Halka Arz Seyri

www.pwc.com.tr
Halka Arz Seyri:
Türkiye’ye Bakış
2013 yılının ikinci
çeyreği
Sermaye Piyasaları
Giriş
Pegasus’un
Nisan ayında
gerçekleşen
halka arzından
278 milyon Euro
elde edildi ve
bu, son 12 ayda
gerçekleşen en
büyük halka arz
oldu
İstanbul Borsası hisse
senetleri piyasasının sakin
geçtiği ilk çeyreğinden sonra,
2013’ün ikinci çeyreğinde
toplamda yalnızca bir halka
arz ile, birinci çeyrekte elde
edilen fonun yaklaşık 4 katı
elde edildi.
2013 yılının ikinci
çeyreğinde, hem Ulusal
Pazar’da hem de Gelişen
İşletmeler Pazarı’nda (“GİP”)
toplamda 10 halka arzdan
421 milyon Euro elde edildi.
Buna karşılık, 2013 yılının ilk
çeyreğinde yalnızca bir halka
arzdan 106 milyon Euro;
2012 yılının ikinci çeyreğinde
ise 9 halka arzdan 88 milyon
Euro elde edilmişti.
2013 yılı ikinci çeyreğine ait
istatistikler, ortalama halka
arz değerinin arz başına
42 milyon Euro olduğunu
gösteriyor. Pegasus halka
arzının hariç tutulması
halinde ( istisnai bir tutar
olması sebebiyle), ortalama
halka arz değeri, arz başına
yaklaşık 16 milyon Euro
olmuştur. Bu da, bu yıl
daha büyük halka arzlar
konusunda artan bir eğilim
olduğunu gösteriyor. 2012
yılındaki ortalama halka arz
değeri, işlem başına yalnızca
10 milyon Euro’ydu.
2013 yılının ilk çeyreğine
ilişkin raporumuzda da
bahsettiğimiz gibi, küçük
2
PwC
şirket halka arzları, Sermaye
Piyasaları Kurulu’nun 2013
yılı başlarında getirdiği,
40 milyon TL’nin altındaki
işlemler için zorunlu
yüklenim gerekliliklerinden
dolayı düşebilir.
GİP’te 2013 yılının ilk
çeyreğinde herhangi bir
işlem olmamıştı ancak, 2013
yılının ikinci çeyreğinde
4 işlemde işlem başına ile
toplamda yaklaşık 2,4 milyon
Euro elde edilmiştir. 2012
yılının ikinci çeyreğinde,
GİP’te toplamda arz başına
3 milyon Euro elde edilen 3
halka arz gerçekleştirildi.
2013 yılının sonlarına doğru
ilerlerken, Türk sermaye
piyasası faaliyetlerinin
görünümü, uluslararası
piyasalardaki gelişmeler
nedeniyle olumlu değildir.
Bunda; özellikle ABD Merkez
Bankası’nın dünya çapında
gelişmekte olan piyasaları
olumsuz etkileyen para
politikası ile ilgili yaptığı
açıklamalar etkili olmuştur.
Ayrıca, son dönemde
gerçekleşen yurt çapındaki
protesto hareketleri yatırımcı
güvenine zarar verebilir
ve ülkenin risk primini
artırabilir.
2012 – 2013 döneminde üç aylık dönemler halinde yapılan halka arzlar
€ mn
450,0
12
400,0
10
350,0
300,0
8
GİP
6
Ulusal Pazar
4
Halka arz sayısı
250,0
200,0
150,0
100,0
2
50,0
0
0,0
2Ç 2012
3Ç 2012
4Ç 2012
1Ç 2013
2Ç 2013
Yoldaki halka arzlar
2013 yılının ikinci çeyreğinde
Ulusal Pazar’da işlem görmek
için 4 başvuru ve GİP’te işlem
görmek için aynı dönemde 4
başvuru yapıldı. Toplamda
bekleyen başvuru sayısı,
Ulusal Pazar için 8 ve GİP için
ise 5’tir.
Halka Arz Seyri
3
Halka arz sonrası performans
Son 12 ayda gerçekleşen, en büyük 5 halka arzın 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle halka arz
sonrası fiyat performansına ilişkin tablo aşağıda gösterilmektedir.
