Merhabalar. Bu yazımda sizlere varlığını çok da hissetmediğimiz ama onsuz da hiçbir işimizi yapamadığımız bir kurumdan bahsedeceğim: Belediyeler. Belediyelerimiz kentsel yaşamda gerçekleştirdikleri projelerle hayatımıza ENGELSİZ YAŞAM BELEDİYELER ENGELLİLERİN HAYATLARINI KOLAYLAŞTIR- Serkan UMAN // serkan.uman@baskasehir. Asla kullanım amacına uygun yapılmayan engelli rampaları yasak olmaktan öteye engelli kişileri bir kez daha hayata küstürüp eve kapanmalarına neden oluyor. Çünkü binaları yaparken engellileri hiç düşünmeden yapıyorlar. Örneğin; çoğu asansör tekerlekli sandalyelerin girişine uygun olmayan ölçülerde tasarlanıyor. Aynı şekilde yanlış ölçülerde yapılan rampalar ise dar ve dik olması sebebiyle engelliler tarafından kullanılamıyor ve ne yazık ki hayatlarımıza bir engel alanı daha katmış oluyorlar. Mimar ve mühendislerin sosyal yaşamın içerisinde karşılaştığımız mimari engeller adına büyük katkılar sunabileceklerine inanıyor ve şu çağrıyı yapmak istiyorum. Eksiklikler göz önünde bulundurularak ilgili kişi ve kurumların, engelli bireylerin sosyal yaşamlarında rahatlıkla hareket edebildikleri engelsiz projeler tasarlayarak, bunları hayata geçirmelerini bekliyoruz. Ülkemizde uzun yıllar göz ardı edilen ve toplum dışına itilerek yok sayılan engelli bireylerin aslında kentsel mimari ve uygulamalarla toplum dışına itildiği bir gerçek. O nedenle ben buradan tüm Belediye Başkanlarına seslenmek istiyorum. Engelli olan yapılara ve binalara lütfen göre çok büyük değişiklikler ve farklılıklar yapıldı. Sadece İstanbul’la bitmiyor ki sorun, diğer illerde oturan engelliler de aynı sorunu yaşıyor. Özellikle ellerini kullanamayan ağır bedensel engelliler hayatları boyunca tekerlekli sandalyeye bağımlı yaşamak zorunda. Hayatlarını daha rahat sürdürebilmeleri çok da zor değil. Basit mimari çözümler ve insanların bilinçli davranışlarıyla onların hayatını kolaylaştırabiliriz. Bunlar yapılabilirse; engelli bir insan okuluna, iş yerine, hastaneye, alışverişe yani gidebilir, hayatını minimum düzeyde yanında birine ihtiyaç duymayarak yaşayabilir. ENGELLE RUHSAT VERMEYİN! ENGELLILERIN ULAŞIMDAKI ZORLUKLARI Ülkemizde ne yazık ki toplu taşımayı kullanan engellilerin sayısı oldukça az. Sebebi toplu taşıma araçlarının engelliye uygun olmaması, olan araçların ise engelliyi toplu taşıma aracına almayı reddetmesi. Toplu taşıma araçlarını ve durakları yalnızca engelsiz bireyler kullanmıyor. Engelliler, bebek arabası olan ebeveynler veya bir yaşlı durakta beklediği zaman toplu taşımaya nasıl biner veya iner bunları ne yazık ki hiç kimse düşünmüyor. Kaldırımlardan tutun da toplu taşımaya kadar her şeyin engelliler için yapılmasını istiyorum. Mesela engelli bir insan tek başına bir yere gitmek isterse çok zorlanıyor, mutlaka yanında birisinin olması gerekiyor. Kaldırımlar, toplu taşıma araçları, duraklar, engellilere göre olsa; engelli bir insan çok rahatlıkla istediği yere gidip gelebilir. Yeni yeni büyükşehirler de düzenlemeler başladı. Mesela İstanbul’da eskiye 1 ENGELSİZ YAŞAM Belediyelerin Engelliler İle İlgili Yapması Gerekenler Belediyeler engellilere daha iyi nasıl bir hizmet verebilirler? İl ve İlçe Belediyeleri en başta ulaşım sorunlarını çözmelidirler. Belediyelerin mutlaka özel tertibatlı engelli araçları olmalıdır. Bu araçlar özellikle bedensel engelliler için çok önemli ve çok gereklidir. Tekerlekli sandalye kullanan engelliler için bir yerden bir yere gidip gelmek gerçekten çok zor. Her belediyede, bahsettiğim bu araçlardan olursa engelliler