Çin`de Gelişmeler o Ekonomi o Enflasyon ve Para Politikası o Dış
advertisement
Haziran 2013 Sayı: 39 Çin’de Gelişmeler I. o Ekonomi o Enflasyon ve Para Politikası o Dış Ticaret o Yatırımlar II. Çin’in Dış Ekonomik İlişkileri o AB ile ilişkiler o ABD ile ilişkiler o Diğer Ülkelerle İlişkiler o Türkiye ile İlişkiler III. Çin ve Diğer Ülkeler Arasında İmzalanan Ortaklık Anlaşmaları MEMBER OF THE CONFEDERATION OF EUROPEAN BUSINESS (BUSINESSEUROPE) Headquarters: Meşrutiyet Cad. No: 46 Tepebaşı 34420 İstanbul – Turkey Phone: +90 (212) 249 19 29 Fax: +90 (212) 249 13 50 Ankara: Iran Cad. No: 39/4 Gaziosmanpaşa 06700 Ankara – Turkey Phone: +90 (312) 468 10 11 Fax: +90 (312) 428 86 76 Brussels: 13, Avenue des Gaulois, 1040 Brussels – Belgium Phone: +32 (2) 736 40 47 Fax: +32 (2) 736 3993 Washington D.C. : 1250 24th Street, N.W., Suite Nr. 300, Washington D.C. 20037 - USA Phone: +1 (202) 776 77 70 Fax: +1 (202) 776 77 71 Berlin: Märkisches Ufer, 28 Berlin 10179 Germany Phone: +49 (30) 288 786 300 Fax: +49(30) 288 786 399 Paris: 33, Rue de Galilée 75116 Paris – France Phone: +33 (1) 44 43 55 35 Fax: +33 (1) 44 43 55 46 Beijing: Beijing Lufthansa Centre, Office C-319, Beijing 100025, P. R. China Phone: +86 (10) 6462 2066 Fax: +86 (10) 6462 3206 www. tusiad.org e-mail: [email protected] e-mail: [email protected] e-mail: [email protected] e-mail: [email protected] e-mail: [email protected] e-mail: [email protected] e-mail: [email protected] I. Çin’de Gelişmeler aletlerin üretimi yüzde 12.5, elektrik ve ısı üretimi yüzde 3.1 oranında arttı. Ekonomi World Bank: Çin’in 2013 yılında Çin ekonomisinin yüzde 7.7 büyüyecek. Dünya Bankası, Çin (2) Enflasyon ve Para Politikası ekonomisinin, Çin Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) hükümetin iç tüketime dayalı büyüme modeline yönelmesi ile birlikte önceki yıllara nisbeten daha az büyüyeceğini söyledi. Banka, Çin’in bu yıl yüzde 7.7 büyüyeceğini tahmin ediyor. (1) Sanayi İşletmeleri Katma Değeri 2013 yılının Mayıs ayında, sanayi işletmeleri katma değeri bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 9.2 arttı. Bu yılın Mayıs ayında TÜFE bir önceki Yılın ilk beş ayında, sanayi işletmeleri yılın Mayıs ayına kıyasla yüzde 2.1 arttı. katma değeri yüzde 9.4 arttı. Fiyatlar şehirlerde yüzde 2.1, kırsal Mayıs ayında toplam 41 sanayi dalında kesimlerde yüzde 2.2 yükseldi. Gıda büyüme kaydedildi. fiyatları yüzde 3.2, gıda dışı ürünlerin fiyatarı yüzde 1.6 arttı. Tüketici malları Tekstil sanayi yüzde 8.9, ham kimyasal yüzde 1.8, hizmet sektöründe fiyatlar maddeler ve kimya sanayi yüzde 11.9, yüzde 2.8 arttı. Yılın ilk beş ayında metalik TÜFE yaklaşık yüzde 2.4 oranında artış yüzde olmayan 11, demir mineraller içeren sanayi yaşadı. (3) mineraller sanayi yüzde 9.4, genel makina imalatı yüzde 9.2, otomobil sanayi yüzde 13.3, demiryolu, gemi inşaası, havacılık sanayi ve diğer ulaşım ekipmanları yüzde 0.5, bilgisayar ve diğer elektronik 2 Çin Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE) Geçtiğimiz