Son 12 ayda gerçekleşen en büyük 5 halka arz
Şirket
Tarih
Elde edilen
tutar (€mn)
Pegasus Hava Taşımacılığı A.Ş.
04.2013
277,5
Halk Gayrimenkul Yatırım
Ortaklığı A.Ş.
02.2013
105,6
Tümosan Motor ve Traktör
Sanayi A.Ş.
11.2012
52,2
Panora Gayrimenkul Yatırım
Ortaklığı A.Ş.
05.2013
43,1
Teknosa İç ve Dış Ticaret A.Ş.
05.2012
42,3
2013 yılının ikinci çeyreğinde gerçekleştirilen halka arzlara bakıldığında,
Pegasus’un 277,5 milyon Euro’luk işlem büyüklüğü 2012 yılından beri yapılan
en büyük halka arzdır.
30 Haziran 2013 itibariyle halka arzdaki fiyata kıyasla hisse bedeli
50%
43%
40%
30%
26%
24%
20%
10%
0%
-10%
TKNSA
TMSN
PGSUS
-7%
-10%
PAGYO
HLGYO
-20%
En büyük 5 halka arzın işlem sonrası performansı değişkenlik göstermektedir.
Teknosa, Tümosan ve Pegasus, 30 Haziran 2013 itibariyle halka arz değerine göre
daha yüksek bir değerden işlem görürken, Panora GYO ve Halk GYO, ilk halka arz
fiyatının altından işlem görmüştür.
4
PwC
Bazı hisse senetlerinin BIST 100 endeksine oranla
performansı
Teknosa
¨
%
1,30
15
1,20
14
13
1,10
12
1,00
11
0,90
10
9
0,80
Hisse fiyatı
8
7
0,60
6
.0
17
17
13
6.
5.
.0
.0
4.
13
13
13
3.
17
17
.0
.0
17
17
.0
2.
1.
13
13
12
2.
.1
17
17
.1
1.
0.
.1
17
17
12
12
12
9.
.0
.0
8.
7.
17
.0
17
17
12
12
12
6.
.0
.0
5.
12
0,70
17
BIST-100’e
oranla
performans
Pegasus
¨
%
1,60
26,5
1,50
1,40
21,5
1,30
1,20
16,5
1,10
1,00
11,5
0,90
0,80
BIST-100’e
oranla
performans
Hisse fiyatı
6,5
0,70
13
6.
.0
27
13
6.
.0
20
13
13
.0
6.
3
06
.0
6
.1
13
5.
.0
30
13
5.
.0
23
13
5.
.0
16
13
5.
.0
09
5.
.0
02
4.
.0
25
13
1,5
13
0,60
Halka Arz Seyri
5
Halk GYO
1,20
¨
%
1,4
1,00
1,35
1,3
0,80
1,25
0,60
1,2
0,40
BIST-100’e
oranla
performans
Hisse fiyatı
1,15
0,20
1,1
-
1,05
22.02.13
22.03.13
22.04.13
22.05.13
22.06.13
Tümosan
¨
%
1,50
7
1,40
6
1,30
5
1,20
1,10
4
1,00
3
0,90
2
0,80
0
13
.0
05
05
05
.0
.0
5.
4.
.1
3
.0
3
05
05
05
.0
.0
2.
13
1.
13
2.
.1
05
Hisse fiyatı
6.
13
0,60
13
1
12
0,70
BIST-100’e
oranla
performans
Panora GYO
¨
1,30
%
4,8
1,20
4,7
1,10
4,6
1,00
0,90
4,5
0,80
4,4
0,70
4,3
0,60
6
PwC
28.06.13
26.06.13
24.06.13
22.06.13
20.06.13
18.06.13
16.06.13
14.06.13
12.06.13
10.06.13
08.06.13
06.06.13
04.06.13
02.06.13
31.05.13
29.05.13
4,1
27.05.13
0,40
25.05.13
4,2
23.05.13
0,50
BIST-100’e
oranla
performans
Hisse fiyatı
Ekonomik Görünüm
Beklenen sermaye piyasası faaliyeti, ekonomik görünüme oldukça bağlı olacaktır.
GSYH
Türkiye ekonomisi, 2013 yılının
ilk çeyreğinde geçen senenin
aynı dönemine kıyasla (%2,2’lik
piyasa beklentisinin üzerinde)
%3 oranında büyümüştür.
