12 - A

12 - A
KAVRAMA
Test
21
STİ
TE
KAZ
AN
IM
DİN KÜLTÜRÜ VE
AHLAK BİLGİSİ
İSLAM VE BİLİM
1. Din, vahiy yoluyla Allah’ın gönderdiği buyruklar neticesinde oluşmuş sistematik bir büründür. Bu mesajlar ve kurallar bütününün hedefi insanın anlam arayışına cevap oluşturarak hem bu dünyada hem de ahirette mutlu olmasını
sağlamaktır. Bilim ise Allah’ın belli yasalara bağlı olarak
yarattığı evreni ve hayatı, yine Onun verdiği akıl sayesinde incelediğinden ilahî yönü olmakla beraber, insanın
belli yöntemlerle oluşturduğu sistematik bir yapıdır. Başka
bir ifadeyle bilim, insanın belli konulardaki araştırmaları,
deney ve bulguları, akıl yoluyla ve sistematik olarak değerlendirmesiyle ulaştığı sonuçlardır. İnsan bilim aracılığı
ile evrenin yasalarını keşfederek hayatı kolaylaştırmayı ve nihayetinde insanın mutlu olmasını sağlamayı hedeflemektedir. Bu bağlamda din ve bilimin kaynaklar ve
yöntemlerde ayrılsalar bile amaçlarında bir birlikten söz
edilebilir.
3. Büyük bir filozof olduğu kadar ünlü bir hekimdir. Bu alandaki eserleriyle İslâm dünyasıyla birlikte Avrupa tıp geleneğini de derinden etkilemiştir. Onun Batı’daki etkisinin
XVII. yüzyıla kadar sürdüğü ve eski Yunan tıp otoriteleri
olan Hipokrat ile Galen’in şöhretini gölgede bıraktığı kabul
edilmektedir. Nitekim ölümünden yüzyıl sonra, bir tıp şaheseri olarak bilinen el-Kanun fi’t-tıb adlı eseri İspanya’da
Latince’ye tercüme edilip XIII. yüzyıldan itibaren Avrupa
üniversiteleri tıp fakültelerinde ders kitabı olarak okutulmuştur.
Bu parçada sözü edilen Müslüman filozof ve hekim
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Beyruni
B) İbn-i Sina
C) İbnü’n Nefs
Bu parçada vurgulanan husus aşağıdakilerden hangisidir?
D) Akşemsettin
E) Ebu Bekir Razi
A) İnsanın anlam arayışı içinde olduğu
B) Din ve bilim arasında bir ilişkinin olduğu
C) Dinin insan hayatında vazgeçilmez bir yeri olduğu
4. Hz. Peygamber, hicretten hemen sonra Medine’de inşa
ettirdiği Mescid-i Nebevi’yi çok amaçlı olarak kullanmıştır.
E) İnsanın mutlu olmasının din ve bilimin temel amacı olduğu
MEB 2016 - 2017
D) Aklın ürettiği deneysel bilgiden insanın faydalandığı
Aşağıdakilerden hangisi Mescid-i Nebevi’nin işlevlerinden biri olmamıştır?
A) Diplomatlar burada kabul edilmiştir.
B) Cemaatle namaz kılınan mabet olmuştur.
C) Ashabı Suffe’nin eğitim-öğretimi için okul olmuştur.
D) Hz. Peygamber’in hayatını geçirdiği meskeni olmuştur.
E) Savaş ve barış gibi önemli konuların istişare edildiği
meclis olmuştur.
2. Kur’an-ı Kerîm’e göre insanı insan yapan, onun her türlü davranışlarına anlam kazandıran ve vahiy karşısında insanın yükümlülük altına girmesini sağlayan akıldır.
Kur’an’da akıl kelimesi çokça kullanılmakta ve fiil şeklinde
geçmektedir. Geçtiği ayetlerde de genellikle “akletme”nin
yani aklı kullanarak doğru düşünmenin önemi üzerinde
durulmuştur. Kur’an terminolojisinde akıl “bilgi edinmeye
yarayan bir güç” ve “bu güç ile elde edilen bilgi” şeklinde
tarif edilmiştir.
Bu parçada akılla ilgili vurgulanan husus aşağıdakilerden hangisidir?
5. Müslüman bilginler fizik bilimi ile de yakından ilgilenmişlerdir.
Bu duruma Müslüman bilginlerin;
I. Atmosfer tabakasının kalınlığını doğru hesaplaması
II. Işık, optik ve saat yapımında çeşitli çalışmalar yapmış
olması
III. Logaritmayı sistemleştirmiş ve sıfırlı ondalık sayıyı
bulmuş olması
çalışmalarından hangileri kanıt olabilir?
A) Bilgi kaynağı olduğu
B) Düşünme aracı olduğu
C) İnsanın sorumluluğuna sebep olduğu
A) Yalnız II.
D) Diğer varlıklardan ayrıcı özelliği olduğu
E) Kur’an’daki kullanımlarının nasıl olduğu
D) I. ve III.
B) Yalnız III.
E) II. ve III.
C) I. ve II.
