önlemleri hakkındaki mevzuatın uygulanmasında
hangi kuruluş yetki sahibidir?
36
SORU-39 : Belirli tekstil ürünlerinin ithalatında gözetim ve korun­
ma önlemi alınması için kimler başvuruda bulunabilir
ve başvuru esasları nelerdir?
36
SORU-40 : Gözetim ve korunma önlemlerine ilişkin incelemelere
hangi hallerde son verilmektedir?
37
SORU-41 : Gerekli incelemelerin tamamlanması sonucunda ne tür
önlemler alınmaktadır?
37
SORU-42 : Gözetim önlemi ne şekilde uygulanmaktadır?
38
SORU-43 : Korunma önlemine tabi belirli tekstil ürünlerinin ithali
için nereden izin alınmalıdır?
38
SORU-44 : Bir ürünün ithalatında korunma önlemi alınmasına yö­
nelik incelemelerde ciddi zarar veya ciddi zarar tehdidi­
nin oluştuğu belirlenirken hangi faktörler dikkate alın­
maktadır?
39
SORU-45 : Belirli tekstil ürünlerinin ithalatında "çift taraflı" ve
"tek taraflı" kontrol sistemi kapsamında gözetim ve ko­
ruma önlemlerinin uygulanması ne anlama
gelmektedir?
39
SORU-46 : Çift taraflı kontrol sistemi kapsamında ileriye yönelik
gözetime tabi belirli tekstil ürünlerinin ithali ne şekilde
yapılmaktadır?
40
SORU-47 : Tek taraflı kontrol sistemi kapsamında ileriye yönelik
gözetime tabi belirli tekstil ürünlerinin ithali ne şekilde
yapılmaktadır?
41
SORU-48 : Çift taraflı kontrol sistemi kapsamında miktar kısıtla­
masına tabi belirli tekstil ürünlerinin ithali ne şekilde
yapılmaktadır?
42
SORU-49 : Tek taraflı kontrol sistemi kapsamında miktar kısıtla­
masına tabi belirli tekstil ürünlerinin ithali ne şekilde
yapılmaktadır?
44
SORU-50 : Çin Halk Cumhuriyeti menşeli tekstil ve konfeksiyon
ürünleri ithalatı için özel bir uygulama söz konusu mu­
dur?
44
SORU-51 : Hangi geleneksel halk sanatı ürünleri ve ev imalatı teks­
til ürünlerinin ithalatı, uygulanan miktar kısıtlamaların­
dan muaftır?
45
SORU-52 : Geleneksel halk sanatı ürünleri ve ev imalatı tekstil
ürünlerinin miktar kısıtlamalarından muaf olarak ithal
edilebilmesi için hangi şartların yerine getirilmesi gerek­
mektedir?
46
SORU-53 : ikili anlaşmalar, protokoller veya diğer düzenlemeler
çerçevesinde, belirli tekstil ürünlerinin ithalatında uygu­
lanmakta olan gözetim ve korunma
önlemleri nelerdir?
47
İKİLİ ANLAŞMALAR, PROTOKOLLER VE
DİĞER DÜZENLEMELER KAPSAMI DIŞINDA,
BELİRLİ ÜLKELER MENŞELİ TEKSTİL ÜRÜNLERİ İTHA­
LATINDA GÖZETİM VE KORUNMA ÖNLEMLERİ
SORU-54 : "ikili Anlaşmalar, Protokoller ve Diğer Düzenlemeler
Kapsamı Dışında Belirli Ülkeler Menşeli Tekstil Ürünle­
ri İthalatında Gözetim ve Korunma Önlemleri" hakkın­
daki mevzuatın "Belirli Tekstil Ürünleri İthalatında Gö­
zetim ve Korunma Önlemleri" hakkındaki mevzuattan
farkı nedir?
49
SORU-55 : İkiH Anlaşmalar, Protokoller ve Diğer Düzenlemeler
Kapsamı Dışında, Belirli Ülkeler Menşeli Tekstil Ürün­
leri İthalatında Gözetim ve Korunma Önlemleri Hak­
kında Karar'ın uygulanmasında hangi kuruluş
yetkilidir?
50
SORU-56 : İkili Anlaşmalar, Protokoller ve Diğer Düzenlemeler
Kapsamı Dışında, Belirli Ülkeler Menşeli Tekstil Ürün­
leri İthalatında Gözetim ve Korunma Önlemleri Hak­
kında Yönetmeliğin amaç ve kapsamı nedir?
51
SORU-57 : Hangi durumdaki tekstil ürünleri için söz konusu Yö­
netmelik kapsamında ahnan önlemler
uygulanmaz?
51
SORU-58 : Kimler bu Yönetmelik kapsamında başvuruda buluna­
bilir ve başvuru mercii neresidir?
52
SORU-59 : Soruşturma açılması için hangi şartların sağlanması ge­
rekmektedir?
52
SORU-60 : Hangi durumlarda soruşturmanm kapatılmasma karar
verilir?
53
SORU-61 : Soruşturmaya ilişkin kararlar nasıl takip
edilebilir?
53
SORU-62 : Ciddi zarar veya ciddi zarar tehdidi tespitinde hangi
faktörler dikkate alınmaktadır?
53
SORU-63 : Soruşturma sonucunda ne tür önlemler
alınmaktadır?
54
SORU-64 : Gözetim önlemlerine hangi hallerde
başvurulmaktadır?
54
SORU-65 : İleriye yönelik gözetim önlemi uygulanan
tekstil ürünlerini ithal etmek için ne yapılması
gerekmektedir?
55
SORU-66 : Geçmişe yönelik gözetim önlemi uygulanan tekstil
ürünlerin ithalatına ilişkin esaslar nelerdir?
56
SORU-67 : Soruşturma sonucunda hangi durumlarda korunma
önlemlerine başvurulmasına karar verilmektedir? .56
SORU-68 : Miktar kısıtlaması (kota) uygulanan tekstil ürünlerinin
ithaU için izlenmesi gereken prosedür nedir?
58
SORU-69 : Kota dağıtımı hangi yöntemler esas alınarak yapılmak­
tadır?
59
SORU-70 : Kullanılmayan kotaların yeniden dağıtımı ne şekilde
yapılmaktadır?
60
SORU-71 : "ikili Anlaşmalar, Protokoller Veya Diğer Düzenleme­
ler Kapsamı Dışında, Belirli Ülkeler Menşeli Tekstil
Ürünleri ithalatında Gözetim ve Korunma Önlemleri
Hakkında Yönetmelik" uyarınca yürürlüğe konulan gö­
zetim ve korunma önlemleri nelerdir?
61
EKONOMİK ETKİLİ HARİÇTE İŞLEME REJİMİ
SORU-72 : BeUrH Üçüncü Ülkelerde işlem Gördükten Sonra Geri
ithal Edilen Belirli Tekstil Ürünlerine ve Giyim Eşyasına
Uygulanan Ekonomik Etkili Hariçte işleme Yönetmeliği'nin amaç ve kapsamı nedir?
63
SORU-73 : Ekonomik Etkili Hariçte işleme Rejimi Yönetmeliği
çerçevesinde, ikili anlaşmalar, protokoller veya diğer dü­
zenlemeler kapsamında, belirli tekstil ve konfeksiyon
ürünlerini ithalatında gözetim ve korunma önlemleri ne
şekilde uygulanmaktadır?
63
SORU-74 : Ekonomik Etkili Hariçte işleme Rejimi kapsamında,
hangi ülkelerden belirli tekstil ve konfeksiyon ürünleri­
nin ithalatı için 2004 yılı itibariyle miktar kısıtlamaları
söz konusudur?
64
SORU-75 : ikili Anlaşmalar, Protokoller veya Diğer Düzenlemeler
Kapsamı Dışında, Belirli Ülkeler Menşeli Tekstil Ürün­
leri ithalatında Gözetim ve Korunma Önlemleri Hak­
kında Yönetmelik uyarınca. Ekonomik Etkili Hariçte iş­
leme Rejimi kapsamında miktar kısıtlaması söz konusu
mudur?
65
TÜRKİYE'NİN TİCARİ HAKLARININ KORUNMASI
SORU-76 : Türkiye'nin Ticari Haklarının Korunması Hakkında
Karar ve Yönetmelik kapsamındaki mevzuatın amacı
nedir?
66
SORU-77 : Şikayet usul ve esasları nelerdir?
67
SORU-78 : Ticari engel, olumsuz ticari etki ve Türk müteşebbisi ne
demektir?
67
SORU-79 : Ticari hakların korunması ile ilgili önlem
nasıl alınır?
68
SORULARLA İTHALATTA
GÖZETİM VE K O R U N M A YOLLARI
SORU-1: İthalatta gözetim ve korunma önlemleri aimmasma imkan
tanıyan mevzuat nedir?
CEVAP-1:
1-İthalatta Gözetim ve Korunma Önlemleri ile Kota İdaresi ve Ta­
rife Kontenjanı Hakkında Karar ve Yönetmelik ,
2- Belirli Ülkeler Menşeli Malların İthalatında Gözetim ve Korun­
ma Önlemleri Hakkında Karar ve Yönetmelik,
3- Çin Halk Cumhuriyeti Menşeh Malların İthalatında Gözetim Ve
Korunma Önlemleri Hakkında Karar ve Yönetmelik,
4- Belirli Tekstil Ürünleri İthalatında Gözetim ve Korunma Önlem­
leri hakkında Karar ve Yönetmelik,
5- İkili Anlaşmalar, Protokoller veya Diğer Düzenlemeler Kapsamı
Dışında Belirli Ülkeler Menşeli Tekstil Ürünleri İthalatında Göze­
tim ve Korunma Önlemleri Hakkında Karar ve Yönetmelik,
6- Türkiye'nin Ticari Haklarının Korunması Hakkında Kararname
İTHALATTA GÖZETİIVI VE KORUNİVIA
ÖNLEIVILERİ İLE KOTA İDARESİ VE TARİFE
KONTENJANİ
SORU-2 : İthalatta gözetim ne demektir?
CEVAP-2: Bir malın ithalatının yerH üreticilere zarar verecek
veya zarar tehdidi yaratacak miktar ve / veya şartlarda artma­
sı halinde ithalatın Dış Ticaret Müsteşarhğı'nca düzenlenecek
"Gözetim Belgesi" ile izlenmesidir.
SORU-3 : Gözetimin amacı nedir?
CEVAP-3 : Gözetimin amacı bir malın ithal eğiliminin yakından iz­
lenmesidir.
SORU-4 : Gözetime tabi ürünlerin ithalatı nasıl gerçekleştirilir?
CEVAP-4 : Gözetime tabi bir ürün ancak Dış Ticaret Müsteşarlığın­
ca (İthalat Genel Müdürlüğü) düzenlenecek "Gözetim Belgesi" nin
ilgili gümrük idaresine ibrazı halinde ithal edilebilir.
SORU-5 : Gözetime tabi ürünlerin ithalatında herhangi bir kısıtla­
ma var mıdır?
CEVAP-5 : Gözetime tabi ürünlerin ithalatında miktar ve/veya de­
ğer sınırlaması olmayıp, her isteyen ithalatı gerçekleştirebilir.
SORU-6 : Korunma önlemi ne demektir?
CEVAP-6 : Bir malın aynı veya doğrudan rakip mallar üreten yerli
üreticiler üzerinde ciddi zarar tehdidi yaratacak şekilde artan mik­
tar ve/veya şartlarda ithal edilmesi halinde bu zarar veya zarar teh­
didini ortadan kaldırmak amacıyla ve sadece zararla sınırlı kalmak
kaydıyla ithalatın miktar ve / veya değerinde kısıtlama yapmaktır.
SORU-7 : Korunma önlemleri nelerdir?
CEVAP-7 : Korunma önlemleri;
• Gözetim belgelerinin geçerlilik süresinin sınırlandırılması,
• Korunma önlemine konu mahn ithalatı için beUi miktar veya de­
ğer tespit edilerek (kota uygulaması) Müsteşarlığın iznine tabi tu­
tulmasıdır.
SORU-8: Korunma önlemi uygulanması için gerekli şartlar nelerdir?
CEVAP-8 : Bir malın ithalatına karşı korunma önlemi alınabilmesi
için;
• Yerli üreticiler tarafından üretilen malın şikayet konusu ithal ma­
lın benzeri veya doğrudan rakibi olduğunun,
• Şikayet konusu malın ithalatında ani artışa neden olan öngörül­
meyen gelişmenin veya bu ithalat artışının GATT 94 ile doğan
(gümrük vergisi oranlarının indirilmesine ilişkin yükümlülük de
dahil olmak üzere) yükümlülüklerin yerine getirilmesi olduğunun,
• Bu ithalat şartının aynı veya doğrudan rakip mallar üreten yerli
üreticiler üzerinde ciddi zarar veya ciddi zarar tehdidi oluşturduğu­
nun ve
• Ülke menfaatlerinin önlem alınmasını gerektirdiğinin tespit edil-
mesi gerekmektedir.
SORU-9 : Korunma önlemi alınması için kimler başvuruda buluna­
bilir?
CEVAP-9 : İlgili gerçek ve tüzel kişiler veya bağlı bulundukları Mes­
lek Kuruluşları ya da Odalar korunma önlemi alınması için başvu­
ruda bulunabilirler.
SORU-10 : Korunma önlemi alınması için başvuru nasıl olmalıdır?
CEVAP-10 :Korunma önlemi başvurusu ile ilgili olarak; bir dilekçe
ekinde hazırlanacak dosyada bazı temel bilgilere yer verilmesi gerekmektedir.Temel olarak bir başvuru dosyasının ithalatta artış ol­
duğu), ithalat artışına sebebiyet veren öngörülmeyen gelişmenin
bulunduğu, ciddi zararın veya ciddi zarar tehdidinin varlığı ve illi­
yet bağı (ithalat artışı ile ciddi zarar arasında) olduğu iddialarını
içermesi gerekmektedir. Tam ve eksiksiz olarak yapdacak bir ko­
runma önlemi başvurusunda yer verilmesi gereken bu temel tespit­
lerin yanı sıra bu tespitlere nasıl ulaşıldığı gerekçeleri ile birlikte
açıklanmalıdır.
SORU-11 : Korunma önlemi alınması için başvuru nereye yapılır?
CEVAP-11 : Korunma önlemi başvurusu;
Dış Ticaret Müsteşarlığı
İthalat Genel Müdürlüğü
Gözetim ve Korunma Önlemleri Dairesi
Adres
: İnönü Bulvarı No:36,
06510 Emek-Ankara
Tel : 0312-212 88 00 / DahUi: 1358, 1361, 1363, 1365, 1377, 1381
Faks : 0312-212 87 65 veya 212 87 11
e-posta: [email protected]
Web Sitesi: http://www.dtm.gov.tr/ITHALAT/gozkor/ithalatt.htm
adresine yapılır.
SORU-12 : İthalatın nniktar ve/veya değer kısıtlanmasına tabi tutulnnası halinde kota dağıtımı kim tarafından ve ne şekilde yapılır ?
