ağız ve diş sağlığı teknikerliği eğitimi

AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI TEKNİKERLİĞİ
EĞİTİMİ
- IV İLETİŞİM BECERİLERİ
AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI TEKNİKERLİĞİ EĞİTİMİ
- IV İLETİŞİM BECERİLERİ
Eğitim içeriği Ağız ve Diş Sağlığı Teknikerliği Eğitim ve Sınav Komisyonu
tarafından hazırlanmıştır.
SAĞLIK BAKANLIĞI
SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
2012
ANKARA
1
İçindekiler
İLETİŞİM............................................................................................................. 3
ETKİLİ İLETİŞİMİN AMACI .............................................................................. 3
İLETİŞİMİ OLUMLU YÖNDE ETKİLEYEN FAKTÖRLER ...................................... 4
EMPATİ .......................................................................................................... 4
SÖZLÜ İLETİŞİMDE ÖNERİLENLER: ................................................................ 4
YÜZ YÜZE İLETİŞİM ........................................................................................ 5
İLETİŞİMİN TEMELİ, DİNLEMEK ..................................................................... 5
BEDEN DİLİ .................................................................................................... 6
BEDEN DİLİ ÖGELERİ.................................................................................. 6
HASTANIN BEKLENTİLERİ .............................................................................. 8
HASTA VE YAKINLARIYLA GÖRÜŞME YAPARKEN .......................................... 8
2
İLETİŞİM
Kişi ya da kişilerin karşılıklı bilgi, duygu ve düşüncelerini her
türlü yolla bir başkasına aktarması süreci demek olan iletişim.; sosyal
bir varlık olan insan için vazgeçilmezdir.
İletişim öğrenilebilir bir beceridir ve bu beceriyi geliştirerek
yaşamı kolaylaştırıp kalitesini arttırabilir ve insanlar arasındaki
anlaşmazlıkları giderebiliriz.
ETKİLİ İLETİŞİMİN AMACI
İletmek istediğimiz konuyu aktarmak istediğimiz kişiye
amacımıza uygun ve doğru bir şekilde verip beklediğimiz tepkiyi ve
sonucu alabilmektir.




İletişimin dört ögesi vardır:
gönderici,
mesaj,
kanal,
alıcı.
Doğru oluşturulan mesaj, doğru yolla iletilmiş ve doğru
algılanmışsa alıcı ve göndericinin mesajı aynı olacaktır. İletişimin
amacına uygun olup olmadığı gönderici ve alıcı arasındaki geri
bildirimle netlik kazanır.
.
3
İLETİŞİMİ OLUMLU YÖNDE ETKİLEYEN FAKTÖRLER








“UYUM” sağlamak
İçten davranmak
Dinlemeyi öğrenmek.
Göz teması sağlamak
Beden dilini iyi kullanmak
İfadelerin açık ve net olması
Empati kurmak
Sihirli kelimeleri kullanmak;
“Ne dersin?”,”Lütfen”,
“Teşekkür ederim.”,
“Özür dilerim”,”…misin?
“Rica ederim”
EMPATİ
Bir insanın kendisini, karşısındakinin yerine koyarak olaylara
onun bakış açısıyla bakması, o kişinin duygu ve düşüncelerini doğru
olarak anlaması, hissetmesi ve bu durumu ona iletmesi sürecine denir.
SÖZLÜ İLETİŞİMDE ÖNERİLENLER:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Susun ve iyi bir dinleyici olun
Zaman tanıyın, konuşanın sözünü kesmeyin
Konuşan kişiyi önemsediğinizi gösterin
Öfke ve olumsuz duygularınızı kontrol edin
Gerektiğinde soru sorun fakat yönlendirici olmayın
Eleştirici, kibirli, alaycı olmayın
Emir verici, suçlayıcı, önyargılı olmayın
Anlaşılmaz konuşmayın, kolaylaştırıcı olun
Karşınızdaki kişiye empati gösterin
4
İletişimin bir bütün olarak ele alınması gerekir. İnsan,
duygularını, düşüncelerini, gereksinimlerini sözlü ve sözsüz olmak
üzere iki şekilde iletmeye çalışır.
YÜZ YÜZE İLETİŞİM
 İlk izlenim çok önemlidir.
 Sadece duruşunuzla, bakışınızla, ses tonunuzla, beden dilinizle,
zaten ona söyleyeceğinizi söylersiniz,
 Sizi tanımayan bir kişi sizinle karşılaştığı andan itibaren ilk 10
saniye içerisinde, sizin hakkınızda bir izlenim edinir ve bu
izlenim çoğu zaman değişmez.
İLETİŞİMİN TEMELİ, DİNLEMEK
Dinlemek;
 Değer ve saygı ifade eder
 Sağlıklı ilişkiler kurmayı kolaylaştırır
 Bilgiyi artırır







