Slayt 1 - teb kobi akademi
advertisement
Değişen Dünyada Güçlü İşletmeler Olmak GİRİŞİM EĞİTİM ve DANIŞMANLIK MERKEZİ Tekirdağ Türkiye Tekirdağ’ın Payı Nüfus (TÜİK 2011) 829.873 74.724.269 1,11% İlçe Merkezleri Nüfusu (TÜİK 2011) 572.359 57.385.706 1,00% Şehirleşme Oranı (TÜİK 2011) 69% 77% Okur – Yazarlık Oranı (6+Yaş) (TÜİK 2011) 98% 95% On Bin Kişiye Düşen Hastane Yatağı Sayısı (TÜİK 2010) 17 25 On Bin Kişiye Düşen Hekim Sayısı (TÜİK 2010) 11 17 Tekirdağ’ın Payı Tekirdağ Türkiye Sosyo – Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması 9 - Türkiye’nin GSYİH’sına Katkı Sıralaması 23 - Kişi Başına GSYİH Sıralaması 14 - 2011 Yılı İhracatçı Firma Sayısı (DTM 2011) 323 54.566 0,59% 2011 Yılı İhracat Değeri (DTM 2011) ($1000) 655.530 134.917.635 0,49% 2010 Yılı KOBİ Sayıları 36.117 2.999.813 1,20% 22 - 2006 – 2011 İhracat Artışı (DTM2011) 48% 58% 2011 Yılı İllere Göre Kamu Yatırımları Sıralamasındaki Yeri (DPT 2011) 50 - Marmara Bölgesi Gelişmişlik Sıralamasında Tekirdağ’ın Yeri (1.İstanbul, 2. Kocaeli, 3.Bursa) 4 - İhracat Büyüklüğüne Göre İller Arası Sıralama (DTM 2011) Tekirdağ «İllerarası Rekabetçilik Endeksine» göre 7.sıradadır. İlin rekabetçiliğine • • • • %64 oranı ile Erişilebilirlik Alt Endeksi %18 ile Beşeri Sermaye ve Yasam Kalitesi Alt Endeksi %17 ile Ticaret Becerisi ve Üretim Potansiyeli Alt Endeksi ve %1 ile Markalaşma Becerisi ve Yenilikçilik Alt Endeksi katkı sağlamaktadır. (Ekonomi Bakanlığı, 2010) Erişilebilirlik Alt Endeksi: • • • 2007-2008: Tekirdağ 4. sırada 2008-2009: Tekirdağ 3. sırada 2009-2010: Tekirdağ 3. sırada Erişilebilirlik Alt Endeksinde Tekirdağ’ı güçlü kılan unsurlar: • Yurtiçi ve yurtdışı uçak seferlerinin gerçekleştiği ilin, otoyol ve demiryolu ağına bağlı olması, • Bir liman kenti olan Tekirdağ’ın, kilometrekare başına düşen bölünmüş yol uzunluğu bakımından 6. sırada yer alması, • Haberleşme ve Ulaştırma alanında Kamu Yatırımı’na ait sıralamada bir önceki seneye göre 1 sıra ilerleyerek 8.’liğe yükselmesi (Ekonomi Bakanlığı, 2010) Beşeri Sermaye ve Yaşam Kalitesi Alt Endeksi: • • • 2007-2008: Tekirdağ 34. sırada 2008-2009: Tekirdağ 39. sırada 2009-2010: Tekirdağ 35. sırada Beşeri Sermaye ve Yaşam Kalitesi Alt Endeksinde Tekirdağ’ı güçlü kılan unsurlar: • Kişi başına düşen otomobil sayısı bakımından 38. sıradan 36. sıraya yükselmesi • Kişi başına mesken elektrik tüketim miktarı’na ait sıralamada 1 sıra yükselerek 7. olması • İlde işlenen suç sebebiyle kişi başına Ceza İnfaz Kurumu’na giren hükümlü sayısı bakımından 11. sıradan 27. sıraya gerilemesi • 2009-2010 verilerine göre Şehirleşme Oranı’nda 2 sıra gerileyerek 24. sırada yer alan Tekirdağ, ildeki bir yüksek öğrenim programından mezun olan kişi sayısı (Yüksek Lisans dahil)’na ait sıralamada 81 il arasında 44. olmuştur. (Ekonomi Bakanlığı, 2010) Ticaret Becerisi ve Üretim Potansiyeli