Mayıs ayında, ülkenin mali gelirleri yüzde 6.2 arttı, 1.27 trilyon yuan oldu. Merkezi hükümetin gelirleri aynı dönemde yüzde 6.2 arttı, 717 milyar yuan oldu. Bu yılın Ocak-Mayıs ayları arasında ise Çin’in mali gelirleri bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 6.6 arttı, 5.62 trilyon yuan oldu. Vergi gelirleri yüzde Mayıs 2013 tarihinde, ÜFE imalat 6.9 arttı, 4.8979 trillion yuan’e ulaştı. ürünlerinde bir önceki yılın aynı ayına göre, yüzde 2.9 azaldı. Mayıs ayında ülkenin mali giderleri yüzde 12 arttı, 1.0266 trillion yuan’e İmalatçı satış fiyatları yüzde 3 düştü. ulaştı. Yılın ilk beş ayında ÜFE yüzde 2.1 düştü. Yine aynı dönemde imalatçı satış fiyatlarında yüzde 2.3’lük Yılın ilk beş ayında ise ülkenin mali düşüş giderleri yüzde 13.2 arttı, 4.66 trilyon kaydedildi. yuan oldu. (5) ÜFE, madencilik sanayinde yüzde 9, ham madde sanayinde 5.1, imalat ve Dış Ticaret işleme sanayinde yüzde 2.7 düştü. Tüketim ürünlerinde üretim fiyatları yüzde 0.1 arttı. Gıda üretim fiyatları yüzde 0.4, giyim sanayinde üretim fiyatları yüzde 1.2 yükseldi. (4) Çin Mali Gelirleri 2013 yılı Ocak ve Mayıs ayları arasında Çin’in dış ticaret hacmi bir önceki yılın 3 aynı dönemine göre yüzde 10.9 arttı, İthalat yüzde 0.3 azaldı, 162.34 milyar 10.51 trilyon oldu. dolar olarak kaydedildi. Yine aynı dönemde ihracat yüzde 13.5 Shen, Çin ekonomisinin yaklaşık yüzde arttı, 5.51 trilyon yuan oldu. İthalat 8’ini oluşturan 1000’den fazla Çinli yüzde 8.2 arttı, 5 trilyon yuan olarak şirketin iştirakıyla gerçekleştirilen anket kaydedildi. Ülkenin toplam ticaret fazlası sonuçlarına değinerek, dış ticaretteki toplam 507.9 trilyon yuan oldu. yavaşlamanın nedeninin hızla değerlenen yuan ve dış talepteki hızlı Ocak Mayıs ayları arasında, Çin’in düşüş olduğunu ifade etti. (7) Amerika ve ASEAN ile olan dış ticaret hacminde sırasıyla yüzde 6.9 ve yüzde Yatırımlar 14.8 oranlarında artış kaydedildi. Öte Çin’e yapılan Yatırımlar (FDI) yandan, Avrupa ve Japonya ile olan dış Yabancı Direk ticaretinde sırasıyla yüzde 2.8 ve 8.9 Bu yılın Ocak ve Mayıs ayları arasında oranlarında düşüş yaşandı. (6) Çin’de toplam 8609 yabancı işletme Çin Dış Ticaret Bakanlığı: Dış Ticaret gelişim hedefimize ulaşmak bu yıl zor olacak kuruldu. Ülkeye giren direk yabancı yatırımlar yüzde 1.03 arttı, 47.595 milyar dolar oldu. Bakanlık Sözcüsü, Shen Dayang, Çin’in 8’lik ticari Sadece Mayıs ayında, reel sektörde büyüme hedefini yakalamasının zor yabancı direk yatırımları yüzde 0.29 olacağını söyledi. arttı, 9.256 milyar dolar oldu. bu yıl içerisinde yüzde AB ülkelerinden yapılan direk yabancı Dış ticaret ortamındaki bozulma ve yatrımları bir önceki yılın Mayıs ayına yavaşlama nedeniyle Çin’in dış ticareti kıyasla yüzde 24.13 arttı, 3.452 milyar Mayıs ayında beklenilen performansa dolar ulaşamadı ve hızlı bir şekilde yavaşladı. Sadece Almanya’dan yapılan yatırımlar yüzde 57.33 arttı, 1.219 Gümrük İdaresi verilerine göre, Mayıs ayında, ihracat sadece oldu. milyar dolar oldu. Fransalı