CEVAP-12 : BeHrlenen kotaların dağıtımı Dış Ticaret Müsteşarlığı
tarafından mevzuatta belirlenmiş usullere göre yapılır.
SORU-13 : Kotaya tabi ürünlerin ithalatı nasıl gerçekleştirilir?
CEVAP-13 : Kotaya tabi bir ürün ancak Dış Ticaret Müsteşarlığınca
(İthalat Genel Müdürlüğü) düzenlenecek "ithal Lisansı" nın ilgili
gümrük idaresine ibrazı halinde ithal edilebilir.
SORU-14 : İthalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine ilişkin Teb­
liğler nelerdir?
CEVAP-14: ithalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine ilişkin
Tebliğler aşağıda yer almaktadır.
• ithalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine ilişkin Tebliğ "Çuval"
(2004/5) (21.01.2004 tarihU Resmi Gazete)
• ithalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine ilişkin Tebliğ "Bisik­
let Çerçeveleri" (2004/4) (16.01.2004 tarihh Resmi Gazete)
• ithalatta Gözetim ve Korunma önlemlerine ilişkin Tebliğ "Bisik­
let" (2004/3) (16.01.2004 tarihh Resmi Gazete)
• İthalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine İlişkin Tebliğ "Porse­
len" (2004/2) (16.01.2004 tarihh Resmi Gazete)
• İthalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine lUşkin Tebliğ "Ayak­
kabı" (2004/1) (16.01.2004 tarihh Resmi Gazete)
• İthalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine İlişkin Tebliğ " Göz­
lük Aksam Ve Parça" (2003/21) (31.12.2003 tarihh Resmi Gazete)
• İthalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine İlişkin TebHğ "Diş
Fırçaları" (2003/20) (31.12.2003 tarihli Resmi Gazete)
• İthalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine İlişkin Tebliğ "San­
dıklar, Bavullar, Çantalar v.b." (2003/19) (31.12.2003 tarihh Resmi
Gazete)
• İthalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine İlişkin Tebliğ "Mus­
luklar" (2003/18) (31.12.2003 tarihh Resmi Gazete)
• İthalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine İlişkin Tebliğ "Sofra
Mutfak Eşyası İle Çatallar Kaşıklar" (2003/17) (31.12.2003 tarihh
Resmi Gazete)
• ithalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine ilişkin Tebliğ "Polistiren" (2003/16) (31.12.2003 tarihh Resmi Gazete)
• ithalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine Ihşkin Tebhg "Gözlük
Camları" (2003/15) (31.12.2003 tarihh Resmi Gazete)
• ithalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine ilişkin Tebliğ "ÇHC
Menşeh Bazı Ürünler için 2004 Yüı Kotaları" (2003/14) (18.12.2003
tarihli Resmi Gazete)
• ithalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine ilişkin Tebliğ "Göz­
lükler Ve Güneş Gözlükleri ikinci Dönem Kota Dağıtımı" (2003/13)
(27.09.2003 tarihli Resmi Gazete)
• ithalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine ilişkin Tebliğ "Vanti­
latörler ikinci Dönem Kota Dağıtımı" (2003/12) (27.09.2003 tarihli
Resmi Gazete)
• ithalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine ilişkin Tebliğ "Sıhhi
Tesisat Muslukları" (2003/11) (12.09.2003 tarihh Resmi Gazete)
• İthalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine İlişkin Tebliğ "Buhar­
lı Ütüler" (2003/10) (27.08.2003 tarihli Resmi Gazete)
• İthalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine İlişkin Tebhğ "Diğer
Telefon Cihazları İle Aksam ve Parçalar" (2003/9) (27.08.2003 ta­
rihli Resmi Gazete)
• İthalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine İlişkin Tebliğ "Düz
Cam" (2003/7) (28.06.2003 tarihh Resmi Gazete)
• İthalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine İlişkin Tebliğ "Cam
Eşya" (2003/6) (10.05.2003 tarihh Resmi Gazete)
• İthalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine İlişkin Tebliğ "Bisik­
let Aksam Ve Parça" (2003/5) (01.05.2003 tarihh Resmi Gazete)
• İthalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine İlişkin Tebliğ "Bisik­
let" (2003/4) 01.05.2003 tarihh Resmi Gazete)
• İthalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine İlişkin Tebliğ "Polistiren" (2003/3) (11.01.2003 tarihh Resmi Gazete)
• İthalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine İlişkin Tebliğ "Mus­
luk" (2003/2) (11.01.2003 tarihh Resmi Gazete)
• İthalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine İlişkin Tebliğ "Gözlük
Camları" (2003/1) (11.01.2003 tarihh Resmi Gazete)
• İthalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine İlişkin Değişiklik
Tebliği "Motosiklet ve Bisiklet İç Dış Lastiği" (2002/10) (31.12.2002
tarihli Resmi Gazete)
• İthalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine İlişkin Tebliğ "Çin
Halk Cumhuriyeti Menşeli Bazı Ürünler İçin 2003 Yılı Kotaları"
(2002/9) (24.11.2002 tarihh Resmi Gazete)
• İthalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine İlişkin Değişiklik
Tebliği "Gözlük Camları" (2002/8) (31.12.2002 tarihh Resmi Gaze­
te)
• İthalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine İlişkin Tebliğ "Düz
Cam" (2002/7) (24.09.2002 tarihh Resmi Gazete)
• İthalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine İlişkin Tebliğ "Güneş
Gözlükleri Ve Gözlük Çerçeveleri" (2002/6) (24.09.2002 tarihh Res­
mi Gazete)
• İthalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine ilişkin Tebliğ "Vanti­
latörler" (2002/5) (24.09.2002 tarihh Resmi Gazete)
• İthalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine ilişkin Tebliğ "İzola­
tör" (2002/4) (11.06.20002 tarihh Resmi Gazete)
• ithalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine ilişkin Tebliğ "Sofra,
Mutfak, Tuvalet, Yazıhane, Ev Tezyinatı ve Benzeri işler için Cam
Eşya" (2002/3) (09.05.2002 tarihli Resmi Gazete)
• ithalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine ilişkin Tebliğ "Moto­
siklet ve Bisikletlerde Kullanılan Iç ve Dış Lastikler" (2002/2)
19.02.2002 tarihh Resmi Gazete)
• İthalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine ilişkin Tebliğ "Cam­
dan Gözlük Camları" (2002/1) (19.02.2002 tarihh Resmi Gazete)
• ithalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine ilişkin Tebliğ "Sera­
mikten Olan Elektrik izolatörleri" (2001/10) (13.11.2001 tarihh
Resmi Gazete)
• ithalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine ilişkin Tebliğ " Şerit
Metre" (2001/8) (04.11.2001 tarihh Resmi Gazete)
SORU-15 : Tarife Kontenjanı ne demektir?
CEVAP-1 5 : Tarife Kontenjanı, bir mal veya mal grubunun ithala­
tında uygulanmakta olan gümrük vergisi oranlarında, belirli bir
miktar veya değer için indirim yapılması veya muafiyet sağlanması­
nı ifade eder.
SORU-16 : Tarife Kontenjanı uygulamasının annaa nedir?
CEVAP-16 : Tarife Kontenjanı uygulaması, ülke ekonomisinin ihti­
yacı olan girdilerin/ürünlerin yıllık ya da dönemler itibariyle ithal
şartlarının kolaylaştırılarak ithalinin yapılmasını temine yöneliktir.
SORU-17 : Tarife Kontenjanına konu olan mallar nasıl duyurulur?
CEVAP-17 : Tarife Kontenjanı uygulanacak mallar Dış Ticaret Müs­
teşarlığı'nmTebliğleriyle Resmi Gazete'de yayımlanarak duyurulur.
SORU-18 : Tarife Kontenjanının kullanım usulleri nasıl belirlenir?
CEVAP-18 : Tarife kontenjanlarının kullanım usulleri Dış Ticaret
Müsteşarlığınca belirlenmektedir. Tarife kontenjanları kapsamında
yapılacak ithalatta, Dış Ticaret Müsteşarlığınca (İthalat Genel Mü­
dürlüğü) düzenlenecek îthal Lisansının gümrük yükümlülüğünün
doğduğu tarihte ithalatçı tarafından gümrük idaresine ibrazı gerek­
mektedir.
SORU-19 : ithal Lisansı başvurusunda bulunacak firmaların dikkat
etmeleri gereken hususlar nelerdir?
CEVAP 19 : îthal Lisansı başvuruları;
1-Her ülke ve her madde için ayrı ayrı ve TebUğlerde belirlenen sü­
reler içerisinde yapılmalıdır.
2-Süresi içerisinde yapılmayan ya da eksik bilgi ve belge içeren baş­
vurular kabul edilmemektedir.
3-Başvuru formuna istenen belgelerin ash veya noter onayh suretle­
ri eklenmelidir.
SORU-20 : Tarım ürünlerinde tarife kontenjanları ne zaman açıl­
maktadır?
CEVAP-20 : Tarım ürünlerindeki tarife kontenjanları, hem iç ko­
şullara hem de uluslararası yükümlülüklere bağlı olarak gerçekleşti­
rilmekte ve mevsim ve iklim şartlarına geniş ölçüde bağımlı bulu­
nan tarımsal üretimin, miktar ve kalite olarak yetersiz kaldığı du­
rumlarda açılmaktadır.
SORU-21 : Tarım ve İşlenmiş Tarım Ürünleri İthalatında Tarife Kon­
tenjanı Uygulanmasına İlişkin Tebliğler nelerdir?
CEVAP-21 : Yayınlanan Tarım ve İşlenmiş Tarım Ürünleri İthala­
tında Tarife Kontenjanı Uygulanmasına İlişkin Tebliğler aşağıda yer
almaktadır.
• İsrail Devleti Menşeli Bazı Tarım ve işlenmiş Tarım Ürünleri itha­
latında Tarife Kontenjanı Uygulanmasına ilişkin Tebliğ (31.12.1997
tarihli Resmi Gazete)
• Romanya Menşeli ve Çıkışlı Bazı Tarım Ürünleri ithalatında Tari­
fe Kontenjanı Uygulanmasına ilişkin Tebliğ (15.03.1998 tarihli
Resmi Gazete)
• Avrupa Topluluğu Menşeli Bazı Tarım Ürünleri ithalatında Tari­
fe Kontenjanı Uygulanmasına ilişkin Tebliğ (26.05.1998 tarihli
Resmi Gazete)
• Litvanya Cumhuriyeti Menşeli ve Çıkışlı Bazı Tarım ve işlenmiş
Tarım Ürünleri ithalatında Tarife Kontenjanı Uygulanmasına iliş­
kin Tebliğ (03.04.1998 tarihh Resmi Gazete)
• Macaristan Cumhuriyeti Menşeli ve Çıkışlı Bazı Tarım ve işlenmiş
Tarım Ürünleri ithalatında Tarife Kontenjanı Uygulanmasına iliş­
kin Tebliğ ( 21.09.2003 tarihli Resmi Gazete )
• Çek Cumhuriyeti Menşeh ve Çıkışh Bazı Tarım ve İşlenmiş Tarım
Ürünleri İthalatında Tarife Kontenjanı Uygulanmasına İlişkin Teb­
liğ (31.12.1998 tarihh Resmi Gazete)
• Slovak Cumhuriyeti Menşeli ve Çıkışlı Bazı Tarım ve İşlenmiş Ta­
rım Ürünleri İthalatında Tarife Kontenjanı Uygulanmasına İlişkin
Tebliğ (31.12.1998 tarihh Resmi Gazete)
• Bulgaristan Cumhuriyeti Menşeli ve Çıkışlı Bazı Tarım ve İşlenmiş
Tarım Ürünleri İthalatında Tarife Kontenjanı Uygulanmasına İliş­
kin Tebliğ (13.02.1999 tarihh Resmi Gazete)
• Estonya Cumhuriyeti Menşeli ve Çıkışlı Bazı Tarım Ürünleri İtha­
latında Tarife Kontenjanı Uygulanmasına İlişkin Tebliğ (13 Şubat
1999 tarihh Resmi Gazete)
• Polonya Cumhuriyeti Menşeli Bazı Tarım ve İşlenmiş Tarım
Ürünleri İthalatında Tarife Kontenjanı Uygulanmasına İlişkin Teb­
liğ (02.07.2000 tarihh Resmi Gazete)
• Slovenya Cumhuriyeti Menşeli Bazı Tarım ve İşlenmiş Tarım
Ürünleri İthalatında Tarife Kontenjanı Uygulanmasına İlişkin Teb­
liğ (23.08.2000 tarihh Resmi Gazete)
• Letonya Cumhuriyeti Menşeli Bazı Tarım ve İşlenmiş Tarım
Ürünleri İthalatında Tarife Kontenjanı Uygulanmasına İlişkin Teb­
liğ (08.09.2000 tarihli Resmi Gazete )
• Makedonya Cumhuriyeti Menşeli Bazı Tarım Ürünleri İthalatında
Tarife Kontenjanı Uygulanmasına İlişkin Tebliğ (23 Aralık 2000 ta­
rihli Resmi Gazete)
• Hırvatistan Cumhuriyeti Menşeli Bazı Tarım ve İşlenmiş Tarım
Ürünleri İthalatında Tarife Kontenjanı Uygulanmasına İlişkin Teb­
liğ (17.8.2003 tarihh Resmi Gazete)
• Kamış veya Pancar Şekeri ve Kimyaca Saf Sakaroz (Katı Halde)
Haricindeki Diğer Şekerlerin İthalatında Tarife Kontenjanı Uygu­
lanmasına İlişkin Tebliğ (17.8.2003 tarihli Resmi Gazete)
• Sıcak ve Soğuk Haddelenmiş Sac İthalatında Tarife Kontenjanı
Uygulamasına Ihşkin Tebliğ (18.2.2003 tarihli Resmi Gazete)
• Slovak Cumhuriyeti Menşeli Bazı Tarım ve İşlenmiş Tarım Ürün­
leri İthalatında Tarife Kontenjanı Uygulanmasına İlişkin Tebliğ
(16.1.2004 tarihh Resmi Gazete)
• Polonya Cumhuriyeti Menşeli Bazı Tarım ve İşlenmiş Tarım
Ürünleri halatında Tarife Kontenjanı Uygulanmasına İlişkin Tebliğ
(R.G. Tarihi: 31.12.2003 tarihh Resmi Gazete )
• Tohumluk Olmayan Beyaz Arpa İthalatında Tarife Kontenjanı
Uygulanmasına İlişkin Tebliğ (16.1.2004 tarihli Resmi Gazete)
• Tohumluk Olmayan Ekmeklik Buğday İthalatında Tarife Konten­
janı Uygulanmasına İlişkin Tebliğ (16.1.2004 tarihli Resmi Gazete)
SORU-22 : Sanayi ürünlerinde açılan tarife kontenjanlarına
olan maddeler nelerdir?
konu
CEVAP-22 : Sanayi ürünlerinde açılan genel tarife kontenjanları, sa­
nayinin hammadde ihtiyacının ucuz yoldan temini amacına yöne­
liktir. Bu grupta daha çok tekstil sanayiinde kullanılan akrilonitril,
monoetilen glikol ve tereftalik asit gibi kimyasal hammaddeler ile
demir-çelik yassı mamuller yer almaktadır.