Alt Endeksi: • • • 2007-2008: Tekirdağ 11. sırada 2008-2009: Tekirdağ 11. sırada 2009-2010: Tekirdağ 10. sırada Ticaret Becerisi ve Üretim Potansiyeli Alt Endeksinde Tekirdağ’ı güçlü kılan unsurlar: • Tahakkuk eden vergi miktarı bakımından 9. sırada olması • Sanayi elektrik tüketim miktarı’na ait sıralamada 5. sırada olması • İlin; kullanılan kredi miktarı bakımından bir önceki seneye göre 1 sıra gerileyerek 20. olması • İldeki Toplam Kamu Yatırımı (Enerji ve Haberleşme-Ulaştırma hariç)’na ait sıralamada 16 sıra yükselerek 34. sırada yer alması • Yatırım Teşvik Belgeli Sabit Yatırım Miktarı’na ilişkin sıralamada 13. Sıradan 3. sıraya yükselmesi (Ekonomi Bakanlığı, 2010) Markalaşma Becerisi ve Yenilikçilik Alt Endeksi: • • • 2007-2008: Tekirdağ 25. sırada 2008-2009: Tekirdağ 21. sırada 2009-2010: Tekirdağ 20. sırada Markalaşma Becerisi ve Yenilikçilik Alt Endeksinde Tekirdağ’ı güçlü kılan unsurlar: • Son beş yıla ait patent tescil ortalaması’na ait sıralamada bir önceki seneye göre 8 sıra ilerleyerek 10. sırada yer alması • Son beş yıla ait marka tescil ortalaması’nda 1 sıra yükselerek 20. Sırada yer alması (Ekonomi Bakanlığı, 2010) SEKTÖRLERİ TEKSTİL ÜRÜNLERİ İMALATI GIDA ÜRÜNLERİ İMALATI GİYİM EŞYASI İMALATI, KÜRKÜN İŞLENMESİ VE BOYANMASI MAKİNE VE TEÇHİZAT İMALATI (İçten Yanmalı Motor ve Türbin,Pompa ve Kompresör,Musluk ve Vana,Sanayi Fırını,Tarımsal Amaçlı Traktör vb.) KİMYASALLARIN VE KİMYASAL ÜRÜNLERİN İMALATI METALİK OLMAYAN MİNERAL ÜRÜNLERİN İMALATI (Cam ve Cam ürünleri İmalatı,Ateşe Dayanıklı Olmayan Seramik Ürünleri, Seramik Kiremit ve Kaldırım Taşı vb.) FABRİKASYON METAL ÜRÜNLERİ İMALATI Tekirdağ’ın GSYİH’sı İçindeki Payı (%) Türkiye GSYİH İçindeki Payı (%) Sanayi 44 26 Tarım 13 12 Ulaştırma ve Haberleşme 12 16 Devlet Hizmetleri 7 10 Ticaret 6 21 Sektör Orta ve İleri Teknolojili Mal İhracatı: 14. SIRADA (187 Milyon $) Rekabetçi Avantaja Sahip Olduğu Ürünlerdeki Çeşitlilik: 8.SIRADA Sıradanlık: 72.SIRADA Sakarya; ihracat ürünleri sıradan olmayan ve yüksek ürün çeşitliliği bulunan 21 il arasında bulunmaktadır. (Ekonomi Bakanlığı, 2010) Tekirdağ Nitelikli Sıçrama Kabiliyetinde Türkiye’de 7. sırada bulunmaktadır. Bu değer, ilin mevcut sanayi yapısı ile daha nitelikli ürünleri ihraç edebilme kapasitesini göstermektedir. İhracat Sofistikasyonu Türkiye ortalamasının üzerindedir. Bu iki özellik beraber değerlendirildiğinde Tekirdağ’ın İhracatının geliştirilmesinde “Yeni Nesil Yatırımları»’nın önemli rol oynayacağı görülmektedir. (Ekonomi Bakanlığı, 2010) Sakarya’nın ihraç ürünlerine benzer ithalatı bulunan; ihracat yapılabilecek potansiyel ülkeler: Hong Kong, Danimarka, Romanya Türkiye’nin ihracatta önemli rol alabileceği ülkeler: Slovakya, Slovenya, Macaristan, Çek Cumhuriyeti, Belarus, Polonya, Ukrayna gibi ülkeler ile Güney ve Doğu Asya’da yoğunlaşmış