Şubat 2015 Sayı:58 I. Çin’de Gelişmeler o Ekonomi o Enflasyon ve Para Politikası o Dış Ticaret o Yatırımlar II. Çin’inDış Ekonomik İlişkileri o Avrupa ülkeleri ile ilişkiler o ABD ile ilişkiler o Diğer Ülkelerle İlişkiler o Türkiye ile İlişkiler III. Çin ve Diğer Ülkeler Arasında İmzalanan Ortaklık Anlaşmaları MEMBER OF THE CONFEDERATION OF EUROPEAN BUSINESS (BUSINESSEUROPE) Headquarters: Meşrutiyet Cad. No: 46 Tepebaşı 34420 İstanbul – Turkey Phone: +90 (212) 249 19 29 Fax: +90 (212) 249 13 50 Ankara: Iran Cad. No: 39/4 Gaziosmanpaşa 06700 Ankara – Turkey Phone: +90 (312) 468 10 11 Fax: +90 (312) 428 86 76 Brussels: 13, Avenue des Gaulois, 1040 Brussels – Belgium Phone:+32 (2) 736 40 47 Fax: +32 (2) 736 3993 WashingtonD.C. :1250 24th Street, N.W., Suite Nr. 300, WashingtonD.C.20037 - USA Phone: +1 (202) 776 77 70 Fax: +1 (202) 776 77 71 Berlin: Märkisches Ufer, 28 Berlin 10179 Germany Phone: +49 (30) 288 786 300 Fax: +49(30) 288 786 399 Paris: 33, Rue de Galilée 75116 Paris – France Phone: +33 (1) 44 43 55 35 Fax: +33 (1) 44 43 55 46 Beijing: Beijing Lufthansa Centre, Office C-319, Beijing 100025, P. R. China Phone: +86 (10) 6462 2066 Fax: +86 (10) 6462 3206 www. tusiad.org e-mail: [email protected] e-mail: [email protected] e-mail: [email protected] e-mail: [email protected] e-mail:[email protected] e-mail:[email protected] e-mail: [email protected] I. Çin’de Gelişmeler Ekonomi Çin Gayri Safı Milli Hasılası 2015 yılının Ocak ayında, TÜFE bir önceki yıla kıyasla % 0.8 arttı. Şehirlerde fiyatlar %0.8, kırsal kesimlerde %0.6 oranında yükseldi. Gıda ürünlerinde TÜFE % 1.1 artarken, gıda dışı ürünlerde %0.6 oranında artış Yapılan ön hesaplamalara göre, Çin gösterdi. ekonomisi 2015 yılında %7.4 oranında büyüdü, gayri safi milli hasılası (GSMH) TÜFE; tüketim mallarında %0.5, hizmet 63,646.3 milyar yuan (10,221.6 milyar sektöründe %1.3 oranında yükseldi. dolar) oldu. Birincil sanayiler katma 2014 yılında TÜFE, bir önceki yıla değeri %4.1 arttı, 5,833.2 milyar yuan (936.8 milyar dolar) oldu. kıyasla %2 oranında arttı. (2) İkincil sanayilerin katma değeri % 7.3 oranında Çin Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE) arttı, 27,139.2 milyar yuan (4,358.5 milyar dolar) oldu. Üçüncül sanayilerin katma değeri %8.1 arttı, 30,673.9 milyar yuan’e (4,926.2 milyar dolar) ulaştı. Birincil sanayilerin GSMH’daki payı %9.2, ikincil sanayilerin %42.6, üçüncül sanayilerin ise %48.2 oldu.(1) Enflasyon ve Para Politikası ÜFE; madencilik sanayinde %17.5, ham madde sanayinde Çin Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) işleme 2 sanayinde %8.6, imalat ve %3.1, tüketim mallarında emtiada %0.2, %0.1, mallarında gıdada dayanıklı %0.7 %0.3, (178.91 milyar dolar) ulaştı. Bu rakamla tüketim Çin’in mali gelirleri 23 yılın en düşük oranlarında seviyesini gördü. düştü. %0.6 oranlarında düştü. Giyim Maliye Bakanlığı, bu düşüsün; sanayi sanayinde, %0.8 arttı. (3) üretimi, tüketim, yatırım, dış ticaret, Çin, yuan’ın döviz kurunu dengede işletme gelirlerinin büyüme hızındaki tutacak düşüşlerden, KDV, işletme vergileri, kurumlar vergisi, ÜFE’deki düşüşlerden Çin Devlet Kambiyo İdaresi (SAFE), kaynaklandığını belirtti. (5) 2015 yılında, yuan’in değişim oranlarını Dış Ticaret dengede tutacağını belirtti. Guan Tao, Uluslararası Çin Dış Ticaret Hacmi Ödemeler Departmanı Başkanı, yuan’in bu yılın Çin