Son alınan rakamlarla, Türk
ekonomisinin büyüklüğü 1,44
milyar TL’ye çıkmıştır (2012
yılı sonunda 786 milyar dolar
olan GSYH 805 milyar dolara
yükselmiştir).
Mevsim ve takvim etkisinden
arındırılmış büyüme
rakamlarına baktığımızda, Türk
ekonomisi, takvim etkisinden
arındırılmış olarak, bir önceki
yılın aynı dönemine kıyasla
%3,7’lik bir büyüme sağlamış
iken bir önceki çeyreğe kıyasla
%1,6 oranında büyümüştür.
Üretime dayalı GSYH’a
baktığımızda, mali
aracılık, 2013 yılı ilk çeyrek
rakamlarının arkasındaki temel
faktörlerden biri olmuştur;
mali aracılık yıllık %6,5’lik bir
büyüme sağlarken GSYH’nin
0,8 yüzde puan daha yüksek
gerçekleşmesini sağlamıştır.
İki çeyrek üst üste daraldıktan
sonra 2012 yılının son
çeyreğinde iyileşmeye başlayan
inşaat sektöründe toparlanma
sürmüş ve ilk çeyrekte %5,9’luk
en yüksek ikinci büyümeyi
sağlayarak, katkısı 0,3 yüzde
puanı olarak gerçekleşmiştir.
Sanayi kalemi, sanayi üretimi
rakamlarından gördüğümüz
üzere sınırlı da olsa toparlanma
kaydetmektedir, buna göre
sanayi üretimi %2,8 artmış
ve GSYH’a 0,7 yüzde puanlık
katkıda bulunmuştur (finansal
aracılıktan sonra ikinci en iyi
katkı). Benzer bir iyileşme
de, imalat sanayisi tarafından
yönlendirilen ticaretin
canlanmasında sağlanmıştır ve
bir önceki yılın aynı dönemine
göre %2,9 oranında büyüme
sağlanmış ve 0,4 yüzde
puanıyla üçüncü en yüksek
katkı olmuştur.
Neredeyse İki Katına
Çıkan Kamu Yatırımları
Piyasa oyuncularının neredeyse
tamamının beklediği ve öncü
göstergelerin de halihazırda
gösterdiği gibi, tüketici
harcamaları canlanmaya
başladı. Genel ekonomide
%70’ün üzerinde bir payla,
nihai özel tüketim %3,9’luk
bir büyüme gerçekleştirdi
ve GSYH’ı 2,1 yüzde puanı
oranında artırdı. Ancak, özel
yatırımlardaki önemli oranda
düşüş (%9,1), 2,1 yüzde
puanlık negatif katkıyla,
tüketimlerin pozitif etkisini
nötrledi.
ne tetiklemiştir? Cevap “Kamu
Sektörü”dür. Açıklanan
son rakamlara göre, devlet
harcamaları %7,2 oranında
artmış ve bu da ekonomik
büyümeye 0,7 yüzde puan
katkıda bulunmuştur. Ancak,
kamu yatırımları baş rolü
oynamış ve 2013 ilk çeyreğinde
sürpriz bir şekilde %81,9
oranında artmış ve GSYH’ın
2,2 yüzde puan artıran kalem
olmuştur. Bu da, 2013’ün
ilk çeyreğindeki GSYH
büyümesinin %73’üne eşittir.
Böylece, kamu sektörü
büyümenin arkasındaki temel
faktör olmaya devam etmiştir.
Artan tüketici harcamaları,
ithalatın canlandırılmasıyla
yeniden dengelemenin ters
yöne çevrilmesine neden
olmuştur (2011 yılının
son çeyreğinde görmeye
başladığımız). İthalat, TÜİK
GSYH rakamlarına göre, 2013
yılının ilk çeyreğinde %3,2
oranında artmış ve ihracat ise
bir önceki yılın aynı dönemine
kıyasla %3,4’lük bir büyüme
kaydetmiştir. Dolayısıyla, net
ihracat katkısı ilgili dönemde
sıfır olmuştur.