SORU-23 : Sanayi Ürünleri İthalatında Tarife Kontenjanı Uygulan­
masına İlişkin Tebliğler nelerdir?
CEVAP-23 : Sanayi Ürünleri İthalatında Tarife Kontenjanı Uygu­
lanmasına İlişkin Tebliğler aşağıda yer almaktadır.
• Litvanya Menşeli Bazı Tekstil ve Konfeksiyon Ürünleri İthalatında
Tarife Kontenjanı Uygulanması Hakkında Tebhğ (16. 01.2003 ta­
rihli Resmi Gazete)
• Sıcak ve Soğuk Haddelenmiş Sac ithalatında Tarife Kontenjanı
Uygulanmasına ilişkin Tebliğ (18.02.2003 tarihh Resmi Gazete)
• Sıcak ve Soğuk Haddelenmiş Sac ithalatında Tarife Kontenjanı
Uygulanması Hakkında Tebliğ (08.06.2002 tarihli Resmi Gazete)
• Bosna-Hersek Cumhuriyeti Menşeli Bazı Sanayi Ürünleri İthala­
tında Tarife Kontenjanı Uygulanmasına ilişkin Tebliğ (23.01.2002
tarihli Resmi Gazete)
• Makedonya Cumhuriyeti Menşeli Bazı Sanayi Ürünleri İthalatın­
da Tarife Kontenjanı Uygulanması Hakkında Karar (23.01.2002 ta­
rihh Resmi Gazete)
• Sıcak ve Soğuk Haddelenmiş Sac İthalatında Tarife Kontenjanı
Uygulamasına İlişkin Tebliğ (16.01.2001 tarihh Resmi Gazete)
• Bosna-Hersek Cumhuriyeti Menşeh Bazı Sanayi Ürünleri İthala­
tında Tarife Kontenjanı Uygulanmasına Ihşkin Tebliğ (17.05.2001
tarihli Resmi Gazete)
• Mono Etilen Glikol, Tereftalik Asit ve Akrilonitril İthalatında Ta­
rife Kontenjanı Uygulanmasına ilişkin Tebliğ (29.5.2000 tarihh
Resmi Gazete )
• Sıcak ve Soğuk Haddelenmiş Sac ithalatında Tarife Kontenjanı
Uygulamasına ilişkin Tebliğde Değişiklik Yapılması Hakkında Teb­
liğ (11.04.2000 tarihh Resmi Gazete)
• Macaristan Cumhuriyeti Menşeli Bazı Binek Otomobilleri ithala­
tında Tarife Kontenjanı Uygulanmasına ilişkin Tebliğ'de Değişiklik
Yapılması Hakkında Tebliğ (11.04.2000 tarihh Resmi Gazete)
• Bosna-Hersek Cumhuriyeti Menşeli Bazı Sanayi Ürünleri ithala­
tında Tarife Kontenjanı Uygulanmasına ilişkin Tebliğ'de Değişiklik
Yapılması Hakkında Tebliğ (11.04.2000 tarihli Resmi Gazete)
• Macaristan Cumhuriyeti Menşeli Bazı Binek Otomobilleri ithala­
tında Tarife Kontenjanı Uygulanmasına ilişkin Tebliğ (11.04.2000
tarihli Resmi Gazete)
• Bosna-Hersek Cumhuriyeti Menşeli Bazı Sanayi Ürünleri ithala­
tında Tarife Kontenjanı Uygulanmasına ilişkin Tebliğ (11.04.2000
tarihli Resmi Gazete)
• Sıcak ve Soğuk Haddelenmiş Sac ithalatında Tarife Kontenjanı
Uygulamasına ilişkin Tebliğ (02.03.2000 tarihh Resmi Gazete)
• Litvanya Menşeli ve Çıkışlı Bazı Tekstil ve Konfeksiyon Ürünleri
İthalatında Tarife Kontenjanı Uygulanmasına İlişkin Tebliğ
(01.02.2000 tarihh Resmi Gazete)
• Mono Etilen Glikol, Tereftalik Asit ve Akrilonitril ithalatında Ta­
rife Kontenjanı Uygulanmasına İlişkin Tebliğ (29.5.2000 tarihli
Resmi Gazete)
• Macaristan MenşeU ve Çıkışh Bazı Binek Otomobilleri İthalatında
Tarife Kontenjanı Uygulanması Hakkında Karar (07.02.1999 tarih­
li Resmi Gazete)
BELİRLİ ÜLKELER MENŞELİ IVIALLARJN
İTHALATINDA GÖZETİM VE K O R U N M A
ÖNLEMLERİ İLE KOTA İDARESİ VE TARİFE
KONTENJANI
SORU-24 : Belirli Ülkeler Menşeli Malların İthalatında Gözetim ve
Korunnna Önlemleri Hakkında Karar ve Yönetmelik kapsamında ka­
bul edilen mevzuat ile amaçlanan nedir?
CEVAP-24 : Mevzuat, ticareti devlet eliyle yürüten ve Dünya Ticaret
Örgütü (DTÖ) üyesi olmayan ülkelerden yapılan ithalatta, belirli
koşulların yerine gelmesi şartına bağlı olarak korunma önlemi alın­
masına olanak sağlamaktadır.
SORU-25 : Belirli Ülkeler Menşeli Malların İthalatında Gözetim ve
Korunma Önlemleri Hakkında Karar kapsamında hangi ülkeler yer
almaktadır?
CEVAP-25 : BeHrli Ülkeler Menşeli Malların İthalatında Gözetim ve
Korunma Önlemleri Hakkında Karar kapsamında Azerbaycan, Ar-
navutluk, Beyaz Rusya, Ermenistan, Gürcistan, Kazakistan, Kırgı­
zistan, Kuzey Kore, Moğolistan, Moldova, Özbekistan, Rusya Fede­
rasyonu, Tacikistan, Türkmenistan, Ukrayna, Vietnam yer almakta­
dır
SORU-26 : Bu ülkelere karşı neden ayrı bir mevzuat hazırlanmıştır?
CEVAP-26 : DTÖ üyesi olmayan bu ülkelere karşı gerekli hallerde
tedbir alınmasına ilişkin olarak izlenilecek prosedür, bazı hallerde,
DTÖ üyesi olan ülkelere karşı uygulanacak olan prosedürden ayrıl­
maktadır. Bu nedenle ayrı bir mevzuat hazırlanmıştır.
SORU-27 : Bu ülkelere karşı uygulanacak kotalar nasıl dağıtılacak­
tır?
CEVAP-27 : Bu dağıtım, genel kota ve tarife kontenjanı dağıtımı
usulleri çerçevesinde yapılacaktır.
SORU-28 : Belirli Ülkeler Menşeli Malların İthalatında Gözetim ve
Korunma Önlemlerine ilişkin Tebliğler nelerdir?
CEVAP-28 : Belirh Ülkeler Menşeh Malların İthalatında Gözetim ve
Korunma Önlemlerine ilişkin Tebliğler aşağıda yer almaktadır.
• Rusya Federasyonu ve Ukrayna Menşeli Bazı Ürünlerin İthalatın­
da Gözetim Uygulaması Süresinin Uzatılmasına Dair Tebliğ (98/4)
(22. 12. 1998 tarihh Resmi Gazete)
• Rusya Federasyonu ve Ukrayna Menşeli Bazı Ürünlerin İthalatın­
da Gözetim Uygulaması Süresinin Uzatılmasına Dair Tebliğ (97/4)
(24. 12. 1997 tarihh Resmi Gazete)
ÇİN HALK CUIVIHURİYETİ IVIENŞELİ
IVIALLARIN İTHALATINDA GÖZETİİVI VE
ÖNLEİVILERİ
SORU-29 : Çin Halk Cumhuriyeti menşeli ürünlerin ithalatmda ko­
runma önlemi uygulanması için gerekli şartlar nelerdir?
CEVAP-29 : Aşağıda belirtilen hallerde, ülke menfaatlerinin gerek­
tirdiği durumlarda, Çin Halk Cumhuriyeti menşeli ürünlerin itha­
latında uluslararası yükümlülükler dikkate alınarak korunma önle­
mi uygulanabilir:
a) Çin Halk Cumhuriyeti menşeli ürünlerin ithalatında meydana
gelen artışların veya bu malların ithalatının benzer veya doğrudan
rakip mallar üreten yerli sanayi üzerinde pazar bozulmasına (yerli
üreticilerin ürettiği ürüne yol açtığının veya yol açma tehdidi oluş­
turduğunun tespiti halinde.
b) Çin Halk Cumhuriyeti veya Dünya Ticaret Örgütü (D.T.Ö.)
üyesi bir ülke tarafından, Ç.H.C. menşeli malların neden olduğu
pazar bozulmasını önlemek veya gidermek üzere yapılan bir uygu­
lamanın önemli ticaret sapmasına yol açması veya yol açma tehdidi
oluşturması halinde.
SORU-30 : Çin Halk Cumhuriyeti menşeli ürünlerin ithalatmda ko­
runma önlemleri nasıl uygulanır?
CEVAP-3 O : Korunma önlemi; gümrük vergisinde artış yapılması,
ek mali mükellefiyet getirilmesi, miktar/değer kısıtlaması (kota), ta­
rife kontenjanı uygulaması (Bir mal ya da mal grubunun gümrük
vergisi oranlarında belirli bir miktar veya değer için indirim yapıl­
ması ya da muafiyet sağlanması), veya bunların bileşimi şeklinde
uygulanabilir.
SORU-31 : Çin Halk Cunnhuriyeti nnenşeli ürünlerin ithalatında alı­
nan korunma önlemlerinin uygulama süresi nedir?
CEVAP-31 : Pazar bozulması nedeniyle uygulamaya konulan ko­
runma önlemi, pazar bozulmasını önlemek veya gidermek için ge­
rekli süre kadar uygulamada kalır. Bu süre, geçici önlemin uygula­
ma süresi dahil dört yılı geçemez.
SORU-32 : Çin Halk Cumhuriyeti'ne karşı, yayımlanan Yönetmelik
veya Tebliğ kapsamında yer alan ürünler dışında kota uygulaması­
na gidilebilinir mi?
CEVAP-32 : Ciddi zarar veya ciddi zarar tehdidi nedeniyle bu ülke­
den yapılan ithalata karşı önlem alınmasına yönelik olarak başvuru­
da bulunulduğu ve soruşturma sonucunda önlem alınması gerekli
görüldüğü takdirde, diğer ürünlerde de önlem alınabilir.
SORU-33 : Çin Halk Cumhuriyeti Menşeli Malların İthalatında Gö­
zetim ve Korunma Önlemlerine ilişkin Tebliğler nelerdir?
CEVAP-33 : Yürürlükte bulunan Çin Halk Cumhuriyeti MenşeU
Malların İthalatında Gözetim ve Korunma Önlemlerine ilişkin
Tebliğler aşağıda yer almaktadır.
9017.80 10 90.19
8546.2
8414.51.90.10.11
9003 9004
(9004,90.10,00.12^
9004.90. l O m 199004 90.90.00J29004 90,90.00.19
hariç)
8714.91.10.00.00
8517.19.90.00.19
8517.90.82.10.00
8S1640.10m01
9001.40.41.00.00
73,23
82,15
8481 80.19,00.12
43,02
9603,21
64 Fasıl (64 06 hariç)
69.11,69.12,
69.13. 69.14
8712,00
8714.91,10,00,00
5407.2
6305 32
6305.34
2827.10.00.00.00
2905.49 90 90 00
7918 14,00.00,00
2941.3
2941,4
3204.13.00 00.00
RESMİ GAZETE
TARİH-SAYI NO
Kota î 2001/8 i 04.11.2001/24573
11.06,2002/24782
Kota
2002/4
2002/5 • 24.09.2002/24886
Kota
ÖNLEM
G.T.I.P.
Şerit Metreler
Seramikten izolatörler
Vantilatörler
TEBÜĞ NO
GoEİuk çerçeveleri '
24.09.2002/24886
2002/6
ve güneş gözlükleri
Kota
1,05.2003/25095
2003/5
Çerçeveler i Gözetim
2003/9
27.08.2003/25212
Diğerleri Gözetim
Telefon cihazlarına ;
ait olanlar : Gözetim
Buhârif ütüler Gözetim 2003/10
27 08,2003/25212
Gözlük camları Gözetim 12003/15 i 31.12.2003/25333
Sofra, mutfak eşyası Gözetim 2003/17
31.12.2003/25333
Kaşık,çatal, kepçeler Gözetim
31.12 2003/25333
Musluklar Gözetim 2003/18
Çantalar, bavullar vb Gözetim i 2003/19 ; 31.12.2003/25333
Dış fırçalan Gözetim 2003/20
31.12.2003/2S333
Ayakkabılar Gözetim : 2004/1 ; 16.01.2004/25348
Porselen ve
seramikten eşyalar
Bisikletler
Bisiklet çerçeveleri
Dokunmuş mensucat
Esnek mahfazalar
Diğerleri
Amonyum kbrür (nışadır)
Diğerleri
Sitrik asit
Tetrasıklınler ve
i türevleri; bunların tuzları
Kloramfenlkol
ye türevleri; bunların tuzları
Bazik boyalar
ve esast bu boyalar
olan müstahzarlar
Gözetim
16 01.2004/25349
2004/2
Gözetim i 2004/3 ; 16.01.2004/25350
16.01,2004/25351
Gözetim
2004/4
Gözetim
2004/5
21.01.2004/25353
Gözetim
Gözetim
2000/3
Gözetim
27.10.2000/24213
Gözetim
2000/3
27.10.2000/24213
2000/3
Gözetim
27.10.2000/24213
Gözetim
2000/3
27.10.2000/24213
Gözetim ; 2000/3 : 27.10.2000/24213
Gözetim
2000/3
27 10,2000/24213
Vat boyalar
(bu durumda pigment olarak
kullanılanlar dahil)
ve esası bu boyalar
olan müstahzarlar Gözetim
Şenlik fişekleri.
işaret f tşekîeri^
yağmur fişekleri.
sis işaretleri ve diğer
pıroteknt eşyasj Gözetim
Polivinil alkol
(hidrolize olmamış
3204.15.00.00.00
3604
3905.30.00.00.00
asetat grupları
içersin içermesin) Gözetim
Erkeklere
ve erkek çocuklara
ait olanlar Gözetim
Diğerleri Gözetim
4203.29,91 mOO
4203.29.99.00.00
6402.19.00.00.00
6402,99
6403.19.00.00,00
6403,91
6403,99
6404.11.00.00.00
6913.10,00.00.00
7013
8712
9503.3
.
