Öğretim Teknikleri Sunusu
advertisement
Anlatım teknikleri; (Öğretim Yöntemleri) kapsamında, Anlatım yöntemi içerisinde ele alınmıştır. Tartışma teknikleri; Tartışma yöntemi içerisinde ele alınmıştır. Eleştirel düşünmeyi, başka görüşlere saygıyı, ikna yeteneğini geliştirmeyi, görüşlerini değiştirebilme becerilerini kazandırmayı amaçlar.Öğrenci merkezli olup bir tartışma çeşididir. Kullanımı İki zıt kutup seçilir. Evet ya da hayır cevabını alacak şekilde sorular hazırlanır. İkiden fazla seçenek de sunulabilir. Tıpkı araştırma ölçeklerinde olduğu gibi evet, fikrim yok, hayır ya da tamamen katılıyorum, katılıyorum, kararsızım, katılmıyorum, kesinlikle katılmıyorum seçeneklerinden oluşabilir. Öğrencinin farklı görüşlerini ifade edebileceği konuya ilişkin sorular sorulur. Öğrenci soruya ilişkin seçtiği seçeneği söyler ve neden bu seçimi yaptığını açıklar. Diğer öğrenciler saygıyla dinleyerek katılıp katılmadıklarını ifade ederler ve fikirlerini değiştirebilirler. Bir coğrafya öğretmeni ‘‘Türkiye’de su kaynaklarının verimli kullanımı için hidroelektrik santrallerinin kurulması doğru bir uygulama mıdır?’’ sorusuyla derse başlayarak konuyu, öğrencilerinin tartışmasını ister. Tartışma, sınıfa asılan bir görsel tutum formu kullanılarak gerçekleşir. Öğrenciler tutumlarını bu görsel tutum formunun önünde gerekçeleriyle açıklar. Öğretmen bu yolla öğrencilerine kanıt bulma, dinleme, eleştiriye açık olma gibi özellikleri kazandırmayı hedefler. Öğretmenin bu uygulaması aşağıdakilerden hangisine uygun bir örnek oluşturur? A) Görüş geliştirme B) Konuşma halkası C) Gösterip yaptırma D) İstasyon E) Forum CEVAP: A Sistematik düşünme, farklı yönleri görme, düşünme ve doğru karar verme becerilerini geliştirmek adına gerçekleştirilen bir tekniktir. Özellikleri -Öğrencilerin aynı konuya farklı açılardan bakmalarını sağlar. -Öğrenciler düşüncelerini;duygularını,mantığını,bilgisini,yaratıcılığını şapkanın rengine göre biçimlendirirler. -Tekniğin uygulanmasından önce şapkaların anlamları ve tekniğin nasıl uygulanacağının somut örneklerle sınıfa anlatılması gerekmektedir. 1.Beyaz Şapka: Tarafsızlığı ve objektifliği anlatır. Objektiflik bilgiler ve sayılar ile ilgilidir. Tartışmasız kabul edilen bilgileri temsil eder. • • • Hangi bilgilere sahibiz? Hangi bilgiler eksik? İhtiyacımız olan bilgiyi nasıl elde ederiz? 2.Kırmızı Şapka: Tutkuları, duyguları, sezgileri temsil eder. Kırmızı şapka düşünceye duygusallık katar. • Bu olay, durum, öneri, sorun vb. hakkında neler hissediyorum? 3.Siyah Şapka: Siyah renk, olumsuzlukları ve karamsarlıkları çağrıştırır. Bir kararın alınması durumunda tehlikeleri temsil eder. Siyah şapka kötümserdir. Negatiflik taşır. • Bu önerinin bize zararları neler olabilir? 4.Sarı Şapka: Sarı renk güneşi çağrıştırır, aydınlıktır. Olumlulukları, avantajları, o kararın alınması durumunda sağlanacak yararları ve fırsatları temsil eder. Sarı şapka iyimserdir; pozitiflik taşır. • Bu olayın bize sağlayacağı çıkarlar(yararlar) neler olabilir? 5.Yeşil Şapka: Yeşil renk, çimen, bitki ve bereketi akla getirir. Yeni fikirler, yaratıcılık ve üretkenliği temsil eder. Bir kararın alınması durumunda daha farklı nelerin yapılacağını temsil eder. • Bu konudaki değişik önerilerimiz neler olabilir? 6.Mavi Şapka: Mavi her şeyin üstündeki gökyüzünün rengidir.Mavi,tarafsızlığı,sakinliği ve hakim olmayı akla getirir.Mavi şapka düşünme sürecinin düzenlenmesi ve kontrolüyle ilgilidir.Serinkanlı bir biçimde karar vermeyi temsil eder. • • • Ne oldu? (geçmiş) Ne oluyor? (şimdi) Sonra neler olmalı? (gelecek) Altı Şapkalı Düşünme Tekniğinin Uygulanması • • • • Konu belirlenir. Öğrenciler “U” yarım daire ya da çember biçiminde oturtulur. Şapkalar öğrencilere temsil ettiği fikirlerle belirtilerek dağıtılır ya da tahtaya yazılır. Öğrenciler şapkanın temsil ettiği fikir doğrultusunda konuyu işler. Her öğrencinin her şapkaya göre görüş belirtmesi gerekir. Altı Şapkalı Düşünme Tekniğinin Yararları -Öğrencilerin bilimsel düşünme ve problem çözme becerilerini geliştirir. -Yaratıcı düşüncelerin ortaya çıkmasını sağlar. -Etkili bir iletişim ortamı yaratır. -Çok yönlü düşünmeyi sağlar. -Konuşma ve dinlenme becerisini geliştirir. -Öğrencilerin etkin katılımını ve etkin öğrenmelerini sağlar. -Öğrenci giydiği şapkanın gerektirdiği biçimde düşünce üretmeye çalıştığı için düşünceleri sadeleştirebilir. -Uygulanma sırasında şapkaların değiştirilmesi başka bir düşünce biçimine geçişi sağlar. -Karar verme sürecini hızlandırır. -Tartışmalardan kaçınmayı sağlar. -Empatiyi geliştirir. Altı Şapkalı Düşünme Tekniğinin Sınırlılıkları -Konu iyi seçilmezse yöntem etkin kullanılamaz. -Öğrenci ve öğretmen tarafından iyi anlaşılmaz ise, amacına ulaşamaz. -Kalabalık sınıflarda uygulanması zordur. Aşırı yağmurun olduğu, sellerin büyük çevresel zararlara yol açtığı günlerde, Mustafa Öğretmen, ‘‘Yağmurlar sayesinde bu yıl kurak geçmeyecek.” der. Mustafa Öğretmen’in yukarıdaki davranışından yola çıkarak altı şapkalı düşünme tekniğinden hangi şapka engine uygun davrandığını bulan öğrenciler ders boyunca aynı şapka rengine uygun tepkiler vereceğini bilmektedirler. Buna göre, Mustafa Öğretmen’in ders boyunca aynı şapka rengine uygun olarak aşağıdaki davranışlardan hangisini göstermesi beklenmez? A) Sanayileşmenin öneminden ve bunun doğanın yararına olduğundan bahsetmesi B) Yaşanmış nükleer santral kazalarını örnek göstererek olası riskler üzerinde durması C) Okunan