Peki, harcama tarafında,
%3’lük ekonomik büyümeyi
Halka Arz Seyri
7
Yıllık Büyüme Oranı (%)
9,2%
8,4%
8,8%
6,9%
5,0%
4,7%
4,0%
2,2%
5,0%
3,0%
0,7%
2015T
2014T
2013T
1Ç 2013
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
2005
-4,8%
Kaynak: TÜİK, Orta Vadeli Program, PwC Türkiye
Enflasyon
TÜİK tarafından yayımlanan
enflasyon rakamlarına göre,
tüketici fiyatları Haziran
2013’te %0,76 oranında
artmış ve bu oran, %0,1’lik
piyasa beklentilerini aşmıştır.
Son açıklanan rakamlara
göre, yıllık enflasyon Mayıs
ayında %6,51’den %8,3’e
çıkmıştır. Yılın ilk altı ayı
için bir önceki yılın aynı
döneminde %9,9 olan yıllık
ortalama enflasyon, bu yıl
%7,1 olarak gerçekleşmiştir.
Haziran 2013’teki yüksek
enflasyon rakamlarının
arkasındaki birincil etmen,
%1,82 oranında artan ve
TÜFE’nin 0,43 yüzde puanı
artmasına neden olan gıda ve
alkolsüz içki kalemidir (büyük
ölçüde işlenmemiş gıdadaki
artıştan kaynaklanmıştır).
Ulaşım, hem aylık hem de
yıllık tüketici enflasyonunun
artmasındaki diğer önemli
8
PwC
kalemdir. İlgili kalemdeki bir
önceki aya göre gerçekleşen
%1,49’luk artış, benzin
fiyatlarındaki ve son
dönemde TL’deki değer
kaybına bağlı olarak otomobil
fiyatlarındaki artıştan
kaynaklanmıştır. Ulaşım, aylık
TÜFE’nin 0,26 yüzde puanı
artmasına neden olmuştur.
Giyim ve ayakkabı kalemi,
mevsimsel etkilerle
enflasyonun düşmesine neden
olmuştur; aylık düşüş %1,74
seviyesinde gerçekleşirken,
enflasyonu 0,12 yüzde puan
düşürmüştür.
TÜFE’nin temel harcama
gruplarında oluşan yıllık
değişimlere baktığımızda, bir
önceki yılın aynı dönemine
kıyasla en yüksek değişikliğin
%16,09 ile alkollü içkilerde
ve tütünde olduğu, gıda ve
alkolsüz içeceklerin ise bir
önceki yılın aynı dönemine
kıyasla, enflasyonu en fazla
yükselten kalem olduğu
görülmüştür (%3,10).
Çekirdek enflasyon
rakamlarına baktığımızda,
özel kapsamlı TÜFE’ye ilişkin
bütün göstergeler, Haziran
ayında aylık bazda bir artış
olduğunu göstermektedir.
Temel çekirdek enflasyon
kalemlerine bakıldığında
ise, H ve I endeksi, Haziran
ayında sırasıyla %0,43 ve
%0,41 oranında artmış ve
yıllık olarak da %6,1 ve %5,6
oranında gerçekleşmiştir.
Üretici fiyatları, Haziran
2013’te %1,46 artarken,
yıllık PPI (üretici fiyat
endeksi) %5,23 oranında
yükselmiştir. 2013 yılının
ilk altı ayı için, üretici fiyat
endeksi, bir önceki yılın aynı
dönemine kıyasla ortalama
%2,5 oranında bir artış
göstermiştir.
Yıl sonu enflasyonu (2013=100 bazlı TÜFE)
14,0%
12,0%
10,0%
9,35%
10,45%
10,06%
9,65%
TCMB
Tahmini
5,3%
8,39%
7,72%
8,30%
8,0%
6,53%
7,30%
6,40%
6,16%
6,0%
4,0%
2,0%
0,0%
2004
2005
2006
2007
TÜFE (Gerçekleşen)
2008
2009
2010
2011
TÜFE (Hedef)
2012
1Ç
2013
2Ç
2013
Kaynak: TÜİK, TCMB, PwC Türkiye
Ekonomik Görünüm
Özeti
2013 yılının ilk çeyreğine
ilişkin ekonomik
büyüme verileri, tüketici
harcamalarında gözlenen artış
ve sektörlerdeki iyileşmeler
gibi beklentilerin somut
sonuçları olması açısından
önemlidir ve rakamlar
olumludur. Rakamlar ayrıca
mevsim ve takvimden
arındırılmış verilerle
desteklenmektedir.
