SES ABSORBSİYONUNDA KULLANILMAK ÜZERE NANOLİFLERDEN KAPLAMA MALZEMESİ ÜRETİLMESİ Nazan AVCIOĞLU KALEBEK, Deniz VURUŞKAN ve Züleyha DEĞİRMENCİ Gaziantep Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Tekstil Mühendisliği Bölümü 27310 Şahinbey, GAZİANTEP İnsan kulağında işitme duyusunu uyaran, titreşim yapan bir kaynağın hava basıncında oluşturduğu dalgalanmalarla meydana gelen fiziksel olaya “ses” denir. İnsan kulağı 20 Hz ile 20.000 Hz. arasındaki sesleri işitebilir. Sesin işitilebilmesi için, şiddetinin belirli bir düzeye erişmesi gerekmektedir. Eğer bu ses dalgası gelişigüzel bir spektrumda yer alıyorsa, ya da diğer bir değişle istenmeyen bir ses ise buna “gürültü” adı verilir. İnsan sağlığı ve konforu üzerinde çok olumsuz etkileri olan gürültü, işitme hasarlarının yanı sıra, vücut aktivitesinde; kan basıncının artması, kasların istem dışı kasılması gibi fizyolojik tesirler, huzursuzluk, sinirlilik gibi psikolojik tesirler ve iş veriminin düşmesi gibi performans tesirleri olan çok önemli bir olgudur. Bu nedenle sesin istenmeyen ortamlarda azaltılması gerekmektedir. İşitsel olarak konforlu bir ortam oluşturmak için gürültü kontrol altına alınmalıdır. Ses kontrolü, ses kaynağın üzerinde yalıtım işlemleri yapılarak veya akustik enerjinin bir noktadan diğer noktaya ilerlerken izlediği yörünge üzerine ses yutucu elemanlar ya da bariyerler yerleştirilerek sağlanabilir. Bariyer malzemeleri, kapalı bir ortamda sesin yayılma süresini düzenleyen ve şiddetini kontrol altında tutmaya yarayan malzemelerdir. Bariyer malzeme olarak cam, ahşap, alçı panel, plastik bölme ve tuğla duvar kullanılmaktadır. Ancak bu bariyer malzemeler rijit yapılarıyla sesin birçoğunu yansıtırlar, bu durum sesin etrafa geri yayılmasına ve ses kirliliğine sebep olabilmektedir. Bu malzemeler aynı zamanda ağır ve pahalıdırlar. Bu proje kapsamında ses yutucu malzeme olarak, farklı şırınga çapları kullanılarak kaplama nanolif malzemesi üretilmesi amaçlanmaktadır. Elektro üretim yöntemiyle üretilen nano yüzeyler hafif ve ince yapıları ile çok yüksek yüzey alanı sağlayabilmektedirler. Yüksek ses yutucu özelliği ile nanoliflerin hem üretimin kolaylığı hem de düşük maliyetli olmaları, nanolif yapıları, ses yutucu malzeme olarak ön plana çıkarmaktadır. Yalnızca yüzeyde kullanılan maddenin cinsini değiştirerek bir çevrenin akustik özelliklerini tümüyle değiştirmek olanağı vardır. Genellikle, sert ve düzgün yüzeyler gelen enerjinin çoğunu yansıtırken, yumuşak ve gözenekli yüzeyler ( kumaş, vb ) gelen akustik enerjiyi büyük oranda soğururlar. Bu çalışmada inşaat sektöründe özellikle gürültünün zararlı etkilerinden korunması gereken alanlarda (konutlar, okul, hastane, yurt, otel, iş yeri vb.), çevreye yaydıkları gürültünün önlenmesi gereken alanlarda (jeneratör, hidrofor, kalorifer, yüksek ses düzeyine sahip eğlence yerleri vb.) ve kullanım koşulu sese bağlı alanlarda (sinema, tiyatro, konser ve konferans salonu, TV ve ses kayıt stüdyosu vb.) kullanılmak üzere, hafif ve yüksek ses yutuculuk kapasitesi olan alternatif bir ses yutucu tekstil malzemesinin geliştirilmesi hedeflenmektedir. Çalışma sonucunda iğne çapı küçüldükçe ve kaplama malzemesinin kalınlığı artıkça, klasik tekstil malzemelerinden daha iyi ses yutum özellikleri göstermesi beklenmektedir. KAYNAKLAR 1. S.Y. Demirkale, Çevre ve Yapı Akustiği, Mimarlar ve Mühendisler için El Kitabı, Birsen Yayınevi, İstanbul, 2007. 2. A. Demir, F. Oruç ve A. Aşlamacı, Ses İzolasyonunda Nanolif Uygulamaları, UİB Tekstil ve Konfeksiyon Sektöründe I. AR-GE Proje Pazarı, 19 Şubat 2009, Bursa, 5960. 3. M. Taşcan, E. A.Vaughn, Effect of Total Surface Area and Fabric Density on the Acoustical Behaviour of Needlepunched Nonwoven Fabrics, Textile Research Journal, 2008, 78, 289. 4. S.Özmen, Ses Yalıtım Uygulamaları, TMMOB Makina Mühendisleri OdasıYalıtım Kongresi 23-24-25 Mart 2001 Eskişehir, 114-119. 5. C. NanWang, J.H. Torng, Experimental Study of the Absorption Characteristics of Some Porous Fİbrous Materials, Applied Acustics, 2001, 62, 447. 6. Y.Ulcay, F.Süvari, İnşaat Sektörü için Ses Yutucu Tekstil Malzemesi Geliştirilmesi, UİB Tekstil ve Konfeksiyon Sektöründe II. AR-GE Proje Pazarı, 18 Şubat 2010, Bursa, 175-176.