hikâyedeki kötü adamın iyi yönlerinin de olduğunu söylemesi D) Buzulların erimesiyle yeni petrol rezervlerine ulaşılacağını ve bunun enerji kaynakları açısından yararlı olacağını belirtmesi E) Sera gazlarının salınımına sınırlama getirilmemesinin ekonomik kalkınmaya katkı getireceğini ifade etmesi CEVAP: B Anlatım tekniğini daha etkili bir şekilde gerçekleştirmek amacıyla görsel materyallerden faydalanma durumudur. Ayrıca büyük gruplara kısa sürede çok bilgi aktarmak ve uygulamaları göstermek için de faydalıdır. Gösteri tekniği uygun araç gereçlerle bizzat uygulamanın gerçekleştirilmesi ile kullanılabildiği gibi önceden yapılmış bir uygulamanın video görüntülerinin izletilmesi ile de gerçekleştirilebilir. Özellikleri • • • • Öğretmen merkezlidir. Duyarak ve görerek öğrenme temellidir. Becerilerin öğretiminde etkilidir. Kısa zamanda çok kişiye eğitim vermede kolaylık sağlar. Yararları • • • • Öğrenme süresini kısaltır. Öğretimin verimliliğini artırır. Öğrenmeye güdüler. Konuyla ilgili bilgiyi ya da olguyu gerçek durumu ile görmeye yarar. Sınırlılıkları • • • İyi planlanmazsa etkili olmaz. Tüm öğrencilerin gösterimi görmesi mümkün olmayabilir. Katılım olmadığı için gösterip yaptırma ya da benzetim kadar kalıcı öğrenme gerçekleşmeyebilir. Fen öğretiminde öğrencilerin bilgileri “keşfetmelerini” isteyen bir öğretmen, aşağıdakilerden hangisine en az yer vermelidir? A) İlkelerin, öğrenciler tarafından sezilmesinin sağlanmasına B) Problemlerin, öğrencilerin kendi görüşleri yoluyla çözülmesine C) Problemler için birden fazla çözüm yolunun üretilmesine D) Tartışmalarda şaşırtıcı fi kir öne sürenlerin ödüllendirilmesine E) Bilgilerin görsel araçlar kullanılarak öğrencilere sunulmasına CEVAP: E Görüşleri, duyguları anlamaya yardımcı olmak ve empati duygusunu geliştirmek amacıyla kullanılır. Özellikleri • Bütün öğretim kademelerinde kullanılabilir. • Öğrenci merkezlidir. • Öğrencilerin gerçek yaşamdaki insan rollerini yaparak yaşayarak öğrenmelerini sağlar. • Yaparak yaşayarak öğrenme temellidir. Yararları • Öğrencilerin sosyalleşmesine katkı sağlar. • Öğrenme ortamını eğlenceli kılar. • Öğrencileri tanıma fırsatı verir. • Etkin katılımı üst düzeye çıkarır. • Bireyin kendi duygularını keşfetmesini sağlar. • Problem çözme becerilerini geliştirir. • Farklı çözümleri görmelerini sağlar. • Empati ve grup iletişimi gibi becerileri geliştirir. Sınırlılıkları • • • Zaman alıcıdır. Bazen sınıf kontrolü zor olabilir. Aynı öğrenciler gönüllü olabilir, bazı öğrencilerin isteksizliği söz konusu olabilir. Bir sınıf öğretmeni, Güneş Sistemi’ni işleyeceği derste önceden görevlendirdiği altı öğrenciyi, üzerlerinde gezegen isimleri yazılı kâğıtlarla tahtanın önüne çıkarır. Önündeki kâğıtta Güneş yazan öğrenci ‘‘Ben Güneş’im, Güneş Sistemi’nin merkezinde yer alırım.’’ diyerek etkinliği başlatır. Sonra, sırasıyla diğer gezegenler kendilerini ayrıntılı tanıtarak Güneş etrafındaki yerlerini alırlar ve etkinlik bu şekilde devam eder. Öğretmen bu derste aşağıdaki öğretim yöntem veya tekniklerinden hangisini kullanılmıştır? A) Rol oynama B) Yaratıcı drama C) Gösteri D) Altı düşünce şapkası E) Benzetim CEVAP: A Sosyal hayat içinde ortaya çıkabilecek çeşitli durumları öğrencilerin oyuncu olarak katıldıkları çeşitli sahneler ile ortaya koydukları bir yöntemdir. Yaratıcılığı geliştirmek için uygulanır. Drama tekniği doğal ve biçimsel olmak üzere ikiye ayrılır. 1) Doğal Drama: Doğal olmayı vurgulayan oyuncuların dilediği gibi davranabildiği serbest konuşma şeklinde gerçekleşen dramadır. En belirgin örneği yaratıcı dramadır. 2) Biçimsel Drama: Oynanacak oyun ya da hikaye oyuncular tarafından daha önce paylaşılmış, ezberlenmiş ve muhtemelen provası yapılmıştır. Yetişkin eğitiminde kullanılır. Özellikleri • Bu teknik tek taraflı olmayıp hem izleyiciye hem de oyuncuya yöneliktir. • Drama tekniği ile öğrenciler hangi durumda nasıl davranmaları gerektiğini yaşayarak öğrenirler. • Bir olayı ya da durumu canlandırma esasına dayanır. • Öğrenci merkezlidir. Yararları • Sosyalleşmeyi artırır. Yaratıcılığı, problem çözme ve iletişim kurma yeteneğini artırır. • Özgüveni geliştirir, dile hâkim olmayı, akıcı konuşmayı sağlar. • Bilgileri eğlenceli bir biçimde öğrenme fırsatı sunar. • İzleyici açısından etkili ve dikkatli dinleme yeteneğini geliştirir. Sınırlılıkları • Hedeften sapma ve kontrolü sağlayamama söz konusu olabilir. • Sosyal becerile gelişmemiş öğrencileri öğretime katmak zor olur ve bu durum dramanın etkinliğini azaltır. Rol oynama ile drama arasındaki en önemli fark; rol oynamada bireyin başka birinin kimliğine bürünerek başkasının penceresinden bakmaya çalışması söz konusu iken dramada bireyin gelecekte ya da başka ortamlarda karşılaşabileceği durumlara, oynayarak, muhtemel çözüm yollarını bulması söz konusudur. Derin Öğretmen elinde bir kuklayla sınıfa girer ve kuklayı konuşturarak öğrencilere ‘‘Öğretmeninizi ve arkadaşlarınızı düşünün. Öğretmenleriniz bazen sınıfta arkadaşlarınıza kızabilir ve bu kızgınlıklarını farklı davranışlarla gösterebilirler. Şimdi dörder kişilik gruplar oluşturmanızı istiyorum. Sınıfta öğretmeninizi kızdıracak bir davranışı ve öğretmeninizin bu davranış karşısında vermiş olabileceği tepkileri düşünün. Bu anı istediğiniz şekilde yansıtın.” der ve öğrencilere 15 dakika zaman verir. Derin Öğretmen, bu derste aşağıdaki öğretim yöntem ya da tekniklerinden hangisini kullanmıştır? A) Benzetim B) Örnek