ÇOCUK GELİŞİMİNDE ÇEVRENİN ÖNEMİ !

advertisement
ADLAR :
İREM ÖZTAMEL
SEMANUR AKKUŞ
DOĞUKAN ARTUÇ
OĞUZCAN NAZLI

Çevre aileyide yönlendiren bir faktördür.
Aile çocuğu çevreden uzak tutabilir,
çevrenin etkisini azaltabilir derseniz aile bile
çevrenin kendinden daha etkili olduğunu
kabul ediyor ki bu etkiyi kısıtlamadan kendi
etkisini gösteremeyeceğini biliyor. Nasıl
“Aile etkisizdir.” diyebilirsiniz derseniz “Aile
etkisizdir.” demiyoruz, “Çevre daha
etkilidir.” diyoruz

Eğitim olumlu davranışları kapsar
olumsuz örneklerden bahsediyorsunuz
derseniz her durumda çevre etkilidir,
çevreyi olumlu hale getirirsek eğitimin
hedeflediği olumlu hedeflere
yönlendirmiş oluruz. Aileyi olumlu hale
getirmek yetersiz kalır.

0-6 yaş arası çocuk
tamamen ailenin
güdümündedir derlerse kreş,
anaokulu, oyun parklarından
bahsedeceğim ayrıca eğitim
yaşının 5’e indiğini
vurgulayacağım. 15, 16, 17
yaşlar için çocuk değil genç
derlerse kanuna göre 18
yaşının altı çocuktur. Türk
Milli Eğitim Temel Kanunu
hükümlerince birey15 yaşını
bitirene kadar çocuktur ve
bu dönem ilköğretim çağıdır.

Hepimizin bildiği gibi insan, çevreyi oluşturan birey
konumundadır. Sosyal çevrenin yapıtaşı olan
bireyler sürekli birbirleri ile etkileşim içerisindedirler.
Çocuğundan yetişkinine her insan, her gün
mahallede, okulda, arkadaş ortamında, çarşıda,
pazarda… diğer insanlarla yani çevreyle iletişim
halindedir. Aile ise bu büyük ve insanın insan
olarak şekillenmesini sağlayan yapının sadece
küçük bir parçasıdır.

Şunu da göz ardı etmememiz gerekir:
Çocuğun eğitiminde sınırlı bir paya sahip
olan ailenin kendisi de çevrenin
etkisindedir. Yeni bir mahalleye taşınan bir
aile düşünelim. Aile mi mahalleye ayak
uyduracak, mahalle mi aileye? Doğal
olarak aile mahalleye ayak uyduracak.


Bugün dünyada hangi bilimadamı, hangi büyük
sanatkar, hangi önemli siyasetçi ya da hangi
büyük sporcu vardır ki bulunduğu konuma ailesinin
verdiği eğitimle gelmiş olsun.
Büyük Önder Atatürk’ün babası, o küçükken
ölmüştü; annesi ise onun mahalle mektebinde
okumasını istiyordu. Mustafa Kemal, annesinden
gizleyerek

kendisini bir milletin “Ulu Önder” i yapacak
olan Askeri Lise sınavlarına girdi. Onu bu
yola iten çevresinde gördüğü askerlere
duyduğu hayranlıktı. Teknolojinin en önemli
isimlerinden biri olan Steve Jobs’un
çocukken oturduğu sokakta
önemli teknoloji şirketi sahiplerinin oturması
bir tesadüf müdür?

Arkadaşlar, gönül isterdi ki çocuğun
eğitiminde aile daha etkili olsun. Ama
gerçek öyle değil. Öyle olsaydı bugün
sokağa çıktığımızda kimsenin ağzından
küfür duymazdık. Öyle ya, hangi anne ya
da hangi baba çocuğuna küfür öğretir?