şirketlerin yaptığı direk yatırımlar yüzde yüzde 1’lik 23.55 arttı, 484 milyon dolar oldu. büyüme gösterdi, 182.77 milyar dolar oldu. 4 Amerika’dan ülkeye yatırımlar yüzde 22.62 artışla, 1.58 Birleşme ve Satınalma (M&A) faaliyetleri 454.5 milyar dolara ulaştı milyar dolar olurken, 10 Asya ülke ve China Venture Group’un yayımladığı bölgesinden Makao, rapora göre, Çinli işletmelerin 2008 Tayvan, Filipinler, Tayland, Japonya, yılından bu yana gerçekleştirdikleri M&A Malezya, faaliyetleri 454.5 milyar dolara ulaştı. (Hong Singapur, giren Kong, yabancı Endonezya ve Güney Kore) yapılan direk yatırımlar Raporda, 2012 yılında gerçekleştirilen yüzde 0.57 arttı, 40.888 milyar dolara M&A 141.3 milyar dolara ulaştı. 2013 ulaştı. (8) yılı Haziran ayı itibariyle toplam 80 adet Çin’in Yurtdışı Yatırımları (ODI) M&A’in değeri 25.8 milyar dolar oldu. Bu yılın Ocak Mayıs ayları arasında Devlet Çinli işletmeler toplam 114 ülke ve sektöründeki M&A faaliyetlerinde başı bölgede toplam 2494 şirkete yatırım çekti. (10) yaptı. Reel sektörde şirketleri özellikle enerji gerçekleşen yatırımlar bir önceki yılın aynı dönemine Çin yatırımları umut verici göre yüzde 20 arttı, 34.3 milyar dolar “United Nations Conference on Trade oldu. and Development” raporuna göre Çin, 2012 yılında en fazla ODI gerçekleştiren Hong Kong, ASEAN, EU, Avusturalya, ülkeler sıralamasında 6. sıradan 3. Amerika, Rusya ve Japonya’ya yapılan sıraya yükseldi. 2012 yılında Çin’in direk yatırımlar yüzde 16 arttı, 26.9 yurtdışı yatırımları rekor düzeyinde milyar dolar oldu. artmış 84 milyar dolara ulaşmıştı. Rusya ve Japonya’ya gerçekleştirilen UNCTAD yatırımlar sırasıyla yüzde 19 ve 18.5 Departmanı düşerken, Hong Kong, ASEAN, EU, Çin’in ODI’ının çok hızlı bir şekilde Avusturalya arttığını ve Amerika’ya yapılan yatırımlar sırasıyla yüzde 9, yüzde 60, yüzde 47, yüzde 93 ve yüzde 76 arttı. Yatırım Şirket İşleri Direktörü, James Zhan söyledi. ve Özellikle altyapı yatırımları son yıllarda hızla arttı. (9) Raporda ayrıca Çin’e giren FDI da değerlendirildi. 2012 yıında Çin’e giren yabancı direk yatırımlar yüzde 2 düşmüş 121 milyar dolar olmuştu. Çin 5 Amerika’dan sonra ikinci sırada yer sürecinde oynadığı önemli role dikkat alarak yatırım çekerek, merkezi olmaya devam etti. Son yıllarda ilerleme Çin’in kıyı kesimlerinde hızla artan Boleat, yatırım katılımcılarının önemli bir yabancı maaliyetleri nedeniyle, bazı şirketler üretimlerini Çin’in orta ve batı sözleşmenin olduğunu ifade olumlu etti. sözleşmenin güvenini bir Mark piyasa artıracağını sözlerine ekledi. kesimlerine kaydırdılar. 