olay C) Gösteri D) Beyin fırtınası E) Yaratıcı drama CEVAP: E Gerçeğinin tehlikeli veya imkansız olduğu durumlarda yapay ortamlar düzenleyerek öğrenciye deneyim kazandırmak ve öğrenmeyi soyutluktan kurtarmak için kullanılır. Özellikleri • Benzetim bir olayı gerçekmiş gibi ortam düzenleyip öğrencilerin üzerinde çalışma yapmalarını sağlayan bir öğretim tekniğidir. • Tehlikeli ya da maliyetli durumlar için kullanılır. • Paraşütçü, astronot, dalgıç, sürücü ve pilot eğitiminde kullanılır. • Öğrenci merkezlidir. • Beceri öğretiminde (psikomotor) kullanımı uygundur. Yararları • Kavramları ve ilkeleri yaşama geçirebilmeyi kolaylaştırır. • Güdüyü artırır, analiz ve sentez gücünü geliştirir. • Bireyin kendini güven duygusunu geliştirmesine katkı sağlar. • Maliyetli olmakla birlikte gerçek ortama göre maliyeti azdır. Sınırlılıkları • Teknik olarak maliyetli bir tekniktir. • İyi hazırlanmayan benzetim ortamları gerçeğini yansıtmayabilir. Benzetim tekniği zaman zaman analog (analoji) tekniği ile de karıştırılmaktadır. Analog tekniğinde daha önce öğrenilenlere benzetme varken (beynin cevize, kan hücrelerinin nar tanelerine benzemesi vb.) benzetim tekniğinde ortamı gerçeğine benzetmek ve gerçeğine uygun bir ortam yaratmak söz konusudur. Olası bir savaşta hava bombardıman birliklerinde görev alacak askerler için sanal savaş ortamları oluşturulmuş ve savaş anında ne zaman ne yapmaları gerektiğine ilişkin bilgi ve beceri kazanmaları için eğitim verilmiştir. Bu örnekte askerlere eğitim verilirken hangi öğretim yöntem ya da tekniğinin kullanıldığı söylenebilir? A) Benzetim B) Örnek olay C) Drama D) Programlı öğrenme E) İşbaşında öğrenme CEVAP: A Deneyim kazandırmak, eleştirel ve yansıtıcı düşünme becerileri geliştirmek, özellikle öğretmen adaylarına hizmet öncesi eğitimde uygulama yapma olanağı sağlamak için kullanılır. Uygulanışı • Bir mikro ders planlanır / hazırlanır. • Mikro ders gerçekleştirilirken kayda alınır. ( 5-20 dk) • Alınan kayıtlar tüm sınıfın katılımıyla izlenip, incelenir. Böylelikle deşifre edilip dönüt elde edilir. • Dönütler ışığında mikro ders yeniden düzenlenir ve tekrar mikro ders gerçekleşir. • Düzeltme ve iyileştirmelerle birlikte mikro dersin son biçimi kaydedilerek tekrar dönüt alınır. Bilinmesi Gerekenler • Öğrenci merkezlidir. • Mesleki deneyim kazandırma ve uygulama olanağı sağlar. • Uygulamayı yapan hem yansıtıcı hem de eleştirel düşünme becerilerini geliştirir. • Uygulamayı değerlendiren ise ölçüte göre değerlendirme yaparak eleştirel düşünme becerisi kazanır. Öğrenilen bilgileri pekiştirmek ve bu bilgilerin rahat ve neşeli bir ortamda tekrarını sağlamak amacıyla kullanılır. Bu sayede sınıf içi çalışmalar monotonluktan kurtarılarak daha ilgi çekici hale getirilir. Bilinmesi Gerekenler • • • Öğrenci merkezlidir. Öğretmenin ortamı değiştirmesi ve neşeli hale getirmesi esastır. Öğretmen öğrencilere danışma hizmeti verir, gerekirse hakem olur. Cemil Öğretmen, sınıfın zeminine bir üçgen çizer ve bu üçgenin köşelerini mutluluk köşesi, mutsuzluk köşesi ve kızgınlık köşesi şeklinde isimlendirir. Daha sonra öğrencilere birkaç örnek durum verir. Verilen durumlarda hangi duyguyu hissederlerse üçgenin o köşesine gitmelerini ve hissettikleri duyguyu ifade eden bir cümleyi yüksek sesle söylemelerini ister. Bu örnekte Cemil Öğretmen, aşağıdaki öğretim yöntem ya da tekniklerinden hangisini kullanmıştır? A) Yaratıcı drama B) Beyin fırtınası C) Eğitsel oyun D) Benzetim E) Rol oynama CEVAP: C Beril Öğretmen, Türkçe dersinde öğrencilerin ‘‘Metnin türünü dikkate alarak okur.” ve ‘‘Gazete ve dergi okur.” kazanımlarını edinmelerini sağlamak için ‘‘rol oynama” ve ‘‘eğitsel oyun” öğretim yöntem ya da tekniklerini kullanır. Beril Öğretmen, bu öğretim yöntem ya da tekniklerini kullanarak öğrencilerinde öncelikle hangi özelliğin gelişmesine yardımcı olur? A) Argümantasyon B) Sentezleme C) Yansıtıcı düşünme D) Somut yaşantı kazanma E) Akademik benlik geliştirme CEVAP: D Bilimsel bir gerçeği kanıtlamak veya öğrencilere göstermek amacıyla kullanılmaktadır. Bir varsayımı sınamak amacıyla yapılan eyleme deney denir. Bilinmesi Gerekenler • • • • • • • Bilimsel düşünceyi kazandırmak amaçlanır. Öğrenci merkezlidir. Deney öğrenciler tarafından bireysel olarak, mümkün değilse gruplar halinde yapılmalıdır. Araştırma uygulama becerilerini geliştirir. Gerekli tedbirler alınmazsa tehlikeli olabilir. İyi bir planlama yapılmazsa amacına ulaşmaz. Yarım bırakılan bir işi tamamlamak, önceden yapılan işleri ileri götürmek, etkinlik zenginliği sağlamak ve bir ürün oraya çıkarmayı öğretmek için kullanılır. Kullanımı Sınıfın önünde üç ila beş masa aralıklı biçimde yerleştirilir. Her masa bir istasyondur. Yapılacak etkinliğe göre istasyonlara isim verilir. Afiş hazırlama, öykü , şiir , slogan vb. Oluşturulan gruplar bu masalara geçerek belirlenen işi yapmaya başlar. Yaklaşık 10 dakika sonra o masadaki işi yarım bırakarak sıraya göre diğer masaya geçerler ve orada yarım bırakılan işe devam ederler. En sonunda her grup her masayı dolaştıktan sonra en son geldikleri masadaki işi tamamlarlar. Özellikleri • Öğrenci merkezlidir. • Tüm sınıfın katılımını gerektirir. • Öğrencilere birlikte çalışma olanağı tanır. Yararları • Öğrencilere birbirlerini tanıma fırsatı verir. • Başlanmış bir işe katkı getirmeyi ve yarım kalan bir işi bitirmeyi öğretir. • İlgi ve güdülenmeyi artırır. • Çekingen öğrencilerin de öğretim sürecine aktif katılmasını