Hong-Kong, Kore, Singapur, Japonya, Malezya, Filipinler, Tayland (Ekonomi Bakanlığı, 2010) İHRACAT: FİRMA SAYILARI VE HACİMLER Yıl İhracatçı Firma Sayısı İhracat Değeri (Bin $) 2006 236 441.775 2007 286 528.304 2008 292 577.966 2009 284 483.240 2010 291 546.069 2011 323 655.530 Kaynak: DTM, 2011 2006-2011 Yılları arası ihracat değerinde yaşanan artış; % 48 İTHALAT: FİRMA SAYILARI VE HACİMLER Yıl İthalatçı Firma Sayısı İthalat Değeri (Bin $) 2006 263 421.856 2007 312 494.426 2008 320 612.105 2009 307 473.826 2010 340 603.084 2011 421 779.257 Kaynak: DTM, 2011 2006-2011 Yılları arası ithalat değerinde yaşanan artış; % 85 2010 Tekirdağ TÜRKİYE Tekirdağ’ın PAYI Mikro 34.847 2.860.438 1,22% Küçük 1.076 120.967 0,89% Orta 194 18.408 1,05% Büyük 37 3.303 1,12% KOBİ 36.117 2.999.813 1,20% TOPLAM İŞLETME SAYISI 36.154 3.003.116 1,20% KOBİ'lerin Toplam İşletme Sayısı İçerisindeki Payı 99,90% 99,89% Kaynak: KOSGEB Alt Sektörü YERLİ SERMAYE Sabit Yatırım Belge Adedi (Milyon TL) İstihdam Dokuma ve Giyim 139 947 4.914 Ticaret - Depolama 9 620 471 Enerji 19 420 326 Kimya 15 380 714 Taşıt Araçları 5 259 413 Gıda ve İçki 16 231 1.369 Lastik-Plastik 24 165 669 Elektrikli Makinalar 6 148 118 Diğer Hizmetler 8 104 152 Alt Sektörü YERLİ SERMAYE Sabit Yatırım Belge Adedi (Milyon TL) İstihdam Kağıt 7 93 153 Sağlık 5 90 634 Demir Dışı Metaller 8 79 136 Madeni Eşya 17 74 623 Orman Ürünleri 10 74 328 Makina İmalat 15 72 470 Turizm 8 66 321 Altyapı - Belediye Hizmetleri 10 50 35 Hayvancılık 6 36 134 Alt Sektörü YERLİ SERMAYE Sabit Yatırım Belge Adedi (Milyon TL) İstihdam Elektronik 1 33 53 Pişmiş Kil ve Çim.Ger. 4 27 133 Eğitim 4 27 266 İstihraç ve İşleme 2 11 45 Diğer İmalatlar 3 8 47 Cam 4 7 52 Deri ve Kösele 3 6 84 Bitkisel Üretim 1 1 10 Genel Toplam 349 4.027 12.670 01.01.2008–30.06.20102 Arasında Verilen Yatırım Teşvik Belgeleri Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı Alt Sektörü YABANCI SERMAYE Sabit Yatırım Belge Adedi (Milyon TL) İstihdam Makina İmalat 7 277 241 Gıda ve İçki 8 151 1.038 Demir Dışı Metaller 1 128 50 Kimya 2 75 63 Taşıt Araçları 8 72 916 Diğer İmalatlar 1 40 150 Enerji 1 12 - Orman Ürünleri 1 12 84 Alt Sektörü YABANCI SERMAYE Sabit Yatırım Belge Adedi (Milyon TL) İstihdam Elektronik 1 12 15 Hayvancılık 1 8 30 Lastik-Plastik 2 5 11 Madeni Eşya 2 4 23 Ticaret - Depolama 1 4 16 Dokuma ve Giyim 1 4 - Diğer Hizmetler 1 2 - Genel Toplam 38 806 01.01.2008–30.06.20102 Arasında Verilen Yatırım Teşvik Belgeleri Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı 2.637 2008-2012/6 döneminde Tekirdağ ilinde 387 yatırım teşvik belgesi verilmiştir. Bu teşvik beleleri ile 4,8 mia TL lik sabit yatırım ve 15 bin 307 kişinin istihdamı öngörülmektedir. Tekirdağ’ın TR’deki Teşvik Belgesi Oranı Tekirdağ’ın TR’deki Teşvik Belgesi Sabit Yatırım Oranı Tekirdağ’ın TR’deki Teşvik Belgesi İstihdam Oranı Yerli 