2008’de Çin’in orta bölgelerine yapılan 2012 yılında Londra finans piyasasında yabancı ortalama günlük Renminbi işlem hacmi, yatırımlar yüzde 12 artarken, 2012 bir önceki yıla göre yüzde 240 artışla 2 yılında yüzde 17 oranında hızlı bir artış milyar 500 milyon doları buldu. (12) gösterdi. (11) Çin ve AB anlaşmazlığı çözme arayışında Çin’in Dış Ekonomik İlişkileri AB ile ilişkiler Çin İngiltere tutarındaki (20 200 milyar Bankası yuan Bankası arasında İngiltere 22 Çin ve AB'nin fotovoltaik anlaşmazlığını fiyat taahhüdü görüşmeleriyle çözmede Haziran’da niyetli ve samimi olduğunu ve bunun imzalandı. için Boleat 23 Haziran’da karşıladığını belirtti. harcadığını Ticaret belirtti. AB İşlerinden Mark Sorumlu Üyesi Karel De Gucht de, yaptığı AB'nin sorunun dostça yolla çözülmesini istediğini söyledi. açıklamada, söz konusu sözleşmeyi olumlu çaba Komisyonu'nun Londra Finansal Kaynaklar ve Şehir Komisyonu Başkanı çözümden Haziran Beijing'de yaptığı konuşmada, Merkez Politikası dostça fotovoltaik Çin Ticaret Bakanı Gao Hucheng, 21 milyar Pound) Çinile Birliği, yana olduklarını açıkladı. İngiltere Para Takas Sözleşmesi, Çin Halk Avrupa anlaşmazlığında Çin-İngiltere Para Takas Sözleşmesi imzalandı Çin ve ile dostça Boleat, İki taraf, bugün düzenlenen Çin-AB bunun Batılı 7'ler grubuna üye ülkeler Ticaret Karma Komitesi Toplantısı'ndan arasında Çin ile imzalanan ilk sözleşme sonra yapılan basın toplantısında söz olduğunu belirtti. Boleat, Londra'nın Çin konusu konuşmaları yaptı. parası Renminbi'nin uluslararasılaşması 6 Gao Hucheng, AB'nin Çin'in fotovoltaik ürünlerine kararını anti-damping ilişkileri Çin-ABD semineri düzenlendi almasından bu yana, iki tarafın fiyat ABD Brookings Enistitüsü tarafından taahhüdü görüşmeleriyle ilgili sorunlar 27 üzerinde sıkı temaslarda bulunduğunu getirdi. Gao Hucheng, her iki tarafın mantıklı edebileceği Seminere katılan uzmanlar, yakında fiyat düzenlenecek 5. Çin-ABD Stratejik ve taahhüdü anlaşmasına bir an önce varabilmek için, daha Ekonomik sonraki tavır gösterip, işbirliğini eşgüdüm süre önce gerçekleştirilen görüşmede güçlendirebileceğini iki kaydedilen arasında her iki tarafın savundu. teknik yeni görüşmelerin başladığını, Brookings Enistitüsü'nden Çin sorunu samimi uzmanı olduğunu, AB'nin dostça çözüm peşinde Ticaret Haziran'da Karma mekanizmasıdır. California 7-8 eyaletinin Malikanesi'nde diyalogun gündeminde yer alabileceğini Bu belirtti. Özellikle internet güvenliği, iklim değişliğiyle mücadele, ekonomik ilişkiler, anlaşması görüşmeleri, mal ticareti, fikri ticaret, iki ordu arasındaki ilişkiler gibi mülkiyet hakları gibi alanları kapsayan konunun ele Obama'nın birçok konunun, stratejik ve ekonomik toplantı sırasında, çift taraflı yatırım ondan fazla ve yaptığı gerçekleştirdikleri görüşmede ele alınan bakanlar düzeyindeki yıllık ekonomik ve diyalog Xi Lieberthal Annenberg Komitesi Toplantısı, Çin ile AB arasında kurulan ticari Kenneth konuşmada, koştuğunu kaydetti. Çin-AB sonuçların sağlamlaştırılmasına yararlı olacağını taraf düzeydeki Çin Başkanı Barack Obama arasında kısa ve umduğunu ifade etti. Gucht, Diyalogu'nun, Cumhurbaşkanı Xi Jinping ile ABD görüşmelerde, iki tarafın gerçekçi ve esnek ilişkileri Çin-ABD semineri düzenlendi. ve öze ilişkin müzakereler yaptığını dile kabul Haziran’da konularda alınması somut kaydedilebileceğine, bekleniyor. ilerlemeler böylece liderler görüşmesinde elde edilen sonuçların Çin