16.06.2017 Fen Edebiyat Fakültesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Organik Kimya Tek Ders Sınavı CEVAP ANAHTARI 1) Aşağıdaki verilen terimleri tanımlayarak birer örnek veriniz. (25 P) Organik Kimya: Karbon temelli bileşiklerin yapılarını, özelliklerini, tepkimelerini ve sentez yollarını inceleyen kimya dalıdır. Karbon (C) ve Hidrojen (H) içeren bileşiklerdir. Diğer elementlerde ( Oksijen(O), Azot (N). ) bileşik yapısında bulunuyorsa Fonksiyonel Gruplar olarak adlandırılır. Alkanlar, alkoller, Karboksilik asitler vb. Kovalent Bağ: İki atom arasında, bir veya daha fazla elektronun paylaşılmasıyla karakterize edilen kimyasal bağın bir tanımıdır. Genellikle bağ, ortaya çıkan molekülü bir arada tutan ortak çekim gücü olarak tanımlanabilir. CH4, CH3OH, H2O, Br2 vb. Enatiyomer: Bir kiral molekül ayna görüntüsü kendisi ile üst üste çakışmayan molekül, bir akiral molekül ise ayna görüntüsü ile üst üste çakışan molekül olarak tanımlanmaktadır. sp3 hibriti yapmış olan herhangi bir karbon atomuna eğer dört farklı gurup bağlı ise, bu molekül iki farklı uzaysal diziliş gösterir. Bu iki molekül her biri eldiven örneği gibi aslında birbirinden farklı moleküllerdir ve bunlara birbirinin enentiomeri denir. Elektrofil: Kimyada elektrofil, elektronlara tutunan reaktif anlamına gelir. Elektrofiller pozitif yüklü veya elekronca zengin merkeze tutunmuş boş orbitale sahip nötral türlerdir. Kimyasal reaksiyona nükleofile bağlanmak için bir elektron çifti kabul ederek girer. Ketonlar, Karboksilik asitler vb. Nükleofil: Elektronca zengin olan reaktif anlamına gelir. Nükleofiller negatif yüklü veya elekronca fakir merkeze tutunmuş nötral türlerdir. NH2, R-OH, R2NH, CH3MgCl 2) Bilinen Asit-Baz çeşitlerini yazarak bunlardan Lewis asit tanımını yaparak bir örnek veriniz? (20P) Lavoiser (1789), Arrhenius (1887), Bronsted-Lowry (1923), Lewis (1923), HOMO/LUMO (1960) ve Usanovich.asit ve baz tanımları bilinen asit baz tanımlarıdır. Elektron çifti alan (akseptör) maddeye Lewis asidi, elektron çifti veren(donor) maddeye Lewis bazı denir. Bağlanmada baz tarafından sağlanan elektron çifti kullanılır(koordine kovelent bağ). Lewis asitleri; FeCl3, AlCl3 vb. Lewis Bazları; NH3, R2NH vb. 3) Aşağıda verilen moleküllerde belirtilen kovalent bağları oluşturan melez ve atomik orbitalleri belirtiniz. (15P) 4) a) Aşağıda kimyasal formülleri verilen bileşiklerin isimlerini (IUPAC sistemine göre) yazınız. (10P) b) Aşağıda IUPAC isimleri verilen bileşiklerin formüllerini yazınız. (10 P) 5) Aşağıda verilen tepkimede (S)-2-bromobütan bileşiğinin ilgili şartlar altında SN1 ve SN2 tepkimelerini mekanizmalarını da yazarak oluşan ürün veya ürünleri isimlendiriniz. (20P) SINAV SÜRESİ: 60 dk. BAŞARILAR… Yrd. Doç. Dr. Sinan BAYINDIR