uyku bozuklukları sınıflaması

UYKU BOZUKLUKLARI
SINIFLAMASI
Dr. Gündeniz ALTIAY
Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi
Göğüs Hastalıkları EDİRNE
UYKU BOZUKLUKLARI SINIFLAMASI
• Modern anlamda ilk sınıflama 1979 yılında,
• 1991 yılında American Academy of Sleep
Medicine (AASM) tarafından “Uluslararası
Uyku Bozuklukları Sınıflaması (ICSD-1)” ,
• 1997 ve 2001’de küçük revizyonlar yapılıyor.
• En son AASM 2005 yılında yeni uyku
bozuklukları sınıflamasını ICSD-2 adı ile
yayınlamıştır.
Neden ICSD-2
• Uyku hastalıklarının tanı ve tedavisindeki son
gelişmelere uygun,
• Rasyonel ve bilimsel geçerliliği var,
• Kanıta dayalı tanımlar,
• Uluslar arası ICD-10 sistemine uygun hastalık
kodları bulunur.
ICSD-2
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
İnsomniler
Uykuda solunum bozuklukları
Solunum bozukluğuna bağlı olmayan hipersomniler
Sirkadyen ritim uyku bozuklukları
Parasomniler
Uyku ile ilişkili hareket bozuklukları
İzole semptomlar, normal varyantlar
Diğer uyku bozuklukları
1- İNSOMNİA
Uyku için yeterli zaman ve fırsat olmasına
rağmen, uykuya başlamada, süresinde ve
bütünlüğünde tekrarlayıcı güçlükler
yaşanması ve bunların gündüz işlevlerinde
bozulmaya yol açması olarak
tanımlanmıştır.
1- İNSOMNİA
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Akut insomnia
Psikofizyolojik insomnia
Paradoksal insomnia
İdiopatik insomnia
Mental bozukluklara bağlı insomnia
Uyku hijyen yetersizliği
Çocukluk çağı davranışsal insomnia
1- İNSOMNİA
8. Medikal bozukluğa bağlı insomnia
9. İlaç veya maddeye bağlı insomnia
10. Nonorganik insomnia
11. Fizyolojik insomnia (organik insomnia)
2- Uykuda Solunum Bozuklukları
Uyku sırasında solunum şeklinde
patolojik düzeydeki değişikliklere bağlı
olarak gelişen ve hastalarda morbidite
ve mortalitenin artmasına yol açan klinik
tablolara denir.
2- Uykuda Solunum Bozuklukları
A. Santral uyku apne sendromu
B. Obstrüktif uyku apne sendromu
C. Uykuyla ilişkili hipoventilasyon ve
hipoksemik sendromlar
D. Uykuya bağlı diğer solunumsal hastalıklar
2- Uykuda Solunum Bozuklukları
A. Santral uyku apne sendromu:
1. Primer santral uyku apne sendromu
2. Tıbbi sorunlara bağlı diğer santral uyku
apneler;
a. Cheyne Stokes solunumu
b. Yüksekliğe bağlı periyodik solunum
c. Bir medikal soruna bağlı santral uyku apne
(a ve b dışı)
2- Uykuda Solunum Bozuklukları
3. İlaç ve madde bağımlılığına bağlı santral
uyku apne sendromu
4. İlaç ve madde bağımlılığına bağlı diğer USB
5. İnfant primer uyku apnesi
2- Uykuda Solunum Bozuklukları
B. Obstrüktif Uyku Apne Sendromu:
1. Erişkin obstrüktif uyku apne sendromu
2. Çocukluk obstrüktif uyku apne sendromu
2- Uykuda Solunum Bozuklukları
C. Uykuya Bağlı Hipoventilasyon ve
Hipoksemik Sendromlar
1. Uykuya bağlı idyopatik non-obstrüktif
hipoventilasyon
2. Konjenital santral alveoler hipoventilasyon
3. Tıbbi durumların neden olduğu uykuya bağlı
hipoventilasyon / hipoksemi
2- Uykuda Solunum Bozuklukları
4. Akciğer parankim ve vasküler patolojilerin
neden olduğu uykuya bağlı hipoventilasyon /
hipoksemi
5. Alt solunum yolları obstrüksiyonunun neden
olduğu hipoventilasyon/hipoksemi
6. Nöromuskuler ve göğüs duvarı rahatsızlığının
neden olduğu hipoventilasyon /hipoksemi
3- Santral Orijinli Hipersomniler
1.
2.
3.
