Değişen Dünyada Güçlü İşletmeler Olmak GİRİŞİM EĞİTİM ve DANIŞMANLIK MERKEZİ MANİSA’NIN İÇİNDE BULUNDUĞU EKONOMİK ORTAM 2 MANİSA GENEL BİLGİLER Nüfus; Manisa:1.359.463 Türkiye:76.667.864 Sosyo – Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması: 23 Türkiye’nin GSYİH’sına Katkı Sıralaması: 10 Kişi Başına GSYİH Sıralaması: 15 KOBİ Sayıları; (2010) Manisa: 56.261 Türkiye: 3.003.116 Department / name 3 MANİSA GENEL BİLGİLER Okur – Yazarlık Oranı (6+Yaş) Manisa: 96 % Türkiye: 94 % On Bin Kişiye Düşen Hasta Yatağı Sayısında; Manisa: 29 Türkiye: 22 On Bin Kişiye Düşen Hekim Sayısında; Manisa: 16 Türkiye: 17 4 MANİSA GENEL BİLGİLER 2014 Yılı İhracatçı Firma Sayısı; Manisa: 486 firma, 4.311.380 (1000$) Türkiye: 63.586 firma, 157.715.040 (1000$) İhracat Büyüklüğüne Göre İller Arası Sıralaması : 10 2008 – 2014 İhracat Artışı: Manisa: 323% Türkiye: 19% 2014 Yılı İllere Göre Kamu Yatırımları Sıralamasındaki Yeri: 26 Ege Bölgesi Gelişmişlik Sıralamasında Manisa’nın Yeri (1.İzmir, 2.Muğla, 3.Denizli): 5 5 MANİSA ILLER ARASI TICARET Manisa ilinin, iller arası ticaret değerlerinin %80’i oluşturan iller aşağıdaki gibidir. MANİSA’NIN SATIŞ YAPTIĞI İLLER İSTANBUL 32% MANİSA’YA SATIŞ YAPAN İLLER İSTANBUL MANİSA 24% MANİSA İZMİR 15% ANKARA 8% İZMİR ANKARA PAY PAY 34% 24% 20% 5% Kaynak: T.C. BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI 6 MANİSA İLININ REKABET ÖZELLIKLERI Markalaşma Becerisi ve Yenilikçilik Alt Endeksi sıralamasında 81 il içerisinde 7. sıradadır. Beşeri Sermaye ve Yaşam Kalitesinde 81 il içerisinde 40. sıradadır. Genel Rekabette 81 il içerisinde 22. sıradadır. Ticaret Becerisi ve Üretim Potansiyeli Alt Endeksi bakımından 19. sıradadır. Erişilebilirlik Alt Endeksinde 81 il içerisinde 32. sıradadır. 7 MANİSA İLININ REKABET ÖZELLIKLERI Yatırım Teşvik Belgeli Sabit Yatırım Miktarı’na göre 4. sıradadır. ISO 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Listesine Giren Firma Sayısı'na ait sıralamada 14. sıradadır. Dış Ticaret Yapan Firma Sayısı bakımından 14. sıradadır. İlde 100 Milyon Dolar’ın Üzerinde İhracat Yapan Firma Sayısı bakımından 6. sıradadır. Son Beş Yıla Ait Patent Tescil Ortalamasına Göre 5. sıradadır. İldeki Bir Yüksek Öğrenim Programından (Yüksek Lisans dahil) Mezun Olan Kişi Sayısı’na ait sıralamada 16. sıradadır. 8 MANISA’DA GIRIŞIMCILIK Önümüzdeki üç yıl içinde girişimcilik faaliyetinde bulunmak isteyenlerin oranı Türkiye genelinde %35 iken Manisa’da %32’dir. Kuruluş aşamasında veya yeni kurulmuş (en fazla 3,5 yıl) bir işe sahip girişimcilerin oranı Türkiye ortalaması %19 iken Manisa’da %16’tür. Potansiyel girişimcilerin oranı Türkiye’de %53 iken Manisa’da %52’dur. 9 MANISA EKONOMIK GÖSTERGELER Manisa’da üretilen meyveler içerisinde üzüm ve üzümsüler büyük öneme sahip olup il içerisindeki tüm meyve üretiminin %83’ünü, Bölge içerisindeki meyve üretiminin de %70’ini oluşturmaktadır. Manisa ili, 2013 yılı verilerine göre 75 401 hektarlık bağcılık alanı ile Türkiye’nin en fazla bağ alanına 91 604 hektarlık zeytin ağacı alanı ile en büyük zeytin ağacı alanına sahip 4. il konumundadır. 