öytmodeller

Öğretim Modelleri
Öğrencilerin heterojen küçük gruplar oluşturarak bir
problemi çözmek ya da bir görevi yerine getirmek üzere
ortak bir amaç uğruna birlikte çalışma yoluyla bir konuyu
öğrenme yaklaşımıdır.
İşbirliğine dayalı öğretimin en önemli faydası öğrenciler
arasında işbirliği, görev paylaşımı, uzlaşma, sorumluluk alma
ve arkadaşlık bağlarını geliştirmesidir.
İşbirlikli öğrenmede amaç öğrencilerin yarışması ve rekabet
etmesi değil, başarıya birlikte ulaşmalarıdır.
İşbirlikli öğrenme basit küme çalışması, birinin anlatıp
diğerinin dinlemesi, birilerinin çaba gösterip diğerlerinin
bundan yararlanması değildir.
İşbirlikli öğrenmede öğrencilerin grup amaçları
doğrultusunda bireysel sorumluluklarını yerine getirerek
ekip olarak ortak hareket etmeleri söz konusudur.
İşbirliğine dayalı öğretimin temel özellikleri şunlardır;
 İşbirlikçi öğretimde öğretmenin rolü heterojen grupların oluşması,
grupların işbirliği, verimin arttırılması ve ürünlerin
değerlendirilmesindeki tüm aşamaları planlamak, öğrencileri
yönlendirmek ve öğretim materyallerini hazırlamaktır.
 İşbirlikçi öğrenme grupları oluşturulurken takımlar arası eşit başarı
fırsatı için öğrenciler arasında farklı yetenek, cinsiyet, başarı ve kişisel
özellikler bakımından heterojen gruplar belirlenmelidir.
 Öğrenme 4-5 kişilik heterojen küçük takımlar içinde gerçekleştirilir.
 Öğrenciler arası yarış yerine takımlar arası yarışma söz konusudur.
İşbirliğine dayalı öğretimin temel özellikleri şunlardır;
 Öğrenmede öğrenciler arası etkileşim önemlidir. Bu etkileşimler öğrenciler
arası sosyalleşme, dayanışma, görev paylaşımı, olumlu bağlılık, takım ruhu,
sorumluluk almaya önemli katkılar sağlar.
 Bireylerin başarısı ya da başarısızlığı değil takımın başarısı vardır.
 Özsaygı ve öz yeterlilik duygularını geliştirir.
 Öğrencilere başkalarının bakış açılarından empati, hoşgörülü olma, fikirlere
saygılı olma becerileri kazandırır.
 Sınıfın yapısı (oturma düzeni) işbirliğini geliştirme amacıyla düzenlenmelidir.
 Öğrencinin öğrenmeye güdülenmelerini ve dikkatlerini sürdürmeyi sağlar.
İşbirliğine dayalı öğretimin teknikleri şunlardır;
 Takım-Oyun-Turnuva Tekniği
Öğrenciler heterojen gruplara ayrılır, öğrenilecek konuyla ilgili birlikte çalışarak
turnuvaya hazırlanır, turnuvaya her gruptan bir birey katılır ve elde ettiği puan
grubun puanına eklenir.
 Öğrenci Takımları – Başarı Grupları Tekniği
Öğrenciler heterojen gruplara ayrılır, öğrenilecek konuyla ilgili birlikte çalışarak
hazırlanır, takım çalışmaları bitince her öğrenci sınava alınır, öğrencilerin
bireysel aldıkları puanlar grubun puanını oluşturur.
İşbirliğine dayalı öğretimin teknikleri şunlardır;
 Ayrılıp-Birleştirme Tekniği (jigsaw)
Öğrencilerden heterojen gruplar oluşturulur, öğrenilecek konular küçük
parçalara ayrılır, her gruptan ilgili parçayı hazırlayacak olanlar yeni bir grup
oluşturur, yeni gruplar ilgili parçayı çalışır, çalışma bitince her üye kendi ilk
grubuna döner, kendi grubundaki arkadaşlarına konuyu öğretir, her üye sınav
olur, bireysel puanlar grup puanını oluşturur.
 Karşılıklı Sorgulama/Tartışma Grubu Tekniği
Öğretmen konuyu sunar, öğrenciler 2-3’lü gruplara ayrılır, birbirlerine konuyla
ilgili sorular sorar ve cevaplar verirler.
• Ortak ürün ya da grup ödülü
• Olumlu bağlılık
• Bireysel değerlendirilebilirlik
• Yüz yüze etkileşim
• Sürecin değerlendirilmesi
• Eşit başarı fırsatı
Bu becerileri kazandırmaya olanak sağlayan yöntem, teknik ya da yaklaşım
aşağıdakilerden hangisidir?