Dîğerieri
Diğerleri
Diğerleri
Bileği örtenler
Diğerleri
Spor ayakkabıları,
tenis ayakkabıları.
basketbol ayakkabıları.
jimnastik ayakkabıları,
antrenman ayakkabıları
ve benzerleri
Porselender^ olanlar
Sofra, mutfak.
tuvalet, yazıhane,
ev tezyinatı ve
benzeri işler
için cam
(70.10 ve
70.18
pozisyonundakiler hariç)
Motorsuz bisikletler
ve diğer motorsuz
tekerleklKaştllar
(üç tekerlekliler dahil
Diğer inşaat takımları
2000/3
27.10.2000/24213
2000/3
27,10.2000/24213
2000/3
27.10.2000/24213
Gözetim
Gözetim
Gözetim
Gözetim
2ÖÖ0/3
27,10.2000/24213
2000/3
27.10.2000/24213
• 200O/3 . 27.104000/24213
2000/3
27.10.2000/24213
2000/3
27.10 2000/24213
2000/3
27.10.2000/24213
2000/3
27,10,2000/24213
Gözetim
GözetiiTJ
2000/3
•2ÖÖ0/3
27.10.2000/24213
27J0.20Ö0/24213
Gözetim
2000/3
27.10.2000/24213
Gözetim
20Ö0/3
27,10.2000/24213
Gö2^et]m
9503.41.00.00-00
9503,49
9503,6
9503.9
9504 4 0 . 0 0 m O Q
9603,29
9603.3
9603.4
9603.9
6402,99
6403,51
6403,59
6403.91
6403,99
6404.11.00 00.00
6404.19.10.00.11
640419,10mi2
6404.19.10.00.13
6911.1
69.12
ve inşaat oyuncakları ; Gözetim
İçlerj doldurulmuş olanîar Gözetim
Diğerleri ; Gözetim
BiîıtıeceJer Gözetim
Diğerleri ; Gözetim
Oyun kağıtları Gözetim
Diğerler ; Gözetim
Resim ftrçalarj,
yazt fırçalan ve
kozmetik ürünlerinin
tatbikinde
kullanılan ftr<^aîar Gözetim
Boya,badana,
vernik yapma ve
benzeri işlerde
kullanılan fırçalar
(9603.30 alt
pozisyonundaki
fırçalar hariç);
boya yastık ve rulolar i Gözetim
Diğerleri Gözetim
Diğerleri
Kota
Kota
Bfleği örtenler
Diğerleri
Kota
Bileği örtenler
Kota
Diğerleri
Kota
Spor ayakkabtları,
tenis ayakkabıları,
basketbol ayakkabıları,
jimnastik ayakkabıları,
antrenman ayakkabıları
ve benzerleri
Kota
Erkekler için
Kota
Kota
Kadınlar için
; Çocuklar ve bebekler için
Sofra ve mutfak eşyası
Seramikten sofra
ve mutfak eşyası,
diğer ev eşyası ve
tuvalet eşyası
(porselenden olanlar hariç
; 2000/3
27.10.2000/24213
27.10,2000/24213
2000/3
i 2000/3 i 27.10.2000/24213
27.10,2000/24213
2000/3
i 2000/3 ; 27.10.2000/24213
27.10.2000/24213
2000/3
i 2000/3 i 27.10.2000/24213
2000/3
27 10.2000/24213
i 2000/3 i 27.10.2000/24213
2000a • 27,10.2000/24213
i 2003/9 i 18.12.2003/25320
• 2003/9
18,12.2003/25320
i 2003/9 i 18.12.2003/25320
18.1Z2Ö03/25320
2003/9
i 2003/9 1 18.12.2003/25320
Kota
Kota
I 2003/9
2003/9
18.12.2003/25320
i 18.12.2003/25320
18,12.2003/25320
i 18.12.2003/25320
i 18.12.2003/25320
'• 18,12.2003/25320
Kota
2003/9
18.12,2003/25320
2003/9
i 2003/9
2003/9
BELİRLİ TEKSTİL ÜRÜNLERİ İTHALATINDA
GÖZETİM VE K O R U N M A ÖNLEMLERİ
SORU-34 : Tekstil ürünleri ithalatında gözetim ve korunma önlem­
leri hangi mevzuat çerçevesinde yürütülmektedir?
CEVAP-34 : Tekstil ürünleri ithalatında gözetim ve korunma ön­
lemleri,
a) BelirU Tekstil Ürünleri İthalatında Gözetim ve Korunma Önlem­
leri Hakkında
b) İkili Anlaşmalar, Protokoller ve Diğer Düzenlemeler Kapsamı
Dışında, BelirU Ülkeler Menşeli Tekstil Ürünleri İthalatında Göze­
tim ve Korunma Önlemleri Hakkında
Karar, Yönetmelik ve Tebliğler çerçevesinde uygulanmaktadır.
SORU-35 : Belirli Tekstil Ürünleri İthalatında Gözetim ve Korunma
Önlemleri hakkındaki mevzuatın kapsamı nedir?
CEVAP-35 : Tekstil ürünlerinin ithalat miktarlarında meydana ge­
len mutlak veya nispi artışların ve/veya bu ürünlerin ithalatın ger­
çekleştiği şartların, benzer ve/veya doğrudan rakip ürünlerin yurti­
çi üretimi üzerinde ciddi zarar, ciddi zarar tehdidi veya zarar tehdi­
di oluşturması halinde, uluslararası anlaşmalardan kaynaklanan yü­
kümlülükler de dikkate alınarak, bu zarar veya zarar tehdidini orta­
dan kaldırmak amacıyla yapılacak işlemlere ve alınacak önlemlere
ilişkin usul ve esasları kapsar.
SORU-36 : Hangi durumlarda tekstil ürünlerinin ithalatı, gözetim ve
korunma önlemleri kapsamı dışında tutulmuştur?
CEVAP-36 : Belirli tekstil ürünleri ithalatında gözetim ve korunma
önlemleri hakkında mevzuat kapsamında alman gözetim ve korun­
ma önlemleri,
a) Serbest bölgelere getirilen,
b) Gümrük Kanunu'nun gümrük antrepolarına ilişkin hükümleri
kapsamında ithal edilerek gümrük antrepolarına konulan,
c) Gümrük Kanunu'nun geçici ithalata ilişkin hükümleri kapsa­
mında ithal edilen,
d) İlgili mevzuat kapsamında, gümrük vergilerine tabi tutulmaksı­
zın, işlem gördükten sonra yeniden ihraç edilmek üzere ithal edilen
tekstil ürünlerine uygulanmamaktadır.
SORU-37 : Belirli Tekstil Ürünleri İthalatında Gözetim ve Korunma
Önlemleri Hakkında Yönetmelik hükümleri, hangi tekstil ürünleri­
ne uygulanmaktadır?
CEVAP-37 : Bu Yönetmelik hükümlerinin aşağıdaki tekstil ürünleri
ithalatında uygulanır:
1) Türkiye ile Avrupa Birliği arasında Gümrük Birliğini düzenleyen
ilgili mevzuat uyarınca ve Gümrük Tarifeleri ve Ticareti Genel An­
laşması (GATT) 1994'ün Gümrük Birliğine ilişkin hükümleri kap­
samında. Yönetmelik eki Ek-III'te gösterilen ülkeler menşeli, Ek-I A
ve Ek-I B'de yer alan,
2) Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) üyesi üçüncü ülkeler menşeli olan
ve DTÖ Kuruluş Anlaşması'nm eklerinden Tekstil ve Giyim Anlaş­
ması (TGA) uyarınca GATT 1994'e entegre edilenler haricindeki
ürünlerin yer aldığı anılan Yönetmelik eki Ek-II'de gösterilen teks­
til ürünlerinin ithalatında uygulanır.
Yukarıda belirtilen "Belirli Tekstil Ürünleri İthalatında Gözetim ve
Korunma Önlemleri Hakkında Yönetmelik" eklerine aşağıdaki in­
ternet adresinden ulaşılabilir:http://vsrww.dtm.gov.tr/ithalat/mevzu/belteks/ekyonet6.htm
SORU-38 : Belirli tekstil ürünlerinin ithalatında gözetim ve korun­
ma önlemleri hakkmdaki mevzuatm uygulanmasmda hangi kuruluş
yetki sahibidir?
CEVAP-38 : Dış Ticaret Müsteşarlığı, Behrh Tekstil Ürünleri İthala­
tında Gözetim Ve Korunma Önlemlerine İlişkin Karar çerçevesinde
aşağıdaki hususlarda yetki sahibidir:
a) Gözetim ve korunma önlemlerini önermeye, uygulamaya ve izle­
meye ve ilgili mevzuat çerçevesinde uluslararası görüşmeler yapma­
ya ve uzlaşma metinleri hazırlamaya, usulüne uygun olarak hazırla­
nan bu metinleri uygulamaya,
b) İleriye yönelik gözetim veya korunma önlemleri uygulanan teks­
til ürünlerinin ithaline izin vermeye ve bu amaçla belge düzenleme­
ye,
c) İthalinde miktar kısıtlaması yapılmak suretiyle korunma önlemi
uygulanan tekstil ürünleri için tespit edilen kotaların dağıtım usul
ve esaslarını belirlemeye,
d) Gözetim ve korunma önlemlerinin uygulanmasına yönelik ola­
rak ilgili kurum ve kuruluşlara talimat vermeye yetkilidir.
SORU-39 : Belirli tekstil ürünlerinin ithalatmda gözetim ve korun­
ma önlemi aimması için kimler başvuruda bulunabilir ve başvuru
esasları nelerdir?
CEVAP-39 : Tekstil ürünlerinin ithalat miktarlarında meydana ge­
len mutlak veya nispi artışlar ve/veya bu ürünlerin ithalatının ger­
çekleştiği şartlarda meydana gelen değişiklikler sonucu, ciddi zarar
gördüğünü ya da ciddi zarar tehdidi veya zarar tehdidi altında bu­
lunduğunu iddia eden ilgili gerçek veya tüzel kişiler ya da ilgili üre­
ticiler adına meslek kuruluşları tarafından, Dış Ticaret Müsteşarlığı'na yazılı olarak başvuruda bulunulmaktadır. Dış Ticaret Müste­
şarlığı, gerekli gördüğü hallerde inceleme yapmak üzere re'sen de
soruşturma başlatabilmektedir.
Gözetim ve korunma önlemi alınmasına ilişkin başvurular, tam ve
usulüne uygun olarak doldurulmuş başvuru formunun bir dilekçe
ekinde Dış Ticaret Müsteşarlığı ithalat Genel Müdürlüğü'ne iletümesiyle yapılır. Usulüne uygun olarak yapılan başvurular inceleme­
ye alınır. Müsteşarlık, re'sen de bu Yönetmelik kapsamındaki teks­
til ürünleri ithalatına ilişkin inceleme başlatabilir.
SORU-40 : Gözetim ve korunma önlemlerine ilişkin incelemelere
hangi hallerde son verilmektedir?
CEVAP-40 : İnceleme konusu tekstil ürünlerinin ithalat miktarla­
rında meydana gelen mutlak veya nispi artışların ve/veya bu ürün­
lerin ithalatının gerçekleştiği şartlarda meydana gelen değişiklikle­
rin, benzer ve/veya doğrudan rakip ürünlerinin yurt içi üretimi üze­
rinde ciddi zarar, ciddi zarar tehdidi veya zarar tehdidi oluşturma­
dığının tespiti halinde veya başvuru konusunun ortadan kalkması
durumunda incelemeye son verilmektedir. Başvurunun geri çekil­
mesi halinde de incelemeye son verilebilir.
SORU-41 : Gerekli incelemelerin tamamlanması sonucunda ne tûr
önlemler alınmaktadır?
CEVAP-41 : Yapılan inceleme sonucunda, tekstil ürünlerinin ithalat
miktarlarında meydana gelen mutlak veya nispi artışların ve/veya
bu ürünlerin ithalatının gerçekleştiği şartların, benzer ve/veya doğ­
rudan rakip ürünlerin yurt içi üretimi üzerinde.
• zarar tehdidi oluşturduğunun belirlenmesi halinde "^gözetim ön­
lemi
• ciddi zarar/zarar tehdidi oluşturduğunun belirlenmesi halinde
•»korunma önlemi
almır. İnceleme sonucunda korunma önlemlerinin aimmasma ka­
rar verildiği durumlarda, korunma önlemine başvurulmadan önce,
ilgili tedarikçi ülkelerle ilgili Yönetmelik ile belirlenmiş olan yönte­
me göre karşılıklı danışmalarda bulunulmaktadır. Tedarikçi ülke­
lerle danışmalarda bulunulmasmdaki amaç, ilgili ürün kategorisin­
de yer alan ürünlerin ithalatına uygun bir seviyede kısıtlama getir­
mek konusunda bir anlaşmaya veya ortak bir sonuca varmaktır.
Alman önlemler, bu önlemlerin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren
geçerli olup, önlemlerin yürürlüğe girdiği tarihten önce sevk edil­
miş veya gümrüklere gelmiş tekstil ürünlerine uygulanmaz.
SORU-42 : Gözetim önlemi ne şekilde uygulanmaktadır?
CEVAP-42 : Gözetim önlemi, geçmişe yönelik veya ileriye yönelik
uygulanabilmektedir. İleriye yönelik gözetimin amacı, gözetim uy­
gulanan tekstil ürünlerinin ithalatındaki gelişmelerin izlenmesine
yöneliktir. İleriye yönelik gözetime tabi tekstil ürünleri. Dış Ticaret
Müsteşarlığı'nın izni ile ithal edilebilmektedir.
SORU-43 : Korunma önlemine tabi belirli tekstil ürünlerinin ithali
için nereden izin alınmalıdır?
CEVAP-43 : Korunma önlemi uygulanan tekstil ürünlerinin ithah
Dış Ticaret Müsteşarlığı'nın iznine bağlanır. İzin mekanizması, ilgi­
li ürünlerin ithalatında kota (miktar kısıtlaması) tespiti ve dağıtıl­
ması yoluyla uygulanmaktadır.
SORU-44 : Bir ürünün ithalatında korunnia önlemi alınmasına yö­
nelik incelemelerde ciddi zarar veya ciddi zarar tehdidinin oluştuğu
belirlenirken hangi faktörler dikkate alınmaktadır?
CEVAP-44 : Ciddi zarar veya ciddi zarar tehdidinin; teknolojik de­
ğişiklikler veya tüketici tercihlerindeki değişiklikler gibi faktörler­
den değil, bu ürünün toplam ithalatmdaki artıştan kaynaklandığı­
nın kanıtlanması gerekmektedir. Bu nedenle, ciddi zarar veya ciddi
zarar tehdidinin belirlenmesinde, söz konusu ithalatın bir üretim
dalı üzerinde; üretim, verimlilik, kapasite kullanımı, stoklar, pazar
payı, ihracat, ücretler, istihdam, ülke içinde fiyatlar, karlar ve yatı­
rım gibi ilgili ekonomik faktörlerdeki değişikliklerden yansıyan et­
kileri incelenmektedir.
