türk*ye*de kamu kes*m* reformları

YONT221
KAMU YÖNETİMİNDE DEVLETİN ETKİNLEŞTİRİLMESİ
KAMU YÖNETİMİNDE REFORM VE
YENİDEN YAPILANMA
Öğretim Görevlisi: M.NECATİ CİZRELİOĞULLARI
KAMU YÖNETİMİNDE REFORMUN AMAÇLARI
Demokrasinin Kalitesini iyileştirmek
Kamu yönetimine karşı duyulan güvensizlik
duygusunu azaltmak
Kamu yönetiminde saydamlığı sağlamak
E-devlet projesini hayata geçirmek
Bürokrasi ve kırtasiyeciliği azaltmak
Vatandaşların Yönetsel katılımını arttırmak
Sivil Toplumu güçlendirmek
İşlevine gerek kalmayan kurumları tasfiye etmek
Kamu Yönetiminde Reformun özellikleri
Kamu Yönetiminin çerçevesinde gerçekleşen ekonomik toplumsal
siyasal ve teknolojik gelişmelerin bir sonucudur.
Kamusal hizmetlerin daha kaliteli,hızlı ve ekonomik bir şekilde
sunumudur.
Kamu yönetiminde reform tartışmaya dayalıdır.
Kamu yönetiminde reform zaman alıcıdır.
Reform düzenlemekle yapmaktan ibaret değildir. Bu düzenlemeleri
hayata geçirmek için uğraşmaktır.
REFORMLARI GEREKTİREN FAKTÖRLER

1.
2.
3.

1.
2.
3.
4.
5.
Dış Faktörler
Avrupa Birliği Süreci
IMF ve Dünya Bankasının Etkileri
Küreselleşme ve Rekabet
İç Faktörler
Kamu Mali Yönetiminde Kriz
Yönetimin Hantallaşması, verimsizlik ve etkinsizlik
İnsan Kaynakları Yönetiminde Yozlaşma
Artan yolsuzluklar ve kötü Yönetim uygulamaları
Toplumsal Beklentiler:Yönetime katılma, sivilleşme, Hesap
verebilirlik, Saydamlık ve Yerelleşme talepleri
Yeni Sağ ve Kamu Yönetimi
Yeni sağ düşünce;
 19. yüzyıl liberalizmin çağdaş yorumu olarak değerlendirilmektedir.
 Bu düşüncenin ortaya çıkışı, 20. yüzyılda devletin aşırı
büyümesinden ve hem bireysel hem toplumsal özgürlüklerin
kısıtlayıcı haline gelmesinden kaynaklandığıdır.
 Ekonomik ,sosyal,siyasal ve yönetsel boyutları olan bir dönüşümü
ifade etmektedir.
 Kamusal faaliyet alanın küçültülmesini ve küçültülen alanın da özel
kesim yönetim anlayışı doğrultusunda yeniden yapılandırılmasını
öngörmektedir.
 Bu süreç , ideolojik ,teorik ve küresel meydan okumalar şeklinde
hükümetlerin kamu hizmetlerinde büyük dönüşümler yapmalarına
neden olmuştur.

İki değişim;
 Kamu sektöründe özel sektörleşme eğilimi
 Örgütlemede temel ilke olan bürokrasiden uzaklaşma eğilimi olarak
belirtilmektedir.

Yeni sağ teorislerine göre; en iyi yönetim özel sektör disiplini
altında gerçekleşecektir.




Siyasal kontrol artırılmakta
Bütçe harcamalarına tasarrufa gidilmekte
Profesyonel özerklik ve kamu hizmeti birlikleri zayıflatılmakta
Bürokrasinin doğal yetersizlikleri giderilmeye çalışılmaktadır.

Yeni sağ düşünceyi savunanlar;
◦ Devletin küçültülmesini
◦ Kamu sektörünün faaliyet alanının daraltılmasını
böylece piyasa ekonomisinin kendi koşul ve kurallarına
göre çalışma imkanlarını genişletilebileceğini öne
sürerler.
 Bu yönüyle yeni sağ en önemli kaynağını ekonomik
liberalizmde bulmaktadır.
Yeni Sağ ve Kamu Sektörü Reformları

Serbestleştirme (Deregulasyon)

Özelleştirme
Serbestleştirme

Genel olarak devletin sektörler üzerindeki
hukuki düzenleme ve kısıtlama, dolayısıyla
kontrol etme yetkisinin kısıtlanmasını, bazı
alanlarda da kaldırılmasını içermektedir.

