Şablon copy.pages - Prof. Dr. Haluk Akpınar

Prof. Dr. Haluk Akpınar
www.halukakpinar.com
İyi Huylu Prostat Büyümesi
İyi huylu prostat büyümesi prostat bezindeki salgı yapan hücrelerin aşırı çoğalması ile oluşan bir hastalıktır.
Aşırı çoğalan bu hücreler nedeni ile prostat bezi hacim olarak büyümekte ve idrar çıkışında tıkanıklığa yol
açabilmektedir. Halk arasında çoğunlukla “Prostat Hastalığı” olarak bilinen iyi huylu prostat büyümesi, kronik
aşamada idrar torbası bozukluğuna, taş oluşumuna veya böbrek yetmezliğine kadar gidebilen problemlere
yol açabilmektedir.
İyi Huylu Prostat Büyümesinin Belirtileri Nelerdir?
Prostat bezi idrar torbası ile üretra (idrar çıkış kanalı) arasından bulunan ortasından idrar kanalının geçtiği
kestane şeklinde bir organdır. Bu organın büyümesi ile idrar çıkış kanalı daralmakta ve prostat ile idrar
torbasının sinirsel ve anatomik yapısından kaynaklanan aşağıdaki belirtiler ortaya çıkmaktadır.
• Pollakuri: Sık idrara çıkma
• Urgency: Acil işeme isteği
• Nokturi: Gece uykudan idrara kalkma
• Hesitancy: İdrar hissi ile tuvalete gidip yapamama
• Intermittansi: Kesik kesik işeme
• Straining: Ikınarak idrar yapma, idrar yapmaya başlamada ve sürdürmede güçlük çekme
• Debide azalma: İnce işeme
• Terminal Dribbling: İşeme sonrası damlama tarzında idrar kaçırma
İyi Huylu Prostat Büyümesi Nasıl Değerlendiriliyor?
Öykü: İyi huylu prostat büyümesinden şüphelenilen hastalardan öncelikle hastalıkla ilgili detaylı bir öykü
alınmaktadır. Daha önce geçirilmiş operasyonlar, diyabet, Parkinson vb. nörolojik hastalıklar ile kullanılan bir
takım ilaçlar (nefes açıcı ilaçlar) da işeme bozukluklarına yol açabilmektedir.
Uluslararası prostat semptom skoru (IPSS): İyi huylu prostat büyümesine ilişkin şikayetlerin rakamsal
olarak değerlendirilmesi ve izlenebilmesi amacı ile toplam 7 soruluk IPSS sorgulama formu oluşturulmuştur.
Türkçe’ye çevrilerek geçerliliği test edilen IPSS formunu siz de doldurarak şikayetlerinizin yoğunluğunu
derecelendirebilirsiniz. Formu görüntülemek için tıklayınız.
Prostat Spesifik Antijen (PSA): PSA prostattan salgılanan bir enzim olup, kan analizi ile düzeyi
belirlenmektedir. İyi huylu prostat büyümesi prostat kanserine yol açmasa da işeme şikayeti ile başvuran
veya tedavi planlanan hastalarda prostat kanseri riskini belirlemek için PSA testi yapılmaktadır.
PSA’nın ilk değeri, yükselme hızı, alt tipleri gözönüne alınarak gerekirse prostat biyopsisi ile patolojik
değerlendirme önerilmektedir.
Parmakla rektal muayene: İyi huylu prostat bezi büyümesinden şüphelenilen hastalarda ilk başvuruda
yapılması gerekli muayene yöntemidir. Parmakla rektal muayene ile prostat bezinin büyüklüğü, kıvamı ile
kanser belirtisi olabilecek nodülerin saptanması olasıdır.
İdrar tahlili: İdrar mikroskopisinde kan, iltihap hücresi, bakteri, protein ve şeker varlığı araştırılır.
İdrar kültürü: İdrar mikroskopisinde anormallik tespit edilen hastalarda bakteriyel hastalıkları dışlamak için
seçilecek yöntemdir.
Kan tahlilinde Üre ve Kreatinin değerlendirilmesi: İyi huylu prostat büyümesi olan hastalarda ileri
dönemde işeme sonrasında idrar torbasında önemli miktarda idrar kalabilmektedir. Bu hastalarda kalan bu
idrar böbreğe geri tepmekte ve idrar yolları ile böbreklerde genişlemeler ile birlikte böbrek yetmezliğine yol
açabilmektedir. Bu hasta grubunda böbrek fonksiyonlarının değerlendirilmesi için kan tahlilinde üre ve
kreatinin değerlerine bakılmaktadır.
Prof. Dr. Haluk Akpınar
www.halukakpinar.com
Prof. Dr. Haluk Akpınar
www.halukakpinar.com
Ultrasonografi: Böbreklerin, idrar yollarının ve prostat bezinin değerlendirilmesinde radyasyon yerine ses
dalgalarının kullanıldığı, pratik, hastaya zararı olmayan bir tanı yöntemidir. Ultrason ile prostat bezinin
büyüklüğü ölçülebilmekte ve tedavi şekli belirlenmektedir. Ayrıca ultrasonografi ile idrar torbasının
kapasitesi, işeme sonrası artık idrarın saptanması ve böbreklerin yapısal durumu da
değerlendirilebilmektedir.
Üroflowmetri (İdrar akış hızı testi): idrar akış hızı testi ile hastaların işeme kuvvetleri belirlenmektedir. Bu
değerler tedavi sonrası değerler ile karşılaştırılıp tedaviye cevap değerlendirilebilir.
Ürodinamik çalışmalar: İyi huylu prostat bezi büyümesinden şüphelenilen her hastaya önerilmemektedir.
Ancak idrar torbasının kas tabakasından kaynaklanan sinirsel bozukluklardan şüphelenilen hastalarda ayırıcı
tanı yöntemi olarak yapılabilir.
Sistoskopi: İdrar yollarında yabancı cisim ya da kanserden şüphelenilen hastalarda önerilmektedir. Bununla
birlikte alt idrar yollarında (üretra) daralmadan şüphelenilen hastalarda da önerilmektedir.
Prof. Dr. Haluk Akpınar
www.halukakpinar.com