Biyoteknoloji ve Genetik II 111111 MOLEKÜLER EVRİM Prof. Dr. Hilâl Özdağ Moleküler Tekniklerin Avantajları • Moleküler Veriler: – Genetik niteliktedir ve bütün organizmalarda araştırılabilir. – Geniş veri seti oluştururlar. – Aynı karakteristikler kullanılmak suretiyle bütün organizmalar kıyaslanabilir. – Nicelendirilebilir özelliktedir. – Evrim süreci ile ilgili bilgi sağlar. Moleküler Tekniklerin Avantajları Protein Varyasyonu DNA Dizilim Varyasyonu DNA Dizilim Varyasyonu Moleküler Değişim Hızı • Nükleotid değişim hızını hesaplayabilmek için farklı organizmalar arasındaki homolog dizilimlere bakılır. • Bu iki homolog dizilim arasında farklılık gösteren nükleotid sayısı belirlenir. • Mesela fosil kayıtlarına göre birbirlerinden 15 milyon yıl önce ayrılan fare ve sıçanın büyüme hormon geninin dizilimleri karşılaştırılırsa… • Birbirlerinden ayrıldıklarından beri değişen nükleotid sayısı belirlenir. • Aynı nokta birden fazla kez mutasyon uğramış olduğu için nükleotid değişim sayısı iki dizilim arasındaki nükleotid farklılık sayısından fazladır. • Bu nedenle gerçekleşmiş olan gerçek değişim sayısını ortaya çıkarmak için özel matematik modeller geliştirilmiştir. • Nükleotid değişim hızını bulmak için her bir nükleotid noktası için nükleotid değişim sayısı bu iki organizmayı birbirinden ayıran evrimsel zamana bölünür. • Fare ve sıçan büyüme hormonu geni için ortalama nükleotid değişim hızı 8x10-9 Moleküler Değişim Hızı Moleküler Değişim Hızı Moleküler Değişim Hızı Moleküler Değişim Hızı Moleküler Filogeni Sitokrom C Moleküler Filogeni Sitokrom C Moleküler Filogeni Sitokrom C HAYAT AĞACI Primatların Evrimi