Kamu tekellerin tekel olma niteliğinin
kaldırılarak, alana devlet yanında,özel sektörün
de serbestçe girebilmesine imkan verilmesini ve
böylece rekabet ortamının oluşmasına katkıda
bulunmasını da kapsamaktadır.
Serbestleştirme sonucunda kamu
yönetimindeki gelişmeler:
a.
b.
c.
d.
e.
Performans aracılığıyla etkinliğin ve verimliliğin
değerlendirilmesi
Yönetim sürecinde kullanıcıların da yer
almasıyla,karar verme mekanizmalarında
kullanıcıların etkinliklerinin artırılması
Kamu kuruluşlarında şirketleşme sürecinin
başlatılması
Özel ve kamu kuruluşları arasında rekabet
sağlanması,kamu özel işbirliğine gidilmesi ve
geleneksel kamu-özel sınırlarının kaldırılması.
Ayrıca, serbestleştirme de, yönetim gücünün
merkezileşmesi yerine rekabetin artırılmasını da
gerektirmektedir.
Özelleştirme

Genel olarak özelleştirme, sosyal faaliyetlerde hükümetin etkinliğinin
azalmasını, özelde ise mal ve hizmetlerinin mülkiyetinin kamu
sektöründen özel sektöre transferini ifade etmektedir.

Daha geniş anlamda, özellikle ekonomik etkinlikleri bakımından
küçültülmüş bir devletin;serbest piyasa ekonomisi uygulamasının
önündeki tüm engellerin kaldırıldığı bir ekonomik ve toplumsal
düzen yaratmaya yönelik karar,eylem ve işlemlerin tümünüdür.

Dar anlamda, sermayesinin kısmen ya da tamamen özel kişi veya
kurallara satılması anlamına gelmektedir.

Özelleştirme felsefi kaynağını,
bireycilik,
özgürlük, kendiliğinden düzen ve serbest
piyasa ekonomisi ile sınırlandırılmış devlet
ilkelerinden hareket eden yeni sağ akım
oluşturmuştur.

Özelleştirme yeniden yapılanmanın ana
eksenlerinden
biridir.
Amacı,
politik
müdahalelerle zarar eden ve bu yüzden
topluma haksız ve akılcı olmayan bir yük haline
gelen kuruluşlarından kurtulmaktır.

Başka bir nokta ise, özelleştirme uygulamaları;
 kamu harcamalarının daraltılması, kamu açıkların giderilmesi,
 sermaye mülkiyetinin tabana yayılması, kamu hizmetlerinde verimliliğin
sağlanması, serbest piyasa ekonomisinin geliştirilmesi gibi amaçlara
dayandırılmaktadır.
•
Bu süreçte özelleştirme uygulamalarının arkasında dört temel
baskı vardır.:
 Bunlardan birincisi, daha iyi yönetim ve daha az maliyet talep eden
pragmatik baskılar
 İkincisi, devletin büyümesini bir tehlike olarak gören ve daha az
yönetim talep eden ideolojik baskılar
 Son olarak kamu sistemini çok bürokratikleşmiş, profesyonelleşmiş ve
koruyucu bulan ve halkın daha çok seçme hakkına sahip olmasını
savunan popülist baskılardır.

Özelleştirme yöntemler; özel sektörün önündeki kamusal
engelleri kaldıran yasal ve kurumsal serbestleştirme, blok satış,
halka arz, kiralama, yönetim devri, imtiyaz gibi uygulamalar.
Türkiye’ye Yansımaları

Ekonomik alanda serbest piyasa ekonomisine geçiş, siyasal ve
yönetsel alanda devlet yapısının liberalleşmesi.

Yeni kamu yönetim anlayışının ve yeni sağın en önemli ilkelerinden
biri olan devletim minimize edilmesi (özelleştirme)

Kamuda yasal-yapısal serbestleşme yani yani kamu mal ve
hizmetlerdeki sübvasyiyonların kaldırılması ve tasarruf önlemleri ya
da politikalarıdır.

1990’dan itibaren kamu hizmetlerinde kalite, vatandaş odaklık,
yönetişim,katılım,hesap verebilirlik,saydamlık,esnek örgüt yapıları ve
performansa dayalı yönetim (idari reform )

Bürokrasi odaklı bir yönetim anlayışından vazgeçilerek ,kamu
yönetimi karşısında vatandaş ve sivil toplum yeniden
keşfedilmiş;karşılıklı roller ve sorumluluklar yeniden tanımlanması

Ömür boyu istihdam yerine sözleşmeli personel uygulaması