sağlar. • Özgüven duygusunu geliştirir. İlköğretim 6. sınıf İngilizce dersinde Eray Öğretmen,sınıfında aynı hikâyeyi konu alan üç köşe oluşturur. Birinci köşeyi ana fi kir ve yardımcı fi kir bulma, ikinci köşeyi hikâyeyi yeniden yazma, üçüncü köşeyi ise hikâyeyi poster yapma olarak belirler. Köşelere gerekli materyali koyar ve sınıfı üç gruba ayırır. Her grubun köşelerde sırayla onar dakika çalışmasını ister. Eray Öğretmen, bu dersinde hangi yöntem veya tekniği kullanmıştır? A) Konuşma halkası B) Benzetim C) İstasyon D) Köşeleme E) İlgi grupları CEVAP: C Empati, iletişim, kendini ifade etme, farklı görüşlere saygı gösterme, duygularla düşünceleri ayırt etme becerilerini kazandırmak amacıyla uygulanır. Kullanımı • Öğrencilerin bir konu,durum,olay ya da öyküdeki bir kişinin (kahramanın) yerine kendilerini koyması durumudur. Öğrenciler bir daire şeklinde oturarak kahramanın ne düşündüğü, ne hissettiği gibi konularda herkes sırayla görüşlerini dile getirir. Bilinmesi Gerekenler • Öğrenci merkezlidir. • Dikkatli dinleme, grup içinde konuşma ve kendini ifade etme gibi becerileri geliştirir. • Empati kurma becerisini ve başkalarının görüşlerine saygı duymayı geliştirir. • Duyguları ve düşünceleri ayırt etmeyi öğretir. Demir Öğretmen sosyal bilgiler dersinde ‘‘teknolojik ürünlerin hayatımızda ve çevremizde yaptığı değişiklikler” konusunu işlemektedir. Tartışmaya katılmak üzere 5-10 arası gönüllü öğrenci seçer. Öğrenciler birbirlerini görecek şekilde otururlar ve konuyla ilgili düşüncelerini sırayla söylerler.Söz almak istemeyen öğrenciye saygı duyulur ve bir başka öğrenciye söz hakkı verilir. Bu sırada sınıftaki diğer öğrenciler dinleyicidir, tartışmaya katılmazlar. Bu örnekte Demir Öğretmen, dersinde hangi öğretim yöntem ya da tekniğini kullanmıştır? A) Görüş geliştirme B) Panel C) Konuşma halkası D) Kollekyum E) Vızıltı grupları CEVAP: C Celal Öğretmen Türkçe dersinde, öğrencilerin bazı duygularını anlayabilme ve başkalarının görüşlerine saygı duyabilme özeliklerini geliştirmek için sınıf başkanı seçimini kaybeden bir öğrencinin yaşadıklarını anlatan bir hikâyeyi öğrencilerine anlatır ve canlandırmalarını ister. Daha sonra öğrencilerinden, hikâyede geçen karakterin yerine kendilerini koymalarını ve böyle bir durumda neler hissedeceklerini ve nasıl davranacaklarını paylaşmalarını ister. Celâl Öğretmen, bu etkinlikte aşağıdaki yöntem veya tekniklerden hangisini uygulamıştır? A) Soru-cevap B) Grupla çalışma C) Panel D) Görüş geliştirme E) Konuşma halkası CEVAP: E Öğrencilerin eski bilgilerini kullanarak yeni bilgilere ulaşmasını sağlamayı amaçlayan bir tekniktir. Sokrat tekniğinde amaç, insanların bildiklerinden hareketle önceden hazırlanmış sorular yardımıyla yeni bilgileri öğretmektir. Sokrates’in felsefi tartışmalarda uyguladığı yöntemin öğretime uyarlanmış şeklidir. Sokrat tartışması ile soru-cevap tekniği aynı değildir. Sokrates’e göre insanda tüm bilgiler vardır; ancak uyur, üstü kapalıdır. Bunu uyanık hale getirmek eğitimin görevidir. Öğretme ise sadece soru sorarak yapılır. Uygulanması • Yöntemin birinci aşamasında evet hayır sorularıyla öğrenci önceki öğrenmelerinden şüphe eder hale getirilir. • Öğretmen öğrenciye meydan okuyarak sorularla onu sıkıştırır. Ardından öğrencilerin yanlış bilgilerini fark etmelerine yardımcı olur. (ironi oluşturma) • İkinci aşamada öğrenci yanlışını fark etmiştir ve önceden planlanmış sorularla doğru bilgi buldurulur. Bilinmesi Gerekenler • Öğrenci merkezlidir. • Buluş yoluyla öğretim yaklaşımına temel oluşturur. • Eleştirel düşünme, tartışma yeterliliği gibi becerilerin kazanılmasını sağlar. • Öğrenci bu teknikle öğrenmeyi öğrenir. • Çok iyi uygulanabilmesi için soru-cevap yönteminin bilinmesi gerekir. SOKRAT TARTIŞMASI I.AŞAMA ALAYSI (İRONİ) Bildiklerinden emin oldukları öğrencilere sorular sorulur. konuyla II.AŞAMA DOĞURTMACA ilgili Buradaki amaç sorulan sorularla öğrencilerin aslında emin oldukları bilgilerin güvenilir olmadığını hissettirmektir. Bu, tümdengelim yoluyla sağlanır. Öğretmen konuyla ilgili ipucu içeren sorular sorarak öğrencilere bilgileri buldurur. Kendisi kesinlikle söylemez. Akıllarını kullanarak doğru öğrencilerin bulmasını sağlar. önermeleri Bu süreç, akla uygun bilgileri öğrenciler bulana kadara sürer. İçeriği öğretmek, eleştirel düşünme ve tartışma becerileri kazandırmak esastır. Öğrencilere ağır bir metnin inceletilmesi esasına dayanır. Daha sonra öğrencilere düşünme biçimlerini geliştirici sorular sorulur. Sokrat semineri metindeki konunun öğretilmesini sağlarken eleştirel düşünme ve tartışma becerilerini de geliştirir. Sokrat tartışması, Sokrat semineri ve sokratik yöntem (metod) birbirinden farklı kavramlardır. Sokrat tartışması buldurma tekniği olarak da ifade edilen iki aşamalı bir tekniktir. Sokrat semineri ağır bir metnin incelenmesine dayanır. Sokratik yöntem veya sokratik metod olarak ifade edilen kavramsa genel anlamda soru-cevap tekniği yerine kullanılan bir kavramdır. Uygulama becerisi ve analitik düşünme yeteneği kazandırmayı amaçlayan tekniktir. Bu teknik bireyin olayları önyargıya kapılmadan ele almasını, belirli bir davranış tarzına takılmadan yeni uygulama biçimlerini öğrenmesini sağlar. Öğrenci merkezlidir. Yaratıcılığı geliştirir. Ayakkabıların renklerine göre anlamları şöyledir: Lacivert (Resmi) Ayakkabı: Resmiyeti temsil eder. Rutin işler mümkün olduğunca mükemmel biçimde uygulanır. Gri (Spor) Ayakkabı: