E 161 (b) Lutein Lutein, karotenoid grubu doğal bir

Nante Kimya ve Ambalaj San. Tic. Ltd. Şti.
E 161 (b) Lutein
Lutein, karotenoid grubu doğal bir renklendiricidir. Luteinin kelime anlamı Latince
lutea (sarı) kökünden gelir. Vücutta sentezlenmez, bitkilerden elde edilir. Lutein, renk
pigmenti olarak gıdalara parlak sarı rengi verir. Mavi ışığı emdiği için düşük dozlarda göze
sarı ve yüksek dozlarda kırmızı-turuncu görünür. Yeşil yapraklı sebzelerde (ıspanak,
karalahana gibi), yumurta sarısı ve bazı çiçeklerde bulunur. Luteini elde etmede kullanılan
bitkiler arasında Güney Afrika’da yetişen çuha çiçeği (Tagetes erecta) ve kaba yonca vardır.
Lutein bu bitkilerden çözücüler yardımıyla elde edilir.
Lutein organik yapıda, yağ asitleri ile kovalent bağ halinde bulunur ve yağda çözünme
özelliğine sahiptir. Ayrıca luteinin antioksidan özelligi vardır. Luteinin verdiği renk ışığa,
pH’a ve sıcaklığa dayanıklıdır. Gıda ürünlerinde lutein yağ fazıyla birleştiğinde, sülfür dioksit
dayanıklılığı gösterir. Gıda katkı maddesi olarak 1995 yılından beri kullanılmaktadır ve
luteinin E sayısı E161b’dir. Lutein oksijen ve ışık almayan kaplarda, serin ortamda saklandığı
sürece 12 ay kadar raf ömrü vardır. Günlük alınım önerisi 0,2 – 2 mg arasındadır.
Eksikliğinde gözde sorunlar ve deride kuruma ve renk solması görülür. Fazla
alındıgında ise (200 mg/gün) sadece cilt renginin bronzlaşması sorunu görülür, toksin etkisi
yoktur. Göz saglıgı için luteinin önemi yüksektir; lutein göz retinasında, görme merkezinde
maküla adı verilen bölgesinde etkindir. Retina ve makülada yüksek frekanslı ışığa bağlı
olarak oksidasyon fazladır. Lutein retina ve makülada ışığa bağlı oksidasyonu azaltır.
Araştırmalar gösteriyor ki göz rengi ile lutein arasında bağlantı vardır ve luteinin sarı
beneği koruyucu etkisi vardır. Lutein yaşa baglı maküler dejenerasyon (AMD) riskini ve diğer
dejenerasyon risklerini azaltır.
Kullanım Alanları
Lutein gıdalara renk vermesi amacıyla gıda katkı maddesi olarak kullanılır.
Fonksiyonel gıdalarda; hazır çorba, alkollü içecek, bisküvi, sos, kek, şekerleme, meyve suyu
sektörleri lutein kullanan gıda sektörleridir. 1996’dan itibaren lutein günlük ek besinler
kategorisindedir. Antioksidan etkisi, göz ve görme için önemi, kalbi koruması ve kansere
karşı koruması luteinin alımını önemli kılar ve ilaç sektöründe bu günlük alımı sağlamak için
lutein tabletleri ve kapsülleri yapılmıştır. Ayrıca yaşlılar için (sindirim sistemi zorlukları
durumu için) doğrudan dil altına uygulanan lutein içeren spreyler bulunmaktadır. Cilt
üzerindeki olumlu etkisi luteinin, kozmetik sektöründe de kullanılmasına yol açar. El, yüz ve
vücut kremlerinde lutein kullanılmaktadır. Yem endüstrisinde kullanılmaktadır. Tavuk
yemlerine yumurta sarısının sarılığını arttırmak amacıyla lutein eklenmektedir.
Nante Kimya ve Ambalaj San. Tic. Ltd. Şti. Nazım Hikmet Bulvarı, No:79/81 ADM Plaza B Blok
Kat:7 Daire:30 Beylikdüzü/Esenyurt/İSTANBUL Tel: 212 853 60 65
Fax: 212 853 68 53 E-Mail: [email protected] Web: www.nantekimya.com