Gümrük İdaresi verilerine göre, Ocak başından itibaren dolar karşısında değer ayında, Çin’in dış ticaret hacmi bir önceki kaybettiğini ancak bu durumun uzun yılın aynı dönemine kıyasla %10.3 süreli olmayacağını belirtti. Tao; piyasa oranında düştü, 340.48 milyar dolar oldu. oyuncularının yeni normal sürecinde, İhracat, %3.3 oranında düştü, 200.26 sınır ötesi sermaye hareketlerinde ve milyar dolar oldu. İthalat %19.9 oranında döviz kuru dalgalanmalarında inisiyatif arttı, almalıdır, dedi. 140.23 milyar dolar olarak kaydedildi. Ülkenin ticaret fazlası %87.6 SAFE, sermaye hesabı altında yuan'in oranında hızlı bir artış gösterdi, 60.03 tamamen konvertible olma çabasına hız milyar dolara ulaştı. katmayı ve döviz kurunu dengede tutmayı amaçlıyor. (4) Ocak ayında, Çin’in Amerika, ASEAN ve Hindistan Çin’in mali gelirleri 23 yılda en düşük sırasıyla büyüme oranını yaşadı ile olan %4.9, %15.6 ihracatı ve %5.1 oranlarında arttı. Çin Maliye Bakanlığı’ndan 30 Ocak’ta yapılan açıklamada, geçtiğimiz yıl Çin’in Çin’in Japonya, Hong Kong ve Avrupa ile mali gelirleri rekor düzeyde düştü. olan ihracatı ise sırasıyla %20.4, %10.9 ce %4.4 oranlarında azaldı. Geçtiğimiz yıl, ülkenin mali gelirleri %8.6 oranında arttı, 14.035 milyar yuan’e 3 Ulusalarası emtia fiyatlarında yaşanan Japonya’dan yatırım yapan işletmelerin zayıflama nedeniyle, Güney sayısında Brezilya, Hindistan, Avustralya Rusya’dan Afrika, yapılan ve ithalat sırasıyla %42, %39.8, %36.2, %35.2 ve ortak teşebbüslerde sırasıyla %3.5 ve %46.9 oranlarında arttı. Japonya’dan reel sektörde yapılan yatırımlar %3.2 oranında arttı. (7) ve %28.7 oranlarında düştü. (6) 1800’den fazla süt ürünleri firması Çin’e yatırım yaptı Yatırımlar Çin’e yapılan Yabancı Direk Yatırımlar (FDI) Ocak 2015 tarihinde, Çin’de kurulan yabancı işletmelerin sayında bir önceki yılın aynı dönemine göre %31.8 oranında artış görüldü, toplam 2266 adet yabancı sermayeli işletme kuruldu. Çin, 1836 adet süt üreticisine (64’ü bebek süt tozu) yatırım için onay verdi. Geçtiğimiz Mayıs ayında, Çin hükümeti gıda güvenliği için kaydı bulunmayan yabancı firmalardan yapılan ithalatı yasaklamıştı. (8) Çin’in Yurtdışı Yatırımları (ODI) Geçtiğimiz Ocak ayında, reel sektörde ülkeye giren yabancı direk yatırımların Geçtiğimiz değeri %29.4 oranında arttı, 13.92 milyar yatırımcılar toplam 131 ülke ve bölgede dolar oldu. toplam 1105 şirket ve projeye yatırım yaptı. Ocak Yurtdışına ayında, yapılan Çinli direk Ocak ayında, 10 ülke ve bölgeden (Hong yatırımların toplam değeri bir önceki yıla Kong, Güney Kore, Singapur, Tayvan, göre, %40.6 oranında arttı, 10.7 milyar Japonya, Almanya, Amerika İngiltere, dolar oldu. Ocak ayı sonunda, reel İsveç ve Suudi Arabistan) Çin’e yapılan sektörde yapılan yatırımların değeri direk yabancı yatırımlar bir önceki yıla 656.05 milyar dolara ulaştı. kıyasla %34.3 oranında arttı, toplam sermaye 13.44 milyar dolara ulaştı. Bu Ocak ayında, Hong Kong, ASEAN, ülkelerin Çin’e giren toplam yabancı Avrupa, Avustralya, Amerika, Rusya ve sermayesindeki payı % 96.5 oldu. Japonya’ya yapılan yatırımların toplam değeri 8.12 milyar dolar oldu. Hong Kong, Güney Kore, Almanya, İngiltere, İsviçre, Suudi Arabistan’dan Avrupa’ya yapılan Çinli yatırımları, 3.17 yapılan yatırımlar hızlı bir artış gösterdi. milyar dolar oldu. Hong Kong ve ASEAN ülkelerine yapılan yatırımlar Çin ve Avrupa