A.
B.
C.
D.
E.
Çoklu zeka
Sunuş yoluyla öğretim
Tam öğrenme
Davranışçılık
İşbirlikli öğrenme
Öğretmen, sosyal bilgiler dersinde “Bölgelerimizi Tanıyalım” konusunu işleyecektir.
Öğrencilerini yedişerli gruplara ayırır. Grup içinde her üyenin bir coğrafi bölgeyi seçmesini ister.
Her gruptan yanı bölgeyi alan öğrenciler bir araya gelerek uzmanlık gruplarını oluştururlar.
Öğrenciler 15 dakika bu gruplarda çalıştıktan sonra ilk gruplarına dönerler ve her üye
öğrendiğini sırayla grup içindeki arkadaşlarına anlatır.
Bu durumda öğretmenin kullandığı işbirliğine dayalı öğrenme tekniği ve kullanım amacı
aşağıdakilerden hangisinde doğru işleştirilmiştir?
A.
B.
C.
D.
E.
Öğrenme tekniği
Takım-oyun-turnuva
Karşılıklı sorgulama
Takım destekli bireyselleştirme
Öğrenci takımları
Ayrılıp-birleşme
Amaç
Okul içi ve dışındaki kaynaklardan yararlanma
Eleştirel ve yaratıcı düşünme becerileri geliştirme
Öğrencilere karar verme ve seçme becerisi kazandırma
Gruplar arası yarışmaya özendirme
Öğrencilere birbirlerinden sorumlu oldukları bilincini
kazandırma
Bir öğretmen, öğrencilerine “genetiğiyle oynanmış bitkilerin sağlığımız üzerindeki
etkileri” ile ilgili konuyu anlatır ve öğrencilerini gruplara ayırır. Grup üyelerinin
birbirlerine konuyla ilgili soru sormalarını ve cevap vermelerini ister. Öğrencilerine
“…. siz neler yapardınız?”, “…. benzerlik ve farklılıkları nelerdir?” gibi bazı soru köklerini
ipucu olarak vererek onları konu hakkında daha derin düşünmeye yönlendirir. Dersin
sonunda grupların çalışmalarını sınıfta paylaşmalarını ister.
Bu öğretmenin iş birliğine dayalı öğrenme tekniklerinden hangisini uyguladığı
söylenebilir?
A.
B.
C.
D.
E.
Öğrenci takımları, başarı grupları
Ayrılık-birleşme (jigsaw)
Takım destekli bireyselleştirme
Karşılıklı sorgulama
Takım-oyun-turnuva
Bir öğretmen, öğrencilerine “genetiğiyle oynanmış bitkilerin sağlığımız üzerindeki
etkileri” ile ilgili konuyu anlatır ve öğrencilerini gruplara ayırır. Grup üyelerinin
birbirlerine konuyla ilgili soru sormalarını ve cevap vermelerini ister. Öğrencilerine
“…. siz neler yapardınız?”, “…. benzerlik ve farklılıkları nelerdir?” gibi bazı soru köklerini
ipucu olarak vererek onları konu hakkında daha derin düşünmeye yönlendirir. Dersin
sonunda grupların çalışmalarını sınıfta paylaşmalarını ister.
Aşağıdakilerden hangisi bu öğretmenin iş birliğine dayalı öğrenmeyi kullanmasında en
az öneme sahiptir?
A.
B.
C.
D.
E.
Öğrencilere liderlik rolünün ne olduğunu öğretmek
Öğrencilere bireysel sorumluluk duygusu kazandırmak
Öğrencilerin grup sürecinin ne olduğunu anlamalarını sağlamak
Öğrencilere karşılıklı bağımlılık duygusu kazandırmak
Öğrencilerinin birbirlerini eleştirmelerine fırsat vermek
Probleme dayalı öğrenme; gerçek hayattan alınmış ya da
tasarlanmış bir problemle ilk kez öğrenme sürecinde
karşılaştıkları ve öğrencilerin hedefteki bilgiyi problemi
çözerken ulaştıkları bir yaklaşımdır.
Öğretmen bilgiyi aktaran değil, öğrencilere problem
durumları veren ve öğrencilerin problem çözmesine
rehberlik eden ya da yol gösterendir.
Probleme dayalı öğrenme ile amaç öğrencilerin gerçek
problemler eşliğinde öğrenmeyi öğrenmektir.
Probleme dayalı öğrenmenin temel adımları şunlardır;
 Problemin farkına varılması
 Problemin tanımlanması
 Olası çözümlerin/hipotezlerin oluşturulması
 Veri toplama
 Verilerin analiz edilmesi ve değerlendirilmesi
 Sonuç ve genellemeler varma, raporlaştırma
Probleme dayalı öğrenmenin uygulanması;
 Probleme dayalı öğrenmeyle işlenecek konunun kavramları, öğrenme
hedefleri ve konunun işleneceği süre belirlenir.