konusunda önemli bir adım atılmış olacak. Ben bu konuda bir belediyeye teşekkür etmek istiyorum. İstanbul Büyükşehir Belediyesi gerçekten bu konuda çok duyarlı ve çok güzel hizmet vermektedir. Buradan İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkanı Sayın Kadir TOPBAŞ’A bir kez daha teşekkürlerimi sunuyorum. Diğer belediye başkanlarından da bu konuda Sayın TOPBAŞ ’ı örnek almalarını istiyorum. Bedensel engelli veya görme engelli bireylerin en çok zorlandığı şeylerden birisi de kaldırımlardır. Kaldırımlar engellilere göre yapılmıyor. Yapılsa da kaldırımın tam ortasına ya ağaç dikiyorlar ya da kaldırımı çok yüksek yapıyorlar veya mesafeyi çok dar yapıyorlar. Ayrıca vatandaşlarımız kaldırım rampalarına araçlarını park ediyorlar. Araçlarını park eden kişiler hiç düşünmüyor mu? Acaba engelli kişi burayı nasıl kullanır diye. Ayrıca kaldırımları işgal edenlerden birisi de esnaflarımızın malzemeleri ve eşyalarıdır. Bazı kaldırımlar çok güzel ve kullanışlı oluyor fakat birisi aracını tam kaldırımın iniş yerine park edince ne yazık ki kullanım alanımız yine engellenmiş oluyor. Bu durum nasıl çözülebilir? İnsanların birbirine sevgi saygı duydukları ve empati yapabilmeyi başardıkları zaman bu sorunlar çözülür. Ayrıca belediyelerin ve devletin yapması gereken çok önemli bir şey daha var. Engellilerin gidebileceği ve kalabilecekleri yatılı veya yatılı olmayan merkezlere ihtiyaç var. Bir engelli o merkeze gittiği zaman her şeyi öğrenecek. Okumadan yazmaya spor ve sanattan tutun buna benzer birçok şey. Hatta en önemlisi meslek edindirme eğitimleri, kursları verip engelliyi bir meslek sahibi yapmak. Bu konuda biraz gerideyiz ama yapılmaya- 2 cak şey değil. Yeter ki istenilsin, istedikten sonra her şey yapılır bu konuda herkes elini taşın altına koymalı. Bu gibi yerlerin açılması ve çoğalması gerekiyor. Çünkü Ülkemizde yaşayan engellilerin birçoğu evlerinden dışarı bile çıkamıyorlar bu tür yerler olunca hem engelliler için hem de aileleri için çok iyi ve çok sağlıklı olacağını inanmaktayım. Çoğu aileler engelli çocuklarını bırakıp bir yerlere gidemiyorlar. Örneğin bir cenaze veya buna benzer şeyler olunca aileler engelli çocuklarını bırakacak yerler bulamıyorlar, çünkü çocukların özel gereksinimleri mevcut. Lütfen bu konuda biraz daha hassas ve duyarlı olalım. Her Belediye de Bir Engelli Çalışmalı Bütün İl ve İlçe Belediyelerinde mutlaka üst düzeyde bir engelli çalışırsa daha iyi olacağını inanıyorum. Çünkü engellilerin nasıl ve nerelerde zorluk çektiklerini engelliden başkası bilemez. Her ne kadar engelli kişilere yakın ve duyarlı olsalar bile engelli kişi kadar anlamak kolay değildir. O nedenle her belediyede engelli çalışan olursa onun düşüncesini fikrini alarak projeler yapılırsa eminim daha iyi olacaktır. Örneğin ben şimdiye kadar hiç duymadım ki belediyelerden herhangi bir İl ve İlçe Belediye Başkanları çıkıp da “Benim il veya ilçem ENGELSİZ il ya da ilçedir.” diye bir açıklama yapsın. Ama bu demek olmuyor ki yapılmayacak. Ben buradan belediye başkanlarına bir hatırlatma yapmak isterim. Bütün alt yapılarını çalışmalarının projelerinin tümünü engellilere uygun olarak yapılırsa o belediyenin başkanı da çıkıp şöyle diyebilir, ben projelerimin tamamını engellilere uygun olarak yaptım benim İl veya İlçe belediyem ENGELSİZ BELEDİYEDİR . Bu konuda tüm belediyelerimize her türlü fikir ve desteği verebileceğimi hatırlatırken engelin bedende değil kafalar da başladığının altını çizmek istiyorum. Engelsiz bir yaşam dileğiyle… Serkan UMAN