a yatırım - Alan Yatırım

www.alandaforex.com
Çin’de Riskler Artıyor mu?
Forex Notu
22 Aralık 2016
10 Ekim 2016
Çin ekonomisinin geleceği belirsiz…
Makro Veriler
Çin ekonomisi 1949 yılında Çin Halk Cumhuriyeti’nin ilanından bu yana
birçok defa önemli boyutlarda değişime uğramıştır. Özellikle 2003 yılından
sonra Çin’de büyüme stratejilerinin uygulandığı dönemden günümüze
geldiğimizde Çin ekonomisi dünya ekonomisinde büyümeye yaptığı yaklaşık
%40 oranındaki katkı ile dünyanın en büyük ekonomilerinden biri…
ABD
22 EylülTURKIYE
2016
AB JAPONYA
Pol i ti ka Fa i z Ora nı
0,75%
0,00%
-0,10%
8,00%
Ta hvi l - 10Y
2,54%
0,25%
0,00%
11,22%
Büyüme Yıl l ık
2,40%
1,60%
0,50%
-1,80%
Enfl a s yon Yıl l ık
0,70%
0,20%
0,20%
7,00%
İşs i zl i k Ora nı
4,60%
9,80%
3,00%
11,30%
*AB için, Almanya 10 yıllık tahvil faiz oranıdır.
2017 yılının başlarında Trump’ın ABD başkanlık koltuğuna oturacak olması
sonrasında Çin ekonomisi yine önemli ölçüde değişime uğrayacağa
benziyor. Dünyanın en büyük ekonomilerinden biri olan Çin ekonomisi 2017
yılının akibeti en belirsiz olan ekonomi olabilir.
Çin ekonomisi 1978 yılında dışa açılma stratejisi ve reformların
başlatılmasından sonraki büyüme performansı ile adından oldukça söz
ettirmiştir. Çin ekonomisi 1980–2010 yılları arasında ortalama olarak %10
oranında büyüme kaydetmiş, aşağıdaki grafikten de görüldüğü üzere 2010
yılı sonrasında da büyüme hızı yavaşlamıştır. 1978 yılı sonrasında Çin’de
görülen sosyalist piyasa ekonomisi sisteminde devlet elinin baskın karakter
olma özelliğini sürdürülürken, 2004 yılında Çin’de büyüme performansında
görülen ısınma dikkat çekmiş hükümet ekonomiyi soğutmak için tedbirler
almıştır. Bu kapsamda banka kredilerine sınırlandırmalar ve yatırım
projelerine de daha sıkı denetimler getirilmiştir. Söz konusu sınırlamalara
rağmen ihracatta meydana gelen artış nedeniyle Çin’in yıllık büyümesi 2005
yılında %11’e, 2006 yılında %12’ye ve 2007 yılında %14’e ulaşmıştır.
Değişim
Günlük
Haftalık
Aylık
Yıllık
EURUSD
0,1%
0,2%
-1,8%
-4,3%
USDTRY
0,2%
0,1%
4,0%
20,5%
USDJPY
0,0%
-0,5%
5,8%
-2,8%
GBPUSD
0,0%
-0,6%
-0,5%
-16,9%
BRENT
0,2%
0,8%
11,4%
44,6%
GOLD
-0,1%
0,3%
-6,7%
5,6%
Ortalamalar
Son Fiyat
Haftalık
Aylık
Yıllık
EURUSD
1,0437
1,0438
1,0555
1,1046
USDTRY
3,5142
3,5141
3,4659
3,0478
USDJPY
117,58
117,42
115,11
109,20
GBPUSD
1,2357
1,2396
1,2484
1,3449
54,59
54,70
53,24
48,66
1130,59
1134,09
1160,03
1242,03
BRENT
XAUUSD
Çin Ekonomisi Makro Veriler
GSMH
10,8 Tri l yon USD Ti ca ri İşl eml er Denges i
447 Mi l ya r USD
GSMH Büyüme
6,7% Ca ri İşl eml er Denges i
İşs i zl i k Ora nı
4,0% Ka mu Borcu/GSMH
712 Mi l ya r USD
44%
Enfl a s yon
2,3% Pol i ti ka Fa i z Ora nı
4,4%
Grafik 1: Çin’in 1997-2015 Yılları Arasında Yıllık Büyüme Oranları
16%
14%
12%
10%
8%
6%
4%
2%
2015
2013
2011
2009
2007
2005
2003
2001
1999
1997
1995
1993
1991
1989
1987
1985
1983
1981
1979
1977
0%
Kaynak: Bloomberg
Çin ekonomisinin büyüme performansındaki söz konusu iyileşmenin en önemli unsurlarını; yapılan kentsel ve kırsal reformlar sonrası
endüstriyel üretimde iyileşme ve açık kapı politikası ile ülkesine çekmeyi başarabildiği yabancı yatırımlar oluşturmaktadır.