 Öğrenciler bireysel veya 5-7 kişilik gruplara ayrılır.
 Hazırlanan problem senaryoları öğrencilere verilir ve öğrencilerin
problemi incelemeleri ve tanımaları sağlanır.
 Öğrencilerden araştırma yaparak ve grup üyeleriyle tartışarak
probleme ilişkin çözüm önerileri getirmeleri beklenir.
 Probleme ilişkin getirilen çözüm öneriler diğer gruplarla tartışılır.
 Elde edilen tüm bilgiler öğretmen rehberliğinde ortaya konulur.
Probleme dayalı öğrenmede dikkat edilmesi gerekenler;
 Öğrencilere verilecek problem çözümü belirsiz ve kritik öneme sahip
açık uçlu, tek bir problem olmalıdır.
 Çalışılacak problem öğrencileri vazgeçirecek düzeyde olmamalıdır.
 İçerik ve uygulamalar öğrencilerin ilgisini çekmelidir.
 Öğretmen derste sadece yol gösterici olmalıdır.
 Problem çözümünde öğrencilere düşünmeleri ve tartışmaları için
yeterli zaman verilmelidir.
 Öğrencilerin kendi başına düşünme ve problem çözme becerilerini
geliştirmek için rahat, gerilimsiz ve korkusuz bir ortam sağlanmalıdır.
Problem çözme becerisini geliştirmede aşağıdakilerden hangisi
başlangıç aşaması olarak ele alınmalıdır?
A.
B.
C.
D.
E.
Çözüm önerileri üretilmesi
Çözüm önerilerinden en uygun olanın denenmesi
Problemle ilgili bilgi toplanması
Problemin parçalarının neler olduğunun belirlenmesi
Problemin tanımlanması
Aşağıdakilerden hangisi “probleme dayalı öğrenme” yaklaşımının
temel özelliklerinden biri değildir?
A.
B.
C.
D.
E.
Hem öğrenme ürünü hem de süreç önemlidir.
Öğretmen ve öğrenci birlikte öğrenirler.
Bilgi derinlemesine çalışılarak anlamlandırılır.
Öğrenci, alt düzey düşünme becerilerini kullanır.
Eğitim programı esnek bir biçimde hazırlanır.
Gagne’ye göre öğrenme dışsal uyaranların bilişsel süreçlerle
yapılandırılmasına bağlı bir işlemdir.
Öğrenme öğretim materyali, pekiştirme, tekrar gibi iç
faktörlerin etkileşimine bağlıdır.
Ayrıca bilişsel stratejiler içerisinde bireyin duygusal
özelliklerini tanımlayan ilgi, beklenti, tutum ve değerlerde
önemli bir etkendir.
Gagne’nin yaklaşımı bilişsel öğrenme kuramlarının özgün bir
sentezi şeklindedir.
Gange’nin öğretim modeli aşağıdaki varsayımlara
dayanmaktadır:
 Birbirinden farklı öğrenme türleri vardır
 Öğrenme, birbirine dayalı aşamalı ve birikimli bir süreçtir.
 Farklı öğrenme ürünleri (zihinsel beceriler, sözel bilgiler, psikomotor
beceriler, tutumlar ve blişsel stratejiler-problem çözme) farklı
öğretme-öğrenme stratejilerinin bir arada kullanılmasını gerektirir
 Öğrenci kendi deneyimleri yoluyla yaparak ve yaşayarak öğrenir.
Gange’nin öğretim modelinin uygulama adımları şunlardır;
 Dikkati çekme
 Öğrenciyi hedeften haberdar etme
 Motivasyonu harekete geçirme
 Ön koşul öğrenmelerin hatırlanmasını sağlama
 Uyarıcı materyali sunma-Kodlama
 Öğrenmeye rehberlik etme
 Performansı ortaya çıkarma-Dönüt sağlama
 Performansı değerlendirme
 Hatırlama ve transferi güçlendirme
Gagne’ye göre öğrenme ürünleri sözel bilgi, zihinsel beceri, bilişsel strateji, tutum ve
psikomotor beceriler olarak sınıflandırılmaktadır. Zihinsel beceriler “nasıl”ı bilmeyle
ilgilidir.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi zihinsel becerilere örnek olarak verilebilir?
A.
B.
C.
D.
E.
Tutumlu olmayı isteme
Kareyle dikdörtgeni ayırt etme
Düzgün yazı yazma
Sınava hazırlanmada etkili bir yol bulma
Türkiye’nin coğrafi bölgelerini söyleme