Başbakan Yardımcısı Ma Kai da, sağlamlaştırılabileceğine işaret etti. aynı gün sabahı Gucht'le görüştü. (13) Brookings Enistitüsü'nden bir diğer Çin sorunu uzmanı Richard Bush, iki ABD ile ilişkiler 7 ülkede de yeni hükümet kurulduktan Çin sonra Temmuz’da Brunei'in Başkenti Bandar düzenlenecek stratejik ve Dışişleri Bakanı Seri düzey yetkililerine birbirlerini tanıma ve Bakanı Ahmet Davutoğlu ile görüştü. ilişkileri kurma ilişkileri için 1 Dışişleri fırsatları Wang Yi görüşmede, Türkiye'nin Çin'in sağlayacağına dikkat çekerek, bunun Çin-ABD Türkiye Yi, ekonomik diyalogun, iki ülkenin üst çalışma Regowan'da Wang önemli büyük önem çekirdek sorunlarda taşıdığını vurguladı. (14) verdiği çıkarlarına ilişkin destekten dolayı teşekkür etti. Wang Yi Türkiye ile ikili Diğer Ülkelerle İlişkiler işbirliğini güçlendirmeye uluslararası Çin Rusya Ticaret Hacmi 2014 yılında 100 milyar dolar Çin ve arasındaki Rusya ve bölgesel ve önemli sorunlarda eşgüdüm sağlayarak ikili stratejik ilişkiyi derinleştirmeye hazır olduklarını belirtti. ticaret Son günlerde Çin'in Xinjiang Uygur hacminin 2014 yılı sonunda 100 milyar Özerk dolara ulaşması hedefleniyor. saldırılarının Bölgesi'nde yurt yaşanan dışındaki terör terörist güçlerle işbirliği yoluyla düzenlendiğini Sergey Tsyplakov, Rusya Ticaret Ofisi ve bölgedeki çeşitli etnik gruplara Temsilcisi, “Çin Rusya’dan petrol ve mensup halklara büyük zarar getirdiğine ham madde alıyor. Son aylarda bu dikkat çeken Wang Yi, Çin hükümetinin ürünlerin fiyatlarında gözle görülür bir her türlü şiddet ve terör suçlarına düşüş yaşandı. İki ülke arsındaki enerji kararlılıkla darbe indireceğini kaydetti. işbirliklerinin yanında, teknoloji, tarım ve Bakan Wang Yi, ülkenin bütünlüğünü truzim işbirlikleri de arttırılabilir. Öte koruma ve Xinjiang'daki milli dayanışma yandan uzay bilimleri, nanoteknoloji, ve toplumsal istikrarı güvence altına ileri üretim teknolojileri, enerji tasarrufu, çevre koruma, biokimya ve alma gücüne sahip olduğunun altını bilişim teknolojileri Çin ve Rusya ilişkilerinde çizdi. belirleyici Davutoğlu ise Türkiye ve Çin'in yeni sektörler olarak öne çıkarılabilir” dedi. (15) kalkınan ülkeler olduğunu hatırlatarak Türkiye'nin ikili, bölgesel ve uluslararası alanlarda Çin'le olan stratejik işbirliğini Türkiye ile İlişkiler güçlendirmeyi Wang Yi, Davutoğlu ile görüştü 8 istediğini belirtti. Davutoğlu Türkiye'nin her türlü hızlı tren projesinde yol boyu güvenlik terörizme karşı çıktığını ve Xinjiang'da ve projesini barış ve istikrarın korunmasını temenni gerçekleştirecek. izleme sistemleri ettiğini ifade etti. (16) Huawei Çin Heyeti Türkiye'de üzerine, yıl GSM-R marketinin yüzde 61’ine sahip oldu. 2013 yılında dünya genelinde toplam Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin (TBMM) daveti geçtiğimiz Çin Ulusal 13000km Siyasi ray güvenlik ve izleme sistemlerini yaptı. (18) Danışma Konferansı Başkan Yardımcısı ve Çin Halk Barış ve Silahsızlanma Cemiyeti Başkanı beraberindeki Han heyet Qide 10-14 