Dinlerken;
Rahatlayın, konuya konsantre olun.
Duygularını anlamaya çalışın.
Dinlediğinizi belli edin.
Konuşana bakın ve ilgili görünün.
Dikkatle konuşulanları ve beden dilini takip edin.
Bütün bedeninizle dinleyin
Gerektiğinde açıklayıcı sorular sorun.
5
BEDEN DİLİ
Bir kişiyle iletişim kurduğumuzda söylediklerimiz kadar
hareketlerimizle o kişide bıraktığınız intiba da o kadar önemlidir. İş
yaşamında başarılı olmak isteyen kişi, iletişim kurduğu kişilerin
söyledikleri ile birlikte yüzü, eli, kolu ve bedeniyle yaptıklarını da
duymalıdır.
İletişimde
•
•
•
Beden dili %60
Ses tonu %30
Sözler
%10 etkilidir.
Önemli olan bir insanın ne söylediğimden çok nasıl söylediğidir.
BEDEN DİLİ ÖGELERİ











Yüz ifadeleri
Gözler
Hareketler,
Duruş biçimi
Jest ve mimikler
Pozisyon ve duruş
Dokunma
Ses tonu ve vurgulama
Konuşma sürati,
Kelime seçimi,
Kişiler arasındaki mesafe,
İnsan sosyal bir varlık olduğu için kendisine özen göstermek
zorundadır. Sağlıklı görünüş için bakımlı olmalı, kişisel hijyenimize
dikkat etmeliyiz. Toplumsal normlara uygun ve temiz bir şekilde
giyinmeliyiz.
6
Yüzümüz, çevremize olan ilgimizi yansıtır. Yüz ifadesi
iletişimde çok önemlidir. Tebessüm etmek, kaşları kaldırmak ya da
çatmak, yüzün kızarması, ağzın aşağıya doğru eğilmesi gibi hareketler,
karşıda belli bir etki ve izlenim uyandırır. Mimiklerimizi aşırıya
kaçmadan kullanabiliriz.
İletişimde kişinin yüzüne bakmak, ona verdiğimiz değerin ve
duyduğumuz saygının ifadesidir. Konuşurken aşırıya kaçmadan,
mümkün olduğu kadar çok göz teması kurmalıyız.
İletişim sırasında çok sayıda el, kol ve baş hareketleri kullanırız.
Karşımızdaki konuşurken sık sık başımızı hafifçe aşağı-yukarı hareket
ettirerek onu dinlediğimizi ve anladığımızı hissettirmeliyiz. Konuşurken
ellerin cepte olması, kolların arkada bağlanması ya da kavuşturulması,
fazla rahat hareketlerde bulunmak, uyarı anlamında işaret parmağını
kaldırmak, parmak uçlarını birbirine dayamak, parmakları masada
tıkırdatmak, saat ya da yüzükle oynamak uygun değildir.
Konuştuğumuz veya bizimle konuşmak isteyen kişiye dönük
durmalı, öne doğru eğilmeli ve ilgimizi göstermeliyiz. Kişisel alan
ilkelerini göz ardı etmeden insanlara onları rahatsız etmeyecek derecede
mümkün olan en yakın mesafede durmaya gayret etmeliyiz.
Ayaktaysak dik durmalı, duvara veya masaya dayanmamalı,
oturuyorsak sandalye ve koltuğumuzu tam olarak doldurup arkamıza
yaslanmalıyız.
Çok fazla ve hızlı konuşmaktan kaçınmalıyız. Sesimizin
yüksekliğini ve tonunu, uygun şekilde ayarlamalıyız.
7
HASTANIN BEKLENTİLERİ










Değer verildiğini, önemsendiğini hissetmek
Kendini ifade edebilme fırsatı bulmak
Dinlenilmek
Anlaşıldığını hissetmek
Doğru teşhis, tedavi, bakım
Ağrının, ızdırabın dinmesi
Endişe ve korkuların giderilmesi
Soruların cevaplanması
Bilgi, beceri ve motivasyon kazandırılması
Saygı, sevgi, eşitlik
HASTA VE YAKINLARIYLA GÖRÜŞME YAPARKEN








Öncelikle görüşeceğiniz kişiyi selamlayın ve ilk görüşmeniz ise
kendinizi tanıtın, güler yüzlü olun.
Hastaya ismi ile hitap edin; Ali bey, Ayşe hanım vs.
Yüz yüze oturun. Vücudunuz kişiye dönük olsun ve göz teması
kurun. İçten samimi bir şekilde dinleyin. Empati yapın.
Hastanın veya yakınının yüz ifadelerini ve beden dilini izleyerek
anlamaya çalışın.
Sorularınızı yönelttikten sonra görüşülen kişinin konuşabilmesi
için sessiz kalın ve dinleyin.
Hasta ile konuşurken uygun bir ses tonu ile konuşun.
Hasta ve yakını ne kadar bilgi sahibi olmak istiyorsa o kadar
bilgi verin.
Bir sonraki randevuyu birlikte planlayın.
8