SORU-45 : Belirli tekstil ürünlerinin ithalatında "çift taraflı" ve "tek
taraflı" kontrol sistemi kapsamında gözetim ve korunma önlemle­
rinin uygulanması ne anlama gelmektedir?
C EVAP-45 : Türkiye ile Avrupa Birliği (AB) arasındaki Gümrük Bir­
liği Anlaşması'm takiben, AB'nin ikili anlaşmalar çerçevesinde
üçüncü ülkeler menşeli belirli tekstil ürünleri ithalatında uygula­
makta olduğu gözetim ve korunma önlemleri ülkemiz tarafından
aynen üstlenilmiştir. Bununla birlikte, bu ülkelere karşı uygulana­
cak miktar kısıtlamalarının (kota seviyelerinin) AB kotalarından ay­
rı olarak, Türk sanayinin ihtiyaçlarının göz önünde bulundurulma­
sı suretiyle, tespit edilmesi konusunda AB ile mutabakata varılmış­
tır.
Gözetim ve korunma önlemlerinin çift taraflı yürütülmesi konu­
sunda anlaşmaya varılan ülkelerle Mutabakat Zabıtları imzalanmış­
tır. Anlaşma sağlanamayan ülkelere karşı ise tek taraflı kontrol sis­
temi çerçevesinde gözetim önlemleri ve miktar kısıtlamaları uygu­
lanmaktadır.
SORU-46 : Çift taraflı kontrol sistemi kapsamında ileriye yönelik
gözetime tabi belirli tekstil ürünlerinin ithali ne şekilde yapılmakta­
dır?
CEVAP-46 : İkili anlaşmalar, protokoller veya diğer düzenlemeler
çerçevesinde çift taraflı kontrol sistemi kapsamında ileriye yönelik
gözetime tabi tekstil ürünlerinin ithali, Dış Ticaret Müsteşarlığı ta­
rafından verilecek ithal lisansının, ithalatçılar tarafından, "gümrük
yükümlülüğünün doğduğu tarihte" ilgili gümrük idarelerine ibrazı
ile mümkündür.
ithali çift taraflı kontrol sistemi kapsamında ileriye yönelik gözeti­
me tabi tekstil ürünleri için, ilgili tedarikçi ülke yetkili makamların­
ca ihraç lisansı düzenlenir, ithal lisansının alınması için Müsteşarlı­
ğa yapüacak başvuruda ihraç lisansının aslının ibraz edilmesi zo­
runludur. Her ihraç Hsansı, gözetim önlemi uygulanan ürün kate­
gorilerinden sadece birini kapsayabilir, ihraç edilen miktarlar için.
Müsteşarlıkça, ihraç lisansı kapsamı ürünlerin ilgili tedarikçi ülke­
den sevk edildikleri yıl itibariyle kayıt tutulur.
Çift taraflı kontrol sistemi kapsamında ileriye yönelik gözetim ön­
lemi uygulanan tekstil ürünleri için ithal lisansı, ihraç lisansının as­
lının ithalatçılar tarafından Müsteşarlığa ibrazını müteakip en geç 5
iş günü içinde düzenlenir, ithal lisanslarının geçerlilik süresi, dü­
zenlendiği tarihten itibaren 6 aydır. Bu süre ithalatçının başvurusu
üzerine. Müsteşarlıkça 3 ay uzatılabilir, istisnai durumlarda, Müste­
şarlıkça, 1 aylık ek bir süre daha tanınabilir, ithalatçılar, ithal lisans­
larında belirtilen toplam miktarı tek sevkıyatta ithal etmeye mecbur
değildir.
ithal lisanslarının geçerliliği, bu lisansların düzenlenmesi sırasında
esas alınan ve ilgili tedarikçi ülkenin yetkili makamlarınca tanzim
edilmiş olan ihraç lisanslarının geçerliliğine bağlıdır, ihraç lisansla­
rının ilgili tedarikçi ülke yetkili makamlarınca, mevzuat hükümleri­
ne uygun bir şekilde düzenlenmediğinin belirlenmesi halinde. Müs­
teşarlıkça, ilgili tedarikçi ülke menşeli tekstil ürünleri için yapılan it­
hal lisansı talepleri karşılanmaz.
îthal lisansı almak için ithalatçılar tarafından Dış Ticaret Müsteşarlığı'na yapılacak başvuruların aşağıdaki bilgileri içermesi gerekmek­
tedir:
1. ithalatçının adı, açık adresi, telefon, teleks ve faks numaraları,
vergi numarası,
2. Beyan sahibinin adı ve açık adresi,
3. İhracatçının adı ve açık adresi,
4. Ürünlerin menşe ülkesi ve yüklemenin yapıldığı ülke,
5. Ürünlerin ticari tanımı ile 12li bazda G.T.Î.P.'na göre tanımı,
6. Ürünlerin kategorisi; bu kategori için gösterilen ölçü birimi cin­
sinden miktarı,
7. İhraç lisansında belirtildiği şekilde ürünlerin değeri,
8. Mümkünse, ödeme ve teslim tarihi ile satış sözleşmesi ve konşi­
mentonun bir örneği,
9. îhraç lisansının tarih ve numarası,
10. ithalatçının imzası ve başvuru tarihi.
SORU-47 : Tek taraflı kontrol sistemi kapsamında ileriye yönelik gö­
zetime tabi belirli tekstil ürünlerinin ithali ne şekilde yapılmaktadır?
CEVAP-47 : Tek taraflı kontrol sistemi kapsamında ileriye yönelik
gözetim önlemi uygulanan tekstil ürünlerinin ithali de. Dış Ticaret
Müsteşarlığı'nca verilecek ithal lisansının gümrük yükümlülüğü­
nün doğduğu tarihte ilgili gümrük idarelerine ibrazı ile mümkün­
dür, ithal lisansı, ithalatçının usulüne uygun başvurusunun Müste­
şarlığa ulaşmasını müteakip en geç 5 iş günü içerisinde düzenlenir.
İthal lisansı almak için ithalatçılar tarafından Müsteşarlığa yapılacak
olan başvurunun aşağıdaki bilgileri içermesi gerekmektedir:
1. ithalatçının adı, açık adresi, telefon, teleks ve faks numaraları,
vergi numarası,
2. Beyan sahibinin adı ve açık adresi,
3. İhracatçının adı ve açık adresi,
4. Ürünlerin menşe ülkesi ve yüklemenin yapıldığı ülke,
5. Ürünlerin ticari tanımı ile 12'li bazda G.T.l.P.'na göre tanımı,
6. Ürünlerin kategorisi; bu kategori için gösterilen ölçü birimi cin­
sinden miktarını,
7. Ürünlerin değeri,
8. İthalatçının imzası ve başvuru tarihi.
Başvuruya ayrıca; konşimentonun, akreditife ilişkin belgenin, satış
sözleşmesinin veya firmanın ithalatı gerçekleştirme amacını göste­
ren herhangi bir ticari belgenin ilgili makamlarca onaylı bir sureti
eklenir.
SORU-48 : Çift taraflı kontrol sistemi kapsamında miktar kısıtlama­
sına tabi belirli tekstil ürünlerinin ithali ne şekilde yapılmaktadır?
CEVAP-48 : İkili anlaşmalar, protokoller veya diğer düzenlemeler
çerçevesinde çift taraflı kontrol sistemi kapsamında miktar kısıtla­
ması uygulanan tekstil ürünlerinin ithali. Dış Ticaret Müsteşarlığı'nca verilecek ithal lisansı ile yapılabilmektedir. Her sevkıyat için,
ilgili tedarikçi ülkelerin yetkili makamları tarafından, ilgili kotalar
dolana kadar ihraç lisansı düzenlenir.
İthal lisansının alınması için Müsteşarlığa ihraç lisansının aslının
ibraz edilmesi zorunludur. Çift taraflı kontrol sisteminde kota dağı­
tımı ihracatçı ülkeler tarafından yapılmaktadır. İhraç lisansları, ilgi­
li tedarikçi ülkelerin yetkili makamları tarafından düzenlenir ve
üzerinde, diğer hususlara ilaveten, ilgili ürün miktarının söz konu­
su ürünün ait olduğu kategori için tespit edilen yıllık kota düzeyin­
den düşüldüğü tasdik edilir.
İthal lisansı, ithalatçılar tarafindan ihraç hsansmm aslının Müste­
şarlığa ibrazını müteakip en geç 5 iş günü içinde düzenlenir. İthal li-
şanslarının geçerlilik süresi, düzenlendiği tarihten itibaren 6 aydır,
ithalatçının makul sebepler göstererek yapacağı başvuru üzerine bu
süre, Müsteşarlıkça 3 ay daha uzatılabilir. İstisnai durumlarda itha­
latçılar, ikinci bir süre uzatımı talep edebilirler.
İthal lisansı almak için ithalatçılar tarafından Dış Ticaret Müsteşarlıgı'na yapılacak olan başvuruda aşağıdaki bilgiler bulunmalıdır:
1. İthalatçının adı, açık adresi, telefon, teleks ve faks numaraları,
vergi numarası,
2. Beyan sahibinin adı ve açık adresi,
3. İhracatçının adı ve açık adresi,
4. Ürünlerin menşe ülkesini ve yüklemenin yapıldığı ülkeyi,
5. Ürünlerin ticari tanımı ile 12'li bazda G.T.l.P.'na göre tanımı,
6. Ürünlerin kategorisi, bu kategori için gösterilen ölçü birimi cin­
sinden miktarı,
7. ihraç lisansında belirtildiği şekilde ürünlerin değeri,
8. Mümkünse, ödeme ve teslim tarihi ile satış sözleşmesi ve konşi­
mentonun bir örneği,
9. ihraç lisansının tarih ve numarası,
10. ithalatçının imzası ve başvuru tarihi.
ithalatçılar, aldıkları ithal lisansında belirtilen toplam miktarı tek
sevkıyatta ithal etmeye mecbur değildir. Dış Ticaret Müsteşarlığı'nca düzenlenen ithal lisanslarının geçerliliği bu lisansların düzen­
lenmesi sırasında esas alınan ve ilgili tedarikçi ülke/ülkelerin yetkili
mercilerince tanzim edilmiş olan ihraç lisanslarının ve bu lisanslar­
da belirtilen miktarların geçerliliğine bağlıdır.
ihraç lisanslarının ilgili tedarikçi ülke yetkili makamlarınca mevzu­
at hükümlerine uygun bir şekilde düzenlenmediğinin belirlenmesi
halinde. Müsteşarlıkça, ilgili tedarikçi ülke menşeli tekstil ürünleri
için yapılan ithal lisansı talepleri karşılanmaz.
SORU-49 : Tek taraflı kontrol sistemi kapsamında miktar kısıtlama­
sına tabi belirli tekstil ürünlerinin ithali ne şekilde yapılmaktadır?
CEVAP-49 : Belirli Tekstil Ürünleri ithalatında Gözetim ve Korun­
ma önlemleri Hakkında Yönetmelik uyarınca, tek taraflı kontrol
sistemi kapsamında miktar kısıtlamasına (kotaya) tabi behrli tekstil
ürünleri için tespit edilen kotaların dağıtımı, ithalatçılar tarafından
talep edilen miktarlar dikkate alınmak suretiyle. Dış Ticaret Müsteşarlığı'nca (ithalat Genel Müdürlüğü) behrlenecek usul ve esaslar
çerçevesinde. Aralık ve Haziran ayları olmak üzere iki bölüm halin­
de yapılmaktadır. Aralık ayı sonunda yayınlanan ilk Tebliğ'de; takip
eden yıl için hangi ülkelerden hangi tekstil ürünlerinin ithalatının
kotaya tabi olduğu, toplam kota seviyesi, dağıtılacak kota miktarla­
rı ve kota dağıtım esasları yer almaktadır.
Birden fazla ülke ve/veya ürün kategorisi için başvuruda bulunul­
ması halinde, her bir ilgili ülke ve kategori için ayrı başvuru yapıl­
ması şarttır. Tebliğ ekinde yer alan herhangi bir kategoriye ait kota­
ya, aynı ithalatçı tarafından birden fazla başvuru yapılamaz. Dış Ti­
caret Müsteşarlığınca düzenlenecek ithal lisanslarının geçerlilik sü­
resi, düzenlendiği tarihten itibaren 6 aydır. Ancak, ilgili ithalatçının
talep etmesi halinde, bu süre Dış Ticaret Müsteşarlığınca 2 aya ka­
dar uzatılabilmektedir.
SORU-50 : Çin Halk Cumhuriyeti menşeli tekstil ve konfeksiyon
ürünleri ithalatı için özel bir uygulama söz konusu mudur?
CEVAP-50 : Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) menşeli. Dünya Ticaret
Örgütü Tekstil Giyim Anlaşması eki listede yer alan tekstil ve kon­
feksiyon ürünleri ithalat miktarlarının. Dış Ticaret Müsteşarlığı ta­
rafından ilgili gerçek veya tüzel kişiler ya da üreticiler adına meslek
kuruluşlarının başvurusu üzerine veya re'sen yapılan inceleme so­
nucu, pazar bozulması nedeniyle ticaretin düzenh gelişimini engel­
lediği tespit edilir ve söz konusu ürünler için miktar kısıtlaması uy-
gulanması gerektiğine karar verilirse, uygulama ve ÇHC ile danış­
malar aşağıdaki usul ve esaslar çerçevesinde gerçekleştirilir:
1. Dış Ticaret Müsteşarlığı, pazar bozulması tehlikesi ile bu bozul­
mada ÇHC menşeli ürünlerin rolünü gösteren güncel bilgileri içe­
rir bir raporla birlikte ÇHC'ne danışma talebinde bulunur. Danış­
ma prosedürü, danışma talebinin karşı tarafça alınmasını müteakip
30 gün içinde başlatılır ve taraflar karşılıklı anlaşmayla aksini kararlaştırmadığı takdirde, yine bu tarihten itibaren 90 gün içinde sonuç­
landırılır. Danışma talebinin ÇHC'nce alınmasını müteakip, danış­
malar süresince ÇHC; danışmaya tabi kategori veya kategorilerde
yer alan tekstil ve konfeksiyon ürünlerinin Türkiye'ye yönelik sevkı­
yatını, danışma talebinin yapıldığı aydan önceki en son 14 aylık pe­
riyodun ilk 12 aylık dönemindeki ihracat miktarının %7,5'inden
daha fazla (yünlü kategorileri için %6) arttırmamak üzere kısıtlar.