Gri renk net olamayan durumları, spor ayakkabı da resmi olmamayı ve rahatlığı simgeler. Bilgi toplarken rahat bir biçimde çok yönlü olmayı ve tarafsız davranmayı gerektirir. Kahverengi (Yürüyüş) Ayakkabı: Karmaşık durumları temsil eder. Pratikliği gerektirir. Uygulamaya dönük davranış ve esneklikten faydalanılarak sonuca varılır. Turuncu (Lastik) Çizmeler: Tehlike, aciliyet ve krizi ifade eder. Odaklanma ve öncelik oluşturma duygusu en önemli özelliğidir. Pembe (Ev) Terlikler: İnsancıllığı, duyarlılığı ve sıcaklığı temsil eder. Korumayı, acımayı, insanların duygu ve hassasiyetlerine karşı duyarlı olmayı çağrıştırır. Mor (Binici) Çizmeler: Yetkiyi ifade eder. Kişi kendi yeteneği ile değil otoriteden aldığı resmi yetki ile hareket eder. Şapka kafaya takıldığından altı şapka tekniği düşünme becerilerini, ayakkabı harekete geçmeyi simgelediğinden altı ayakkabı tekniği uygulama becerilerini öğretir. Yine De Bone’a ait olan altı madalya tekniği ise madalya değer ifade ettiği için değerler öğretiminde kullanılır. Analoji, bilinmeyen bir olayı bilinen bir olayın koşullarında düşünerek, iki olay arasında karşılaştırma yaparak ve ilişkiler kurarak, bilinmeyen olayı anlama sürecidir. Bilinen durum “kaynak”, bilinmeyen durum ise ”hedef” tir. Hedefe ulaşmak için var olan kaynaklardan çağrışım yapılır. Anoloji ile öğretme modeli 6 aşamadan oluşur: • • • • • • Hedef kavram tanıtılır(Büyük kan dolaşımı). Kaynak kavram hedef kavrama göre düzenlenir(Şehir su şebekesi). Hedef ve kaynak kavram arasındaki benzerlikler tanımlanır(Damar ve su borusu). Benzerlikler ayrıntılı olarak belirtilir. Analojinin nerede geçersiz olduğunun gösterilmesi(Damar daha esnek iken su borusu serttir). Sonuç bir çizelge ile belirtilir. Yararları • Öğrencilerin eğitim ortamına aktif katılımını sağlar, bilimsel düşünme ve problem çözme yeteneklerini geliştirir. • Öğrenenlerin düşünme yeteneklerini ve yaratıcılılarını geliştirir. • Bilimsel kavramların öğrenilmesini sağlar. • Bilinmeyenleri akla uygun hale getirir. • Kavram yanılgılarını düzeltmede etkilidir. Sınırlılıkları • Çok iyi planlanması gerekir. • Hedeflenen olaya uyan bir örnek vermek bazen zor olabilir. • Verilen örnek, öğrenciler tarafından yanlış anlaşılabilir. • Öğrenciler yeterli bilgi, beceri ve ön bilgilere sahip değilse hedeflerin gerçekleştirilmesi mümkün değildir. Anlaşılması zor olan soyut kavramların somut hale getirilmesinde oldukça kullanışlı olan analojilerin uygunsuz kullanılması çok iyi incelemeden oluşturulması kavram yanılgılarına ve yanlış anlamalara yol açabilir. Bu sebeple hangi konuda hangi analojinin nasıl kullanılacağı öğretmen tarafından çok iyi tespit edilmelidir. Ayrıca kullanılan analojiler öğrencilerin bilişsel düzeyine uygun, onların anlayabileceği seviyede olmalıdır. Eleştiri ve yargılama olmaksızın bir konu üzerinde düşüncelerin söylenmesine, yaratıcı düşüncelerin ortaya çıkarılmasına yarayan bir tekniktir. Beyin fırtınası nda üretilen fikirlerin niteliği değil niceliği önemlidir. Değerlendirmede yani süreç sonunda fikirlerin niteliği önem kazanır. 3 türlü yapılır. Benzerinden Yararlanma: Kedinin civcivi tırnaklarıyla yakalamasından esinlenerek tasarlanan ve pamuk toplamaya yarayan çırçır makinası Fikir Bağlantısı Kurma: Ormanında yürürken elbiseye takılan dikenlerden esinlenerek cırt cırt diye tabi edilen Amerikan fermuarının icat edilmesi(Bu keşif astronotların yerçekimsiz ortamda rahatlıkla kıyafetlerini değiştirebilmeleri ihtiyacından doğmuştur.) Zarardan Kar Çıkarma: Beklemiş birayı katkı maddesi yaparak ucuz hayvan yemi imal edilmesi (Ya da Tom Sawyer’ın arkadaşlarına “size çitlerimi boyama şerefini bahşediyorum ve bunun için sizden hiçbir ücret talet etmeyeceğim” şeklindeki dahiyene söylemi) Yararları Sınırlılıkları -Yaratıcılığı özendirir ve geliştirir. -Sınıf içi etkinlikleri zenginleştirir. -Sınıfta canlı ve zevkli bir iklim oluşturur. -Gerilimi ve stresi azaltır. -Yeni ve orijinal fikirler ortaya çıkmasını sağlar. -Grup içerisinde konuşma becerisi gelişir. -Her öğrenci etkin bir biçimde katılamayabilir. -Hızlı uygulandığı için her öğrenci izlemekte güçlük çekebilir. -Dikkat edilmezse insan ilişkileri çabuk bozulabilir. -Psikomotor etkinliklerde uygulanması zordur. -Analitik düşünmeye uygun değildir. Ters beyin fırtınası: “Küresel ısınmayı nasıl azaltabiliriz?” yerine “Küresel ısınmayı nasıl artırabiliriz?” Öğrencilerin paylaşım ve iletişim becerileri ile yaratıcı fikirler üretmelerini geliştirmek isteyen bir öğretmen “Nasıl bir okul düşlersiniz?” diyerek bir tartışma başlatır. Öğrencilerden bu konudaki düşüncelerini açıkça ve bir mantık süzgecinden geçirmeden söylemelerini isteyen bu öğretmenin aşağıdaki öğretim yöntem ve tekniklerinden hangisini kullanması en uygundur? A) Soru-cevap B) Beyin fırtınası C) Altı şapkalı düşünme D) Problem çözme E) Benzetim CEVAP: B Öğrencilerinin yaratıcılığını ve problem çözme becerilerini geliştirmek isteyen bir öğretmen, öğretim sürecinde aşağıdaki uygulamalardan hangisine özellikle yer verilmelidir? A) Çok farklı kaynaklardan yararlanarak elde ettiği bilgileri “anlatım” yöntemiyle aktarma B) Öğrencilere iyi yapılandırılmış, sınırları iyi belirlenmiş “ödevler verme C) Dersin konusuna uygun “benzetim” yöntemini kullanma D) Uygun fırsatlar yaratarak sık sık “beyin fırtınası” tekniğini uygulama E) İçinde çelişkiler olan konuları “görüş geliştirme” ve “münazara” yöntemlerini uygulayarak tartıştırma CEVAP: D ‘‘Deniz kirliliğini nasıl engelleriz?’’ sorusuna öğrencilerin çözüm üretmesini isteyen bir öğretmenin, beyin fırtınası uygulama ilkelerine göre aşağıdakilerden hangisini yapması yanlıştır? A) Rahat bir konuşma ortamı oluşturması B) Yeni fi kirler üretmeye cesaretlendirmesi C) Doğru sonucu bulmaya özendirmesi D) Öne sürülen düşüncelerin eleştirilmesini engellemesi E) Fikirlerin değerlendirilmesini en sona bırakması CEVAP: C Ele alınana konu ile ilgili uzman kişi konuk olarak sınıfa davet edilir ve konu ile ilgili konuşma yapar. Konu; ilgi çekici, merak uyandırıcı biçimde ve gerekirse soru-cevap şeklinde tartışılarak incelenir. Uzman davetinde amaç öğrencilere sınıf ortamında ilk elden somut deneyimler yaşatmaktır. Bu teknik, yeterli sayıda alanında uzman kişilerden oluşan bir grubun belirlenen bir konu üzerinde araştırma yaparak, yaptıkları bu araştırmayı kendilerinden bir üst kurula rapor halinde sunmaları sonucu oluşmaktadır. Bunun yanı sıra, hem raporu hazırlayacak ekibin hem de raporu inceleyecek kurulun birden fazla kişiden oluşması ve konu hakkında yeterli bilgiye sahip olması gerekmektedir. Sınıf ortamında ise öğrenci grubu öğretmen tarafından kendilerine verilen konuyu araştırır, hazırladıkları raporu, diğer sınıf arkadaşlarına (üst kurul) sunarlar.Konu sınıfta tartışılır ve karara bağlanır. Bilim insanlarının bir veya birbiriyle ilişkili birden çok konu hakkında meslektaşlarına yönelik sunumlar yaptıkları ve sunum bitiminde, sorulan sorulara yanıt verdikleri tekniktir. Bilimsel bir sorunu incelemek veya siyasi, ekonomik, diplomatik sorunları tartışmak için yapılan akademik toplantı, konuşu ya da bilimsel toplantıya verilen addır. Örnek: Doçentlik sözlü sınavı. 1-GEZİ Sınıftaki konularla ilgili olarak yapılan planlı ziyaretlerdir. Dikkat Edilecek Noktalar: -Öğrenciye kazandırılacak davranışlar öğrencilerle birlikte belirlenmelidir. -Gezi yapılacak yer bu hedef davranışlara göre önceden belirlenmelidir. -İzinler alınmalı, gezi yapılacak yerde sorulacak sorular önceden belirlenmelidir. -Öğrencilerle birlikte (hedefe ve belirlenen yere göre)gezi planı hazırlanmalıdır. -Gezi plana göre yapılmalıdır. -Geziden sonra, yapılan etkinlikler ve sonuçlar gezinin amaçları doğrultusunda sınıfta tartışılmalıdır. 2-GÖZLEM Gerçek yaşamdaki olayların, nesnelerin, insanların, bir plan dâhilinde izlenmesi ile gerçekleşen bir tekniktir. Gözlem tekniği öğrencilere inceleme olanağı tanımasının yanı sıra gözlem yapılan konuyu kavramayı sağlar. Dikkat Edilecek Noktalar: -Sistematik olmalı ve bir formatı (gözlem formu ve fişi) olmalıdır. Gözleme başlamadan önce hedefler önceden belirlenmelidir. Öğrencilere gözlenecek durum ya da olay ile ilgili önceden bilgi verilmelidir. -Farklı öğrenciler aynı durum ya da olayı gözlemeli sonuçlar karşılaştırılmalıdır. -Gözlemci gözlemi yaparken doğal ortamı bozmamalı, böyle bir durum söz konusu olursa gözlem gizli gerçekleştirilmelidir. -Gözlem sonuçları vakit kaybetmeden kaydedilmelidir. Tabiatta var olan bir şeyin kendi şartlarında incelenmesine “gözlem” denir. Tabiattaki bir olay, durum ya da varlık araştırmacının oluşturacağı şartlarda incelenirse bu “deney”dir. 3-GÖRÜŞME Sınıfta işlenen konularla ilgili bilgileri genellikle uzmanlardan elde ederek öğrenmeyi sağlar. Bu teknik öğrencinin uzmanlarla dışarıda görüşmesiyle gerçekleşeceği gibi, sınıfa uzman getirerek de gerçekleşebilir. Sınıfa uzman getirilerek gerçekleşen görüşme tekniğine uzman daveti ismi de verilir. Görüşme tekniğinde amaçlar (hedefler) doğrultusunda sorulacak sorular önceden belirlenir ve bir zaman sınırı konulur. 4-ÖDEV Ödev, öğretmenler tarafından çocukların ders dışı zamanlarda hazırlamaları için verilen; bazen derse hazırlık ve çoğu kez de derste öğrenilenleri pekiştirme, tekrar, genişletme ve tamamlamayı bazen de değerlendirmeyi amaçlayan çalışmalardır. Yazılı olmakla beraber sözlü ev ödevleri de bulunabileceği gibi, bireysel olmakla beraber grup halinde yapılan ev ödevleri de bulunabilir. Ödevler kullanımına göre bağımsız ve grupla çalışma alışkanlığı kazandırabilir. Grup ödevleri hem bağımsız hem de grupla çalışma alışkanlığı kazandırır. 4-ÖDEV Faydaları: -Öğrencilere öğrendiklerini pekiştirme ve çeşitli durumlara uygulama olanağı sağlar. İşlenen konuları sağlamlaştırır ve genişletir. -Öğrencinin yaratıcılığını, görev yapma bilincini, kendini kontrol etme duygusunu yani sorumluluk duygusunu geliştirir. -Bireysel farkları ve hızı dikkate almayı sağlar (öğretimi ve öğrenme hızını bireyselleştirir). -Öğrencilerin boş zamanlarını eğitsel ve yararlı çalışmalarla geçirmelerini sağlar (boş zamanların değerlendirilmesi için ödev verilmez. Eğitsel amaçlarla verilir. Böylelikle boş zaman verimli geçirilmiş olur. Bu amaç değil yarardır). -Öğrenciye bağımsız çalışma alışkanlığı kazandırır. -Öğretmen açısından derse iyi bir öğrenci hazırlığı sağladığı gibi ,aynı zamanda iyi bir öğrenmeyi kontrol etme aracı olur.(Ödev yoluyla değerlendirme de yapılabilir.) 5-SERGİ Yazı, şiir, heykel, resim gibi ürünlerin uygun şekilde yerleştirilerek gözler önüne konulması, incelemeye sunulmasıdır. Öğrenciler, hem ürünleri hazırlarken hem de ürünleri incelerken öğrene bilme fırsatı bulurlar. Öğrenicinin öğrenme sürecindeki etkinliklerini paylaşma amacıyla yapılır. Sergiler, grup bilincini ve grupla çalışma alışkanlığını geliştirir. Motivasyonu arttırır. Ürün ve süreç değerlendirmeye olanak tanır. 