4.
5.
Katapleksili narkolepsi
Katapleksisiz narkolepsi
Tıbbi duruma bağlı narkolepsi
Tekrarlayan hipersomni
Uzun uyku süreli idyopatik hipersomni
3- Santral Orijinli Hipersomniler
6.
7.
8.
9.
Normal uyku süreli idyopatik hipersomni
Davranışsal nedenli yetersiz uyku
Tıbbi duruma bağlı hipersomni
İlaç, madde ve alkol kullanımına bağlı
hipersomni
10. Organik olmayan hipersomni
4- Sirkadyen Ritm Uyku Bozuklukları
1. Şu durumlardan birine bağlı uyku bozukluğu,
a) Uyku uyanıklık sirkadyen düzeninde değişiklikler
b)Uykunun süresini ve zamanını belirleyen dış
faktörler ile endojen sirkadyen ritm arasında
uymsuzluk
2. Buna bağlı insomni ve/veya hipersomni
3. Uyku bozukluğu, sosyal, mesleki bozukluğa neden
olmalı
4- Sirkadyen Ritm Uyku Bozuklukları
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Gecikmiş uyku faz bozukluğu
Erken/öne çekilmiş uyku faz bozukluğu
Düzensiz uyku-uyanıklık ritmi
24 saatten uzun uyku-uyanıklık ritmi
Jet lag sendromu
Vardiyalı çalışanları uyku bozukluğu
Tıbbi bozukluğa bağlı sirkadyen ritm boz.
5- Parasomniler
1. Uyanma Bozuklukları ( NREM uykusundan )
a) Konfüzyonel uyanmalar
b) Uykuda yürüme
c) Uyku terörü
5- Parasomniler
2. REM Uykusu İle İlişkili Parasomniler
a)REM uykusu davranış bozukluğu
b)Tekrarlayıcı izole uyku paralizisi
c) Kabus bozukluğu
5- Parasomniler
3. Diğer Parasomniler
a) Uyku ile ilişkili disosiyatif bozukluk
b) Uyku ile ilişkili enürezis
c) Uyku ile ilişkili inleme
d) Patlayıcı kafa sendromu
e) Uyku ile ilişkili halusinasyonlar
f) Uyku ile ilişkili yeme bozukluğu
g) Sınıflandırılmamış parasomni
h) İlaç veya maddeye bağlı parasomni
i) Tıbbi duruma bağlı parasomni
6- Uyku ile İlişkili Hareket Bozuklukları
1.
2.
3.
4.
Huzursuz bacaklar sendromu
Periyodik ekstremite hareket bozukluğu
Uyku ile ilişkili bacak krampları
Uyku ile ilişkili bruksizm
6- Uyku ile İlişkili Hareket Bozuklukları
5. Uyku ile ilişkili ritmik hareket bozukluğu
6. Sınıflandırılmamış uyku ile ilişkili hareket
bozukluğu
7. İlaç veya maddeye bağlı
8. Tıbbi duruma bağlı
7- İzole Semptomlar, Normal
Varyantları
1.
2.
3.
4.
5.
Uzun uyuyanlar
Kısa uyuyanlar
Horlama
Uykuda konuşma
Hipnik bacak atmaları (jerk)
7- İzole Semptomlar, Normal
Varyantları
6.
7.
8.
9.
Bebeğin selim uyku myoklonusu
Hipnagogik ayak tremoru
Uyku başlangıcında myoklonus
Aşırı fragmente myoklonus
8- Diğer Uyku Bozuklukları
1. Diğer fizyolojik uyku bozukluğu
2. Madde kullanımına veya bilinen bir fizyolojik
duruma bağlı olmayan diğer uyku bozukluğu
3. Çevresel uyku bozukluğu
Apandix A
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Fatal ailesel uykusuzluk
Fibromyalji
Uyku ile ilişkili epilepsi
Uyku ile ilişkili baş ağrıları
Uyku ile ilişkili gastroözofagial reflü
Uyku ile ilişkili koroner arter iskemisi
Uyku ile ilişkili kardiak aritmiler
Uyku ile ilişkili anormal yutkunma, boğulma hissi
ve laringospazm
Apandix B
1.
2.
3.
4.
5.
Mood bozuklukları
Anksiyete bozuklukları
Somatoform bozuklukları
Şizofreni ve diğer psikotik bozuklukları
Bebeklik, çocukluk ve adolesan dönemde ilk
tanı konulan bozukluklar
6. Kişilik bozuklukları