2,0% 1,8% 2,1% Yabancı 0,2% 0,4% 0,4% TOPLAM 2,2% 2,2% 2,5% 01.01.2008–30.06.20102 Arasında Verilen Yatırım Teşvik Belgeleri Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı • • • • • • Yatırım teşviklerinde ilde öne çıkan sektör «Dokuma ve Giyim»’dir. Türkiye’de bu sektörün ortlama yatırım büyüklüğü yaklaşık 6,2 mio TL iken Tekirdağ’da ortalama 6,8 mio TL’dir. «Örme Giyim Eşyası ve Aksesuarları» 85 mio $’lık ihracat ile ilk sırada yer almaktadır. Yatırım Teşvik Belgelerinde 10 belge ve 624 mio TL sabit yatırım ile ikinci sırada olan «Ticaret ve Depolama» sektöründe ise Türkiye’nin ortlama sabit yatırım tutarı 12,5 mio TL iken Tekirdağ’da ortalama sabit yatırım tutarı 62,4 mio TL’dir. «Kazan Makine ve Cihazlar» (75 mio $) ile «Elektrikli Makine ve Cihazlar»( 60 mio $) sektörü ihracatta 2. ve 3 sırada bulunmaktadır. Tekirdağ’da Makine İmalat sektöründe son 4,5 yılda alınan yatırım teşvik belgesi adeti 22, sabit yatırım toplamı 349 mio TL’ dir. Tekirdağ’da alınan yatırım teşviklerinde ise 6. sıradadır. Elektrikli Makineler sektörü ise alınan 6 belge ve 148 mio TL’lik sabit yatırım toplamı ile 11.sıradadır. GELECEĞE BAŞARIYLA YÜRÜMEK İÇİN NE YAPMALIYIZ? KOBİ’LERDE KALICI OLMA ÇABASI KOBİ’ler gelecekte var olmak için uzun dönemli kararlar almak ve planlar yapmak zorundadır. Yani gelecek stratejilerini belirlemeleri gerekir. KOBİ’LERDE KALICI OLMA ÇABASI Strateji, işletmenin amacına ulaşmak için belirlediği “uzun” yoldur. Bu uzun yolda başarı, değişen dış faktörlerin doğru analiz edilmesini, değişime uygun iç dönüşümlerin zamanında başarılmasını gerektirir. KOBİ’LERDE KALICI OLMA ÇABASI •Uzun dönemde başarılı ve kalıcı olmak için işletmelerde Etkili pazarlama Verimli üretim Yeterli yönetim yapılarının oluşturulması gereklidir. KOBİ’LERDE KALICI OLMA ÇABASI • İşletmenin uzun dönemli kalıcı olma hedefine giden yolda “ kurumsal gelişme mücadelesi” çeşitli aşamalardan oluşmaktadır: • • • • Başlangıç Tutundurma Gelişme Olgunlaşma Başlangıç Tutundurma Gelişme Olgunluk İŞLETMELERDE HAYAT DÖNGÜSÜ Küçülme KOBİ’LERDE KALICI OLMA ÇABASI • KOBİ’ler bu aşamaların her birinde “ayakta kalmak” ve “rekabet ve değişim karşısında güçlü olmak” için sürekli mücadele veren işletmelerdir. • Bu mücadelenin “işletmelerin gelişim ihtiyacına en uygun şekilde” gerçekleşmesi ve “işletmeyi kalıcı bir kurumsal bir yapıya dönüştürme” konusunda doğru adımlardan oluşması gereklidir. TEB KOBİ AKADEMİ KURUMSAL GELİŞİM PROGRAMI ATÖLYE ÇALIŞMALARI TEB KOBİ AKADEMİ ATÖLYE ÇALIŞMALARI 1. Bugünün Başarılı KOBİ’si Geleceği Nasıl Yönetecek? KOBİ’lerde Stratejik Yönetim 2. İşletmeniz Gelişim Haritası’nın Neresinde? KOBİ’lerde Büyüme Senaryoları 3. Dış Ticarette Stratejik Yönetim ve Planlama ? TEB KOBİ AKADEMİ ATÖLYE ÇALIŞMALARI 1. Bugünün Başarılı KOBİ’si Geleceği Nasıl Yönetecek? KOBİ’lerde Stratejik Yönetim 1. Eğitim Grubu: “Bugünün Başarılı KOBİ’si Geleceği Nasıl Yönetecek? KOBİ’lerde Stratejik Yönetim” • İşletmelerin İçinde Yaşadığı Şartlar Değişiyor. • • • Piyasalar değişiyor, çeşitleniyor, genişliyor. Rekabet değişiyor, genişliyor, zorlaşıyor. Müşteri beklentileri değişiyor, çeşitleniyor, artıyor. • Strateji, Ayakta Kalmak ve Kalıcı Olmak İçin “Değişimi Anlamak ve Değişime Uyum Göstermek” Mücadelesidir. 