6-MÜZE EĞİTİMİ Müze ve eğitim ortamının birleştirilmesidir. Geçmişle günümüz arasında bağ kurmayı sağlar. Müze eğitiminde beş duyu organı etkin kullanılırken, yaparak-yaşayarak öğrenme imkânı sağlanır. Birincil bilgi kaynağı olup bilişsel, duyuşsal ve devinişsel beceriler kazandırır. Sınıftaki öğrenci sayısı arttıkça, her öğrenciye düşen öğrenme zamanı ve hizmeti azalmaktadır. Aynı zamanda bir sınıftaki öğrenciler arasında bireysel farklılıklar bulunmaktadır. Bu durumda öğrencilerin tamamı aynı etkinliklerle öğrenemezler. Öğrenme düzeyi farklı öğrencilerin öğrenmesi ancak öğretimin bireyselleşmesi ile mümkün olabilmektedir. Öğretmen sınıftaki tüm öğrencilere değil de, 3-5 öğrenciden oluşan küçük gruplara ders yapar. Bir sınıfı oluşturan öğrenciler arasındaki öğrenme ve bireysel farklılıklarının giderilerek her öğrenciye hızına uygun öğretim yapılması tekniğidir. Her öğrenci kendine özgü düzeylerde öğrenir. Öğretmen sınıfın tümüne değil 3-4 öğrenciden oluşan küçük gruplara (homojen gruplar) açıklama yapar. Öğrenme stili, tarzı önemlidir. Sınıfta farklı nedenlerden dolayı öğrenme güçlüğü yaşayan ve sınıf içerisinde özel olarak ilgilenilemeyen öğrenciler için kullanılan bir tekniktir. Bireysel gereksinimlere dönük grup çalışmalarında değişik etkinliklere yer verilerek öğrencilerin değişik çalışmalar yapmaları sağlanabilir. Bunun için Dönüşümlü günlük çalışmalar (sınıf gruplar halinde çalışır, grubun başında iyi bilen lider öğrenci bulunur, değişik etkinlikler üzerinde çalışma yapılır.) Beceri geliştirme çalışmaları (öğrenciler arasında beş grup oluşturulur bir grup öğrencileri yönlendirmek amaçlıdır, diğer dört grup etkinliklerde bulunur, bir öğrenci farklı kümelerde bulunarak kendini geliştirebilir.) Planlı grup çalışmaları (Öğrencilerin bir yarıyılda kazanması gereken beceriler planlı bir şekilde gruplar üzerinde gerçekleştirilir. Düzey geliştirme çalışmaları (Öğrencilerin hazır bulunuşluk düzeylerine uygun yönetim etkinlikleri gerçekleştirilir.) yapılır. Öğrencinin eksik olduğu konularda bireysel destek alması esasına dayanan bir öğretim tekniğidir. Kelime anlamı olarak tutor, özel öğretmen manasına gelse de burada desteği sunan kişi asıl öğretmen değil, üst sınıftan konuya hakim biri, stajer öğretmem ya da etüt öğretmeni olabilir. Bireysel öğretim teknikleri içinde ele alınsa da tutor aslında diğer bireysel öğretim uygulamaları gibi her öğrencinin kendi hızında kendine özgü ve kendi başına öğrendiği esas bir öğrenme etkinliğinden ziyade tutor desteğiyle gerçekleşen tamamlayıcı bir etkinliktir. Pueblo Planı: 1884 yılında Amerika’da Pueblo , Colorado ve Preston’da uygulanmıştır.1894 yılına kadar uygulamada kalan Puoble planı öğrencilerin bireysel olarak tamamlamaları gereken bir dizi dersten oluşur. Pueblo planında temel bilgiler ile ilgili açıklamalar tüm sınıfa çok az ve sınırlı sayıda yapılmaktadır. Burk Sistemi; Frederic Burk bireysel öğretim planını ilk hazırlayan kişilerden biridir.1912 yılında Amerika San Fransisco eyaletinde normal okulunda uygulanmıştır. Öğrencilerin minimum öğretmen yönlendirmesi ile kendi hızlarına uygun şekilde öğrenmelerine dayanır. Dalton Planı; Dalton Planı Helen Parkhurst tarafından geliştirilmiştir.ilk olarak 1920 yılında Amerika Massachussets eyaleti Dalton bölgesinde lise düzeyinde uygulanmıştır.temel özeliği farklı yetenek düzeyine göre ayrıştırma, bireysel öğretim materyalleri hazırlama ve bireysel öğrenme güçlükleri için yardım etmektir. Hellen Parkhust’a göre her ders için özel laboratuarlar veya ders köşeleri kurulur, öğrencilerin hazırlayacakları derslerle ilgili sözleşmeler ve öğretmen tamamen danışman olarak rol alır.öğrenci sözleşmedeki noktaları yerine getirirken zamanı istediği gibi kullanmakta özgürdür Winetka Planı; 1919 yılında Amerika’nın Illinois eyaleti Winetka bölgesinin devlet okullarının sorumluluğuna getirilen Washburne bireysel farklara ve bireysel hıza duyarlı bir plan uygulamaya koymuştur. Winetka planı,öğretim bireysel tarzda esnekleştirilmesi ilkesine dayanır.Dalton planında öğrencinin serbest çalışması önemli ilken Winetka planında , bireysel çalışma,grup çalışması ve yaratıcılık da önemlidir.Yani öğretim sadece bireysel değil,yarı yarıya grup çalışmaları ile yürütülür.Eğitim programı esnek bir yapıya kavuşmaktadır. Uygulamada her bir öğrencinin düzeyine uygun hedefler belirlenir ve uygun görevler verilir. Öğrencilere gerekli materyaller (çalışma kağıtları ) sağlanır. Öğrenci kendini hazır hissettiği zaman kendini değerlendirmek için test alır ve öğretmenin karşısına çıkmaya hazır olup olmadığını kontrol eder.Öğretmenin karşısına çıktığında başarılı olursa yeni hedefler ve görevler alır. Morrison Planı: Henry Clinton Morrison tarafında 1925-1935 yılları arasında ortaya atılmıştır.bu planda dersler için birbirine bağlı üniteler ve rehber kağıtlar kullanılmaktadır.Sınıflar,ünitelerin ve belirlenen konuların farklı düzeydeki öğrenciler için hazırlandığı birer laboratuar olarak görülür.Morrison bununla birlikte 5 adımdan oluşan bir prosedür açıklar.Bunlar keşif sunum,özümseme,,organize etme ve anlatmadır. Bilgisayar destekli öğretimde bilgisayar bir öğretici, bir alıştırma yaptırıcı, bir uygulatıcı veya bir olayın benzerini canlandırıcı olarak kullanılır. Öğretim sürecini ve öğrenci motivasyonunu güçlendirir. Kendi kendine öğrenme ilkelerinin, teknoloji özellikle de bilgisayar teknolojisi ile birleşmesinden oluşmuş bir öğretim yoludur. Bilgisayar destekli öğretimde öğretim boyunca öğrenciler bilgisayarda programlanan dersle etkileşim halindeyken öğretmen bir rehber, bilgisayar ise öğrenme ortamı rolünü üstlenir. Bunun için de yazılımlar kullanılır. Bilgisayar Destekli Öğretimin Yararları 1) Öğrenme Hızı Öğrenci kendi öğrenme hızına uygun olarak konuyu öğrenme, ihtiyaç duyulduğunda tekrar etme şansına sahiptir. 