Avrupa Birliği

Avrupa Birliği
Avrupa Birliği (AB), 27 ülkeden oluşan uluslararası örgüt. 1992 yılında Maastricht Anlaşması
ile kurulan ve bu ismi alan birliğin yasal zeminini 1 Şubat 2003'te yürürlüğe giren Nice
Anlaşması oluşturur. Avrupa Birliği'nin temelini, II. Dünya Savaşı sonrasında sanayi
bakımından özellikle önemli iki temel hammadde olan kömür ve çelik sektörünü
güçlendirmek ve bunları uluslarüstü bir otorite ile kontrol ederek barışı sürdürmek amacıyla
1951'de kurulan Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu oluşturmaktadır. Avrupa Kömür ve Çelik
Topluluğu, 18 Nisan 1951'de Belçika, Almanya, Fransa, Hollanda, Lüksemburg ve İtalya
arasında imzalanan Paris Antlaşması (1951) ile kurulmuştur. Yine bu ülkelerin imzaladığı 25
Mart 1957 tarihli Roma Antlaşması ile bir başka topluluk daha, Avrupa Atom Enerjisi
Topluluğu (Euratom) eklendi ve bu anlaşmayla, aynı tarihte Avrupa Ekonomik Topluluğu
(AET) kurulmuş oldu. 1958'de yürürlüğe giren Roma Antlaşması üye ülkeler arasında önce
gümrük birliğini, yani malların gümrük vergisi ödenmeksizin üye ülkeler arasında serbestçe
alınıp satılmasını öngörmüştür. Bu yapının oluşturulmasının öncüleri Fransız Planlama
Teşkilatı Başkanı Jean Monnet ve Dışişleri Bakanı Robert Schuman olmuştur. Jean Monnet
ve ekibinin titizlikle hazırlamış olduğu ve Robert Schuman'ın 9 Mayıs 1950'de ilan ettiği
metin "Schuman Bildirgesi" adını alacak ve daha sonraları 9 Mayıs , Avrupa Günü olarak
kabul edilecekti.
Ancak Roma Antlaşması'nda nihai hedef sadece ekonomik değil ortak tarım, ulaştırma,
rekabet gibi diğer birçok alanda ortak politikalar oluşturulması, ekonomik politikaların
yakınlaştırılması, ekonomik ve parasal birlik kurulması, ortak bir dış politika ve güvenlik
politikası oluşturulmasıdır. Belirtilen bu amaçlara, süreç içerisinde daha sonra imzalanacak
olan diğer anlaşmalarla aşamalı olarak ulaşılmaya çalışılmıştır. Şu an itibariyle, Maastricht
Antlaşması (1992) (Avrupa Birliği'ni kuran antlaşma sayılmaktadır), Amsterdam Antlaşması
(1999) ve Nice Antlaşması (2003) sonrasında Avrupa Birliği, bazı üyeler dışında parasal
birliğe girmiş (Avro), Ortak Dışişleri ve Güvenlik Politikasını benimsemiş, Adalet ve
İçişlerinde, suça ilişkin konularda Polis ve Hukuk işbirliğine karar vermiştir.
•
Belçika
•
Fransa
•
Almanya (Batı)
•
İtalya
•
Lüksemburg
•
Hollanda
•
1973'te: Danimarka, İrlanda ve Birleşik Krallık
•
1981'de: Yunanistan
•
1986'da: Portekiz ve İspanya
•
1990'da: Doğu ve Batı Almanya'nın birleşmeleri sonucu, üye ülke sayısı artmamasına
rağmen, AB'nin sınırları genişledi ve nüfusu arttı.
•
1995'te: Avusturya, Finlandiya ve İsveç
•
2004'te: Güney Kıbrıs Rum Kesimi, Çek Cumhuriyeti, Estonya, Macaristan, Letonya,
Litvanya, Malta, Polonya, Slovakya, Slovenya
•
2007'de: Bulgaristan, Romanya