12 - A
Test
21
DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ
İSLAM VE BİLİM
6. I. “Şayet sana indirdiklerimizden şüphen varsa, senden
önce kitabı okuyanlara sor. Rabbinden sana gelen,
gerçeğin ta kendisidir, sakın şüphelenenlerden olma!
8. İslam tarihi boyunca eğitim ve öğretimle ilgili farklı adlar
altında birçok kurum faaliyet göstermiştir.
(Yunus suresi, 94. ayet)
II. “Peki insanlar devenin nasıl yaratıldığına, göğün nasıl
yükseltildiğine, dağların nasıl dikildiğine, yeryüzünün
nasıl yayıldığına bakmazlar mı?”
A) Suffe
III. “O, karşılaştığınız sırada da sizin gözünüzde onları az
gösteriyordu, onların gözünde de sizi az gösteriyordu
ki, Allah olmasını murat ettiği şeyi gerçekleştirsin; zaten bütün işler Allah’a döner.”
İslam’da doğru bilginin kaynakları akıl, vahiy ve duyulardır. Buna göre numaralanmış ayetlerle bilgi kaynakları eşleştirildiğinde aşağıdakilerden hangisi doğru olur?
II.
III.
A)
Akıl
Vahiy
Duyular
B)
Vahiy
Akıl Duyular
Duyular
C)
Vahiy
D)
Duyular
E)
Akıl
Akıl
Akıl
Vahiy
Duyular
Vahiy
E) Beytü’l Hikme
9
Kur’an-ı Kerim’de birçok ayette insanlar varlık üzerinde
sebeplilik ilkesi çerçevesinde düşünme ve araştırmaya
teşvik edilmiştir.
Aşağıdakilerden hangisi bu tespite örnek gösterilecek
ayetlerden değildir?
A) “Göklerin ve yerin yaratılışında, gece ile gündüzün
birbiri ardınca gelip gidişinde selim akıl sahipleri için
elbette ibretler vardır.”
(Âl-i İmrân suresi, 190. ayet)
B)“İnsanlardan bazıları da vardır ki inanmadıkları halde
“Allah’a ve âhiret gününe inandık” derler. Akıllarınca
Allah’ı ve iman edenleri aldatmaya kalkışıyorlar; halbuki onlar farkında olmadan yalnızca kendilerini aldatmış
oluyorlar.”
MEB 2016 - 2017
I.
C) Medrese
(Enfal suresi, 44. ayet)
B) Küttap
D) İmarethane
(Gâşiye suresi, 17-20. ayetler)
Aşağıdakilerden hangisi bu kurumlardan biri değildir?
(Bakara suresi, 8 ve 9. ayetler)
C)“Yeryüzünde birbirine komşu parçalar, üzüm bağları,
ekinler; sürgünlü-çatallı ve tek gövdeli hurma ağaçları
vardır; hepsi bir tek su ile sulanır. Böyle iken üründe
bir kısmını bir kısmına üstün kılarız. İşte bunlarda
akıllarını kullanan insanlar için ibretler vardır.”
(Ra’d suresi, 4. ayet)
D)“De ki: Size gökten ve yerden kim rızık veriyor? Ya da
işitme ve görme yeteneklerini hükmü altında kim tutuyor? Ölüden diriyi çıkaran, diriden de ölüyü çıkaran
kim? Her türlü işi kim yürütüyor? “Allah” diye cevap verecekler. “Öyleyse (O’na ortak koşmaktan) sakınmıyor
musunuz?” de.
7. “Üç kişiden sorumluluk kaldırılmıştır: Uyuyandan uyanıncaya kadar, akıl hastalığına duçar olandan aklı başına gelinceye kadar ve çocuktan buluğ (ergenlik) çağına gelinceye kadar.” (Hads-i şerif)
Bu üç kişiden de sorumluluğun kalkma gerekçesi;
I. Aklın fonksiyonunu yerine getirememesi
II. Uykudayken insanın hareket edememesi
III. Çocukken yapılanların hoş görülebilmesi
durumlarından hangileridir?
A) Yalnız I.
B) Yalnız II.
D) I. ve III.
(Yunus suresi, 31. ayet)
E)“Kuşkusuz, göklerin ve yerin yaratılışında, gece ve
gündüzün değişmesinde, insanlara fayda veren yüklerle denizde seyreden gemilerde, Allah’ın gökten indirerek onunla ölü haldeki toprağa can verdiği ve orada her çeşit canlının yetişmesini sağladığı yağmurda,
rüzgârları ve gökle yer arasında emre hazır bekleyen
bulutları evirip çevirip yönlendirmesinde aklını işleten
bir topluluk için elbette nice deliller vardır.”
C) I. ve II. E) II. ve III
KAVRAMA
IM
STİ
TE
KAZ
AN
(Bakara suresi, 164. ayet)
1
2 3
4 5
6 7
8 9 10 11 12
Adı
:.........................................................
Doğru :.....................................
Soyadı
:.........................................................
Yanlış :.....................................
Sınıf
:.........................................................
Boş
No
:.........................................................
:.....................................
Puan :.....................................
E E E E E E E E E E E E