1. Eğitim Grubu: “Bugünün Başarılı KOBİ’si Geleceği Nasıl Yönetecek? KOBİ’lerde Stratejik Yönetim” • Krizlerin Bize Öğrettikleri: • Ülkemizde sürekli krizler ve değişim rüzgarları altında işletmeler kuruluyor ve gelişmeye çalışıyor. • Bu şartlar altında dahi yeni işletme kuruluşları (azalsa da) durmuyor. • Ülkemizin bu şartları altında tüm işletmeler, dalgalara ve değişime karşı güçlü ve dayanıklı olmak için mücadele etmelidir: Kısa vadeli çözümler yerine, uzun vadeli ancak kalıcı hedefler ve gelişim çabalarına yönelmeli, bunun için stratejik bakış açısını işletmelerine kazandırmalıdırlar. Değişim ihtiyacını doğru ve zamanında analiz edecek ve alınacak stratejik kararları uygulayacak iyi yönetim yapıları kurmalıdırlar. 1. Eğitim Grubu: “Bugünün Başarılı KOBİ’si Geleceği Nasıl Yönetecek? KOBİ’lerde Stratejik Yönetim” Mevcut kaynaklarını doğru karar ve hedeflere yönelik iyi planlarla kullanmalıdırlar. Sığ satış çabasının yerini etkili pazarlama çabaları almalıdır: (daha geniş sunum bölgesi, daha çeşitli müşteriler, daha çeşitli ürün/hizmetler, artan müşteri memnuniyeti) Fiyata dayalı rekabetin yerini “yenilikçilik”, “farklılık” ve “faydaya” dayalı rekabet almalıdır. Sürekli gelişim ile kalıcı ölçekler, daha iyi teknolojiler ve verimlilik hedeflenmelidir. Katma değerli ürün/hizmetlere yönelik çabalar hiç durmamalı, büyük müşteri grupları ve dış pazarlar hedeflenmelidir. 1. Eğitim Grubu: “Bugünün Başarılı KOBİ’si Geleceği Nasıl Yönetecek? KOBİ’lerde Stratejik Yönetim” • KOBİ’lerde Uzun Dönemli Hedeflere Yönelik Stratejik Yönetim Uygulanabilir mi? • KOBİ’lerde Stratejik Yönetim İçin Pratik Bir Yöntem: İŞ PLANI TEB KOBİ AKADEMİ ATÖLYE ÇALIŞMALARI 2. İşletmeniz Gelişim Haritası’nın Neresinde? KOBİ’lerde Büyüme Senaryoları 2. Eğitim Grubu: “İşletmeniz Gelişim Haritası’nın Neresinde? KOBİ’lerde Büyüme Senaryoları” • İşletmelerin Temel Amacı: “Ayakta Kalmak, Sürekliliği Başarmak ve Gelecekte Güçlü Bir Şekilde Var Olmaktır.” • Ülkemizde Tüm İşletmeler Hem Ömürlerini Hem de Dayanıklılık ve Rekabet Güçlerini Artırmak Yönünde Sürekli Çaba Göstermektedirler. • Gelecekte Var Olmak İçin Değişen Piyasalara, Değişen Rekabete ve Değişen Müşteri Beklentilerine Uyum Gösterebilen Dayanıklı İşletmelere “Dönüşmek” Zorundayız. İşletme Ömründe Kurumsal Gelişme Adımları Başlangıç Tutundurma Gelişme Olgunluk İŞLETMELERDE HAYAT DÖNGÜSÜ Küçülme Gelişim Çabasının Başında Olan KOBİ’ler Nasıl Çalışıyor: BAŞLANGIÇ AŞAMASI