Ancak, harcama tarafında,
ilerisi için bazı aşağı yönlü
riskler de taşımaktadır. Buna
göre, Türkiye ekonomisi,
bu yılın ilk çeyreğinde
kamu sektörü sayesinde
büyüme kaydetmiştir ve bu
büyümenin sürdürülebilirliği
bir soru işaretidir. Evet,
önümüzdeki yerel (2014) ve
genel seçimler (2015), kamu
yatırımları ve harcamaları
için motive edici bir etken
olacaktır ancak bunlar yapısal
iyileştirmelerden ziyade tek
seferlik kalemlerdir.
Ayrıca, yeniden dengelemenin
olumlu etkileri (son 5
çeyrekteki önemli bir
katkı), artan özel tüketim
ve ithalat ile durmuş gibi
görünmektedir. Bu nedenle,
Türkiye’nin özel yatırımları
ve ihracatları artırmak için
bazı önlemler alması gerektiği
sonucunu çıkarabiliriz.
artışlar, Türkiye Cumhuriyeti
Merkez Bankası’nın enflasyon
tahminine ve hedefine
ulaşılmasında engel teşkil
edebilir.
Sanayi üretimi ve diğer
öncü göstergeler, Türkiye
ekonomisinin, 2013
yılında %4’lük Orta Vadeli
Programının altında
kalacağını göstermektedir.
Enflasyon görünümü için,
Türk Lirasının son dönemdeki
değer kaybı (Fed’in tahvil alım
programını azaltacağına dair
sinyallerinin ardından diğer
Gelişmekte Olan Ülke para
birimlerinde olduğu gibi) ve
işlenmemiş gıdadaki önemli
Halka Arz Seyri
9
PwC Türkiye
PwC, tüm dünyada en üst
düzey sektör uzmanlığı ile
sunduğu denetim, vergi ve
danışmanlık hizmetleri ile
müşterilerine aradıkları
değeri katar.
158 ülke 180.000’i aşkın
çalışanı ile PwC yeni bir
yaklaşım ve pratik tavsiyeler
üretmek üzere müşterileri ile
düşünce, deneyim ve çözüm
önerilerini paylaşır.
PwC 1981’den bugüne
faaliyet gösterdiği Türkiye’de,
İstanbul’da iki, Ankara’da,
Bursa’da ve İzmir’de birer
ofis olmak üzere toplam 5
ofiste, yaklaşık 1.350 kişilik
profesyonel kadrosu ile
Türk iş dünyasının aradığı
değeri yaratmak için hizmet
sunmaktadır.
İletişim
Mert Tüten
Umurcan Gago
Denetim Hizmetleri Şirket Ortağı
Tel: + 90 (212) 326 6066
E-posta: [email protected]
Vergi ve Mali Hukuk Hizmetleri Şirket Ortağı
Tel: + 90 (212) 326 6098
E-posta: [email protected]
Sertu Talı
Serkan Tarmur
Denetim Hizmetleri Kıdemli Müdürü
Tel: + 90 (212) 326 6784
E-posta: [email protected]
Danışmanlık Hizmetleri Şirket Ortağı
Tel: +90 (212) 326 5304
E-posta: [email protected]
Serkan Aslan
Danışmanlık Hizmetleri Direktörü
Tel: + 90 (212) 376 5330
E-posta: [email protected]
© 2013 PwC Türkiye. Tüm hakları saklıdır. Bu belgede “PwC” ibaresi, her bir üye şirketinin ayrı birer tüzel kişilik olduğu PricewaterhouseCoopers
International Limited’in bir üye şirketi olan PwC Türkiye’yi ifade etmektedir. “PwC Türkiye”, Başaran Nas Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali
Müşavirlik A.Ş., Başaran Nas Yeminli Mali Müşavirlik A.Ş. ve PricewaterhouseCoopers Danışmanlık Hizmetleri Ltd. Şti. ticari unvanları ile Türkiye’de
kurulmuş tüzel kişiliklerden oluşan PwC Türkiye organizasyonunu ifade ve temsil etmektedir.