Bilgi ve İletişim Teknolojileri alanlarında yatırımları arttıracak sırasıyla %11.5 ve %65.6 oranlarında arttı. AB üst düzey yetkilileri, Çinli ve Avrupalı Rusya’ya yapılan direk Çinli yatırımları finansal kurumlardan, bilgi ve iletişim geçen yıl ile aynı seviyeyi korurken, teknolojileri (ICT) firmalarından oluşan Avustralya ve Japonya’ya yapılan deniz ve Çin AB Büyükelçisi Yang Yanyi’nin aşırı yatırımlar sırasıyla %69 ve %50 üst düzey heyeti ile görüşmeler yaptı. oranlarında arttı. (9) ICT sektöründeki ikili ilişkileri arttırmak Çin’in Dış Ekonomik İlişkileri için Avrupa ülkeleri ile ilişkiler Güvenlik ve Yüksek yapıldı. Avrupa Dış Politikasından Temsilci Federica ICT, ikili telekom, ilişkileri internet gelişimini sürdürüyor. Bu sektörlerde karşılıklı yaşanan sorunların önümüzdeki Avrupa- FAW- Çin Zirvesi’nde ele alınması planlıyoruz” dedi. yatırım yaptı. Toplantılarda iki ülke arasında öne Tianjin Ekonomik Gelişim Bölgesi İdari Direktörü İlişkiler alanlarında Volkswagen bölgeye 2.5 milyar dolarlık Komitesi sırasında, yıllarda edinilen bilgi doğultusunda 11 Şubat’ta göre, görüşmeler Mogherini; “Çin ve Avrupa’nın son Tianjin Ekonomik Gelişim Bölgesi’nden açıklamaya düzey Görüşmeler sorumlu FAW ve Volkswagen Tianjin’de en büyük yatırımlarını yapmaya hazırlanıyor yapılan üst Xu çıkarılması Hongxing, gereken işbirliği alanları hakkında fikir alışverişinde bulunuldu. bölgede yeni onaylanan projelerin 157 Özellikle, dijital altyapı, kamu ve özel adet olduğunu, bu projelerden 123’ünün ortaklıklarla verilecek ICT ve finanslar sermayesinin 10 milyon doların üzerinde hizmetler iki ülke iş ilişkilerinde öne olduğunu belirtti. çıkarılacak sektörler olarak belirlendi. (11) 2.5 milyon dolarlık proje olan FAW- Amerika ile İlişkiler Volkswagen fabrikasının inşasına bu yıl sonunda başlanması ve 2018 yılında Xi'nin ABD ziyareti verimli geçecek üretime geçilmesi planlanıyor. (10) 5 Çin'in Washington Tiankai, Çin Büyükelçisi Cui Büyükelçi Cui Tiankai, siber güvenlik Cumhurbaşkanı Xi konusunda Çin ve ABD'nin mevcut Jinping'in Eylül ayında yapacağı ABD anlaşmazlıklara ziyaretinin yaklaşmaları, ortak çıkarlar yaratmak verimli geçmesini rasyonel şekilde için için aktif katkı sağlamaları gerektiğini beklediklerini söyledi. söyledi. (12) Cui Tianai, Washington'da yaptığı açıklamada, Cumhurbaşkanı Xi'nin ABD Başkanı Barack Obama'nın daveti üzerine yapacağı ziyarette Birleşmiş Diğer ülkeler ile İlişkiler Çin-Rusya doğalgaz işbirliği stratejik boyuta ulaştı Milletler'in kuruluşunun 70. yıldönümü kutlamalarına katılacağını ve ABD'ye Çin ve Rusya, doğal gaz alanında resmi ziyaret gerçekleştireceğini söyledi. işbirliğini yoğunlaştıracak. Çin Başbakan Yardımcısı Zhang Gaoli Büyükelçi Cui, çabalarıyla iki tarafın ortak 13 Şubat'ta Beijing'de Rusya Doğalgaz bir ziyaret Şirketi Genel Yöneticisi Alexei Miller ile işaret ederek, verimli gerçekleştirileceğine görüştü. ziyaret öncesinde iki ülke arasında stratejik ve ekonomik diyalogun, kültürel Zhang değişimin ve ordulararası temasların açıklamada, doğalgaz konusunun, Çin- artacağını bildirdi. Rusya Gaoli enerji görüşmede işbirliğinin yaptığı önemli bir parçası olduğuna işaret ederek, iki 2015 yılının faşizme karşı küresel zafer ülkenin bu alanda işbirliğine büyük kazanılmanın ehemmiyet verdiğini vurguladı. 