Ama maalesef çocukların çoğunun
ağzından küfür eksik olmuyor? Küfür
etmeyen bir çocuk, ancak küfrü ayıp
sayan bir çevrede yetişebilir. Ailenin
“Küfür kötüdür.” demesi nafiledir.
Ailesinde sigara içen hiç kimse olmadığı
halde çocuk yaşta sigaraya
başlayanlarda aynıdır.

Çocuğun eğitiminde çevrenin
daha etkili olduğunu aslında
ailenin kendisi de kabul etmiş
durumdadır. Yaşadığımız şehrin,
İzmir’in değişik semtlerindeki ev
fiyatları bunun en açık
göstergesidir. Merkeze yakın kimi
semtlerde daha ucuza ev almak
mümkünken durumu iyi olan
aileler, merkezden daha uzak
semtlerde, üstelik de birkaç misli
fazla para ödeyerek ev alıyorlar.
Bu parayı evin genişliğine ya da
lükslüğüne değil semtin seçkin
çevresine ödüyorlar. Amaçları
sadece çocuklarının istedikleri
gibi yetişeceği bir çevrede
büyümesidir.

Arkadaşlar, bugün dünyanın
müreffeh diye tabir ettiğimiz
ülkelerinden biri İsviçre’dir.
İsviçre’de devlet, çocukları
iki yaşından itibaren okula
yönlendiriyor. Hatta 2 yaşın
bile geç olduğunu
savunanlar var. Peki bundan
amaç ne? Amaç çocuğu bir
an önce sağlıklı bir çevrede
eğitim sürecine katmak. Yani
İsviçre devleti aileye diyor
ki, “Yaşlanan nüfusumda her
çocuk benim için çok
önemlidir. Çocuğun
geleceğini aile değil çevre
şekillendirecektir. O çevreyi
de sağlıklı bir biçimde ben
sunacağım.”

Öyle ya bu çocuk aile istemese bile
olumsuz bir çevrede yetişip vasıfsız da
olabilir, hırsız da. Hatta terörist bile olma
tehlikesi var. Hangi aile çocuğunun canlı
bomba olmasını ister? Yeryüzünde böyle
bir şeyi tasvip edecek tek bir aile
gösteremezsiniz. O halde ülkemizin de
kanayan yarası olan bu canlı bombaları
hangi ortam bu işe yöneltiyor? Elbette ki
çevre…

Çocuğun eğitiminde önemli
göstergelerden biri de giyim
kuşamıdır.Şimdi şu fotoğrafa dikkat
edelim. Zira fotoğraftaki durumun
değişik şekillerine günlük hayatta
sıkça rastlarız. Çocuk eğitim
sürecinde aileden daha çok
etkileniyorsa neden annesinin
babasının giyindiği gibi giyinmiyor?
Neden giyim kuşamda kendi
tercihini yapmaya başladığı andan
itibaren etrafında görüp özendiği
kişiler gibi giyiniyor? Çünkü her
alanda olduğu gibi giyimde de
ailesinden çok çevresinin etkisinde.
Bütün bu örneklerde olduğu gibi,
çocuk ailenin sosyal çevreye
sunduğu fakat sosyal çevrenin
şekillendirip kişiliğine imzasını attığı
bir bireydir.

Çocuğun eğitiminde
çevrenin aileden
daha etkili olduğu su
götürmez bir
gerçektir. Çocuk
nerde ve kiminle
vakit geçirirse
ondan daha çok
etkilenecektir. Bir
çocuğun aile ile
daha çok vakit
geçirdiği dönem,
tüm çocukluk
döneminin sadece
üçte birini kapsıyor.