Forex Notu
Çin ekonomisine büyümenin temelinin imalata dayalı ihracata ve yabancı yatırımlar kaynaklı olması birçok defa büyümenin
sürdürülebilirliğinin tartışılmasına neden olmuştur. Çin’de sanayi sektörünün ekonominde anahtar rolü oynaması ve hizmet sektörünün
sanayi sektörü kadar gelişmemiş olması nedeniyle Çin’de hizmet sektörü Dünya Ticaret Örgütü üyesi olma gereğince bir dizi reforma tabi
tutulmuştur. Çin’in 2015 yılından bu yana hizmet sektörünü canlandırmaya yönelik adımları nedeniyle imalat cephesinde yaşanan
durgunluk birçok defa Çin kaynaklı küresel büyüme endişelerinin telaffuz edilmesine neden olmuştur.
Çin ekonomisinin dünya ekonomisi içerisinde adından söz ettirebiliyor olması dış ticaret kaynaklıdır. 1978 yılında dışa açılma politikasının
uygulanması öncesinde Çin’in dış ticareti oldukça düşük seviyelerdeydi. 1978 yılında 9,75 milyar dolar ihracat ve 10,89 milyar dolar ithalat
rakamları ile oldukça dair bir dış ticaret hacmine sahip olan Çin’in açık kapı politikası sonrası dış ticaret hacmi önemli ölçüde artış
göstermiştir.
2015 yılsonu verileri ile ele aldığımızda Çin’in dünyaya ihracatı 2,2 trilyon dolar olup, ithalatı ise 1,6 trilyon dolar tutarındadır. Çin dışa
açılma politikası kendi coğrafyasının dışına çıkmayı başarmış olup, gelişmiş ülkeler ile dış ticaret ilişkileri oluşturmuştur.
Tablo 1: Çin’in İhracat ve İthalat Yaptığı Ülkeler Sıralaması (2015)
En çok ihracat yaptığı
En çok ithalat yaptığı
ülkeler ve payları
% ülkeler ve payları
%
ABD
18,0 Kore
10,4
Hong Kong
14,6 ABD
9,0
Japonya
6,0 Tayvan
8,6
Kore
4,4 Çin
8,6
Almanya
3,0 Japonya
8,5
Kaynak: TradeMap
Çin’de büyüme modelinde üretime dayalı büyüme modelinden hizmet ve tüketime dayalı büyüme modeline geçiş süreci ve 2008 yılın
küresel finansal krizin tüketime ket vurduğu dönemde Çin hükümeti daha fazla borçlanma yoluyla yatırımlarına devam etmeyi tercih etti.
Küresel krizin atlatılması sonrası Çin’de ortaya çıkan görünümde daha fazla borçlanma maliyetine katlanılmış olması nedeniyle yüksek
borçluluk, aşırı kapasite ve iç talebe dayalı ılımlı büyüme modeli yer alıyordu. İlgili dönemlerde yaşanan geçiş sürecini Yuan’ın performansı
resmediyor.
Aşağıdaki grafikten de görüldüğü üzere Yuan özellikle 2004-2014 yılları arasında %27 oranında değer kazanmış ve para birimindeki söz
konusu değer kazancı büyüme oranlarında daralmayı beraberinde getirmiştir. Yakın dönemde Çin ekonomisine ilişkin büyüme endişeleri ile
birlikte Yuan’da değer kaybı görülürken Son 2 yılda Yuan USD’ye ve rakip paralara (EURO,YEN, WON) %15 değer kaybetti.