2. Danışmalar sonucunda 90 gün içerisinde karşılıklı anlaşmaya va­
rılamaması halinde. Dış Ticaret Müsteşarlığı söz konusu
ürün/ürünler için miktar kısıtlaması önlemi uygulayabilir. Bu mik­
tar kısıtlamasının düzeyi, ÇHC'nin yapması gereken 1.maddede be­
lirtilen kısıtlama düzeyinden daha yüksek olamaz. Miktar kısıtla­
ması önlemi; aksi taraflarca kararlaştırılmadıkça ve yeni bir başvu­
ru yapılmadığı takdirde, 1 yıldan daha uzun bir süreyle uygulan­
maz. Miktar kısıtlamaları, danışma talebinin yapıldığı tarihten önce
Türkiye'ye ihraç edilmek üzere sevk edilmiş veya gümrük mevzuatı
uyarınca gümrük idaresine sunulmuş tekstil ve konfeksiyon ürünle­
rine uygulanmaz.
SORU-51 : Hangi geleneksel halk sanatı ürünleri ve ev imalatı teks­
til ürünlerinin ithalatı, uygulanan miktar kısıtlamalarından muaftır?
CEVAP-51 : BelirU Tekstil Ürünlerinin İthalatında Gözetim ve Ko­
runma Önlemleri Yönetmeliği'nin ekinde yer alan ürün ve ülkeler
için belirtilen miktar kısıtlamaları, aşağıdaki ev sanayi ve folklorik
ürünleri için, gerekli şartların yerine getirilmiş olması kaydıyla, uy­
gulanmamaktadır.
1. Her bir tedarikçi ülkenin ev sanayinde, yalnızca el veya ayakla iş­
leyen dokuma tezgahlarında geleneksel türde imal edilmiş kumaş­
lar,
2. Bir tedarikçi ülkenin ev sanayinde, yukarıda belirtilen kumaşlar­
dan geleneksel türde el işçiliği ile elde edilmek ve herhangi bir ma­
kine yardımı olmaksızın yalnızca elde dikilmek suretiyle imal edil­
miş giyim eşyaları veya diğer tekstil eşyaları (Pakistan ve Hindistan
için bazı özel durumlar söz konusudur)
3. İlgili ikili anlaşmalar veya düzenlemelerin ekindeki listelerde be­
lirtilen, bir tedarikçi ülkenin el imalatı geleneksel halk sanatı (folk­
lorik) ürünleri,
4. Bangladeş, Endonezya, Malezya, Sri Lanka ve Tayland söz konu­
su olduğunda, geleneksel el sanatı batik kumaşlar ve bu tür batik
kumaşlardan elde veya el ya da ayakla çalışan dikiş makinesinde di­
kilerek imal edilmiş tekstil eşyası.
Bunlardan el sanatı batik kumaşlar, renk ve gölgelerin ağartılmamış
beyaz kumaşlara tatbiki suretiyle geleneksel yöntemlere göre üreti­
lir ve bu yöntem, el ile üç aşamada gerçekleştirilir.
SORU-52 : Geleneksel halk sanatı ürünleri ve ev imalatı tekstil
ürünlerinin miktar kısıtlamalarından muaf olarak ithal edilebilmesi
için hangi şartların yerine getirilmesi gerekmektedir?
CEVAP-52 : Bu ürünler için menşe ülke yetkili makamları tarafın­
dan düzenlenen bir belgenin ithalatçılar tarafından Dış Ticaret
Müsteşarlığı'na ibraz edilmesi gerekmektedir. Söz konusu ürünle­
rin makinede imal edilmiş benzerleri miktar kısıtlamasına tabiiyse,
gümrük idareleri tarafından sadece. Müsteşarlıkça düzenlenen ithal
lisansında belirtilen ürünlerin ithaline izin verilir.
İthal lisansı, tedarikçi ülke yetkili makamlarınca düzenlenen belge­
nin ithalatçılar tarafından Dış Ticaret Müsteşarlığı'na ibraz edildiği
tarihten itibaren 5 işgünü içinde düzenlenir. İthal lisansının geçer­
lilik süresi, düzenlendiği tarihten itibaren 6 aydır.
SORU-53 : İkili anlaşmalar, protokoller veya diğer düzenlemeler
çerçevesinde, belirli tekstil ürünlerinin ithalatmda uygulanmakta
olan gözetim ve korunma önlemleri nelerdir?
CEVAP-53 : 2004 yılında uygulanacak gözetim ve korunma önlem­
lerine ilişkin olarak Dış Ticaret Müsteşarlığı'nca yayınlanan tebliğ­
ler aşağıda belirtilmektedir.
• Hindistan Menşeli Tekstil Ürünlerinin İthaline ilişkin Tebliğ
(2004/6) (Resmi Gazete Tarih/No: 31.12.2003/25333)
• Tek Taraflı Kontrol Sistemi Kapsamında Gözetime Tabi Tekstil
Ürünlerinin ithaline ilişkin Tebliğ (2004/3) (Resmi Gazete Ta­
rih/No: 31.12.2003/25333)
Bu Tebliğ uyarınca; aşağıdaki ülkeler menşeli belirli tekstil ürünle­
rinin ithalatı gözetime tabi olup, Dış Ticaret Müsteşarlığı'na ithal
Lisansı için başvuruda bulunulması gerekmektedir.
Birleşik Arap Emirlikleri
• Kırgızistan
' Rusya
Federasyonu
Bosna-Hersek
Laos
' Sri Lanka
Hırvatistan
Moğohstan
' Tacikistan
Kamboçya
Nepal
* Türkmenistan
Kazakistan
Özbekistan
' Ukrayna
• Çift Taraflı Kontrol Sistemi Kapsamında Gözetim Uygulanan
Tekstil Ürünlerinin ithaline ilişkin Tebliğ (2004/2) (Resmi Gazete
Tarih/No: 31.12.2003/25333)
Bu Tebliğ uyarınca; Bangladeş, Makedonya, Mısır, Moldova ve Vi­
etnam menşeli belirli tekstil ürünlerinin ithalatı gözetime tabidir,
ithal lisansı başvuruları, Dış Ticaret Müsteşarlığı ithalat Genel Müdürlüğü'ne yapılmaktadır.
• Çift Taraflı Kontrol Sistemi Kapsamında Kota Uygulanan Tekstil
Ürünlerinin İthaline Ihşkin Tebliğ (2004/1) (Resmi Gazete Ta­
rih/No: 31.12.2003/25333)
Bu Tebliğe göre, "Belirli Tekstil Ürünleri İthalatında Gözetim ve
Korunma Önlemleri Hakkında Yönetmelik" uyarınca, aşağıdaki ül­
keler menşeli tekstil ürünleri ithalatı 2004 yılı itibariyle miktar kısıt­
lamalarına (kotaya) tabidir.
• Belarus (Beyaz Rusya)
• Makao
• Tayvan
• Çin Halk Cumhuriyeti
• Malezya
• Vietnam
• Endonezya
• Mısır
• Güney Kore
• Pakistan
• İthalinde Tek Taraflı Kontrol Sistemi Kapsamında Kota Uygula­
nan Tekstil Ürünlerine Ait Kotaların Birinci Bölümünün Dağıtımı
Ve Yönetimine İlişkin Tebliğ (2003/9) (Resmi Gazete Tarih/No: 04
Aralık 2003/25306)
Bu Tebliğ, "Belirh Tekstil Ürünleri İthalatında Gözetim ve Korun­
ma Önlemleri Hakkında Yönetmelik" uyarınca, aşağıdaki ülkeler
menşeli tekstil ürünleri için tespit edilen 2004 yılına ait kotaların
(miktar kısıtlamaları) birinci bölümünün dağıtımının,tek taraflı
kontrol sistemi kapsamında yapılamasına ilişkin usul ve esasları
içermektedir.
• Arjantin
• Hong Kong
• Singapur
• Brezilya
• Özbekistan
• Tayland
• Filipinler
• Peru
İKİLİ A N L A Ş M A L A R , PROTOKOLLER VE
DİĞER DÜZENLEIVIELER KAPSAİVI! DIŞINDA,
BELİRLİ ÜLKELER MENŞELİ TEKSTİL
ÜRÜNLERİ İTHALATINDA GÖZETİM VE
K O R U N M A ÖNLEMLERİ
SORU-54 : "İkili Anlaşmalar, Protokoller ve Diğer Düzenlemeler
Kapsamı Dışında Belirli Ülkeler Menşeli Tekstil Ürünleri İthalatında
Gözetim ve Korunma Önlemleri" hakkındaki mevzuatın "Belirli
Tekstil Ürünleri İthalatında Gözetim ve Korunma Önlemleri" hak­
kındaki mevzuattan farkı nedir?
CEVAP-54 : îki mevzuat arasmdaki temel farklılıklar aşağıda belir­
tilmektedir:
• Belirli tekstil ürünleri ithalatında gözetim ve korunma önlemleri
mevzuatı; ikili anlaşmalar, protokoller ve diğer düzenlemeler kapsa­
mında üçüncü ülkeler menşeli tekstil ürünleri ithalatında uygulan­
maktadır. Diğeri ise, ilgili tedarikçi ülkeyle herhangi bir ikili anlaş­
ma, protokol veya diğer düzenlemeler olmaksızın, bu ülkelere karşı
otonom olarak uygulanan gözetim ve korunma önlemlerini kapsa­
maktadır.
• ikili Anlaşmalar, Protokoller ve Diğer Düzenlemeler Kapsamı Dı­
şında Belirli Ülkeler Menşeli Tekstil Ürünleri ithalatında Gözetim
ve Korunma Önlemleri Hakkında mevzuat uyarınca alınan önlem­
ler, tek taraflı kontrol sistemi kapsamında yürütülmekte ve kotalar
Dış Ticaret Müsteşarlığı (ithalat Genel Müdürlüğü) tarafından tes­
pit edilen usul ve esaslar çerçevesinde dağıtılmaktadır.
• Belirli Tekstil Ürünleri ithalatında Gözetim ve Korunma Önlem­
leri Hakkında mevzuatta; yapılan incelemeler sonucunda korunma
önlemleri alınmasına karar verilmesi hahnde, korunma önlemine
başvurulmadan önce ilgili tedarikçi ülkelerle karşılıklı danışmalar
yapılmaktadır. Diğer mevzuatta ise, ciddi zarar veya zarar tehdidi­
nin tespiti için yapılacak incelemeden sonra soruşturma açılması
öngörülmektedir.
• "Belirli Tekstil Ürünleri İthalatında Gözetim ve Korunma Önlem­
leri Hakkında" mevzuatta ilgili tedarikçi ülkelere tanınan esneklik
ve ek hükümleri ile ev sanayi ve folklorik ürünler için tanınan istis­
nalar, bu mevzuat kapsamındaki ülkelerin kotaya tabi ürünlerine
tanınmamıştır.
SORU-55 : İkili Anlaşmalar, Protokoller ve Diğer Düzenlemeler Kap­
samı Dışında, Belirli Ülkeler Menşeli Tekstil Ürünleri İthalatında Gö­
zetim ve Korunma Önlemleri Hakkında Karar'ın uygulanmasında
hangi kuruluş yetkilidir?
CEVAP-5 5 : Belirli ülkeler menşeli tekstil ürünlerinin ithaline ilişkin
Karar'da geçen;
a) Gözetim ve korunma önlemlerini önermeye, uygulamaya ve izle­
meye,
b) İleriye yönelik gözetim veya korunma önlemleri uygulanan teks­
til ürünlerinin ithaline izin vermeye ve bu amaçla belge düzenleme­
ye,
c) İthalinde miktar kısıtlaması yapılmak suretiyle korunma önlemi
uygulanan tekstil ürünleri için tespit edilen kotaların dağıtım usul
ve esaslarını belirlemeye,
d) Gözetim ve korunma önlemlerinin uygulanmasına yönelik ola­
rak ilgili kurum ve kuruluşlara talimat vermeye
Dış Ticaret Müsteşarlığı yetkilidir.
SORU-56 : İkili Anlaşmalar, Protokoller ve Diğer Düzenlemeler Kap­
samı Dışında, Belirli Ülkeler Menşeli Tekstil Ürünleri İthalatında Gö­
zetim ve Korunma Önlemleri Hakkında Yönetmeliğin amaç ve kap­
samı nedir?
CEVAP-56 : Bu Yönetmelik, tekstil ürünlerinin ithalat miktarlarmda meydana gelen mutlak veya nispi artışlarm ve/veya bu ürünlerin
ithalatmm gerçekleştiği şartlarm, benzer ve/veya doğrudan rakip
ürünlerin yurtiçi üretimi üzerinde ciddi zarar, ciddi zarar tehdidi
veya zarar tehdidi oluşturması ya da ülkenin iktisadi çıkarları açı­
sından gerekli olması halinde, uluslararası anlaşmalardan kaynakla­
nan yükümlülükler de dikkate alınarak, bu zarar veya zarar tehdidi­
ni ortadan kaldırmak amacıyla yapılacak işlemlere ve alınacak ön­
lemlere ilişkin usul ve esasları kapsar.
SORU-57 : Hangi durumdaki tekstil ürünleri için söz konusu Yönet­
melik kapsamında alınan önlemler uygulanmaz?
CEVAP-57 :
a) Serbest bölgelere getirilen,
b) Gümrük Kanunu'nun gümrük antrepolarına ilişkin hükümleri
kapsamında ithal edilerek gümrük antrepolarına konulan,
c) Gümrük Kanunu'nun geçici ithalata ilişkin hükümleri kapsa­
mında ithal edilen,
d) ilgili mevzuat kapsamında, gümrük vergilerine tabi tutulmaksı­
zın, işlem gördükten sonra yeniden ihraç edilmek üzere ithal edilen.
SORU-58 : Kimler bu Yönetmelik kapsammda başvuruda bulunabi­
lir ve başvuru mercii neresidir?
CEVAP-58 : Tekstil ürünlerinin ithalat miktarlarında meydana ge­
len mutlak veya nispi artışlar ve/veya bu ürünlerin ithalatının ger­
çekleştiği şartlarda meydana gelen değişiklikler sonucu, ciddi zarar
gördüğünü ya da ciddi zarar tehdidi veya zarar tehdidi altında bu­
lunduğunu iddia eden ilgili gerçek veya tüzel kişiler ya da ilgili üre­
ticiler adına meslek kuruluşları tarafından gerekli önlemlerin alın­
ması talebiyle başvuruda bulunulabilir. Başvurular, Dış Ticaret
Müsteşarlığı İthalat Genel Müdürlüğü'ne yazıh olarak yapılır ve
Müsteşarlıkça incelemeye alınır. İnceleme süresi içerisinde başvuru­
nun geri çekilmesi halinde, incelemeye son verilir.
SORU-59 : Soruşturma açılması için hangi şartların sağlanması ge­
rekmektedir?
CEVAP-59 : Dış Ticaret Müsteşarhğı'nm, başvuru üzerine veya
re'sen yapacağı incelemeyi tamamlaması sonrasında, soruşturma
açılması yönünde karar verilebilmesi için, tekstil ürünlerinin ithalat
miktarlarında meydana gelen mutlak veya nispi artışların ve/veya
bu ürünlerin ithalatının gerçekleştiği şartlarda meydana gelen deği­
şikliklerin benzer ve/veya doğrudan rakip ürünlerin yurtiçi üretimi
üzerinde ciddi zarar, ciddi zarar tehdidi veya zarar tehdidi oluştur­
duğuna dair yeterli delillerin bulunması gerekmektedir.