0-5 yaş dönemi… Kaldı ki bu
dönemde kreşe giden
çocukların sayısı da
azımsanamaz. Çocukluk
döneminin üçte ikisi, sosyal
çevreyle daha çok vakit
geçirilen bir dönemdir. Herhangi
bir çocuğun bir gününü ele
alalım. Uyku süresini, ders
çalışma süresini çıkarırsak
aileyle geçirmek için ne kadar
süre kalıyor? Sadece 4-5 saat…
Bir de o 4-5 saatte çalışmak
zorunda olan ebeveynleri
düşünelim… çocuk ailesi ile
minimum düzeyde vakit
geçiriyor. Vaktinin büyük kısmını
okulda, ailede, mahallede
kısacası sosyal çevrede
geçiriyor. Çocuğun daha çok
zaman geçirdiği sosyal
çevreden, daha çok etkilenmesi
kadar doğal ne olabilir?

Diyelim ki tatil günü… çocuğun okula
dershaneye gitmesi gerekmiyor. Fakat bu
sefer de televizyon, cep telefonu,
internet gibi iletişim araçları devreye
giriyor. Çocuğun sadece bunlarla
geçirdiği süre bile aile ile geçirdiği
süreden daha fazladır. Televizyon, cep
telefonu, internet…




Bütün bunlar da çocuğu sanal
ya da gerçek bir sosyal
çevreye bağlayan küçük birer
penceredir. Sonuçta çocuk
bunlardan etkilenerek
hayatına şekil verir. İyi ya da
kötü davranışlar
kazanır. Atasözlerimiz birer
tecrübe abidesidir.
Atasözlerinde de çocuğun
eğitiminde çevrenin etkisini
ayan beyan görürüz .
Bana arkadaşını söyle sana
kim olduğunu söyleyeyim.
Körle yatan şaşı kalkar.
Kıratın yanında yatan ya
huyundan ya tüyünden…

Bir de çocuk eğitiminde
uzman kişilerin
söylediklerine bakalım.
“Asosyal” diye bir terim
var arkadaşlar. Çocuk
gelişimi uzmanları,
psikologlar; asosyalliğin
bir kişilik bozukluğu
olduğu konusunda
hemfikirdirler. Bu şu
anlama geliyor. Bir
çocuğun gerçek
anlamda
eğitilmesi, kişiliğinin oturması sosyal çevre
sayesinde mümkün oluyor. Aileye fazla
bağımlı kalmak, çocuğu psikolojik
açıdan hasta ediyor.
 Eğitimde amaç, çevresiyle iyi iletişim
kuran, kendi ayakları üzerinde durabilen,
kendi kararlarını kendisi alabilen bireyler
yetiştirmektir.


Şimdi kendi çevremizi şöyle bir düşünelim.
Arkadaş grubuyla sinema, piknik, maç
gibi bir etkinlikte “Önce annemden
babamdan izin alayım.” diyen
arkadaşımız hakkında olumlu mu
düşünürüz, olumsuz mu? Olumsuz
düşünmek şöyle dursun ona hemen
lakaplar buluruz: süt kuzusu, anakuzusu
vesaire… Kim bu duruma maruz kalmak
ister ki ?

Arkadaşlar, çevre var vezir
eder, çevre var rezil eder.
Dünyaca ünlü RAP müzik
yıldızı Eminem’i hepimiz
biliriz. Peki, Eminem’e
küçük yaştan itibaren
annesinin uyuşturucu
verdiğini biliyor
muydunuz? Bunu Trendly
dergisine verdiği
röportajda kendisi
söylüyor.

Bu çocuk ailenin
insiyatifine bırakılsaydı
büyük ihtimalle bir
gazetenin üçüncü
sayfasında
“Uyuşturucudan Ölen
Genç” başlığıyla yer
alacaktı. Oysa Eminem,
çevreye açılmasıyla
birlikte uyuşturucunun
kötü olduğunu anlamış,

çevresinin
yönlendirmesiyle kendini
yetiştirmiş, bugün tüm
dünyanın dinlediği bir star
olmayı başarmıştır.
Arkadaşlar, kısacası çocuk
dediğimiz birey, aileden
çok çevrenin gelecek
nesillere iyi ya da kötü bir
mirasıdır. Bugünkü sosyal
çevrenin gelecekteki
sosyal çevreye bir
yansımasıdır.
Download