2009 yılında ilin ihracatında 2. önemli sektör konumundaki makine ve aksamları sektörü, Manisa’yı Türkiye’de de 5. önemli il konumuna taşımıştır. 10 MANISA EKONOMIK GÖSTERGELER Manisa jeotermal kaynaklar açısından büyük potansiyele sahiptir. Turgutlu, Salihli, Alaşehir, Köprübaşı, Kula, Demirci, Soma ve Sarıgöl ilçelerinde çok sayıda termal kaynak bulunmaktadır. Manisa ilinde kum, kil ve taşocakçılığı sektörü dış ticaret yönünden stratejik konumdadır. Ülke genelinde %1,4 olan yüksek teknolojili sektörlerin istihdamdaki payı Manisa’da %7,8’dir. İl bu yönüyle ülke genelinde ilk sırada yer almaktadır. 11 MANISA’DA ÖNE ÇIKAN SEKTÖRLER SEKTÖR MAKİNA VE TEÇHİZAT İMALATI (Elektrikli ev aletleri imalatı) GIDA ÜRÜNLERİ VE İÇECEK İMALATI (Başka yerde sınıflandırılmamış sebze ve meyvelerin işlenmesi ve saklanması, kümes hayvanları etleri imalatı ve saklanması, balık ve balık ürünleri işlenmesi ve saklanması) RADYO, TELEVİZYON, HABERLEŞME TEÇHİZATI VE CİHAZLARI İMALATI (Televizyon ve radyo alıcıları, ses ve görüntü kaydeden veya çoğaltan teçhizat ve bunlarla ilgili araçlar) BİTKİSEL ÜRETİM (Buğday, arpa, mısır, tütün, pamuk) 12 MANISA İHRACAT VERİLERİ Yıl 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 İHRACAT İhracatçı Firma Sayısı 311 322 323 366 429 445 İhracat Değeri (Bin $) 1.018.691 911.957 3.445.906 4.164.819 4.198.433 4.028.783 486 4.311.380 Kaynak: DTM, 2014 2008-2014 Yılları arası ihracat değerinde yaşanan değişim; % 323 13 MANISA İHRACAT VERİLERİ 2014 Yılı İhracat Değeri - 1000 $ Pay 2.549.907 59% 2 Taşıt Araçları ve Yan Sanayi 430.944 10% 3 İklimlendirme Sanayi 371.468 9% 4 Kuru Meyve ve Mamulleri 258.529 6% Sektör 1 Elektrik - Elektronik 14 MANISA İTHALAT VERİLERİ İTHALAT Yıl İthalatçı Firma Sayısı İthalat Değeri (Bin $) 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 288 269 300 385 379 398 430 844.642 598.545 2.963.095 3.632.199 3.618.465 2.926.372 3.395.741 Kaynak: DTM, 2014 2008-2014 Yılları arası ithalat değerinde yaşanan değişim; %302 15 MANISA YATIRIM TEŞVİK BELGELERİ Alt Sektörü Enerji İstihraç ve İşleme Elektronik Gıda ve İçki Madeni Eşya Makina İmalat Orman Ürünleri Diğer Hizmetler Kağıt Pişmiş Kil ve Çim.Ger. Hayvancılık Lastik-Plastik Altyapı - Belediye Hizmetleri Diğer İmalat Taşıt Araçları Yerli Sermaye Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) 47 17 1 102 46 48 9 24 9 21 27 28 46 7 23 3.594 948 416 400 301 286 228 208 200 192 190 183 