Kuruluş Yakın Yerlerden İlk Müşteriler Müşteri İsteklerine Özel Ürün/Ölçüler Üretmek Siparişlerin Uzun Üretim Süreleri Siparişler Yokken Boş Duran Makine/Ustalar Yeni Müşteri Bulmaya Zaman Yok Müşteri Bulmaya Çalışan Yok Üretilebilen Az Sayıda Ürün Çeşidi Müşterinin Her İsteğini Karşılama Memnun Müşterilerden Duyup Kendi Gelen 1-2 Yeni Müşteri Az Kazanç Nedeniyle Paz. Satış Gideri/Satış Elemanı Yok Az Kazanç Nedeniyle Yeni veye Standart Ürün Yok Yüksek Maliyet Yüksek Fiyat Az Kazanç KOBİ’ler Uzun Vadede Nasıl Bir İşletmeye Dönüşmelidir: OLGUNLAŞMA AŞAMASI GELİŞME DÖNEMİ Az Miktarda Özel Sipariş Mevcut ve Yeni Bölgelerde Paz. Satış Çalışmaları Geniş Bir Dağıtım Ağı Mevcut Ürün Geliştirme Çalışmaları Yeni Ürün Geliştirme Çalışmaları Gelişen Üretim Yönetimi ve Süreçleri Müşteri Beklentilerin e Uygun Üretim Yüksek Ciro Standartlara Uygun Üretim Artan Giderler Çok Sayıda Yönetici Düşen Birim Kar Oranı Genişleyen Organizasyon Şeması Artan Toplam Kar Stratejik Yönetim İhtiyacı Seçilmiş Ürünlerin Üretilmesi Seçilmiş İç ve Dış Pazarlarda Satış Özel Üretim Yok Daha Etkili ve Çeşitli Dağıtım Kanalları Daha Yavaş Artan Satış ve Siparişler Farklı Yatırımlar ve Yeni Üretim Birimleri Çok Çeşitli Ürün Listesi Stratejik Yönetim Yapılanması Otomasyon ve Teknoloji Yatırımları Yüksek Verimli Bir Üretim Sistemi Artan Kazanç Yatırım Gücü Nitelikli Yönetim Yapısı Güçlü İşletme Sistemi Gelecek Vizyonu Var Gelecek Vizyonu Yok Toplam Kazancın Azalması Küçülme TEB KOBİ AKADEMİ ATÖLYE ÇALIŞMALARI 3. Dış Ticarette Başarı: Dış Ticarette Stratejik Yönetim ve Planlama • Dış Ticaret Stratejiniz Hazır mı? • Dış Ticaret Hedefleriniz Net midir? • Hangi veriler ile hedeflerinizi belirlediniz? • Doğru Pazara Ulaşmak için Seçtiğiniz Yol Doğru mu? • Risksiz Dış Ticaret Yapabiliyor musunuz? 3. Eğitim Grubu: Dış Ticarette Stratejik Yönetim ve Planlama Dış Ticarette Başarı: Küreselleşen ekonomilerin iç piyasalarında karşılaşılan daralma ve firmaların globalleşme isteği nedeniyle dış ticaret önem kazanmaktadır. Uluslar arası markalaşma, bilinilirlik, yaratılan artı değerin ülkede kalması isteği ve giderek artan kalite ve standardizasyon sistemleri KOBİ’lerin sadece ulusal pazarda kalmasına izin vermemektedir. 3. Eğitim Grubu: Dış Ticarette Stratejik Yönetim ve Planlama Dış Ticarette Başarı: Dış ticaret planı KOBİ’lerin alt yapılarını geliştirmeleri ve hedeflerini net saptayabilmeleri açısından gereklidir. Uluslar arası pazar araştırmaları yapılacak dış ticaret planının temelini teşkil etmekte olup firmanın gelecek beklentilerini sağlıklı bir biçimde belirlemesine yardımcı olmaktadır. KOBİ kurumsal alt yapısını geliştirdiğinde ve stratejik plan yaparak uluslar arası pazarlara eriştiğinde başarı şansı büyük oranda artmaktadır. Değişen Dünyada Güçlü İşletmeler Olmak TEB KOBİ AKADEMİ GİRİŞİM EĞİTİM ve DANIŞMANLIK MERKEZİ