70'inci yıldönümü olduğunu hatırlatan Büyükelçi Cui, Çin ve ABD dahil birçok müteffik ülkenin bu İki ülke arasında stratejik ortaklığın zaferin kazanılmasında büyük bedeller derinleştirilmesiyle ödediklerine dikkat çekerek, II. Dünya alanında Savaşı sonrasında tesis edilen küresel olacağına inandığını ifade eden Zhang düzenin korunması ve bu düzenin daha Gaoli, iki ülke devlet başkanlarının etkin hale getirilmesi için Çin ve ABD'nin vardığı görüş birlikleri doğrultusunda büyük sorumluluk taşıdıklarını vurguladı. mevcut işbirliğinin birlikte, de doğalgaz doğalgaz daha etkili projelerini hızlandıracaklarını, böylece iki halka Kasım 2014 tarihinde, Çin Türkiye’ye yarar sağlayacaklarını kaydetti. toplam 28.75 milyon dolar değerinde büyük Alexei Miller ise, Çin-Rusya enerji plaka miktarlarda ithalatı gerçekleştirdi.(15) işbirliğinin stratejik boyuta ulaştığına dikkat çekerek, Rusya'nın Çin tarafıyla el Türk Lirası, Amerikan Doları ve AVRO ele karşısındaki Çin Yuan (RMB) kuru vererek, enerji işbirliğini derinleştirmeye hazır olduğunu söyledi. (2.03.2015) (16) (13) Çin, Nijerya işbirliklerini ikili arttıracak Çin Cumhurbaşkanı Yardımcısı Türk Lirası 2.49969 Amerikan Doları 6.27111 AVRO 7.04259 Li Çin Yuanchao, 3 Şubat’ta Nijerya Dışişleri ve Diğer Arasında Bakanı Mohamed Bazoum ile görüştü. Ülkeler İmzalanan Ortaklık Anlaşmaları Li, iki ülkenin son yıllarda ikili ● China's Anbang Insurance Group Co.; işbirliklerinde hızlı bir gelişim kaydettiğini 1.95 milyar dolara New Yorklu ünlü belirtti. Waldorf Astaria Oteli satın aldı. (17) Ocak ayında toplam Bazoum ise, Çin’in kendileri için önemli Çin’de bir ortak olduğunu ve Çin ile birlikte daha Birleşme ve Satınalma (M&A) faaliyeti çok işbirliği yapmak istediklerini söyledi. gerçekleşti 431 (14) Çin’in Türkiye ile İlişkiler Ocak ayındaki M&A faaliyetleri %79.7 oranında arttı. Türkiye 7 ülkeden gelen plakalara Toplam 431 adet M&A faaliyetinin değeri, anti-dumping uyguluyor 41.3 milyar dolar oldu. Türkiye Ekonomi Bakanlığı, 28 Ocak tarihinde Çin, Fransa, Ukrayna, Rusya İmalat sanayi, finans, internet endüstrisi ve diğer yedi ülkeden gelen plakalara Çin’in M&A faaliyetlerinde öne çıkan anti-dumping soruşturması başlattı. sektörler oldu. 7 Hong Yuan Securities ve Shenyin & Wanguo Securities şirket evliliği 39.6 milyar yuan (6.3 milyar dolar) ile en büyük M&A faaliyeti oldu.(18) Kaynaklar 1. http://www.stats.gov.cn/tjsj/zxfb/201502/t20150226_685799.html 2. http://www.stats.gov.cn/tjsj/zxfb/201502/t20150210_681417.html 3. http://www.stats.gov.cn/tjsj/zxfb/201502/t20150210_681419.html 4. http://www.chinadaily.com.cn/hqcj/zgjj/2015-02-20/content_13261239.html 5. http://news.163.com/15/0131/09/AH9DK5UF00014SEH.html 6. http://www.mofcom.gov.cn/xwfbh/20150216.shtml 7. http://www.mofcom.gov.cn/xwfbh/20150216.shtml 8. http://www.cucnews.com/news/shh/2015-01-31/12948.html 9. http://www.mofcom.gov.cn/xwfbh/20150216.shtml 10. http://news.xinhuanet.com/2015-02/11/c_1114336185.htm 11. http://www.chinamission.be/chn/stxw/t1234693.htm 12. http://turkish.cri.cn/781/2015/02/15/1s166443.htm 13. http://turkish.cri.cn/781/2015/02/13/1s166400.htm 14. http://www.gov.cn/xinwen/2015-02/03/content_2814054.htm 15. http://www.100ppi.com/news/detail-20150211-536320.html 16. http://www.xe.com/currencyconverter/ 17. http://insurance.hexun.com/2015-02-03/173000433.html 18. http://news.xinhua08.com/a/20150204/1450730.shtml?f=arelated 9