137 131 114 İstihdam 934 4.075 500 2.842 1.068 1.291 1.101 569 315 360 670 536 264 451 628 01.01.2010–31.08.2015 Arasında Verilen Yatırım Teşvik Belgeleri Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı 16 MANISA YATIRIM TEŞVİK BELGELERİ Alt Sektörü Seramik Turizm Cam Sağlık Elektrikli Makinalar Eğitim Dokuma ve Giyim Kimya Çimento Bitkisel Üretim Ticaret - Depolama Demir Çelik Demir Dışı Metaller Deri ve Kösele Mesl.Bil.Ölç.Opt.Do. Genel Toplam Yerli Sermaye Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam 3 13 8 11 10 19 8 10 1 5 12 4 3 2 2 101 86 74 71 70 69 37 35 32 26 23 13 8 4 3 435 328 347 854 206 823 546 306 28 195 301 65 21 17 35 566 8.181 20.111 01.01.2010–31.08.2015 Arasında Verilen Yatırım Teşvik Belgeleri Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı 17 MANISA YATIRIM TEŞVİK BELGELERİ Alt Sektörü Gıda ve İçki Elektronik Lastik-Plastik Taşıt Araçları Makina İmalat Madeni Eşya Kimya Hayvancılık Pişmiş Kil ve Çim.Ger. Ticaret - Depolama Demir Çelik İstihraç ve İşleme Elektrikli Makinalar Genel Toplam Yabancı Sermaye Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam 5 4 6 9 15 8 2 4 1 1 1 1 1 260 235 220 178 157 75 44 18 10 4 4 4 1 378 266 209 473 818 238 88 65 20 20 10 30 3 58 1.210 2.618 01.01.2010–31.08.2015 Arasında Verilen Yatırım Teşvik Belgeleri Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı 18 YATIRIM TEŞVİK BELGELERİ-İHRACAT YORUMLARI Enerji sektörü 47 Belge ve 3.594 Milyon TL’lik sabit yatırım tutarı ile ilk sırada, Manisa’da Enerji sektöründe belge başına ortalama 76 Milyon TL, Türkiye’de ise 74 Milyon TL sabit yatırım İstihraç ve İşleme sektörü 18 belge ve 952 Milyon TL‘lik sabit yatırım değeri ile ikinci sırada, Manisa’da İstihraç ve İşleme sektöründe belge başına ortalama 53 Milyon TL, Türkiye’de ise 13 Milyon TL sabit yatırım 19 YATIRIM TEŞVİK BELGELERİ-İHRACAT YORUMLARI Manisa ilinde Elektronik sektörü 5 belge ve 651 Milyon TL’lik sabit yatırım ile üçüncü sırada, Manisa’da Elektronik sektöründe belge başına ortalama 130 Milyon TL, Türkiye’de ise 25 Milyon TL sabit yatırım 2.5 Milyar $ ile il ihracatından %59 pay alan Elektrik-Elektronik sektörü ilk sırada yer almaktadır. Yatırım teşvik belgelerinde ise Elektrik-Elektronik sektörü 4. sıradadır. 430 Milyon $’lık ihracat değeri ile Taşıt Araçları ve Yan Sanayi sektörü ikinci sırada yer almakta ve ihracatın %10’unu oluşturmaktadır. 292 Milyon TL’lik 32 teşvik belgesiyle Taşıt Araçları sektörü 9. sırada yer almaktadır. 