Türk Lirası, Amerikan Doları ve AVRO karşısındaki Çin Yuan (RMB) kuru (3.06.2013) (19) ve Haziran günlerinde Türkiye'yi ziyaret etti. Han Qide, ziyareti sırasında TBMM Başkan Yardımcısı Mehmet Sağlam ile görüştü. Taraflar görşmede ikili ilişklerin Türk Lirası 3.18662 Amerikan Doları 6.13485 AVRO 7.99985 geldiği noktayı takdirle değerlendirerek, iki ülke arasındaki stratejik işbirliği ilişkilerini sürekli geliştirmeye Çin ve Diğer Ülkeler Arasında İmzalanan Ortaklık Anlaşmaları hazır olduklarını belirttiler. Han Qide, ziyareti sırasında Çin Halk Barış ve Silahsızlanma Cemiyeti, Çin'in Amerikalı Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Fonu tarafından ortaklaşa düzenlenen "ÇinTürkiye Sivil Toplum Örgütleri Sohbet Çin’in ticari araç motor Cummins Inc. pazarına ortak İle üreticisi Brezilya açılmak için anlaşma imzaladı. İki şirket 2014 Toplantısı"na katıldı. (17) yılında Brezilya’da araç asansör parçalarını üretecek. (20) Huawei GSM-R Yeni bir demir yolu projesi gerçekleştirecek Technologies, Haziran, üreticisi Beiqi Foton Motors Co. İstanbul Başkonsolosluğu ve Marmara Huawei 5 Alsancak- Cumaovası-Torbalı-Tepeköy tren yolu 9 10 Haziran, Çinli CAMC Engineering Co., Ltd. veEthiopia Etiyopyalı Sugar Corporation Val Kate şeker projesini yüzde 91.81 hissesini 320 milyon pound’a satın alacak. Wanda Group aynı zamanda 700 milyon pounds yatırım yaparak Thames Nehri’ni gören lüks bir otel inşa edecek. (22) gerçekleştirmek için anlaştı. Etiyopya’nın kuzeyindeki Tigray Bölgesi’nde gerçekleştirilecek olan projenin değeri 647 milyon dolar. Proje kapsamında günde 24bin ton şeker kamışı şekeri üretilecek. (21) 25 Haziran, Dalian Wanda Group 1 milyar dolara İngiliz yat üreticisi Sunseeker International Ltd’inin 10 Kaynaklar 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. http://news.xinhuanet.com/english/business/2013-06/14/c_132454767.htm http://www.stats.gov.cn/tjfx/jdfx/t20130609_402903093.htm http://www.stats.gov.cn/tjfx/jdfx/t20130609_402903007.htm http://www.stats.gov.cn/tjfx/jdfx/t20130609_402903014.htm http://gks.mof.gov.cn/zhengfuxinxi/tongjishuju/201306/t20130609_912495.html http://www.mofcom.gov.cn/xwfbh/20130618.shtml http://news.xinhuanet.com/china/2013-06/18/c_132464434.htm http://www.mofcom.gov.cn/xwfbh/20130618.shtml http://www.mofcom.gov.cn/xwfbh/20130618.shtml http://www.chinaventure.com.cn/report/report_722.html http://news.china.com.cn/live/2013-06/27/content_20794242.htm http://turkish.cri.cn/781/2013/06/24/1s149564.htm http://turkish.cri.cn/781/2013/06/21/1s149528.htm http://turkish.cri.cn/781/2013/06/28/1s149728.htm http://news.sina.com.cn/c/2013-06-14/213827400903.shtml http://turkish.cri.cn/781/2013/07/01/1s149786.htm http://turkish.cri.cn/781/2013/06/15/1s149368.htm http://tech.ifeng.com/telecom/detail_2013_06/26/26823668_0.shtml http://www.xe.com/ucc/ http://auto.chinanews.com/auto/2013/06-13/4921473.shtml http://stock.hexun.com/2013-06-13/155109820.html http://tj.focus.cn/news/2013-06-25/3503695.html 11 12