2) Katılımcı Öğrenme (Etkin Katılım) Belirli aralıklarla öğrencilere verilen geri bildirimler (dönütler) ile öğrencinin sürekli aktif olması ve derse katılması sağlanır. Ayrıca öğrencilere; işlenen konuyla ilgili kişisel performansı hakkında bilgide sunulur. 3) Öğretim Etkinliklerinin Çeşitliliği Görsel ve işitsel öğelerin etkin bir şekilde kullanıldığı alan “Bilgisayar Destekli Öğretim”dir. İstenildiğinde konu anlatılırken sesli ve görüntülü ekler hazırlanabilir. Ayrıca bilgisayar ortamında gerçek hayatta gerçekleşmesi imkansız olan deneyler ve aktiviteler de gerçekleştirmek mümkündür. Bilgisayar Destekli Öğretimin Yararları 4) Öğrenci Performansının İzlenebilmesi Öğrencinin konu üzerinde harcadığı zaman ve gösterdiği performans kayıt edilir ve istenildiğinde öğretmene sunulur. Buna göre öğrenci ihtiyaçları belirlenir. 5) Zamandan ve Ortamdan Bağımsızlık Bilgisayar destekli öğretim ortamında öğrencisi istediği konuyu istediği zamanda öğrenebilir, tekrar edebilir. Skinner ‘in programlı öğrenme modeline uygun olarak kullanılabilecek olan bilgisayar destekli öğretim, programlı öğrenmede dile getirilen bireysel farklılıkların dikkate alınmasını, çeşitli zihinsel becerilerin geliştirilmesini, sınırsız tekrar olanağı sağlanarak; kalıcılığın artırılmasını, görsel işitsel uyarıcılar açısından zengin yaşantılar sağlanmasını, öğrenme eksiklerinin tespit edilmesini ve giderilmesini sağlaması önemli yararları arasında sıralanabilir. Bilgisayar destekli öğretimde öğretmenin görev ve sorumlulukları öğrenciyi etkin kılan diğer yeni yaklaşımlarla benzerlik gösterir. Öğretmenlerin, kendi konu alanı ile bilgileri çok iyi bilmeleri, öğrencilerin öğrenmelerini kolaylaştırıcı olmaları, grup çalışmalarını organize etmeleri gerekmektedir, Diğer bir söyleyişle öğretmenin görev ve sorumlulukları daha fazladır. E-Öğrenme: Elektronik ortam aracılığı ile yapılan öğrenim-öğretim sürecidir. Uzaktan Eğitim: Farklı mekânlardaki öğrenci, öğretmen ve eğitim materyallerinin iletişim teknolojileri aracılığıyla bir araya getirildiği resmi veya kurumsal bir eğitim faaliyetidir. Network kullanılması şart değil. Başlıca uzaktan eğitim teknolojileri olarak mektup yoluyla öğretim, basılı materyal, radyo, televizyon, audio ve video kasetler, çoklu ortam, bilgisayar destekli eğitim, elektronik posta, internet, veritabanları, uydu teknolojileri ve video konferanslar gösterilebilir. Günümüz teknolojilerinde, e-öğrenme ile birlikte kullanılırsa etkili olur. Uzaktan Öğrenme: Öğretici ve öğrenenin fiziksel olarak ayrı ortamlarda bulunduğu durumlarda gerçekleştirilen öğrenme etkinlikleridir. Web Tabanlı Uzaktan Eğitim: Web teknolojileri kullanılarak gerçekleştirilen uzaktan eğitim etkinlikleridir. Çevrimiçi/Online Öğrenme (Online Learning): Online yardımlar, online belgeler ve online servisler gibi bilgisayar ortamında hazır olarak bulunan eğitim materyallerini kapsar. Ağ kullanımı şart değildir. Çevrimiçi öğrenme, uzmandan uzakta olan öğrenenin materyallere erişim için teknolojiyi kullanması, bu teknoloji yardımıyla da diğer öğrenenler ve öğreten etkileşime girebilmesidir. Mobil Öğrenme: Mobil iletişim araçları yolu ile gerçekleşen öğrenmelerdir. M-öğrenme, e-öğrenmeden sonra ortaya çıkan, belirli bir alanda veya noktada durmayan, hareketli öğrencilerin ya da taşınabilir mobil teknolojilerden (notebook, mobil telefonlar, PDA, DAP-IPod, WAP, GPRS, bluetooth) faydalanan öğrencilerin öğrenmeyi alış biçimi olarak tanımlanır. Mail Yoluyla Eğitim: Gerek yurtdışı, gerek yurtiçi öğretmen kanalıyla çeşitli yaş gruplarında mail grubu oluşturulabilmektedir. Öğrenciler derslerini birbirlerinin deneyimlerini, becerilerini paylaşarak çalışabilmekte, eksiklerini tamamlayabilmektedirler Mail yoluyla eğitim, web tabanlı eğitimde olduğu gibi işitsel ve görsel olanaklar sağlamamakta sadece text tabanlı bir etkileşim ortamı oluşturulmaktadır. Senkron Uzaktan Eğitim: Eş zamanlı iletişimi sağlayan teknolojiler ile etkileşim. İletişim eş zamanlı veya 1-2 sn gecikmeyle sağlanır. Dönüt ve düzeltmeye imkân tanır. (İnternet üzerinden canlı verilen eğitimler) Öğrenenlere aynı anda ancak farklı ortamlarda sunulan eğitim de denilebilir. Asenkron Uzaktan Eğitim: Eş zamanlı olmayan uzaktan eğitim türüdür. Öğrenen ile öğreten arasındaki dönüt alışverişi hemen olamaz. Anında düzeltme yapılamaz. (internet üzerinden canlı verilmeyen eğitimler, açık öğretim, mektupla öğretim vb.) Öğrenenlere hem farklı zamanlarda ve hem de farklı ortamlarda sunulan eğitimdir. Harmanlanmış Öğrenme: Farklı öğrenme tür ve öğelerinin bir arada kullanılması. Her türlü teknolojinin kullanılabildiği, geleneksel ve uzaktan eğitimin farklı modellerinin bir araya getirilerek düzenlendiği eğitimdir. Video Konferans: Değişik lokasyondaki gruplar arasında video ve radyo sinyalleri kullanılarak link sağlanmasıdır. Yaşamboyu Öğrenme: Bireyin, yaşamı boyunca sürekli bir öğrenme etkinliği içerisinde olması durumudur. Örgün ve yaygın eğitimden sonra yaşam boyu öğrenme genellikle elektronik öğrenme ortamları ile sürdürülmektedir.
