Altında “sıfır KDV” sonrası 20 milyar dolarlık dış ticaret açığı

MEVZUAT BİLGİLENDİRME SERVİSİ
Altında “sıfır KDV” sonrası 20 milyar
dolarlık dış ticaret açığı
24 Aralık 2013 Salı 04:29
KDV’nin sıfırlandığı 1 Ağustos 2004’ten bu yana külçe altında 30.1 milyar dolarlık ihracata
karşılık 50.5 milyar dolarlık ithalat yapıldı
Naki BAKIR
Altında KDV’nin sıfırlandığı 1 Ağustos 2004’ten bu yana geçen sürede Türkiye’nin 80.6
milyar dolara ulaşan “parasal olmayan altın” dış ticaretinde 20.4 milyar dolarlık dış ticaret
açığı verildiği belirlendi.
16 Temmuz 2004’te kabul edilen 5228 sayılı kanunla, 3065 sayılı KDV Kanunu’nun 17/4
maddesinin “g” fıkrasında yapılan değişiklikle, külçe altın, külçe gümüş ile elmas, pırlanta,
yakut, zümrüt, topaz, safir, zebercet, inci, kübik virconia gibi değerli taşlarda KDV yüzde
18’den sıfıra indirilmişti. Bu madde ile KDV’si sıfırlananlar arasında, döviz, para, damga
pulu, değerli kâğıtlar, hisse senedi, tahvil, varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen
kira sertifikaları, Türkiye’de kurulu borsalarda işlem gören sermaye piyasası araçları ile
metal, plastik, lastik, kauçuk, kâğıt, cam hurda ve atıklarının teslimi de yer alıyordu. 5228
sayılı Yasa 31 Temmuz’da Resmi Gazete’de yayımlandı ve ilgili maddedeki değişiklik 1
Ağustos 2004 itibariyle yürürlüğe girdi.
9 yılda 20.4 milyar dolarlık net ithalat
DÜNYA’nın belirlemelerine göre KDV’nin sıfırlandığı 1 Ağustos 2004’ten bu yılın ekim ayı
sonuna kadar olan dönemde parasal olmayan altında toplam 80.6 milyar dolarlık bir dış ticaret
hacmine ulaşıldı. Bu dönemde 30.1 milyar dolarlık ihracata karşılık 50.5 milyar dolarlık
ithalat yapıldı, böylece 20.4 milyar dolarlık açık verildi. Başka deyişle 20.4 milyar dolarlık
net ithalat gerçekleştirildi. 2003 yılında 2.6 milyar dolar olan altın ithalatı 2012’de 7.6 milyar
dolara, bu yılın ilk on ayında ise 12.9 milyar dolara ulaştı. 2003’te sadece 76.5 milyon dolar
[email protected] | www.evrim.com
MEVZUAT BİLGİLENDİRME SERVİSİ
olan altın ihracatı ise özellikle 2008’den itibaren hızlandı ve anılan yıl 3.6 milyar, 2009’da 4.6
milyar dolara ulaştı. 2010 ve 2011’de gerileyen altın ihracatı 2012’de ise adeta patlama yaptı.
2012 yılında altın ihracatı, önceki yıla göre yüzde 804 artarak 13.3 milyar dolara ulaştı. Bu
ihracatın 6.5 milyar doları İran ve 4.6 milyar doları da B.A.E. olmak üzere tamamına yakını
iki ülkeye gerçekleşti. Ancak B.A.E.’ye yapılan ihracatın da gerçekte asıl adresinin İran
olduğu, ambargoya karşı B.A.E’yi bir “ara istasyon” olarak kullanma yöntemine
başvurulduğu belirtiliyor. İddiaya göre ABD’nin dikkatini çekmemek için altınlar önce
B.A.E’ye ihraç edildi, oradan İran’ın hesabına geçirildi. B.A.E’den Türkiye’ye de aynı
miktarda altın ithalatı yapıldığı kayıtlara girdi. Geçen yıl “parasal olmayan altın” kalemindeki
ithalat da yüzde 22 artışla 7.6 milyar dolar oldu. Buna göre söz konusu fasılda “net” ihracat
5.7 milyar dolar olarak gerçekleşti.