Grafik 2: Çin Yuan/ ABD Doları (1999-2016)
5,00
5,50
6,00
6,50
7,00
7,50
8,00
8,50
2016
2015
2014
2013
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
9,00
Kaynak: Bloomberg
Alan Yatırım
2
Forex Notu
Bugüne geldiğimizde Trump ABD’nin dış ticaretinde korumacı bir politika izleyeceğini uzun süredir belirtmekte. Söz konusu korumacı
duvarları örmeye de Çin ile yapılan ticarete set çekerek başlayacak gibi görünüyor. Çin’in en fazla ihracat yaptığı ülkenin ABD olduğu göz
önünde bulundurulduğunda, ABD’nin dış ticarette Çin’in mukayeseli üstünlüğünü bozacak olması Yuan’ın değer kaybetmeye devam
edeceği anlamına gelebilir. Bunu paralelinde ABD’ye ihracatın azalma Çin’in diğer pazarlara yapacağı ticarette fiyat rekabetinin kızışacak
olması kaynaklı Yen ve Euro daki değer kayıplarını da beraberinde getirmesi beklenebilir.
Grafik 3: Çin Yuan/ Rakip ülke para birimleri sepeti (Japon Yeni +Euro+Kore Won) (1999-2016)
0,8
0,9
1
1,1
1,2
1,3
1,4
1,5
1,6
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Kaynak: Bloomberg
Tablo 2: Çin’in 2011-2015 yılları arasındaki ihracat sıralaması
Ülkeler (Milyon US$)
2011
2012
2013
2014
2015
ABD
325.010
352.438
368.064
397.105
410.805
Hong Kong
267.984
323.445
384.498
363.088
334.291
Japonya
148.268
151.626
150.132
149.410
135.896
Güney Kore
82.920
87.673
91.164
100.334
101.474
Almanya
76.400
69.213
67.342
72.703
69.217
Kaynak: TradeMap
Tablo 3: Çin’in 2011-2015 yılları arasındaki ithalat sıralaması
Ülkeler (Milyon US$)
2011
2012
2013
2014
2015
Güney Kore
162.716
168.728
183.072
190.105
174.563
ABD
123.124
133.765
153.395
159.841
150.543
Tayvan
124.910
132.199
156.405
151.996
144.980
Çin
122.614
142.929
157.540
144.630
144.434
Japonya
194.568
177.832
162.245
162.841
143.092
Kaynak: TradeMap
Alan Yatırım
3
Forex Notu
Genel Müdürlük
Altan Erbulak Sk. Maya Han No:14/A Gayrettepe / ISTANBUL
+90 212 370 22 22
www.alandaforex.com
Ankara İrtibat Bürosu
Anafartalar C. Papatya S. No: 2/6-8 Ulus / ANKARA
+90 312 312 69 80
İzmir İrtibat Bürosu
Akdeniz M. Cumhuriyet Bulvarı Çırpıcı İş Merkezi No: 77/402 Konak / İZMİR
+90 232 445 64 66
[email protected]
Yasal Uyarı : Bu dokümanda yer alan her türlü bilgi, değerlendirme ve yorum güvenilir olduğu düşünülen Alan Yatırım A.Ş. Araştırma
Departmanı tarafından burada sunulan bilgilerin doğruluğu ve bütünlüğü konusunda makul özen gösterilmiş olmakla beraber, olabilecek
hatalar ve eksikliklerden sorumlu değildir. Burada yer alan fiyatlar, veriler ve bilgilerin tam ve doğru olduğu garanti edilemez, içerik haber
verilmeksizin değiştirilebilir. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Herhangi
bir yatırım aracının alım – satım önerisi ya da getiri vaadi olarak yorumlanmamalıdır. Bu belgede yer alan yatırımla ilgili bilgiler, yorumlar ve
tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri
dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Burada yer alan görüşler, yatırımcının
mali durumuna veya risk ve getiri tercihlerine uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı
verilmesi beklentilere uygun sonuçlar doğurmayabilir. Burada yer alan bilgi, değerlendirme, yorum ve istatistiki şekil ve değerlendirmelerin
kullanımı
sonucunda ortaya çıkacak doğrudan ve /veya dolaylı zararlardan Alan Yatırım A.Ş. sorumlu olmayacaktır. Tüm hakları saklıdır.
Alan
Yatırım
4