20 YATIRIM TEŞVİK BELGELERİ-İHRACAT YORUMLARI Manisa ilinde Sağlık sektöründe 11 belge ve 71 Milyon TL’lik sabit yatırım gerçekleşmiştir. Ortalama sabit yatırım miktarı belge başına Manisa’da 6, Türkiye’de 28 Milyon TL’dir. Manisa ilinde Eğitim sektöründe 19 belge ve 69 Milyon TL’lik sabit yatırım gerçekleşmiştir. Ortalama sabit yatırım miktarı belge başına Manisa’da 4 , Türkiye’de 8 Milyon TL’dir. Manisa ilinde Turizm sektöründe 13 belge ve 86 Milyon TL’lik sabit yatırım gerçekleşmiştir. Ortalama sabit yatırım miktarı belge başına Manisa’da 7 , Türkiye’de 14 Milyon TL’dir. 21 GELECEĞE BAŞARIYLA YÜRÜMEK İÇİN NE YAPMALIYIZ? KOBİ’LERDE KALICI OLMA ÇABASI KOBİ’ler gelecekte var olmak için uzun dönemli kararlar almak ve planlar yapmak zorundadır. Yani gelecek stratejilerini belirlemeleri gerekir. KOBİ’LERDE KALICI OLMA ÇABASI Uzun dönemde başarılı ve kalıcı olmak için işletmelerde Etkin pazarlama Verimli üretim Yeterli yönetim yapılarının oluşturulması gereklidir. KOBİ’LERDE KALICI OLMA ÇABASI • İşletmenin uzun dönemli kalıcı olma hedefine giden yolda “ kurumsal gelişme mücadelesi” çeşitli aşamalardan oluşmaktadır: • • • • Başlangıç Tutundurma Gelişme Olgunlaşma Başlangıç Tutundurma Gelişme Olgunluk İŞLETMELERDE HAYAT DÖNGÜSÜ Küçülme TEB KOBİ AKADEMİ KURUMSAL GELİŞİM PROGRAMI ATÖLYE ÇALIŞMALARI TEB KOBİ AKADEMİ ATÖLYE ÇALIŞMASI 1) Bugünün Başarılı KOBİ’si Geleceği Nasıl Yönetecek? KOBİ’lerde Stratejik Yönetim 2) İşletmeniz Gelişim Haritasının Neresinde? KOBİ’lerde Büyüme Senaryoları 3) Dış Ticarette Stratejik Yönetim ve Planlama ? TEB KOBİ AKADEMİ ATÖLYE ÇALIŞMALARI 1. Bugünün Başarılı KOBİ’si Geleceği Nasıl Yönetecek? KOBİ’lerde Stratejik Yönetim TEB KOBİ AKADEMİ ATÖLYE ÇALIŞMALARI 1. Eğitim Grubu: “Bugünün Başarılı KOBİ’si Geleceği Nasıl Yönetecek? KOBİ’lerde Stratejik Yönetim” • KOBİ’lerde Uzun Dönemli Hedeflere Yönelik Stratejik Yönetim Uygulanabilir mi? • KOBİ’lerde Stratejik Yönetim İçin Pratik Bir Yöntem: İŞ PLANI TEB KOBİ AKADEMİ ATÖLYE ÇALIŞMALARI 2. İşletmeniz Gelişim Haritasının Neresinde? KOBİ’lerde Büyüme Senaryoları GELIŞIM ÇABASININ BAŞINDA OLAN KOBİ’LER NASIL ÇALIŞIYOR: Kuruluş Yakın Yerlerden İlk Müşteriler BAŞLANGIÇ AŞAMASI Müşteri İsteklerine Özel Ürün/Ölçüler Üretmek Üretilebilen Az Sayıda Ürün Çeşidi Müşterinin Her İsteğini Karşılama Memnun Müşterilerden Duyup Kendi Gelen 1-2 Yeni Müşteri Siparişlerin Uzun Üretim Süreleri Yeni Müşteri Bulmaya Zaman Yok Az Kazanç Nedeniyle Paz. Satış Gideri/Satış Elemanı Yok Az Kazanç Nedeniyle Yeni veya Standart Ürün Yok Siparişler Yokken Boş Duran Makine/Ustalar Müşteri Bulmaya Çalışan Yok Yüksek Maliyet Yüksek Fiyat Az Kazanç TEB KOBİ AKADEMİ ATÖLYE ÇALIŞMALARI 3. Dış Ticarette Stratejik Yönetim ve Planlama • Dış Ticaret Stratejiniz Hazır mı? • Dış Ticaret Hedefleriniz Net midir? • Hangi veriler ile hedeflerinizi belirlediniz? • Doğru Pazara Ulaşmak için Seçtiğiniz Yol Doğru mu? • Risksiz Dış Ticaret Yapabiliyor musunuz? Değişen Dünyada Güçlü İşletmeler Olmak TEB KOBİ AKADEMİ GİRİŞİM EĞİTİM ve DANIŞMANLIK MERKEZİ