• Soruşturma açılmaması yönündeki karar, başvuru sahiplerine Dış
Ticaret Müsteşarlığı tarafından yazılı olarak bildirilir.
• Soruşturma açılmasına karar verilmesi halinde, buna ilişkin karar
Resmi Gazete'de yayımlanır.
SORU-60 : Hangi durumlarda soruşturmanın kapatılmasına karar
verilir?
CEVAP-60 : Soruşturma sonucunda, soruşturma konusu tekstil
ürünlerinin ithalat miktarlarmda meydana gelen mutlak veya nispi
artışlarm ve/veya bu ürünlerin ithalatmm gerçekleştiği şartlarda
meydana gelen değişikliklerin benzer ve/veya doğrudan rakip ürün­
lerin yurtiçi üretimi üzerinde ciddi zarar, ciddi zarar tehdidi veya
zarar tehdidi oluşturmadığmm tespiti halinde veya başvuru konu­
sunun ortadan kalkması durumunda, soruşturma kapatılır. Başvu­
runun geri çekilmesi halinde de soruşturmanın kapatılmasına karar
verilebilir
SORU-61 : Soruşturmaya ilişkin kararlar nasıl takip edilebilir?
CEVAP-61 : Soruşturma sırasında alınan acil önlemlere, soruşturma
sonucunda alınan önlemlere ve soruşturmanın kapatılmasına iliş­
kin kararlar Resmi Gazete'de yayımlanır. Bu ilanlarda, soruşturma
konusu ürünler, ait oldukları kategoriler, ilgili tedarikçi ülkeler, so­
ruşturma ile ilgili belirlemeler ve gizli olmayan diğer bilgiler yer alır.
SORU-62 : Ciddi zarar veya ciddi zarar tehdidi tespitinde hangi fak­
törler dikkate alınmaktadır?
CEVAP-62 : Yurtiçi üreticiler üzerinde oluşan ciddi zarar veya ciddi
zarar tehdidinin tekstil ürünlerinin ithalatındaki artışlardan veya it­
halatın gerçekleştiği şartlardan kaynaklanıp kaynaklanmadığının
tespitinde, aşağıdaki faktörler dikkate alınır:
1. Özellikle önemli bir artışa sebep olduğu durumlarda, mutlak ra­
kamlar itibariyle ya da Türkiye'deki üretim veya tüketime oranla, it­
halatın hacmi,
2. Türkiye'deki benzer ve/veya doğrudan rakip ürünün fiyatına kı-
yasla, özellikle önemli bir fiyat indirimi yapıldığı durumlarda, ithal
fiyatları,
3. Söz konusu ithalatın, benzer ve/veya doğrudan rakip ürünlerin
yurtiçi üretimi ile ilgili: Üretim, kapasite kullanımı, stoldar, satışlar,
pazar payı, fiyatlar (fiyatların bastırılması ya da normalde gerçekle­
şecek fiyat artışlarının önlenmesi), karlar, sermayenin geri dönüşü,
nakit durumu, istihdam gibi ekonomik göstergelerin gelişimine et­
kisi.
SORU-63 : Soruşturma sonucunda ne tür önlemler aimmaktadır?
CEVAP-63 : Başvuru üzerine veya re'sen yapılan soruşturma sonu­
cunda ileriye yönelik veya geçmişe yönelik gözetim önlemleri veya
korunma önlemi uygulanmasına karar verilebilmektedir.
1
EK-lli
I
AZERBAYCAN
KAZAKİSTAN
RUSYA FED.
ARNAVUTLUK
BEYAZ RUSYA
KUZEY KORE
TACİKİSTAN
KIRGIZİSTAN
LETONYA
TÜRKMENİSTAN
LİTVANYA
VİETNAM
ERMENİSTAN
ESTONYA
ÇIN HALK CUMH.
MOLDOVA
GÜRCİSTAN
ÖZBEKİSTAN
UKRAYNA
SORU-64 : Gözetim önlemlerine hangi hallerde başvurulmaktadır?
CEVAP-64 : Yapılan soruşturma sonucunda;
a) Yönetmelik eki EK-IIFte belirtilenler dışındaki ülkeler menşeh
tekstil ürünlerinin ithalatının benzer ve/veya doğrudan rakip ürün­
lerin yurt içi üretimi üzerinde zarar tehdidi oluşturduğunun tespit
veya kararlaştırılması halinde, söz konusu ürünlerin ithalinin;
1) Geçmişe yönelik gözetime veya
2) ithalat eğiliminin izlenmesi amacıyla, ileriye yönelik gözetime
tabi tutulmasına karar verilebilmektedir.
b) Ek-Iirte belirtilen ülkeler menşeli tekstil ürünlerinin ithalatının,
benzer ve/veya doğrudan rakip ürünlerin yurtiçi üretimi üzerinde
ciddi zarar veya ciddi zarar tehdidi oluşturduğunun tespit ve karar­
laştırılması ya da ülkenin iktisadi çıkarları açısından gerekli olması
halinde, söz konusu ürünlerin ithalinin;
1) Geçmişe yönelik gözetime veya
2) ithalat eğiliminin izlenmesi amacıyla, ileriye yönelik gözetime
tabi tutulmasına karar verilebilmektedir.
Yukarıda belirtilen önlemler, bu önlemlerin yürürlüğe girdiği tarih­
ten sonra ithal edilen bütün tekstil ürünlerine uygulanır. Ancak, il­
gili tedarikçi ülkeden halihazırda Türkiye'ye sevk edilmekte olan ve
varış yeri değiştirilemeyen ürünlerin ithaline. Dış Ticaret Müsteşar­
lığınca düzenlenecek bir ithal lisansının "gümrük yükümlülüğünün
doğduğu tarihte" gümrük idarelerine ibrazı halinde izin verilmekte­
dir.
SORU-65 : İleriye yönelik gözetinn önlemi uygulanan tekstil ürünle­
rini ithal etmek için ne yapılması gerekmektedir?
CEVAP-65 : ileriye yönelik gözetim önlemi uygulanan tekstil ürün­
lerinin ithali. Dış Ticaret Müsteşarlığınca verilecek ithal lisansının,
ithalatçılar tarafından "gümrük yükümlülüğünün doğduğu tarihte"
ilgili gümrük idarelerine ibrazı ile mümkündür.
ithal lisansı, ithalatçının usulüne uygun başvurusunun Müsteşarlı­
ğa ulaşmasını müteakip en geç 5 işgünü içinde, talep edilen tüm
miktar üzerinden ücretsiz olarak düzenlenir.
İthal lisansının geçerlilik süresi, düzenlendiği tarihten itibaren 6 ay
olup, bu süre gerektiğinde değiştirilebilmektedir. İthal lisansları,
ürünlerin yapısı ve ticari işlemlerdeki özel durumlar dikkate alın­
mak kaydıyla, gözetim önlemi uygulanmasına ilişkin karar ile tespit
edilen süreden sonra kullanılamazlar.
İthal lisansının üzerine, bu belgenin ithalatçı için bir ithal hakkı do­
ğurmadığına dair kayıt düşülür. İthal lisansı, ithalat düzenlemele­
rinde değişiklik olmadığı müddetçe geçerlidir.
SORU-66 : Geçmişe yönelilc gözetim önlemi uygulanan tekstil
ürünlerin ithalatma ilişkin esaslar nelerdir?
CEVAP-66 : İthali geçmişe yönelik gözetime tabi tekstil ürünleri için
Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından istatistiki kayıt tutulur. Bu
ürünlerin ilgili tedarikçi ülkelerden yapılan ithalatlarına ilişkin aşa­
ğıda belirtilen bilgiler aylık olarak, "gümrük yükümlülüğünün doğ­
duğu" ayı takip eden ayın en geç sonuna kadar Gümrük Müsteşar­
lığınca, Dış Ticaret Müsteşarhğı'na gönderilir.
a) Ürünlerin ticari tanımları ve 12'li bazda G.T.Î.P.'na göre tanım­
ları,
b) Ürünlerin ait oldukları kategoriler,
c) Söz konusu kategori için tespit edilen ölçü birimi cinsinden mik­
tarları,
d) Ürünlerin menşe ülkesi.
SORU-67 : Soruşturma sonucunda hangi durumlarda korunma ön­
lemlerine başvurulmasma karar verilmektedir?
CEVAP-67 : Yapılan soruşturma sonucunda;
a) Ek-III'te belirtilenler dışındaki ülkeler menşeh tekstil ürünlerinin
ithalat miktarlarında meydana gelen mutlak veya nispi artışların
ve/veya bu ürünlerin ithalatının gerçekleştiği şartların, benzer
ve/veya doğrudan rakip ürünlerin yurtiçi üretimi üzerinde ciddi za­
rar veya ciddi zarar tehdidi oluşturduğunun tespit ve kararlaştırıl­
ması halinde, korunma önlemlerine başvurularak, ilgili ürünlerin
ithalatı belirli sınırlar ve esaslar dahilinde Dış Ticaret Müsteşarlı­
ğı'nm iznine bağlanabilir.
b) Ek-III'te belirtilen ülkeler menşeli tekstil ürünlerinin ithalat mik­
tarlarında meydana gelen mutlak veya nispi artışların ve/veya bu
ürünlerin ithalatının gerçekleştiği şartların, benzer ve/veya doğru­
dan rakip ürünlerin yurtiçi üretimi üzerinde ciddi zarar veya ciddi
zarar tehdidi oluşturduğunun tespit ve kararlaştırılması ya da ülke­
nin iktisadi çıkarları açısından gerekli olması halinde, korunma ön­
lemlerine başvurularak, ilgili ürünlerin ithalatı belirh sınırlar ve
esaslar dahilinde Dış Ticaret Müsteşarlığı'nın iznine bağlanabilir.
İzin mekanizması, ilgili tekstil ürünleri ithalatında bir miktar kısıt­
laması düzeyinin (kota) tespiti ve dağıtılması yoluyla uygulanır. Ko­
talar, ülke/ülkeler itibariyle Yönetmelik ekinde gösterilen kategori­
ler bazında tespit edilir.
İthalinde miktar kısıtlaması yapılmak suretiyle korunma önlemi
uygulanması kararlaştırılan tekstil ürünlerinin, ilgili tedarikçi ülke­
lerden yapılacak ithalatında kategoriler bazında uygulanacak kota
düzeyleri, ithal lisansı başvurularına ilişkin usul ve esaslar ile kota
dağıtımı için başvuru süresi. Resmi Gazete'de yayımlanır.
Alınan önlemler, bu önlemlerin yürürlüğe girdiği tarihten sonra it­
hal edilen bütün tekstil ürünlerine uygulanır.
İlgili tedarikçi ülkeden halihazırda Türkiye'ye sevk edilmekte olan
ve varış yeri değiştirilemeyen ürünlerin ithaline. Dış Ticaret Müsteşarlığı'nca düzenlenecek bir ithal lisansının "gümrük yükümlülüğü­
nün doğduğu tarihte" gümrük idarelerine ibrazı halinde izin veril­
mektedir.
SORU-68 : Miktar kısıtlaması (kota) uygulanan tekstil ürünlerinin it­
hali için izlenmesi gereken prosedür nedir?
CEVAP-68 : Miktar kısıtlamasına tabi tekstil ürünlerinin ithali, Dış
Ticaret Müsteşarlığınca verilecek ithal lisansının ilgili gümrük ida­
resine ibrazı ile mümkündür. İthal lisansı. Müsteşarlıkça kota dağı­
tım yönteminin belirlenmesinden ve başvuru sahiplerine dağıtıla­
cak kota miktarlarının tespitinden sonra, usulüne uygun başvuruda
bulunan ve kota tahsisi yapılan ithalatçılar adına, başvurunun Müs­
teşarlığa ulaşmasını müteakip en geç 5 işgünü içerisinde düzenlenir.
Kota tahsisinden yararlanmak ve ithal lisansı almak için ithalatçılar
tarafında yapılacak başvuruda aşağıdaki bilgilerin bulunması gerek­
mektedir:
a) Başvuru sahibinin adı, açık adresi, telefon ve faks numaraları,
vergi numarası,
b) Muhtemel ihracatçı firmanın adı ve açık adresi,
c) Ürünlerin menşe ülkesi ve hangi ülkeden sevk edileceği,
d) Ürünlerin ticari tanımları ve 12'li bazda G.T.l.P.'na göre tanım­
ları,
e) İlgili ürünlerin kategorisi, söz konusu kategori için miktar kısıt­
laması uygulanmasına ilişkin ilanda belirtilen ölçü birimi cinsinden
miktarı,
f) Ürünlerin değeri,
g) İthalatçının imzası ve başvuru tarihi.
ithal lisansının geçerlilik süresi, düzenlendiği tarihten itibaren 6 ay­
dır. Bu süre, gerektiğinde değiştirilebilir.
Adına ithal lisansı düzenlenmiş ithalatçılar, bu belgeleri başka kişi­
lere ücret karşılığında veya ücretsiz olarak devredemezler veya
ödünç veremezler.
Miktar kısıtlaması uygulanmasının Resmi Gazete'de yayımlanarak
yürürlüğe girdiği tarihte veya bu tarihten sonra sevk edilen tekstil
ürünlerine ilişkin ithalat miktarları, söz konusu ürünlerin sevk edil­
dikleri takvim yılına ait, ilgili tedarikçi ülke için tespit edilen yıllık
kota düzeyinden düşülür.
İthalatçılar, ithal lisansında belirtilen toplam miktarı tek sevkıyatta
ithal etmeye zorunlu değildir.
SORU-69 : Kota dağıtımı hangi yöntemler esas alınarak yapılmak­
tadır?
CEVAP-69 : Dış Ticaret Müsteşarlığı, bir ürün kategorisi için teda­
rikçi ülke/ülkeler bazında tespit edilen yıllık kotayı;
1. İthalatçılar tarafından talep edilen toplam miktar yıllık kota dü­
zeyine eşit ya da altında ise, başvuru sırasına göre, talepleri tama­
men karşılamak suretiyle dağıtılır.
2. İthalatçılar tarafından talep edilen toplam miktarın yıllık kota
düzeyini aşması halinde, kota miktarı kısımlara bölünerek aşağıda
belirtilen esaslara göre dağıtılır:
• Dağıtılacak kısmın bir bölümü geleneksel ithalatçılara, kalan bölü­
mü ise diğer ithalatçılara tahsis edilebilir.
• Geleneksel ithalatçılar tarafından yapılan başvurularla talep edilen
toplam miktar, bu ithalatçılar için tahsis edilen kota düzeyine eşit ya
da altında ise, talepler başvuru sırasına göre tamamen karşılanır.
