Mert URAL

Basit Keynesyen Model
Toplam Planlanan Harcama-Gelir Modeli
(AE=Y)
Varsayım:
Mert URAL
IS Fonksiyonu
Türetilir
p, i
AE
IS-LM Modeli
NeoKlasik Keynesyen Sentez,
Hicks ve Hansen Modeli
AE=Y
AD-AS Modeli
Toplam Talep-Toplam Arz Modeli
∆
(IS=LM)
Varsayım:
p, i
AD Fonksiyonu
Türetilir
AE=A0+c(1-t)Y
E1
i
AE < Y
(M/P) > L
A0
AE > Y
(M/P) > L
İ1
0
Y1
Y
AE>Y
AE<Y
Negatif Stok Yatırımı
(Arz Yetersizliği)
Pozitif Stok Yatırımı
(Talep Yetersizliği)
0
Konum
Eğim (Açı)
Otonom Harcamalar
değiştiğinde AE fonksiyonu
paralel olarak kayar.
(Marjinal Tüketim Eğillimi-c ve/veya
Marjinal Vergi Oranı-t değiştiğinde AE
fonksiyonunun eğimi (açısı) değişir.
Keynes’in Likidite Tercihi Teorisi
M/P
E1
İ1
L
0
(M/P)<L
Tahvil piyasasında talebi artırır,
tahvil fiyatları yükselir ve faiz
oranları düşer, dengeye ulaşılır.
Tahvil piyasasında arzı artırır,
tahvil fiyatları düşer ve faiz
oranları yükselir, dengeye ulaşılır.
Likidite Tuzağı (Keynes Sahası), para
talebinin faiz esnekliği sonsuz olduğu
için sadece Maliye Politikası etkindir.
(M/P)>L
İşlem ve İhtiyat Güdüsüyle
Likidite Tercihi (Para Talebi)
L
Lt+p
P
AS
AE < Y
(M/P) < L
E1
P1
IS
AD
1
1
⋅ A0 −
⋅Y
b
kE b
Eğim (Açı)
Harcama Çarpanı (kE) ile
Otonom Harcamalar
değiştiğinde IS fonksiyonu Yatırımın Faize Duyarlılığı (b) değiştiğinde IS
fonksiyonunun eğimi (açısı) değişir.
paralel olarak kayar.
kE ve b arttıkça eğim düşer ve IS yatıklaşır.
kE ve b azaldıkça eğim artar ve IS dikleşir.
LM Denklemi:
p, i
Y
Konum
LM Fonksiyonu
Türetilir
L = Lt + p (Y ) + Ls ( i )
i=
Varsayım:
LM
Y1
IS Denklemi:
Basit Keynesyen Modelde faiz oranları sabit kabul edildiği için
dengesizlik durumunda sadece Maliye Politikası uygulanabilir.
i
E1
AE > Y
(M/P) < L
AE=A0+c(1-t)Y
∆ ∆
(AD=AS)
i=
k
1 M
⋅Y − ⋅
h
h P
Eğim (Açı)
Konum
Para Talebinin Gelire Duyarlılığı (k) ile
Para Talebinin Faize Duyarlılığı (h) değiştiğinde
LM fonksiyonunun eğimi (açısı) değişir.
k azalıp, h artınca eğim azalır ve LM yatıklaşır.
k artıp, h azalınca eğim artar ve LM dikleşir.
Fiyatlar genel düzeyi (P) sabit
varsayıldığından sadece Para
Arzı (M) değiştiğinde LM
fonksiyonu paralel olarak kayar.
IS-LM Modelinde faiz oranları artık değişken kabul edildiği için dengesizlik
durumunda hem Para Politikası hem de Maliye Politikası uygulanabilir.
Para Politikasının Etkinliği (±∆Y maksimum) için öncelikle IS yatıklaşmalı,
ikinci olarak LM dikleşmelidir.
Maliye Politikasının Etkinliği (±∆Y maksimum) için öncelikle LM yatıklaşmalı,
ikinci olarak IS dikleşmelidir.
Faiz Oranının değişken olması mal piyasasında Crowding-Out (Dışlama) veya
Crowding-In (İçleme) Etkisi oluşturacak, sonuç itibariyle uygulanacak
politikaların milli gelir (Y) üzerindeki etkisi Basit Keynesyen Modele göre
daha az olacaktır.
0
Y1
Y
AD fonksiyonu üzerinde Mal Piyasası ve Para Piyasası dengededir.
IS ve AD aynı yönlü ilişkidedir.
IS yatıklaştıkça (kE ve b arttıkça) AD fonksiyonu yatıklaşır.
Dikkat..! Para Politikasının Etkinliği (±∆Y maksimum) artar.
IS dikleştikçe (kE ve b azaldıkça) AD fonksiyonu dikleşir.
Dikkat..! Para Politikasının Etkinliği (±∆Y maksimum) azalır.
LM ve AD ters yönlü ilişkidedir.
LM yatıklaştıkça (k azalıp, h arttıkça) AD fonksiyonu dikleşir.
Dikkat..! Maliye Politikasının Etkinliği (±∆Y maksimum) artar.
LM dikleştikçe (k artıp, h azaldıkça) AD fonksiyonu yatıklaşır.
Dikkat..! Maliye Politikasının Etkinliği (±∆Y maksimum) azalır.
AS fonksiyonu İktisat Okullarının temel varsayımlarına dayalı olarak çizilir
(türetilmez):
Klasik İktisatçılara göre ekonomi daima Tam İstihdamda olduğundan
AS fonksiyonu DİK çizilir. Dolayısıyla AD kaydığında Y etkilenmez
sadece P değişir.
Keynes’e göre ekonomi özellikle kısa dönemde Eksik İstihdamda
olduğundan AS fonksiyonu YATAY çizilir. Dolayısıyla AD kaydığında P
etkilenmez sadece Y değişir. Uzun dönemde AS fonksiyonu DİK olur,
Klasik analiz geçerlidir.
Yeni Klasik ve Yeni Keynesyen İktisatçılara göre ise, AS fonksiyonu
POZİTİF EĞİMLİ çizilir. İşçi Yanılma Modeli (M.Friedman-Monetarist) ve
Firma Yanılma (Eksik Bilgi) Modeli (R. Lucas-Yeni Klasik) nedeniyle AS
fonksiyonu Pozitif Eğimli iken; Yeni Keynesyen İktisatçıların Yapışkan
Ücret Modeli ve Yapışkan Fiyat Modeli nedeniyle AS fonksiyonu Pozitif
Eğimli olur. Dolayısıyla AD kaydığında hem P hem de Y değişir. Uzun
dönemde AS fonksiyonu DİK olur, Klasik analiz geçerlidir.
Faiz oranı yanında Fiyatlar Genel Düzeyi de değişken olduğundan
uygulanacak politikaların milli gelir (Y) üzerindeki etkisi IS-LM Modeline
göre daha az olacaktır.