Kuzey Afrika’dan alıp İran’a aktarıldı
Başrolünde İran asıllı Reza Zerrab ve Türkiye’den bazı kamu görevlilerinin yer aldığı
kamuoyunu sarsan son rüşvet ve yolsuzluk operasyonu ile İran-Türkiye arasında 2012’deki
rekor altın ticareti gündeme geldi.
İran’a yapılan altın ihracatında geçen yıl yaşanan patlamada, bu ülkeye yönelik ABD
ambargosunu delmek amacıyla başvurulan yöntemin etkili olduğu belirtiliyor. İddiaya göre
İran’dan alınan doğal gazın bedeli karşılığı yapılan altınla ödeme, ihracat işlemi şeklinde
yürütüldü. İran’dan alınan doğalgaz ve petrol bedelinin doğrudan Halkbank’a yatırıldığı ve
İran’a altın satışında da yine aynı bankanın ödemeleri yürüttüğü belirtiliyor. Edinilen bilgiye
göre Halkbank altın ihracatında bedelin peşin yatırılmasını istedi, sonra altının gitmesine
izin verdi.
Bu arada 2012 başında saflık derecesi düşük “hurda” altınların da sıfır KDV kapsamına
alınmasının etkisine de işaret ediliyor. Bu sayede kilo başına 100-200 dolar avantaj elde
edildiği; dünyanın önde gelen altın ithalatçısı olan İran’ın bu konudaki talebinin Türkiye’ye
yöneldiği belirtiliyor. Ancak Türkiye’de bu miktarda külçe altın stoku bulunmadığı için
Polonya, İngiltere ve özellikle Kuzey Afrika ülkeleri başta değişik ülkelerden temin edilen
yükle miktarlarda külçe altının, İran’a ihraç edildiği dile getiriliyor.
Altın ihracatında geçen yılki rekor artışta, 5 ülkedeki 61 uluslararası standartta altın
rafinerisinin 3’ünün Türkiye’de olmasının da etkisi bulunuyor.
Değerle metal, değerli taşta rekor dış ticaret
Sıfır KDV sonrası değerli-yarı değerli taşlar, değerli metaller, taklit mücevherler, metal
paralar fasılında, büyük bölümü altın olmak üzere toplam 103.6 milyar dolarlık bir dış ticaret
hacmine ulaşıldı Bunun 47.6 milyar dolarını ihracat, 56.1 milyar dolarını ithalat oluşturdu. Bu
fasılda anılan dönemdeki toplam dış ticaret açığı 8.5 milyar dolar oldu.
[email protected] | www.evrim.com
MEVZUAT BİLGİLENDİRME SERVİSİ
[email protected] | www.evrim.com
MEVZUAT BİLGİLENDİRME SERVİSİ
Saygılarımızla,Best Regards
Evrim Haberleri; Gümrük mevzuatı,Dıs Ticaret,Lojistik, muhasebe, vergi, yatırım, danışmanlık alanlarında veya diğer türlü
profesyonel anlamda yayınlanan Kanun,Yönetmelik,Tebliğ,Genelge,Tasarruflu yazı,mevzuat taslakları en hızlı şekilde
yayınlanmakta ve bilgileri sunulmaktadır. Yayınlanan Gümrük ,Dış Ticaret,Haberler ile ilgili bilgiler belli bir konunun veya
konuların çok geniş kapsamlı bir şekilde ele alınmasından ziyade genel çerçevede bilgi verme
amacını taşımaktadır.
Yayınlanan Bilgileri konusuna hakim profesyonel bir Gümrük Müşavirine, Mevzuat Danışmanına,başvurmanız tavsiye edilir.
Bilgiler oldukları şekliyle Alıntı yapılar akta ve kaynak gösterilmek suretiyle de sunulmaktadır.
EVRİM YAZILIM VE DANIŞMANLIK
[email protected] | www.evrim.com