• Geleneksel ithalatçılar, "referans dönemi" olarak tanımlanan ve
miktar kısıtlaması uygulanmasına ilişkin kararda belirtilecek olan
bir veya birden fazla takvim yılı içinde, aynı ürün kategorisinden ve
aynı ülkeden ithalat yapan ithalatçılardır.
• Geleneksel ithalatçılar tarafından kota dağıtımından pay almak
için yapılacak başvurulara, referans döneminde ilgili kategori ve ül­
keden yapmış oldukları ithalatı ispat edecek belge eklenir.
• Geleneksel ithalatçı için yapılacak kota tahsisi, ilgili kategori ve ül­
keden referans döneminde gerçekleştirmiş olduğu ithalat miktarını
aşamaz.
• Geleneksel ithalatçılar tarafından talep edilen toplam miktar, bu
ithalatçılar için tahsis edilen miktarın üzerinde ise kota dağıtımı,
her başvuru sahibinin referans döneminde ilgili kategori ve ülkeden
gerçekleştirmiş olduğu ithalat miktarları dikkate alınarak yapılır.
• Diğer ithalatçılar için ayrılan bölüm ise, her başvuru sahibinin ko­
tadan mümkün olduğunca geniş şekilde faydalandırılmasını teminen, tespit edilecek sabit bir miktarı aşmamak kaydıyla, dağıtıhr. Bu
sabit miktarın düzeyi, diğer ithalatçılar tarafından kullanılmayan
miktarların mevcudiyeti halinde arttırılabilir.
3. Dış Ticaret Müsteşarlığı, bir kategoride yer alan ürün/ürünlerin
yapısını dikkate alarak, farklı bir kota tahsis yöntemi de belirleyebi­
lir.
SORU-70 : Kullanılmayan kotaların yeniden dağıtımı ne şekilde ya­
pılmaktadır?
CEVAP-70 : İthal lisansında belirtilen miktarın tamamının ya da bir
kısmının ithal hsansının geçerlilik süresi içinde kullanılmaması ha­
linde, kullanılmayan bu miktarlar söz konusu yıla ait kotaya ilave
edilir. Kullanılmayan miktarlar ile artan kota miktarları, söz konu­
su kota yılının bitiminden önce kullanılmalarını mümkün kılacak
bir zaman zarfında Dış Ticaret Müsteşarlığı'nca belirlenecek yönte­
me göre yeniden dağıtılır.
SORU-71 : "İkili Anlaşmalar, Protokoller Veya Diğer Düzenlemeler
Kapsamı Dışında, Belirli Ülkeler Menşeli Tekstil Ürünleri İthalatında
Gözetim ve Korunma Önlemleri Hakkında Yönetmelik" uyarınca
yürürlüğe konulan gözetim ve korunma önlemleri nelerdir?
CEVAP-71 : Anılan Yönetmelik uyarınca yürürlüğe konulan göze­
tim ve korunma önlemlerine ilişkin olarak Resmi Gazete'de yayın­
lanan tebliğlerin listesi aşağıda belirtilmektedir:
• Tek Taraflı Kontrol Sistemi Kapsamında Kotaya Tabi Tekstil
Ürünlerine Ait Kotaların Dağıtımı ve Yönetimine İlişkin Tebliğ
(2004/4)
(Resmi Gazete Tarih/No: 31.12. 2003/25333)
Bu Tebliğ; "İkili Anlaşmalar, Protokoller veya Diğer Düzenlemeler
Kapsamı Dışında, Belirli Ülkeler Menşeli Tekstil Ürünleri İthalatın­
da Gözetim ve Korunma Önlemleri Hakkında Yönetmelik" uyarın­
ca, tek taraflı kontrol sistemi kapsamında ithalatı miktar kısıtlama­
sına (kotaya) tabi Kuzey Kore ve Sırbistan ve Karadağ menşeli be­
lirli tekstil ürünleri için tespit edilen 2004 yılına ait kotaların dağıtı­
mına ilişkindir.
• Çin Halk Cumhuriyeti Menşeli Kategori öl'de Yer Alan Ürünlerin
İthalatına Yönelik Olarak Soruşturma Açılmasına ve Gözetim Ön­
lemi Alınmasına İlişkin Tebliğ (2001/10) (Resmi Gazete Tarih/No:
26.10.2001/24565)
• Çin Halk Cumhuriyeti Menşeli Kategori 40, 66, 67, 72, 84, 85, 86,
87, 88, 91, 96,112 ve 141'de Yer Alan Konfeksiyon Ürünleri ithala­
tına Yönelik Olarak Soruşturma Açılmasma ve Gözetim önlemi
Aimmasma ilişkin Tebliğ (2001/8)
(Resmi Gazete Tarih/No: 19.07.2001/24467)
• Iran Menşeli Naylon Tekstürize iplik Ithalatma Yönelik Olarak
Gözetim Önlemi Aimmasma ilişkin Tebliğ (2001/6) (Resmi Gaze­
te Tarih/No: 13.04.2001/24372)
E K O N O M İ K ETKİLİ HARİÇTE İŞLEME REJİMİ
SORU-72 : Belirli Üçüncü Ülkelerde İşlem Gördükten Sonra Geri İt­
hal Edilen Belirli Tekstil Ürünlerine ve Giyim Eşyasma Uygulanan
Ekonomik Etkili Hariçte İşleme Yönetmeliği'nin amaç ve kapsamı
nedir?
CEVAP-72 : Bu Yönetmelik, Gümrük Giriş Tarife Cetveli'nin 50-63
üncü fasıllarmda yer alan ve hariçte işleme faaliyetleri sonucu elde
edilen tekstil ürünlerine ve giyim eşyasma ekonomik etkili hariçte
işleme rejiminin uygulanmasma ilişkin usul ve esasları kapsar. Yö­
netmelik hükümleri, üçüncü bir ülkede işleme faaliyetleri sonucu
elde edilen ve ithalatı gözetime veya miktar kısıtlamasına tabi olan
tekstil ürünlerine ve giyim eşyasına, bunlara uygulanan özel önlem­
lerin mevcut olması halinde uygulanmaktadır.
SORU-73 : Ekonomik Etkili Hariçte İşleme Rejimi Yönetmeliği çer­
çevesinde, ikili anlaşmalar, protokoller veya diğer düzenlemeler
kapsammda, belirli tekstil ve konfeksiyon ürünlerini ithalatında gö­
zetim ve korunma önlemleri ne şekilde uygulanmaktadır?
CEVAP-73 : Yürürlükteki "Belirli Üçüncü Ülkelerde İşlem Gördük­
ten Sonra Geri İthal Edilen Belirli Tekstil Ürünlerine ve Giyim Eş­
yasına Uygulanan Ekonomik Etkili Hariçte İşleme Yönetmeliği",
gümrük tarife cetvelinin 50-63'ncü fasıllarında yer alan ve hariçte
işleme faaliyetleri sonucunda elde edilen tekstil ürünlerini ve giyim
eşyasını kapsamaktadır. Ekonomik Etkili Hariçte İşleme Rejimi
kapsamında, ürünleri kotaya tabi olan tedarikçi bir ülkede işlem
görmek üzere ihraç edilerek tekrar Türkiye'ye (Serbest Bölgeler ha­
riç) ithal edilen tekstil ve konfeksiyon ürünleri, bu ürünlerin yer al­
dığı kategoriler bazında ve belirlenecek miktara kadar kotaya (mik­
tar kısıtlamasına) tabi tutulmaktadır.
Kota düzeyleri, Dış Ticaret Müsteşarlıgı'nca yıllık olarak tespit edil­
mektedir. Hariçte işleme kotası başvuruları, Dış Ticaret Müsteşarlı­
ğı İthalat Genel Müdürlüğü'ne yapılmaktadır. Birden fazla ülke
ve/veya kategori için izin talebinde bulunulması halinde, her bir ül­
ke ve kategori için ayrı başvuru yapılması gerekmektedir. Anılan
Yönetmelik, ürünleri çift taraflı kontrol sistemi kapsamında kotaya
tabi ilgili tedarikçi ülkeler için. Dış Ticaret Müsteşarlığı'na önceden
haber verilmesi kaydıyla, kategoriler bazında tespit edilen miktar kı­
sıtlamaları (kotalar) arasında aktarımlar yapma imkanı da tanımak­
tadır.
SORU-74 : Ekonomik Etkili Hariçte İşleme Rejimi kapsammda, han­
gi ülkelerden belirli tekstil ve konfeksiyon ürünlerinin ithalatı için
2004 yılı itibariyle miktar kısıtlamaları söz konusudur?
CEVAP-74 : Belirli üçüncü ülkeler ve kategoriler bazında tespit edi­
len 2004 yılına ait hariçte işleme kotaları, 31.12.2003 tarih ve 25333
sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan "Belirli Üçüncü Ülkelerde işlem
Gördükten Sonra Geri ithal Edilen Belirli Tekstil Ürünlerine ve Gi­
yim Eşyasına Uygulanan Ekonomik Etkili Hariçte işleme Rejimi
Tebliği (2004/5)" ile belirlenmiştir. Buna göre; Ekonomik Etkili Ha­
riçte işleme Rejimi kapsamında 2004 yılında Belarus (Beyaz Rusya),
Çin Halk Cumhuriyeti, Endonezya, Makao, Malezya, Pakistan, Vi­
etnam ve Sırbistan ve Karadağ'dan belirli kategorilerdeki tekstil ve
konfeksiyon ürünleri ithalatında miktar kısıtlamaları (kotalar) tes­
pit edilmiştir.
SORU-75 : İkili Anlaşmalar, Protokoller veya Diğer Düzenlemeler
Kapsamı Dışında, Belirli Ülkeler Menşeli Tekstil Ürünleri İthalatında
Gözetim ve Korunma Önlemleri Hakkında Yönetmelik uyarınca,
Ekonomik Etkili Hariçte İşleme Rejimi kapsamında miktar kısıtlama­
sı söz konusu mudur?
CEVAP-75 : Belirli Üçüncü Ülkelerde İşlem Gördükten Sonra Tür­
kiye'ye Geri İthal Edilen Belirli Tekstil Ürünlerine ve Giyim Eşyası­
na Uygulanan Ekonomik Etkili Hariçte İşleme Yönetmeliği kapsa­
mında, 2004 yılı itibariyle Sırbistan ve Karadağ menşeli bazı tekstil
ürünleri miktar kısıtlamasına tabidir.
TÜRKİYE'NİN TİCARİ HAKLARININ
KORUNMASI
SORU-76 : Türkiye'nin Ticari Haklarının Korunması Hakkında Karar
ve Yönetmelik kapsamındaki mevzuatın amacı nedir?
CEVAP-76 : Ticari engel, diğer ülkeler tarafından uygulamaya ko­
nulan ve devam ettirilen ve uygulanması nedeniyle uluslararası tica­
ret kurallarının bir karşılık verme hakkını tanıdığı her türlü haksız
ticari uygulama anlamındadır.
Olumsuz ticari etki ise, diğer bir ülke pazarında uygulamaya konu­
lan bir ticari engelin, herhangi bir ürün veya hizmet açısından, Türk
müteşebbisleri üzerinde neden olduğu veya neden olma tehdidinde
bulunduğu ve Türk ekonomisi veya bir sektörün ekonomik faaliyet­
leri üzerinde zarara yol açacak maddi etkileri ifade etmektedir.
Türk müteşebbisi , bu mevzuat açısından ticari engele konu olan
ürünün üretimi veya hizmetin sağlanması ile doğrudan ilgili ve
Türk mevzuatına uygun bir biçimde sicile kayıtlı işyeri, yönetim
merkezi veya ana iş merkezi Türkiye'de bulunan firma veya ortak­
lıkları ifade etmektedir.
SORU-77 : Şikayet usul ve esasları nelerdir?
CEVAP-77 :
a) Türk pazarına etkisi olan haksız ticari uygulamalar nedeniyle za­
rar gördüğüne inanan gerçek veya tüzel kişiler ya da tüzel kişihği ha­
iz olmayan kuruluşlar ilgili sanayi adına yazılı olarak şikayette bulu­
nabilirler.
b) Diğer bir ülke pazarında etkisi olan haksız ticari uygulamalar so­
nucunda zarar gördüğünü iddia eden herhangi bir Türk müteşebbi­
si veya kuruluş, bir veya birden fazla Türk müteşebbisi adına yazılı
şikayette bulunabilir.
Şikayetlerin yeterli delilleri kapsaması gerekmektedir.
SORU-78 : Ticari engel, olumsuz ticari etki ve Türk müteşebbisi ne
demektir?
CEVAP-78 : Ticari engel, diğer ülkeler tarafından uygulamaya ko­
nulan ve devam ettirilen ve uygulanması nedeniyle uluslararası tica­
ret kurallarının bir karşılık verme hakkını tanıdığı her türlü haksız
ticari uygulama anlamındadır.
Olumsuz ticari etki ise, diğer bir ülke pazarında uygulamaya konu­
lan bir ticari engelin, herhangi bir ürün veya hizmet açısından, Türk
müteşebbisleri üzerinde neden olduğu veya neden olma tehdidinde
bulunduğu ve Türk ekonomisi veya bir sektörün ekonomik faaliyet­
leri üzerinde zarara yol açacak maddi etkileri ifade etmektedir.
Türk müteşebbisi , bu mevzuat açısından ticari engele konu olan
ürünün üretimi veya hizmetin sağlanması ile doğrudan ilgih ve
Türk mevzuatına uygun bir biçimde sicile kayıtlı işyeri, yönetim
merkezi veya ana iş merkezi Türkiye'de bulunan firma veya ortak­
lıkları ifade etmektedir.
SORU-79 : Ticari hakların korunması ile ilgili önlem nasıl alınır?
CEVAP-79 : İncelemeye başlanılmasmdan sonra, Türkiye'nin yü­
kümlülüklerinin öncelikle uluslararası danışma ve uyuşmazlıkların
çözümü prosedürünü izlemesini gerektirdiği hallerde söz konusu
prosedüre başvurulacaktır.
Bu prosedürler tamamlandıktan sonra ve bunun dışında kalan hal­
lerde, ticari engellerden kaynaklanan zararın ve olumsuz ticari etki­
lerin ortadan kaldırılması amacıyla, ülke çıkarları açısından gerekli
görülmesi halinde mevzuatta sıralanan ve tavizlerin askıya alınması
veya geri çekilmesi, miktar kısıtlamalarının konulması veya ithalat
veya ihracat koşullarının değiştirilmesi gibi önlemler, mevzuatta be­
lirtildiği şekillerde alınabilir.
Ancak, uluslararası uyuşmazlıkların çözümü prosedürünün talep
edilmesi halinde, bu prosedür sonucu uygulamaya konulacak ticari
önlemler, bu konuda yetkili kılınacak olan uluslararası uyuşmazlık­
ların çözümü organının vereceği tavsiye kararı doğrultusunda ka­
rarlaştırılacaktır.
C*^)Bilgiler, Mart
2004 tarihi itibariyle derlenmiştir.